Madina Miytan

Мен ушбу пост эълонини берганимдан кейин ҳар хил саволларни изоҳлар учун ботга ёздингиз. Раҳмат. Кейин сиз сўраган саволлар асосида яна 2 та пост қўйдим, яъни одамларда ушбу методга ва ишлаш жараёнига нисбатан батафсилроқ тушунча бериш мақсадида.

Аслида турли илмий далилланган методлар тўғрисида ўзимиз ҳаммага тушунарли қилиб информация бермаганимиз учун ҳам кўплаб одамларимиз псевдопсихологиядан информация олишади. Баъзиларингиз ҳозирда қандайдир ишончли илмий далилларга асосланиб ишлайдиган мутахасис бн ишлаётганингизни ёзасиз, қайси метод билан ишлашини ёки қандайдир терапиялар номини ёзганингизда эса нима дейишни тўғриси билмай ҳам қоламан.Сиз ишлаб ярим йўлга келганингизда қайтармайман. Ундан кўра ўзингиз психологик маърифатингизни оширинг. Кўпроқ изланинг, осон ва жозибали кўринган ҳар қандай таклифдан эса янада огоҳроқ бўлинг.

Ушбу каналда "Сохта Психологик Йўналишлар Рубрикаси" саҳифаси остида кўплаб сохта йўналишлар (родология, нумеролгия, астрология, торалогия ва ҳ.о.) ҳақида маълумотлар берилиб келаяпти. Илтимос, психолог билан ишлашни режа қилаётган пайтингизда албатта булар билан танишиб чиқинг. Афсуски, кўплаб пул топиб ақл топмаганлар асосли далиллар қидиришни ҳозирги технология ривожланган даврда ҳам билмайди.

#critical_thinking
@madina_miytan

Трансгуманизм ҳақида ўйласам...

Китоб жавонимни титкилай туриб Юваль Ной Ҳарарининг Homo Deus китобини варақлаб қолдим. Аввал ўқиган бўлсам ҳам ўтириб трансгуманизм ҳақидаги маълумотларни яна қайта ўқиётганимда, ғалати бир ҳиссиёт босим ўтказди. Хуллас, бу ҳиссиётларимни сизлар билан бўлишгим келди.

Бир томондан, бугунги технологияларнинг ажойиб имкониятлари мени доим ҳайратга солади. Тасаввур қилинг, одамлар қаришни унутиб, доимо ёш ва соғлом бўлиши мумкин. Ёки миямизни компьютерга улаб, билимларимизни чақмоқ тезлигида ривожлантириш мумкин.

Бунақа бўлиши ҳамма учун ҳам ажойиб бўлардику деб, энтикиб, орзиқиб ўйладим. Ҳатто, ўзимни ўзимни бир лаҳза киборг сифатида тасаввур ҳам қивордим; янада кучлироқ, тезроқ ва ақллироқ... Бунинг натижасида инсоният учун янги давр, янги имкониятлар эшиги очилаётганини ҳам ҳис қилдим.

Лекин, табиийки, бир лаҳзада қўрқув ҳам пайдо бўлақолди. Дейлик, ҳаётда адолатсизлик хавфи борлигини инкор этиб бўлмайди.

Бу технологиялар фақат бойларнинг ёки қандайдир ёвуз қаҳрамонларни ўйинчоғига айланиб қолмаслигига ким кафолат беради?

Технологик тенгсизлик янги ижтимоий табақаланишга олиб келмаслиги учун жиддий чоралар кўрилиши керак бўлади?!

Менинг болаларим, невараларим, улар бу технологиялардан фойдалана олишадими ёки орқада қолишадими, деган келажакка қаратилган хавотирли саволлардан ташвишландим, ўзимча.

