Sohta tuygʻular (Hikoya)
4-QISM
Gulnoza bilan Hojiakbarning toʻyi ham oʻtdi. Toʻy (Nikoh) bu - ikki qalbning birlashishi, bir-birini mutlaqo tanimaydigan ikki insonning umrbodga birga yashash uchun qilgan qaroridir. Umr yoʻldoshi tanlash avvalambor, tugʻilajak farzandga ota yoyinki ona tanlash demakdir. Ona ilmli, taqvoli, farosatli va albatta salohiyatli boʻlsa, farzand ham shunga monand ulgʻayadi. Axir tarbiyani asosan bolasiga ona beradi! Ota mehrli, iymonli, koʻchadan halol rizq topib keladigan ishbilarmon kishi boʻlsa, farzand oilada koʻzi toʻq bo'lib ulgʻayadi, oʻksinmaydi, xafa boʻlmaydi. Ota-onaning birligi farzand uchun, uning kelajagi uchun juda muhim ahamiyat kasb etadi...
"Yuz ochdi" (Ba'zi joylarda "Uch kunlik" ham deyiladi) marosimi oʻtgach Gulnozaning kelinlik hayoti boshlandi. Uni yaxshi koʻrib kelin qilgan qaynonasi bitta-yu bitta oʻgʻlini rashk qilibmi yoki oʻzining azaliy fe'li shundaymi, hech ham Gulnozaga kun bermas, tong sahardan to yarim tungacha ish buyurar, bir daqiqa boʻlsin holi joniga qoʻymas edi. Hozir ta'til payti. Oʻqish boshlanishiga hali 1 yarim oy bor. Gulnozani kechasi qattiq mazasi qochdi, tuni bilan uxlolmay alahladi. Aksiga olib Hojiakbar uyda emas edi. Ogʻriqdan sira uxlolmay oxiri bomdodga yaqin koʻzi ilindi. Yarim soat uxladimi yoʻqmi, derazaning qattiq-qattiq ovozda taqqillaganidan choʻchib uygʻonib ketdi. Koʻzlari qizarib ranggi boʻzdek oqarib ketibdi. Yangi kelinchak emasmi, shosha-pisha yuz qoʻlini yuvib oynaga qaradi. Deraza yanada qattiqroq taqqilladi. Bu safar taraq-turuq ovozga qoʻshimcha qaynonasi ham bobillab ketdi.
- Bu kelin abedgacha uxlaydi! Hammani kelini allaqachon turib koʻcha-hovlilarini yogʻ tushsa yalagudek qilib boʻldi!
Gulnoza hasta ovozda bazoʻr ovozini balandlatdi.
- Hozir ayajon, chiqyapman!
- Tong yorishib ketdi-ku Gulnoza! Shunchayam uxlaysizmi, uyat!
Gulnoza shoshilganicha kiyinib sochlarini turmakladi-da tashqariga yugurdi. Shoshilganidan salom roʻmoli qolib ketgan edi. Vodiyda shunday urf-odat borki, kelin boʻlmish 1 oy davomida har kuni ertalab qaynotasiga, qaynonasiga ( ba'zi joylarda qaynisingil, qayniopaga-yu qaynilariga ham) uch marta egilib salom beradi. Buni kelinning oʻsha xonadondagilarga koʻrsatgan ehtiromi, hurmati sifatida qaraladi. Gulnoza chiqdi.
- Kechiring ayajon... Kechasi bilan mazam boʻlmay chiqdi, shunga...
- Voy tavba! Yangi kelinchak, nega mazayiz boʻlmaydi?! Bahonalarizni borib ota-onayizga aytasiz.
Gulnozaning qaynonasi bir narsa yodiga tushgandek yalt etib keliniga qaradi.
- Salom qilmaysizmi? Roʻmolizni tashlab chiqibsiz... 15 kun boʻlmay, hurmatimiz bitdimi?!
Gulnoza darrov ortiga qaytdi. Xonasidan salom roʻmolini olib chiqib qaynonasing roʻparasiga keldi. 3 marta egilib salom qildi.
- Koʻp yashang, baxtli boʻling.
Til uchida aytilgan bu gaplar Gulnozaga sezildi. Roʻmolini bir chetga qoʻyib uy yumushlarini qilishga kirishib ketdi. Avval qaynonasi, qaynotasi va qaynisinglisi uchun nonushta tayyorladi. Ular koʻchaga chiqib ketishgach bir boshidan hammayoqni tozaladi, changlarni, pollarni artdi, kir yuvdi...
