🔍
Hammasi ham maxfiy emas: korxona haqidagi ma’lumotlarni tekshirish(1-qism)
💻
Kim axborotga egalik qilsa, u dunyoni boshqaradiMa’lumot -axborotning qanchalik muhim ekanligi to’g’risida gapirishga hojat bo’lmasa kerak. “Axborot - eng kuchli qurol”, “Kim axborotga egalik qilsa, u dunyoni boshqaradi" kabi gaplarni ko’p eshitganmiz. Bundan bir necha yil muqaddam biron tashkilot haqida oddiygina ma’lumot – kim ta’sischi ekanligini bilish uchun bir qancha idoralarga borishga to’g’ri kelgan bo’lsa, hozir zamonaviy texnologiyalar tufayli har qanday ma'lumotni bir zumda topish mumkin. Va hozirda "dunyoga egalik qilish" uchun maxsus bilim yoki qo'shimcha xarajatlar talab qilinmaydi. Ushbu maqolada tadbirkorlik faoliyati uchun foydali bo’lgan saytlar – davlat xizmatlarni tahlil qilamiz. Tushunarliroq bo’lishi uchun quyidagi misolga qarang: siz tovar ishlab chiqarasiz va odatda tovarlarni hamkorlarga pulini keyin to’lash sharti bilan berasiz. Yangi hamkor – “Goldenvalley” MCHJ sizdan tovar olish maqsadida murojaat qildi, siz ham biznesingiz kengayishidan manfaatdorsiz. Ammo yangi hamkorga ishonishga cho’chib turibsiz. Ushbu korxona haqida ma’lumotlarga ega bo’lmoqchisiz. Keling, mavjud ochiq ma’lumotlardan foydalanib shu tashkilot haqida ma’lumot to’plab ko’raylik.
✅
Biznes xatarlarini aniqlash: an’anaviy va ishonchli tahlilBir qancha saytlar tadbirkorlar reyestridan ma’lumotlarni taqdim etadi: Davlat statistika qo’mitasining reyestri, My.Gov.Uz saytining reyestri va Davlat soliq qo’mitasining tadbirkorlar reyestri. Ularning deyarli barchasida ma’lumotlar bir xil. Reyestrdan quyidagi ma’lumotlarni olishimiz mumkin:
🔴STIR (Soliq to’lovchining identifikatsion raqami)
🔴Roʻyxatdan oʻtkazuvchi organ (qayerda tashkil etilgani)
🔴Roʻyxatga olingan sana
🔴Yuridik shaxsning nomi (to’liq va qisqa)
🔴Mulkchilik shakli
🔴Amalga oshirilayotgan faoliyat tur(lar)i)
🔴Kichik tadbirkorlik subyektlariga tegishliligi
🔴Ustav fondi miqdori
🔴Bugungi kundagi rahbarining F.I.O.i va STIRi
🔴Taʼsischilar va ularning ustav fondidagi ulushi haqida maʼlumotlar
🔴Aloqa ma’lumotlari (manzil, telefon, elektron pochta va hkz)
🔴Yangi hamkordan olgan ma’lumotlarni solishtirib ko’rishimiz, ularning aniqligini tekshirishimiz mumkin. Masalan, yangi hamkor suhbatda ushbu firma 10 yill avval tashkil topganini bayon qilganini esladingiz, reyestrda esa 9 yil avval ro’yxatga olingan ekan. Ammo bu shubhali emas. Hozircha xavotirli ma’lumot topmadik. Davom etamiz.
💻
Shaffof biznes: chuqurroq tekshiramiz...Yaqinda Davlat soliq xizmati bir qator ma’lumotlarni berish xizmatlarini ishga tushirdi. Yagona markazlashgan holatda bu ma’lumotlar to’plab berilmasa-da, bir qancha sahifalardan quydagi malumotlarni topish mumkin:
🟢Bir necha yuridik shaxslarda (firmalarda) rahbarlik qilayotgan jismoniy shaxslar toʻgʻrisidagi maʼlumotlar (hamkoringiz bir vaqtda bir nechta korxonada rahbar ekanligini aniqlashingiz mumkin, agar bir qancha korxonani yuritayotgan bo’lsa, uning boshqa korxonalari haqida ham ma’lumotlarni bilish zarar qilmaydi);
🟢Bir necha yuridik shaxslarga taʼsischi sifatida roʻyxatga olingan jismoniy shaxslar toʻgʻrisidagi maʼlumotlar (asosan bir faoliyat bilan shug’ullanadigan, unchalik katta bo’lmagan faoliyat uchun bir qancha yuridik shaxs tashkil etganligi shubhali, albatta);
🟢Soliq toʻgʻrisidagi qonun hujjatlari buzilganligi va bu qonunbuzarlik uchun qoʻllanilgan javobgarlik choralari toʻgʻrisidagi maʼlumotlar;
QQS soliq to’lovchilari ro’yxati;
🟢Yirik soliq to’lovchilar ro’yxati (hamkorimiz O’zbekistondagi yirik korxonalardan biri bo’lib chiqsa, bu ko’plab gumonlarni tarqatib yuboradi);
🟢Tekshiruvdan so'ng, biz yangi hamkor haqida hech qanday shubhali ma’lumot topmadik. Aniqlaganlarimiz: o'tgan kalendar yilidagi o'rtacha ishchilari soni 2 kishiga teng. Shuningdek, ta’sischi bir vaqtning o’zida yana boshqa bir yuridik shaxsning ham ta’sischisi, ammo u tashkilot rahbari boshqa ekan.
✈️ @iqtisodchiyurist