Шунингдек, миндей ўйлаб қарасам ҳаётни маъноси йўқолиши ҳақидаги хавф ҳам пайдо бўлар экан.Чунки, инсонни мазмун моҳияти ҳам ўзгариб кетадику...🤔

Агар касалликлар ва ўлим енгилса, яшашдан қандайдир мақсадларимиз нима бўлади?
Бу саволларга жавоб топиш инсон учун жуда муҳим. Балки, янги мақсадлар, янги маънолар пайдо бўлармикин?

Балки, биз ўзимизни англаш ва руҳий ривожланишга кўпроқ эътибор беришимиз ҳозиргиданда кўпроқ керак бўлармикан?

Назорат масаласи ҳам муҳим.
Ким бу кучли технологияларни бошқаради?

Бунинг учун халқаро ҳамкорлик ва шаффоф механизмлари зарур бўлади. Ёмонлар қўлида қўлланилиши хавфини ҳам инкор этиб бўлмайди, лекин шу билан бирга, бу технологияларни инсониятга хизмат қилиши учун йўналтиришга ҳам имкониятимиз бор Ана шу жойи илҳом берадида менга. Инсониятга янги имкониятлар берадиган ҳар қандай нарсага очиқ бўлиш эҳтимолим катта, хавф хатарларига қарамай. Айнан ана шу имкониятлар эшиги учун ҳам инсоният яшаётгандур🤷‍♀️

Хуллас, трансгуманизм ҳақида ўйласам, икки хил ҳиссиёт - Ҳайрат ва Қўрқув – ичимда курашаётганини ҳис қилдим. Но, шу билан бирга, келажакка бўлган умидларим доим катта.

Бу жуда мураккаб ва ноаниқ келажак, лекин биз унинг шаклланишида фаол иштирок этишимиз ва унинг ижобий томонларини максимал даражада рўёбга чиқариш учун ҳаракат қилишимиз мумкин. Бу катта масъулият, аммо шу билан бирга, бу улкан имконият ҳамдир, деган хулоса билан ички курашимни, босимли ҳиссётимни тўхтатмоқчи бўлдим. Сизчи, сиз қандай фикрдасиз трансгуманизм ҳақида?

#egzistensiyallyuboykunmuborak
@madina_miytan

Ҳурматли каналим обуначилари!

Янги йил байрамини шов-шувлари ҳам мана ортда қолди. Мен ҳам, кўпчилик каби, байрам ташвишлари ва оилавий учрашувларга берилиб, каналга ёзиб қўйган постларимни ҳам улаша олмадим (жуда эски ва янги йилбоп постларим таҳрирсиз қолиб кетти). Умид қиламанки, менинг шахсий ҳаётим ва канал юритиш этикаси тагида ётган мажбуриятларим ўртасидаги бу мувозанатсизликни тушунасиз🙃

Янги йилда сизларга фойдали деб билганларимни ва ўзимга қизиқарли бўлган маълумотларни, психологияга оид постлар ва албатта баъзи ичимга сиғмайдиган шахсий фикрларимни ҳам тақдим этиб бораман.

Бу йилда каналим борасидаги планим: сизлар билан биргаликда ўзимизни яхшироқ тушуниш, руҳий соғлиғимизни мустаҳкамлаш ва ҳаётдаги муаммоларни самарали енгиб ўтиш йўлларини излашга бағишлаш ва албатта турли кайфиятдаги шахсий ҳангомалар ҳам бўлиб турса керак.

Эҳтимол фаол бўлаолмасман, лекин каналим ҳам бошқа оффлайн бўлган асосий режаларим ичида бор (тўғриси ич ичимга ёзиш ёқади) Шунинг учун шахсий тезлигим паст бўлсада, мени ўқишни истаганлар бемалол қолаверишингиз мумкин. А тезликни, фаолликни ёки кўп сонли доимий ёзиладиган постларни маъқул кўрувчиларга ҳеч нарсани ваъда қилолмайман, шундан йил бошидан ўзингизга ва кайфиятингизга мос бошқа каналларни ўқишни тавсия қиламан.

Сизларга яна бир бор Янги йил муборак бўлсин! Ушбу йилда сизга руҳий тинчлик, ички гармония ва барча орзуларингизнинг амалга ошишини тилайман!

