Umumiy oqsil (total protein) miqdorining kamayishi gipoproteinemiya deb ataladi va bu turli kasalliklarning belgisi bo‘lishi mumkin. Umumiy oqsil organizmda muhim vazifalarni bajaradi, jumladan, immunitetni qo‘llab-quvvatlash, transport funktsiyasi, osmotik bosimni ta’minlash va fermentativ jarayonlarda ishtirok etish.
Umumiy oqsil miqdorining kamayishiga sabab bo‘luvchi asosiy omillar quyidagilardir:
⏳Oqsil yetishmovchiligi va noto‘g‘ri ovqatlanish
Oqsilga boy mahsulotlar (go‘sht, tuxum, sut, dukkaklilar) yetarli darajada iste’mol qilinmasa.
Anoreksiya yoki ochlik natijasida.
⏳Jigar kasalliklari
Jigar sirrozi, gepatit va jigar yetishmovchiligi oqsil sintezining pasayishiga olib keladi.
Jigar hujayralari shikastlanganida albumin va boshqa oqsillar sintezi buziladi.
⏳ Buyrak kasalliklari
Nefrotik sindrom, glomerulonefrit va buyrak yetishmovchiligi oqibatida oqsil siydik bilan chiqarilib ketadi (proteinuriya).
⏳Malabsorbsiya sindromi
Oshqozon-ichak kasalliklari (Kron kasalligi, ichak yallig‘lanishi) oqsilning so‘rilishiga to‘sqinlik qiladi.
⏳Kuchli qon yo‘qotish yoki kuyishlar
Qon yo‘qotish yoki katta hajmdagi kuyishlar oqsil yo‘qotilishiga sabab bo‘ladi.
⏳ Onkologik kasalliklar
Saraton kasalliklari metabolizmni o‘zgartirib, oqsil sintezini kamaytirishi yoki uni tez parchalanishiga olib kelishi mumkin.
⏳Gormonal buzilishlar
Gipotireoz yoki buyrak usti bezi kasalliklari oqsil almashinuviga ta’sir qilishi mumkin.
🫥Shishlar (ayniqsa oyoq-qo‘llarda, qorin bo‘shlig‘ida)
🫥Charchoq va zaiflik
Immunitetning pasayishi (tez-tez kasallanish)
🫥Teri va sochning holati yomonlashishi
🫥Qon bosimining tushishi va yurak faoliyatining buzilishi
🫥Tashxis va davolash
🫥Umumiy oqsil va albumin darajasini aniqlash uchun qon tahlili o‘tkaziladi.
Sababiga qarab ovqatlanishni yaxshilash, jigar va buyrak kasalliklarini davolash, infeksiya va yallig‘lanishlarni kamaytirish talab etiladi.
Agar umumiy oqsil miqdori past bo‘lsa, bu jiddiy kasalliklarning belgisi bo‘lishi mumkin, shuning uchun shifokorga murojaat qilish tavsiya etiladi.
@med_lab1
Gipoproteinemiyaning etiologiyasi
Umumiy oqsil miqdorining kamayishiga sabab bo‘luvchi asosiy omillar quyidagilardir:
⏳Oqsil yetishmovchiligi va noto‘g‘ri ovqatlanish
Oqsilga boy mahsulotlar (go‘sht, tuxum, sut, dukkaklilar) yetarli darajada iste’mol qilinmasa.
Anoreksiya yoki ochlik natijasida.
⏳Jigar kasalliklari
Jigar sirrozi, gepatit va jigar yetishmovchiligi oqsil sintezining pasayishiga olib keladi.
Jigar hujayralari shikastlanganida albumin va boshqa oqsillar sintezi buziladi.
⏳ Buyrak kasalliklari
Nefrotik sindrom, glomerulonefrit va buyrak yetishmovchiligi oqibatida oqsil siydik bilan chiqarilib ketadi (proteinuriya).
⏳Malabsorbsiya sindromi
Oshqozon-ichak kasalliklari (Kron kasalligi, ichak yallig‘lanishi) oqsilning so‘rilishiga to‘sqinlik qiladi.
⏳Kuchli qon yo‘qotish yoki kuyishlar
Qon yo‘qotish yoki katta hajmdagi kuyishlar oqsil yo‘qotilishiga sabab bo‘ladi.
⏳ Onkologik kasalliklar
Saraton kasalliklari metabolizmni o‘zgartirib, oqsil sintezini kamaytirishi yoki uni tez parchalanishiga olib kelishi mumkin.
⏳Gormonal buzilishlar
Gipotireoz yoki buyrak usti bezi kasalliklari oqsil almashinuviga ta’sir qilishi mumkin.
Belgilar va asoratlar
🫥Shishlar (ayniqsa oyoq-qo‘llarda, qorin bo‘shlig‘ida)
🫥Charchoq va zaiflik
Immunitetning pasayishi (tez-tez kasallanish)
🫥Teri va sochning holati yomonlashishi
🫥Qon bosimining tushishi va yurak faoliyatining buzilishi
🫥Tashxis va davolash
🫥Umumiy oqsil va albumin darajasini aniqlash uchun qon tahlili o‘tkaziladi.
Sababiga qarab ovqatlanishni yaxshilash, jigar va buyrak kasalliklarini davolash, infeksiya va yallig‘lanishlarni kamaytirish talab etiladi.
Agar umumiy oqsil miqdori past bo‘lsa, bu jiddiy kasalliklarning belgisi bo‘lishi mumkin, shuning uchun shifokorga murojaat qilish tavsiya etiladi.
@med_lab1