✅Indu Khurana’s Physiology kitobidan Cardiovascular System Physiology bo‘limidagi eng ko‘p uchraydigan 5 ta medical vocabulary va ularning ma'nolari:
1️⃣ Cardiac Output (CO) — bu yurakni bir daqiqada haydaydigan umumiy qon hajmi.
💡Formula: CO = Heart Rate (HR) × Stroke Volume (SV)
⚪️Normal range: 4–8 L/min
⚪️Clinical Significance:
● Increased (Oshmoq) Cardiac Output:
- Exercise (Jismoniy mashqda)
- Stress
- Pregnancy (homiladorlik)
● Decreased (Kamaymoq) Cardiac Output:
- Heart failure (yurak yetishmovchilikda)
- Shock (shok holatida)
2️⃣Stroke Volume (SV) — bu yurak har bir qisqarishda chiqaradigan qon hajmi.
💡Formula: SV = EDV − ESV
EDV= End Diastolic Volume
ESV = End Systolic Volume
💡Clinical Significance:
● Low stroke volume (Qon hajmini past bõlishi):
- Cardiomyopathy (Kardiomiopatiya)
- Myocardial infarction (miokard infarkti)
● High stroke volume (Qon hajmining yuqori bõlishi) — Athletes (atletlarda), early pregnancy (erta homiladorlikda)
3️⃣Heart Rate (HR) — Yurakning bir daqiqadagi urishlar soni.
⚪️Normal range: 60–100 bpm (beats per minute - 1 minutdagi urishlar soni)
💡Clinical Significance:
● Bradycardia (100 bpm):
- Fever (isitma)
- anemia (anemiya)
- hyperthyroidism (gipertireodizm)
4️⃣Baroreceptor Reflex — bu aorta va karotid arteriyalarda joylashgan va qon bosimini aniqlaydigan retseptorlar.
💡Clinical Significance:
•Helps prevent orthostatic hypotension Ortostatik gipotenziyani oldini oladi
•Dysregulation seen in hypertension or autonomic failure - Disregulyatsiya gipertoniya yoki avtonom buzilishda kuzatiladi.
5️⃣Systole and Diastole
● Systole – Yurak qorinchalarining qisqarishi va qonning arteriyalarga haydalishi.
● Diastole – Yurak qorinchalarining bo‘shashishi va qon bilan to‘lishi.
💡Clinical Significance:
•High systolic pressure (>140 mmHg) – Hypertension (Gipertenziya)
•Low diastolic pressure (
1️⃣ Cardiac Output (CO) — bu yurakni bir daqiqada haydaydigan umumiy qon hajmi.
💡Formula: CO = Heart Rate (HR) × Stroke Volume (SV)
⚪️Normal range: 4–8 L/min
⚪️Clinical Significance:
● Increased (Oshmoq) Cardiac Output:
- Exercise (Jismoniy mashqda)
- Stress
- Pregnancy (homiladorlik)
● Decreased (Kamaymoq) Cardiac Output:
- Heart failure (yurak yetishmovchilikda)
- Shock (shok holatida)
2️⃣Stroke Volume (SV) — bu yurak har bir qisqarishda chiqaradigan qon hajmi.
💡Formula: SV = EDV − ESV
EDV= End Diastolic Volume
ESV = End Systolic Volume
💡Clinical Significance:
● Low stroke volume (Qon hajmini past bõlishi):
- Cardiomyopathy (Kardiomiopatiya)
- Myocardial infarction (miokard infarkti)
● High stroke volume (Qon hajmining yuqori bõlishi) — Athletes (atletlarda), early pregnancy (erta homiladorlikda)
3️⃣Heart Rate (HR) — Yurakning bir daqiqadagi urishlar soni.
⚪️Normal range: 60–100 bpm (beats per minute - 1 minutdagi urishlar soni)
💡Clinical Significance:
● Bradycardia (100 bpm):
- Fever (isitma)
- anemia (anemiya)
- hyperthyroidism (gipertireodizm)
4️⃣Baroreceptor Reflex — bu aorta va karotid arteriyalarda joylashgan va qon bosimini aniqlaydigan retseptorlar.
💡Clinical Significance:
•Helps prevent orthostatic hypotension Ortostatik gipotenziyani oldini oladi
•Dysregulation seen in hypertension or autonomic failure - Disregulyatsiya gipertoniya yoki avtonom buzilishda kuzatiladi.
5️⃣Systole and Diastole
● Systole – Yurak qorinchalarining qisqarishi va qonning arteriyalarga haydalishi.
● Diastole – Yurak qorinchalarining bo‘shashishi va qon bilan to‘lishi.
💡Clinical Significance:
•High systolic pressure (>140 mmHg) – Hypertension (Gipertenziya)
•Low diastolic pressure (