Ҳурмат билан Мен☺️

@madina_miytan

Yangi yilingiz bilan qutlayman🥂✨

Кечириш: Мураккаб Психологик Жараён

"Баъзида биз кечиришга муваффақ бўлганларни кўришни хоҳламаймиз."

Бу жумла кечиришнинг эмоционал жиҳатдан мураккаб ва кўп қиррали жараён эканлигини таъкидлайди. Кечириш фақатгина жабр кўрган шахснинг афв этишидан иборат эмас, балки у ўзига ва жабрловчига бўлган муносабатни тубдан ўзгартиришга олиб келадиган чуқур психолгик ҳолатдир.

Баъзан кечиришга эришган бўлсак ҳам, жабрловчи билан мулоқот қилиш истагининг йўқолиши мумкин.

Бунинг бир неча психологик сабаблари мавжуд:

1.Травмадан кейинги ҳимоя механизмлари: Кечириш жараёнида одам чуқур эмоционал ўзгаришларни бошдан кечиради ва яраланган жонини тиклаш учун кўп вақт ва куч сарфлайди. Кечиришга эришгандан кейин ҳам, жабрловчи билан яна учрашиш ёки уни кўриш эски травманинг ҳиссиётларини қайта тиклаши мумкин. Бу эса, ўз руҳий соғлиғини сақлаш мақсадида ундан узоқлашишга олиб келади. Бу психологик ҳимоя механизмларидан бири, масалан, инкор этиш ёки сиқиб чиқариш бўлиши мумкин. Кўпчиликда "ҳалиям кечира олмадим" деган шубҳа пайдо бўлиши мумкин, ҳолбуки бу аслида эмоционал регуляциянинг муваффақиятли натижаси бўлиши ҳам мумкин.
Бўлиб ўтган воқеалар хотираси сақланиб қолади, лекин уларнинг оғриқли эмоционал таъсири камаяди.

2. Соғлом чегараларни ўрнатиш: Кечириш муносабатларнинг аввалгидек давом этишини англатмайди. Кечириш бу - ўтмишни қўйиб юбориш, аммо бу дегани, муносабатларни тиклаш зарур дегани эмас. Жабр кўрган одам ўзи учун соғлом чегараларни белгилаб, жабрловчи билан мулоқотни чеклаш ёки ундан бутунлай воз кечиши мумкин. Бу руҳий саломатликни ва янада психологик травмалардан сақланиш учун муҳимдир.

3. Ақлий қарор ва эмоционал регуляция: Кечириш фақат эмоционал жараён эмас, балки ақлий қарор ҳам бўлиши мумкин. Ақл жабр кўриш фактини инкор этмайди, лекин ҳиссиётларга бошқачача муносабатда бўлишга ёрдам бераолади. Кечириш жараёнида эмоционал регуляциянинг роли жуда муҳим, яъни одам ўзининг ҳиссиётларини бошқаришни ва уларга аста-секинлик билан мослашишни ўрганади. Ўтмишнинг оғриқли таъсири камаяди, аммо хотирада сақланиб қолади. Шундай бўлса ҳам, жабрловчи билан яна учрашиш руҳий тинчликка хавф солиши мумкин.

Хулоса қилиб айтадиган бўлсам, кечириш бу - мураккаб ва индивидуал жараён бўлиб, у фақат афв этишдангина иборат эмас. У эмоционал регуляция, соғлом чегараларни ўрнатиш ва ўтмиш билан яшашни ўрганишни ўз ичига олади.

Кечириш жабрловчи билан муносабатларни тиклашга мажбур қилмайди, лекин бу руҳий саломатлик ва келажакка ишонч учун жуда муҳимдир.

Агар кечириш жараёнида қийинчиликлар юзага келса, профессионал психологик ёрдам олиш мақсадга мувофиқ.

