Boqiy Qahramonlar

"Dushman qurol bilan yengiladi, lekin aqlli odam dushmanning qurolini ham o‘g‘irlab ishlata oladi." hayotimda eshitgan eng zo'r ikkinchi gap va birinchisiga o'xshash gap

Olam yaralmishdir , inson zotiga sinovla berilar mansab unvonlar , u narsa ochadi chirkin yuzlarni , imkoniyat tug'ilgan har choq har onda

Hayot o'tkinchidir , mansab bevafo ,
Hech kimsa qolmagay mangu kursida.
O'zin osmon olar har lahza har on,
Go'yoki bu dunyo uning izmida .

"Kelasanmi derdim, xayrlashar chog‘...

Bundan besh yil oldin kimdir sorimoyga qilingan ovqatni eng mazalisi deb yeysan desa ishonmasdim , kattalar aytganidek yashayversak koʻraverar ekanmiz. (" P.s : qishloqda umuman sorimoyni yoqtirmas edim")

Har kuni kutaman , befoyda azob,
Kelmaysan ku qaytib sezib turaman.
Lekin sogʻinaman har lahza ishon,
Qilgan gunohlarim jabrin chekaman.

Oldingda aybdorman , tonmayman sira,
Sira kechirmayman oʻzimni aslo.
Oʻtgan xotiralar shirin tush sarob,

Bugun hayotimdagi 2 tajribaga yana bir bor amin boʻldim.

1) Hech qachon qizlarga siringni ishonma , hissiyotga berilganda ular uchun sirni ahamiyati yoʻqoladi.
2) Yolgʻon bilan boshlangan narsa niyating qancha ezgu boʻlmasin baribir oxiri yaxshi boʻlmaydi, kimnidir koʻnglini og'ritganing qoladi, xolos.

Hayolda qahramon, buyuk rejalar,
Ulkan maqsadlarga , boshlaydi olgʻa.
Aslida , ne holim bilmayman ammo,
Jamiki gunohlar , chirmagan chogʻda.

Tilimizda Alloh, qoʻllar gunohda,
Na iymon tarafmiz , na qarshi tamon,
Qilingan gunohla , vijdon qiynoqda.
Ammo betaraflik etmoqda davom.

Baʼzan haq , baʼzida nohaqmiz toʻgʻri.
Baʼzan bexabarmiz oʻz holimizdan.
Baʼzan qaroqchimiz , baʼzida oʻgʻri.
Oʻlganimiz yaxshi bu kunimizdan

---

Yillik Harakatlar Rejasi: Kiberxavfsizlik va Zamonaviy Urush Tizimlari

Maqsad: Mustaqil ravishda zamonaviy kiberxavfsizlik va urush texnologiyalarini o‘rganish va amaliy tajriba orttirish.


---

1-3 oy: Asoslarni kuchaytirish va Java bilan ishlash

1. Kiberxavfsizlik

Tarmoq xavfsizligi:

DHCP, DNS, TCP/IP protokollari bo‘yicha bilimlarni chuqurlashtirish.

Wireshark va tcpdump orqali tarmoq trafikini tahlil qilish.


Kriptografiya:

RSA, AES kabi algoritmlarni o‘rganish va Java’da amalga oshirish.

Asosiy tushunchalar: hash funksiyalari, sertifikatlar, public/private keylar.



2. Hardware xavfsizligi

IoT qurilmalarning xavfsizlik zaifliklarini tahlil qilish.

Arduino va STM32 bilan xavfsizlik tizimlari uchun yangi loyihalarni boshlash.


3. Java bilan ishlash

Tarmoq dasturlash: socket’lar, multi-threading, va protokol simulyatsiyalari.

Kriptografik kutubxonalar: BouncyCastle va Java Cryptography Architecture (JCA).


Natijalar:

Java’da tarmoq dasturlash va kriptografiyani qo‘llash.

IoT qurilmalari xavfsizlik tahlilida asosiy bilim.

Tarmoq tahlili vositalaridan foydalanish.



---

4-6 oy: Amaliy kiberxavfsizlik va urush tizimlari

1. Kiberxavfsizlik amaliyotlari

Hujum va himoya:

Denial-of-Service (DoS) va Distributed DoS (DDoS) hujumlarini tahlil qilish.

Honeypot tizimlarini sozlash va tahlil qilish.


Malware tahlili:

Java yordamida asosiy tahlil vositalarini yaratish.

Dynamic va static analysis usullarini o‘rganish.



2. Hardware xavfsizligi va urush tizimlari

Dronlar uchun xavfsizlik tizimlarini o‘rganish.

Sensorli qurilmalarning zaifliklarini tahlil qilish va himoya qilish.

Radio chastotalarni tahlil qilish va ularga qarshi choralarni ishlab chiqish.


Natijalar:

Honeypot va malware tahlili vositalarini yaratish.

Dronlar va radio qurilmalarda xavfsizlikni kuchaytirish.



---

7-9 oy: Loyihalar va tajriba orttirish

1. Amaliy loyihalar

Dronlarni avtomatik boshqarish va kuzatish tizimini ishlab chiqish.

IoT qurilmalari uchun xavfsizlik devori yaratish.

Kiberhujumlarga qarshi tahliliy vositalar ishlab chiqish.


2. Urush tizimlari

Radar tizimlarini tahlil qilish (matematik modellar va Java orqali simulyatsiya).

