Abdulaziz

...😐

Yaxshi bilasiz, AQSH Xitoy tovarlariga boj belgilayapti. Xitoy ham bunga javoban AQSH tovarlariga boj joriy qilyapti. Mabodo, AQSH va Xitoy oʻrtasida savdo urushi avjiga chiqsa vsziyat Markaziy Osiyoga ham taʼsir etadi. Oʻzbekistonga ham... Qanday qilib deysizmi?
Xitoy AQSHga javoban bojlarni kuchaytirsa oʻz tovarlarini sotish uchun AQSHga muqobil boshqa bozor qidirib qoladi. Tabiiyki, Markaziy Osiyo Xitoyning biqinida joylashgan. Xitoyning iqtisodiyotiga qaramlik oshib boradi. AQSH Markaziy Osiyoda Xitoyning roli oshishini xohlamasdan, yangi strategik hamkorlikni oʻylab qoladi. Oʻyinga Rossiya, Eron, Arab davlatlari va Turkiya ham qoʻshiladi...

#Fikr

Hurmatli obunachilarimda nega nuqul tashqi siyosatga koʻproq eʼtibor beraverasan degan eʼtirozlari boʻlishi mumkin. Eʼtirozingiz biroz oʻrinli, ammo ichki siyosatga befarq emasman.

Nimaga tashqi siyosat muhim? Quyida tushuntirib ketaman.👇

📌#Tarixiy_madaniy_munosabatlar
Oʻzbekiston va Turkmaniston tarixiy-madaniy jihatdan uzoq asrlik umumiy ildizlarga ega boʻlgan qoʻshni davlatlardir. Bu ikki xalq qadimgi davrlardan beri Markaziy Osiyo sivilizatsiyasining muhim qismi boʻlib kelgan. Ularning oʻzaro aloqalari qadimiy davrdan boshlab turli siyosiy, iqtisodiy va madaniy jarayonlar bilan chambarchas bogʻliq boʻlgan.

📌Tarixiy Aloqalar

🏚️Qadimgi davr va Oʻrta asrlar
Oʻzbek va turkman xalqlarining ajdodlari qadimdan bir hududda yashab, umumiy madaniyat va anʼanalarga ega boʻlgan. Xorazm, Soʻgʻdiyona, Margʻiyona kabi qadimiy sivilizatsiyalar hozirgi Oʻzbekiston va Turkmaniston hududlarini qamrab olgan. Oʻrta asrlarda esa bu hududlar qadimiy Ipak yoʻli orqali savdo va madaniy aloqalarni rivojlantirgan.

⚔️Turkiy davlatlar va Amir Temur davri
IX-XII asrlarda Oʻzbekiston va Turkmaniston hududlari Somoniylar, Gʻaznaviylar va Qoraxoniylar davlatlari tarkibiga kirgan. Keyinchalik, XIII asrda moʻgʻullar istilosi bu hududlarga jiddiy taʼsir koʻrsatdi. XIV asrda Amir Temur davrida bu hududlar yagona imperiya tarkibida boʻlib, Samarqand va Xiva kabi shaharlar Turkmanistonning Koʻhna Urganch shahri bilan kuchli aloqalarda boʻlgan. Amir Temur Gurganjni zabt etgandan soʻng, u yerdagi olimlar va hunarmandlarni Samarqandga koʻchirtirgan.

🏰Xiva xonligi va Qoʻqon xonligi bilan aloqalar:
Turkman qabilalarining katta qismi Xiva xonligi tarkibida boʻlib, ular xonlik siyosatida muhim rol oʻynagan. Turkmanlar Xiva xonlari uchun harbiy xizmat qilgan va baʼzan isyon koʻtarib, mustaqil harakat qilishgan. XIX asrda esa Qoʻqon xonligi ham Turkmaniston bilan savdo-sotiq va harbiy aloqalar oʻrnatgan.

🇷🇺Rossiya imperiyasi va Sovet davri:
XIX asr oxirida Turkmaniston va Oʻzbekiston Rossiya imperiyasi tarkibiga kirdi. 1924-yilda Sovet Ittifoqi tarkibida Oʻzbekiston SSR va Turkmaniston SSR alohida respublikalar sifatida tashkil topdi. Ushbu davrda madaniy aloqalar yanada rivojlanib, oʻzbek va turkman xalqlari orasida iqtisodiy, ilmiy va sanʼat sohasida yaqin hamkorlik vujudga keldi.



📌Madaniy Aloqalar

😝Til va Adabiyot:
Oʻzbek va turkman tillari turkiy tillar oilasiga mansub boʻlib, ular oʻzaro juda yaqin. Turkman adabiyoti va oʻzbek adabiyoti bir-biriga kuchli taʼsir koʻrsatgan. Masalan, Alisher Navoiy va Maxtumquli singari buyuk shoirlar ikki xalq madaniy merosining yorqin namoyandalaridir.