#mental_health
@madina_miytan

"Икки хил қараш орасида"
(эссеча)

Менга, сизга гўзал, тинч, аммо дардли юртда яшаш насиб этган. "Дардли" сўзини танлашим бежиз эмас. Юртимизнинг тарихи, унинг кўп асрлик оғриқлари ва ўзгаришларини биладиганлар буни яхши тушунадилар.

Ижтимоий тармоқлар, бугунги кундаги ахборот оқими бу - икки қиррали қилич. Бир томонда, у бизга жамиятдаги муваффақиятлар ва ривожланиш ҳақидаги ижобий хабарларни етказиб беради; бошқа томонда эса, кўпчиликнинг азоб- уқубатлари, адолатсизлик ва зулм ҳақидаги хабарларни тарқатади. Бу икки томонлама ахборот оқими, бир пайтнинг ўзида ғурур ва умидсизликни, қувонч ва аламни ҳис этишимизга сабаб бўлади.

Бир томонда, юртимизнинг тараққиёти, ёшларнинг ютуқлари, кўплаб одамларнинг моддий ва маънавий фаровонлигидан фахрланаман. Дўстларимнинг муваффақиятлари, оилавий бахтлари, саёҳатлари ва янги уйлари ҳақидаги постлар менга илҳом беради. Бу ижобий тажрибалар менга ўз ҳаётимни яхшилашга, мақсадларимга эришишга ундайди. Масалан, яқинда дўстимнинг уйидаги замонавий таъмирлаш ишларини кўриб, ўз уйимни таъмирлаш режасини туздим. Бу, мен учун ижобий қувват бўлди. Бунақа ижобийликлар "тома тома кўл бўлур" деган ҳикматни эслатади: ҳар бир инсоннинг бахти ва муваффақияти, юрт равнақига ҳисса қўшади.

Ижобий таъсирларнинг кўплиги одамларни ҳаракатга ундайди ва албатта ўз ҳаётини яхшилаш орқали юртимизда бахтли инсонлар сонини ҳам кўпайтириб бораверади.

Лекин, бошқа томонда, камбағаллик, зўравонлик, адолатсизлик ва коррупция ҳақидаги хабарлар одамни чуқур ташвишга солади. Бундай хабарларнинг эмоционал ҳолатимизга таъсири жуда кучли. Қийин шароитда яшаётган оилалар, зўравонликдан жабр кўрган аёллар ва болалар ҳақидаги видеоларни кўриб ичинг эзилиб кетади. Бу хабарлар одамда ташвишли ҳиссиётларни уйғотади, умидсизликка бошлайди ва "ўрганилган бечоралик" ҳиссини сездирмай сингдира бошлайди. Баъзан, кўпроқ шунақа хабарлар гирдобида қолсам гўё юртим адолатсизлик ботқоғига ботиб бораётгандек туюлади. Ваҳоланки, тўлиқ картина бунака эмас.

Шунинг учун, ўзимни IP манзилимни ҳимоя қилмай қўйган вақтларим ўзимни икки олам орасида қолиб кетгандек ҳис қиламан:
Бир томонда, муваффақият ва фаровонлик, иккинчи томонда эса, адолатсизлик ва қийинчиликлар.

Бу икки қутб орасидаги кескин фарқ, ички мувозанатимни бузади ва эмоционал толиқишимга сабаб бўлади. Тезда ўқийдиган ва кузатадиган публик одамларимни саралашга тушаман ёкида вақтинча блоклайман.

Ҳар қандай инсоннинг эмоционал ҳолати унинг фикрлашига таъсир қилади. Фикрлаши эса уни хатти- ҳаракатларида барибир ўз аксини кўрсатади. Биргина инсон ўз яқинлари, дўстлари ва ҳамкасбларига эмоционал толиқиши орқасидан келадиган фикрлаши туфайли яхши кайфият улашади деяолмаган бўлардим. Аксинча, умидли ва ижобий кайфиятдаги инсонга салбий таъсир ўтказиши мумкин.

