Samarqand sadosi

#Ibrat

Farzandingiz bilan birga ovqatlanasizmi?

Bola aqlini tanimasidan, bir yoshidan boshlab ota ham u ovqatlanayotganida o‘zini unga tanitib borishi kerak. O‘zi ovqatlanib ko‘rsatishi, bola ongini tanimay turib buni o‘ziga singdira borsa, unda bu ko‘nikmaga aylanadi. Keyinchalik dasturxon atrofida bolani urishishga hojat qolmaydi.

"Bolalarni tinchit, keyin men chiqib ovqatlanaman" degan erkak qattiq adashadi. Chunki bolalarning to‘ng‘ichi yetti-sakkiz yoshga yetgach, u ukalari bilan doimgidek birga ovqatlanadi, onasingining o‘rnini bosa boshlaydi.

Ammo ularning dasturxoni atrofida endi "begona", buning ustiga tomdan tarasha tushganday hadeb do‘q-po‘pisa qilaveradigan ota ortiqcha bo‘lib qolaveradi. Ularning dasturxon atrifida o‘tirish, ovqatlanish ko‘nikmalari to‘g‘rimi-noto‘g‘rimi, allaqachon ong ostiga joylashib bo‘lgan bo‘ladi.

Ehtimol ularning bu ko‘nikmalari otasiga ma’qul kelmas. Masalan, kichkintoy oldidagi taomni yeyishdan oldin o‘tirgan joyida ba’zi beozor qiliqlar qilib, kayfiyatini o‘nglash, ya’ni o‘z ishtaxasini "chaqirishga", yoki taom yeyish davomidia ham shunday qiliqlarni takrorlab sekin ovqatlanishga odatlangan. Bu holni ko‘rgan otasi "tez-tez ye, o‘ynama" deb uni ogohlantiradi.

Bola injiqlanishga tushadi. Oqibatda erkak farzandlariga  dasturxon atrofida aytishga mo‘ljallagan boshqa mavzudagi saboqlarni ham berolmaydi, asabiylashadi.

"Ota endi tarbiya beradigan vaqtim keldi" deb o‘ylagan, ammo ancha kechikkan bo‘ladi. Xatoni to‘g‘irlash uchun endi u sabr bilan ish tutishi, asta-sekin yaxshi so‘zlar va o‘z ibrati bilan ularga tarbiya berishiga to‘g‘ri keladi.

©️"Yaxshi otalar" kitobidan

🔰Bizni ijtimoiy tarmoqlarda kuzating:
Telegram | Facebook | Instagram | You Tube

#Ibrat

Bolamda ro‘y berayotgan salbiy xatti-harakatlar sababchisi o‘zim emasmanmi?

Agar ona farzandiga baqirsa, ursa, so‘zlar aytsa, undan xafa bo‘lsa, muammoga duch kelganida arazlasa, bola ham baqiradi, yomon so‘zlar ishlatadi, boshqalardan xafa bo‘ladi, arazlaydi, jahlning tubsiz girdobiga tushadi, chunki u shuni o‘rgangan!

Onasi noxush voqealar girdobida qolganida "yechim" haqida emas, balki "muammo"ning o‘zi haqida gapirishni afzal ko‘rgan. Bolani ham o‘z tarbiya usulining qurboniga aylantirgan.

Xalqimizda "Qush uyasida ko‘rganini qiladi" degan chiroyli maqol bor... Hayotining ilk yillarida bolamiz ham bizning yuz ifodalarimizni xatti-harakatlarimizni, voqea-hodisalarga bo‘lgan munosabatimizni kamera misoli qayd etadi.

"Hmmm, dadam jahli chiqqanida devorni mushtlayapti, demak, shunday qilinishi kerak ekan". "Onam jahli chiqqanda, ukamni ham, meni ham uradi, bizga baqiradi. Men ham kimdandir g‘azablanganimda baqirishim, uni mumkin ekan" degan aqliy taxminlarni o‘ylab topadi.

Ko‘rinadiki, salbiy xatti-harakatlar shakillanishida davriy o‘zgarishlarning ta’siri bo‘lgani singari, muammolarga  bo‘lgan munosabatimiz ham bolalarimiz ruhiyatiga  o‘z ta’sirini ko‘rsatadi.

©️Xadicha Kubro Tongar, "Baqirmaydigan bolalar" kitobidan.

🔰Bizni ijtimoiy tarmoqlarda kuzating:
Telegram | Facebook | Instagram | You Tube