🏰Meʼmorchilik va Hunarmandchilik:
Oʻzbekiston va Turkmaniston hududlarida joylashgan qadimiy meʼmoriy obidalar madaniy yaqinlikni namoyon qiladi. Xususan, Koʻhna Urganch, Xiva, Buxoro va Samarqanddagi tarixiy yodgorliklar oʻzbek va turkman meʼmorchiligining mushtarak ildizlarga egaligini koʻrsatadi.

🥳Anʼanalar va urf-odatlar:
Oʻzbek va turkman xalqlari oʻzaro juda oʻxshash urf-odat va anʼanalarga ega. Navroʻz, qurbon hayiti, toʻy marosimlari va boshqa xalq bayramlari ikkala millatda ham bir xil nishonlanadi.

🎶Sanʼat va Musiqa:
Oʻzbek va turkman xalq musiqasi, dostonchilik sanʼati va folklor anʼanalari koʻp jihatdan oʻxshash. Masalan, baxshichilik anʼanasi ikkala xalq orasida ham keng tarqalgan.



📌Mustaqillik Davrida Hamkorlik

1991-yilda Oʻzbekiston va Turkmaniston mustaqillikka erishgach, ular oʻrtasidagi diplomatik va iqtisodiy munosabatlar mustahkamlanib bordi. Bugungi kunda bu ikki mamlakat oʻrtasida savdo, energetika, transport va madaniy hamkorlik rivojlanmoqda.

Xulosa qilib aytganda, Oʻzbekiston va Turkmaniston oʻrtasidagi tarixiy-madaniy munosabatlar uzoq asrlik umumiy madaniyat, urf-odatlar va iqtisodiy aloqalar bilan bogʻlangan. Bugungi kunda ham ushbu doʻstona aloqalar rivojlanib, har ikki xalq manfaatlariga xizmat qilmoqda.

❗❗❗❗❗
Xafa boʻlmayligu, Oʻzimiz qanaqa boʻlsak tepamizga shunaqalar keladi!

Nolishni bilamizu, oʻzimizni bir oʻylab koʻrishni esdan chiqarib qoʻyamizda!💔

Amaldorlar poraxoʻr boʻlib ketdi deb noliyotgan xalq!

Pora berib bolasini insitutda oʻqitayotgan odam!

Bu ikkisi teng boʻlurmi?

Bitta oʻq bilan ikkita quyonni urishni oʻrganish kerak.

Amaldorlar bilan xalq bab-baravar pul yeydiya?! 😠

❗❗❗❗
Myunxen konferensiyasidan keyin Gʻarb:

🇺🇸⚡🇪🇺 Yoki 🇺🇸👉🏚️👈🇪🇺.

📌#Iqtisodiy_munosabatlar
Oʻzbekiston va Turkmaniston oʻrtasidagi iqtisodiy munosabatlar yildan-yilga mustahkamlanib bormoqda. 2023-yilda oʻzaro savdo hajmi 923 million dollarga yetdi. Ikki davlat bir-biriga asosiy mahsulot yetkazib beruvchi ishonchli hamkor sanaladi.

🇺🇿 Oʻzbekiston eksporti:
✅ Avtomobillar va qishloq xoʻjaligi texnikalari
✅ Elektrotexnika mahsulotlari
✅ Farmatsevtika va toʻqimachilik mahsulotlari

🇹🇲 Turkmaniston eksporti:
✅ Neft-gaz mahsulotlari
✅ Kimyo sanoati tovarlari
✅ Polimerlar va paxta tolasi

🔋 Energetika sohasidagi hamkorlik
Oʻzbekiston Turkmaniston gazining asosiy xaridorlaridan biri. Shuningdek, elektr energiyasi bozorida ham hamkorlik rivojlanmoqda.

🚆 Transport va logistika

Transkaspiy yoʻlagi orqali yuk tashish hajmi ortib boryapti.
Oʻzbekiston Turkmaniston orqali Fors koʻrfazi va Janubiy Osiyo bozorlariga chiqish imkoniyatiga ega.
Toshkent – Ashxobod oʻrtasidagi temir yoʻl va avtomobil transporti faol ishlamoqda.

🏭 Sanoat va investitsiyalar

Oʻzbekiston Turkmanistonda avtomobil va qishloq xoʻjaligi texnikalari ishlab chiqarish loyihalarida ishtirok etyapti. Qoʻshma sanoat korxonalari soni ortib boryapti.
Oʻzbekiston va Turkmaniston iqtisodiy hamkorlikni yanada rivojlantirishga intilmoqda. Transport, energetika va sanoat sohalaridagi yangi loyihalar nafaqat ikki mamlakatga, balki butun mintaqaga katta foyda keltirishi kutilyapti.