Шу сабабли, мен ўзим ва юртдошларим учун бир нечта тавсияларни беришни истайман:

Ахборотни танлаб ўқинг: Барча хабарларга берилиб кетманг. Ўзингизга фойдали ва ижобий хабарларга эътибор беринг.

Эмоционал чегараларингизни белгиланг: Салбий хабарлардан ортиқча таъсирланманг. Ижтимоий тармоқлардан вақти вақти билан узоқлашинг ва дам олинг.

Ҳамдардликни фаол ҳаракатга айлантиринг: Ҳамдардликни фақат ҳис қилманг, балки амалий ёрдам беришга ҳаракат қилинг.

Ижобий хабарларга эътибор беринг: Ижобий хабарлардан илҳомланинг ва куч топинг.

Профессионал ёрдам сўранг: Эмоционал ҳолатингиз ёмонлашса, мутахассисларга мурожаат қилинг.

Юртимизнинг гўзаллиги ва дардлилигини бир вақтнинг ўзида қабул қилиб, мувозанатни сақлашга ҳаракат қилиш керак. Бу мураккаб йўл, лекин биз бу йўлда ёлғиз эмасмиз (салкам 40 млн лик халқмиз) Биргаликда, биз юртимизнинг равнақи учун ҳисса қўша оламиз. Албатта, дастлабки қиладиган ишимиз ўзимизга ғамхўрликдир. Ўзимизнинг эмоционал мувозанатимиз кўплаб янгиликлар, яхшиликлар яратишга қодир.

P. S. Бу ерда ёзганларим доимий пушти ранг кўзойнак тақиб юриш ҳақида эмас. Аксинча, хабарларни ўзингизнинг индивидуал ҳолатингиздан келиб чиқиб саралаш ва реал ҳаётга баҳо беришда адашмаслик, ўта берилиб кетмаслик ҳақида.
#emotsional_intellekt
#sotsial_intellekt
@madina_miytan

Ота-оналаримнинг 30-40-50 йиллик никоҳи ҳақида ўйлаааб қолдим...

Уларнинг муносабатларини бугунги кундаги муносабатлар билан солиштириш жуда қизиқарли. Уларнинг даврида ижтимоий тармоқлар йўқ эди, демак, мулоқотнинг бошқа шакллари ривожланган: шахсий учрашувлар, телефон орқали суҳбатлар, хат ёзишмалар. Бу уларнинг муносабатларига жиддийлик, эътибор ва самимийлик киритган. Эмоционал яқинликнинг даражаси бошқачароқ бўлган. Чунки, алоқа чекланган эди, но шу туфайли ҳам, балки, бор бўлган муносабатлари қимматлироқ бўлган.

Психолог Джон Готтманнинг тадқиқотларига кўра, мустаҳкам муносабатларнинг асоси – ижобий мулоқот, ўзаро ҳурмат ва ҳамдардлик. Отоналаримнинг даврида бу мезонлар бошқача тарзда намоён бўлган бўлиши мумкин: улар кундалик муаммоларни биргаликда ҳал қилишган, камдан-кам бўлсада, саёҳат қилишган, ўзларига хос бўлган ўртоқлик-дўстликни ривожлантиришган.

Тўғриси, уларнинг муносабатларига таъсир кўрсатувчи омилларни баҳолаш жуда қийин, бироқ, бугунги кундагидек, тезкор ўзгарувчанлик ва кўп сонли ташқи таъсирлар кам бўлган.

Бугунги кунда эса, технологиялар муносабатлар динамикасини тубдан ўзгартириб юборди. Ижтимоий тармоқлар орқали кўплаб одамлар билан алоқада бўлиш имконияти пайдо бўлди.

Бунинг ижобий томони – кенг танишлар доираси, турли фикрлар билан танишиш, янги имкониятлар.

Бироқ, салбий томони ҳам бор: онлайн муносабатлар юзаки бўлиши, эмоционал яқинликнинг пасайиши, рақобат муҳити ва “доимо онлайн бўлиш” стресси.