4-QISM
Gulnoza bilan Hojiakbarning toʻyi ham oʻtdi. Toʻy (Nikoh) bu - ikki qalbning birlashishi, bir-birini mutlaqo tanimaydigan ikki insonning umrbodga birga yashash uchun qilgan qaroridir. Umr yoʻldoshi tanlash avvalambor, tugʻilajak farzandga ota yoyinki ona tanlash demakdir. Ona ilmli, taqvoli, farosatli va albatta salohiyatli boʻlsa, farzand ham shunga monand ulgʻayadi. Axir tarbiyani asosan bolasiga ona beradi! Ota mehrli, iymonli, koʻchadan halol rizq topib keladigan ishbilarmon kishi boʻlsa, farzand oilada koʻzi toʻq bo'lib ulgʻayadi, oʻksinmaydi, xafa boʻlmaydi. Ota-onaning birligi farzand uchun, uning kelajagi uchun juda muhim ahamiyat kasb etadi...
"Yuz ochdi" (Ba'zi joylarda "Uch kunlik" ham deyiladi) marosimi oʻtgach Gulnozaning kelinlik hayoti boshlandi. Uni yaxshi koʻrib kelin qilgan qaynonasi bitta-yu bitta oʻgʻlini rashk qilibmi yoki oʻzining azaliy fe'li shundaymi, hech ham Gulnozaga kun bermas, tong sahardan to yarim tungacha ish buyurar, bir daqiqa boʻlsin holi joniga qoʻymas edi. Hozir ta'til payti. Oʻqish boshlanishiga hali 1 yarim oy bor. Gulnozani kechasi qattiq mazasi qochdi, tuni bilan uxlolmay alahladi. Aksiga olib Hojiakbar uyda emas edi. Ogʻriqdan sira uxlolmay oxiri bomdodga yaqin koʻzi ilindi. Yarim soat uxladimi yoʻqmi, derazaning qattiq-qattiq ovozda taqqillaganidan choʻchib uygʻonib ketdi. Koʻzlari qizarib ranggi boʻzdek oqarib ketibdi. Yangi kelinchak emasmi, shosha-pisha yuz qoʻlini yuvib oynaga qaradi. Deraza yanada qattiqroq taqqilladi. Bu safar taraq-turuq ovozga qoʻshimcha qaynonasi ham bobillab ketdi.
- Bu kelin abedgacha uxlaydi! Hammani kelini allaqachon turib koʻcha-hovlilarini yogʻ tushsa yalagudek qilib boʻldi!
Gulnoza hasta ovozda bazoʻr ovozini balandlatdi.
- Hozir ayajon, chiqyapman!
- Tong yorishib ketdi-ku Gulnoza! Shunchayam uxlaysizmi, uyat!
Gulnoza shoshilganicha kiyinib sochlarini turmakladi-da tashqariga yugurdi. Shoshilganidan salom roʻmoli qolib ketgan edi. Vodiyda shunday urf-odat borki, kelin boʻlmish 1 oy davomida har kuni ertalab qaynotasiga, qaynonasiga ( ba'zi joylarda qaynisingil, qayniopaga-yu qaynilariga ham) uch marta egilib salom beradi. Buni kelinning oʻsha xonadondagilarga koʻrsatgan ehtiromi, hurmati sifatida qaraladi. Gulnoza chiqdi.
- Kechiring ayajon... Kechasi bilan mazam boʻlmay chiqdi, shunga...
- Voy tavba! Yangi kelinchak, nega mazayiz boʻlmaydi?! Bahonalarizni borib ota-onayizga aytasiz.
Gulnozaning qaynonasi bir narsa yodiga tushgandek yalt etib keliniga qaradi.
- Salom qilmaysizmi? Roʻmolizni tashlab chiqibsiz... 15 kun boʻlmay, hurmatimiz bitdimi?!
Gulnoza darrov ortiga qaytdi. Xonasidan salom roʻmolini olib chiqib qaynonasing roʻparasiga keldi. 3 marta egilib salom qildi.
- Koʻp yashang, baxtli boʻling.
Til uchida aytilgan bu gaplar Gulnozaga sezildi. Roʻmolini bir chetga qoʻyib uy yumushlarini qilishga kirishib ketdi. Avval qaynonasi, qaynotasi va qaynisinglisi uchun nonushta tayyorladi. Ular koʻchaga chiqib ketishgach bir boshidan hammayoqni tozaladi, changlarni, pollarni artdi, kir yuvdi...