Sun’iy intellekt asosida foydalanuvchi harakatlarini bashorat qilish tizimlari yaratish.


Natijalar:

IoT xavfsizlik tizimi va dron nazorat tizimi.

Radar va tahliliy modellar uchun dasturiy ta’minot.



---

10-12 oy: Mukammallashtirish va ekspert darajaga ko‘tarilish

1. Kiberxavfsizlik

APT (Advanced Persistent Threats) tahlili va ularga qarshi strategiyalar.

Java’da murakkab xavfsizlik vositalarini ishlab chiqish.


2. Urush tizimlari

Elektron urush tizimlarini modellashtirish (masalan, signalni bloklash, radar zaifliklari).

Harbiy dronlar va xavfsizlik tizimlarini o‘rganish.


3. Tarmoq va Jamoalar

Xalqaro tanlovlarda ishtirok etish (CTF musobaqalari).

GitHub portfelingizni kengaytirish.


Natijalar:

Kiberxavfsizlikka oid innovatsion vositalar.

Elektron urush tizimlarida tajriba.

5-6 ta professional loyiha portfeli.



---

Tavsiya etilgan Resurslar

1. Kitoblar:

The Art of War in the Cyber Age by Marcus Ranum.

Applied Cryptography by Bruce Schneier.



2. Platformalar:

CTF musobaqalari: Hack The Box, OverTheWire.

YouTube: "LiveOverflow", "Computerphile".



3. Qo‘shimcha vositalar:

Java uchun IntelliJ IDEA, Wireshark, Metasploit, Burp Suite.

Hamma shu yil uchun rejalarini joylashtiryabdi ekan men ham shunday qilaychi natija boʻlarmikan 😁

QARAMLIK - hammada har xil narsaga nisbatan qaramlik bor. Kimdadir aroqqa , kimdadir sigareta , qizlarga , telefonga , social mediaga , yana kimdadir esa o'yinlarga . Ho'sh qaramlik o'zi nima u yomon narsami yoki yo'q. Qaramlik menimcha insondagi qaysidir bo'shliqni to'ldiruvchi narsaga bog'lanib qolish . Yani kimdir o'zida yolg'izlikni his qiladi va video o'yinlar bilan bu bo'shliqni to'ldirdi deylik shu bilan unda o'yinlarga nisbatan kuchli bog'lanish va qaramlik vujudga keladi. Lekin har qanday bog'lanib qolish ham qaramlik bo'lavermaydi bog'lanib qolishning maxsus shakli qaramlik deyiladi meni nazarimda. Ho'sh bu yaxshi narsami 90% holatda albatta yo'q chunki insonlar odatda manfaatsiz narsalarga nisbatan qaramlikni his qilishadi : spirtli ichimliklar , sigareta , qizlar , befoyda his tuy'gular , ijtimoiy tarmoqlar , video o'yinlar , bazi bir yovuz g'oyalar , qimor , mashinalar va bularni son sanog'i yo'q . Qaramlikka ham bora bora insondagi birlamchi ehtiyoj darajasiga chiqadi va inson qaramligi bor narsani qabul qilmasa yoki o'sha ishni bajarmasa xuddiki hayot to'xtab qolgandek tuyiladi va irodani susaytiradi insonni ojizlik sari boshlaydi . Agar qaramlik nosog'lom narsalarga nisbatan bo'lsa u insonni ruhiyati yoki jismoniy ta'nasini vaqt o'tishi bilan yemirib boradi. Yaxshi demak u asosan insonlarga yomonlik keltirar ekan unday qanday voz kechish mumkin . Menimcha inson qaramlikni vujudga keltirgan bo'shliqni to'ldiradigan boshqa manfaatli nimadir topishi va qaramlikni shu bilan asta sekin almashtirib borishi mumkin. Bu birinchi bosqich sanaladi keyingi bosqichda esa inson asosiy e'tiborni topgan ikkinchi narsasiga nisbatan ham qaramlikdan o'zini saqlashi kerak va eng muhimi bu jarayonda irodani shakllantirish juda muhim hullas qolganini bilmadim hali bu bo'yicha fikr yuritshga meni tajribab yetmaydi. Lekin eng muhimi inson o'zidagi qaramliklarni ochiq tan ola bilishi kerak , chunki qaramliklar doim eng zaif nuqtalardan biri bo'lgan inson uchun

Doim bunday kitoblarni juda uzoq va koʻp vaqt oʻqiyman bir betni oʻzidagi dardni maʼnoni maqsadni tushunib anglab olish ogʻir va koʻp vaqtni oladigan ish , bunday kitoblarga aslo yuzaki qarab yoki oʻqib boʻlmaydi bunday qilish uchun qalbi koʻr, ongi kar boʻlishi kerak nazarimda.

Kitobni shu yeriga kelganda oʻylab qoldim biz nega uxlayabmiz , yana uxlash uchunmi yoki dunyoni oʻzgartirish uchunmi , yoki uxlashdan hech bir maqsad yoʻqmi bizda faqat yashash yashab qolish mi niyat . Atrofimdagi doʻstlarim insonlarga qarayman bir qancha maishiy tashvish ustiga qurilgan hayoti lekin bunday begʻam yashash oxiri ayanchli emas mikan sekin taʼsir qiluvchi zahardek.