Барри Шварцнинг "Парадокс выбора" асарида келтирилган тадқиқотларга кўра, кўп сонли танлов имкониятлари бахтсизликка олиб келиши мумкин, чунки қарор қабул қилишда қийинчиликлар юзага келади.

Отоналаримизнинг никоҳи ва бугунги кундаги муносабатларни солиштиришда, бир-бирига зид хулосалар чиқариш нотўғри.

Уларнинг ҳар бирининг ўзига хос плюс ва минуслари бор. Отоналаримнинг муносабати чекланган, лекин чуқурроқ бўлган. Бугунги муносабатлар эса кенг имкониятларга эга, лекин кўпроқ ташқи таъсирларга мойил.

Ўз муносабатларимизга нисбатан энг мос бўлган йўлни танлашда ҳар иккала ёндошувни ҳам, уларнинг яхши ва ёмон томонларини ўрганиб чиқишимиз керак.

Муҳими – соғлом муносабатлар учун зарур бўлган асосий қадр- қимматларни унутмаслик: Ишонч, Ҳурмат, Ҳамдардлик ва бир-бирига бўлган Вафодорлик!

#o‘zaro_munosabatlar
@madina_miutan

Ҳаёт маъноси: фақат муҳаббат эмас

Кўпинча "ҳаёт маъноси нимада?" деган саволни инсонлар ўзига ва бошқаларга беради. Бу ҳар биримизни ўйлантирадиган муҳим савол.

Кўпчилик бу саволга муҳаббатдан жавоб топади ва бу, албатта, инсон ҳаётидаги энг муҳим жиҳат. Аслида, муҳаббат – ҳаётга маъно берадиган, уни ранг-баранг ва қимматли қиладиган кучли манба.

Муҳаббат севгилисига бўлган муносабатдан бошлаб, яқинларга ва бутун дунёга бўлган муҳаббатни ўз ичига олади.

Муҳаббат – бахт, илҳом ва ўсишнинг кучли манбаи. Севиб ва севилиб яшаётган инсон ўзини тўлақонли ва бахтли ҳис қилади.
Лекин, ҳаёт маъносини фақат муҳаббат билан чеклаш жуда оддийлаштирилган ва ҳиссиётларга таянилган фикр.

Муҳаббат кучли двигатель бўлса ҳам, ҳаёт маъноси бу - ҳар бир инсон учун индивидуал бўлган кўп қиррали тушунча.

Концлагерларнинг даҳшатларини бошдан кечирган Виктор Франкл (психотерапевт, айнан ҳаётни маъносини қидираётган инсонлар учун қўлланиладиган машҳур логотерепая усули асосчиси) ўз логотерапиясида ҳаёт маъноси олдиндан белгиланмаган, балки инсон томонидан мақсадни излаш, мавжудлигини англаш ва масъулиятни қабул қилиш орқали яратилади, деб таъкидлаган.

Унинг

« инсон "нима учун" деган саволга жавоб топса, ҳар қандай "қандай" га чидаб бера олади»

- деган фикри шахсий мақсад ва маънони излашнинг аҳамияти қанчалик эканлигини кўрсатади.

Алберт Камю эса ўз абсурдлик фалсафасида:

ҳаёт объектив маънодан маҳрум бўлсада, лекин бу уни бемаъни қилмайди

- дейди. Маъно инсон томонидан дунёни фаол идрок этиш, танлов эркинлигини қабул қилиш ва мавжудликнинг абсурдлиги билан курашиш жараёнида яратилади.

Демак, муҳаббат муҳим, лекин ягона маъно манбаи эмас.

Ҳаёт маъносини излаш бу- ўзини англаш, ўзини рўёбга чиқариш ва дунё билан ўзаро муносабатда бўлишнинг доимий жараёни.

Бу жараёнга қуйидагиларни киритишимиз мумкин:

✓ Ўзини рўёбга чиқариш: ўз салоҳиятини очиш, истеъдод ва қобилиятларни рўёбга чиқариш.

