Nisbiylik ...
Agar siz, tezligi yorug‘liknikiga yaqin kosmik kemada bo‘lsangiz, siz uchun masofa qisqaradi.
Bir fizikaviy kattalik qiymatini baholaylik: katta adron kollayderda (zarralarni to‘qnashtirgichda CERN) proton deyarli 0,99999 yorug‘lik tezligida harakatlanadi. Kollayder halqasining diametri, biz uchun, 27 km., Proton uchun bu masofa 4 m. Yorug‘lik tezligida harakatlanayotgan proton uchun masofa 7 000 marta qisqaradi.
Agar rostdan ham yorug‘lik tezligida harakatlana oladigan kosmik kema qura olsak, fizika qonunlariga ko‘ra, biz Andromeda galaktikasigacha masofani qisqartirib, unga 1 minut mobaynida yetib borishimiz mumkin.
Lekin bunda kamcilik shundaki, yana 1 minut sarflab orqaga qaytsak, sayohatimiz haqida hech kimga hikoya aytib bera olmaymiz. Chunki Yerda 4 000 000 yil o‘tib ketgan bo‘ladi ...
Aslida koinotni juda katta masofalar miqyosida tadqiq qilishimiz mumkin, lekin kashfiyotlarimizni hech kimga aytib bera olmaymiz. Nisbiylik nazariyasi shunday ishlaydi ...
(Muxtorali Nishonov )
Agar siz, tezligi yorug‘liknikiga yaqin kosmik kemada bo‘lsangiz, siz uchun masofa qisqaradi.
Bir fizikaviy kattalik qiymatini baholaylik: katta adron kollayderda (zarralarni to‘qnashtirgichda CERN) proton deyarli 0,99999 yorug‘lik tezligida harakatlanadi. Kollayder halqasining diametri, biz uchun, 27 km., Proton uchun bu masofa 4 m. Yorug‘lik tezligida harakatlanayotgan proton uchun masofa 7 000 marta qisqaradi.
Agar rostdan ham yorug‘lik tezligida harakatlana oladigan kosmik kema qura olsak, fizika qonunlariga ko‘ra, biz Andromeda galaktikasigacha masofani qisqartirib, unga 1 minut mobaynida yetib borishimiz mumkin.
Lekin bunda kamcilik shundaki, yana 1 minut sarflab orqaga qaytsak, sayohatimiz haqida hech kimga hikoya aytib bera olmaymiz. Chunki Yerda 4 000 000 yil o‘tib ketgan bo‘ladi ...
Aslida koinotni juda katta masofalar miqyosida tadqiq qilishimiz mumkin, lekin kashfiyotlarimizni hech kimga aytib bera olmaymiz. Nisbiylik nazariyasi shunday ishlaydi ...
(Muxtorali Nishonov )