📊 Siz bu haqda qanday fikrdasiz? Oʻzbekiston va Turkmanistonning iqtisodiy hamkorligi qaysi sohalarda kengayishi mumkin deb oʻylaysiz? Fikrlaringizni izohlarda qoldiring! ⬇️

#Siyosiy_munosabatlar🇹🇲🤝🇺🇿
🇺🇿🛫🛬🇹🇲🤝📝🫂
1991 yilda Oʻzbekiston va Turkmaniston prezidentlari uchrashuvida Oʻzbekiston Respublikasi bilan Turkmaniston Respublikasi oʻrtasida doʻstlik va hamkorlik toʻgʻrisida shartnoma imzolangan.
🇺🇿🛫🛬🇹🇲🤝📝
Oʻzbekiston Respublikasining birinchi prezidenti Islom Karimov 1996 yil yanvarida amaliy tashrif bilan Turkmanistonda boʻldi. Chorjoʻy shahrida Saparmurod Niyozov bilan Islom Karimov oʻrtasida va ikki mamlakat delegatsiyalari oʻrtasida doʻstlik, hamkorlik va oʻzaro yordam toʻgʻrisidagi shartnomani, Oʻzbekiston bilan Turkmaniston oʻrtasida davlat chegarasini qoʻriqlashda hamkorlik qilish toʻgʻrisidagi va suv xoʻjaligi masalalari boʻyicha qator bitimlarni imzolashdi.
🇺🇿🛫🛬🇹🇲🛫🇹🇲🛬🇺🇿
1991 yildan 2016 yilga qadar ikki mamlakat rahbarlarining 11 marta oliy darajadagi taahriflari amalga oshirildi.
📝🤝📃🇺🇿🤝🇹🇲
Oʻzbekiston va Turkmaniston oʻrtasida keng koʻlamli hamkorlikka oid dolzarb yoʻnalishlarni qamrab olgan davlatlararo, hukumatlararo va idoralararo darajada imzolangan 150 dan ortiq xalqaro shartnomalar ikki mamlakat munosabatlarining mustahkam huquqiy asosi boʻlib xizmat qilmoqda.
🇹🇲🤗🇹🇲🤗🇹🇲🤗🇹🇲
Yurtimizda 2001 yilda tashkil etilgan Respublika turkman madaniyat markazi faoliyat olib bormoqda.
🇹🇲👫🧑‍🤝‍🧑👬👫👭🇹🇲
Bugungi kunda Oʻzbekiston hududida turkman millatiga mansub 170 ming aholi yashab, 44 maktabda turkman tilida taʼlim olmoqda.
🇹🇲🛫🛬🇺🇿📝🤝📃
Turkmaniston prezidenti Gurbanguli Berdimuhamedovning 2014 yil may oyida mamlakatimizga rasmiy tashrifi chogʻida Oʻzbekiston-Turkmaniston hamkorligini yanada rivojlantirish masalasida qator ikki tomonlama hujjatlar imzolandi.
🇺🇿🛫🛬🇹🇲📃🤝📝
2017 yil Shavkat Mirziyoyev Turkmaniston prezidenti Gurbanguli Berdimuhamedov taklifi bilan ikki marta (mart, may oylari) Turkmanistonga tashrif buyurdi. Tashrif davomida bir qator kelishuvlarga erishildi.
2017 yil mart oyidagi muzokaralar yakunida prezidentlar Oʻzbekiston bilan Turkmaniston oʻrtasida Strategik sheriklik toʻgʻrisidagi shartnomani imzoladilar.
Ikki mamlakat vazirlik va idoralari oʻrtasida iqtisodiyot, qishloq xoʻjaligi va kimyo sanoati, temir yoʻl transporti, madaniy-gumanitar sohalardagi hamkorlik, hududlararo aloqalarni rivojlantirishga doir qator hujjatlar imzolandi.

1. #Geografik_joylashuvi 🗺️
Oʻzbekiston va Turkmaniston Markaziy Osiyoda joylashgan bir biriga chegaradosh mamlakat. Oʻzbekistonning Turkmaniston bilan chegarasining uzunligi 1721 km. Turkmaniston poytaxti - Ashgabat. Hududi 491,2 ming kv.km. Aholisi 7 million (2023 yil). Davlat tili turkman. Boshqaruv shakli respublika. Pul birligi manat. Turkmaniston Kaspiy dengiziga tutash boʻlib, bu holat davlatning iqtisodiy-geografik oʻrni, transport-geografik imkoniyatlari va tabiiy-resurs salohiyatiga ijobiy taʼsir koʻrsatadi. Oʻzbekiston va Turkmaniston asosan, tekislik keng tarqalgan mamlakatlar hidoblanadi. Turkmaniston tabiiy gaz zaxiralari boʻyicha dunyoda toʻrtinchi oʻrinni egallaydi. Mamlakatning katta qismini Qoraqum choʻllari qamrab olgan.

https://t.me/SalohiddinovAbdulaziz