✓ Жамиятга ҳисса қўшиш: бошқа одамлар учун фойдали нарса яратиш, муҳтожларга ёрдам бериш.

✓ Маънавий ўсиш: ўз ўрнини оламда топиш, дунёдаги ўз ролини англаш.

✓ Мустаҳкам муносабатларни яратиш: фақат севги муносабатлари эмас, балки дўстлик, оилавий ва касбий муносабатлар ҳам.

✓ Ўзини ва дунёни қабул қилиш: ўзи ва атроф-муҳит билан ҳамоҳанг яшаш.

Ўша ўқиган постимда таъкидланганидек, собиқ севгилисига адоват ва хафагарчилик бахтсизлик белгиси. Бунга, қўшиламан. Лекин, ўтмишни қўйиб юбора олмаслик психологик травма ёки улғаймаганликнинг натижаси бўлиши ҳам мумкин.

Кечиришни, хафагарчиликларни қўйиб юборишни ва салбий ҳиссиётлар билан қолиб кнтмасдан олға силжишни ўрганиш ҳам муҳим.

Хулоса қилиб айтганда, ҳаёт маъноси бу - статик жавоб эмас, балки динамик жараён бўлиб, уни изланишимизни ўзи ҳаётимизни ўзига хос қилади.

Муҳаббат бу изланишнинг муҳим қисми, лекин ҳаёт мақсадини ҳар ким ўзи белгилаши керак!

#egzistensiyallyuboykunmuborak
@madina_miytan

Бир мижозим бор. Ҳар йили 3-4 марта консультация олади. Уч йилдан буён шундай. Унинг тавсияси билан яна бир қанча яхши инсонлар билан таниш бўлдим (яъни, улар ҳам мижоз). Ўзи Европада яшайди: ишлайди ва ўқийди. Оиласи билан туради. Жуда бир ажойиб инсон.

Асосий бирор бир ташқи таъсирлар туфайли юзага келадиган муаммолар билан ёзилмайди (бошида шундайэди) консультацияга, қандайдир ички зиддиятлари, ўзига жавоб бераолмаётган саволлари кўпайса ва дунёга, одамларга бўлган муносабатида қандайдир жидийроқ ўзгаришлар палласида бўлганда ёки шунақа даврларида алоқага чиқиб туради, бир бир. Тўғриси, инсон сифатида ва шахс сифатида комилликка эришаётганидан(3 йил ичида) ҳайратга тушаман. Тан олишим керак, буни менга ижобий таъсири кўп бўлди.

Бундай талабчан объектив суҳбатлар мутахасисни фақат ривожлантиради. Бундай инсонларга бунақа пайтида дўст, амма, хола ёки қандайдир гуру бўлсанг қизиқ эмас, уларга "мать Тереза" ҳам керак эмас. Унақа роллардаги "муьахасисга" қайта мурожаат ҳам қилмайди...

Хуллас, ўша мижозим ўтган куни ёзиб қолди: "бир таниқли психологни саҳифасида ўқиб қолдим. Ҳаётни маъноси севги-муҳаббатдами? У шунақароқ пост ёзибди. Агар мен севила олмасам, севаолмасам ҳаётимда маъно йўқми, шунда? Биргина шу нарса учун ҳаётимда доим маъно излаяпманмикин?..." - хуллас, ва ҳ.о. жиддий саволлар.

Постни юборишини сўрадим. Ўқидим. Ўйланиб қолдим. Ва, албатта изланишга тушдим. Чунки, у билан бўлиб ўтган суҳбатлардан дунёга ва одамларга бўлган муносабатини билганим учун ва мижозим бўлгани учун ҳам маъсулият билан ёндошишим керак.

Мижозимга бу ҳақда кейинроқ бирор нарса дейишимни айтдим. Билмаганларимиз кўпда. Ва, хуллас икки ҳафтадан кейин кеча бир консультациямиз бўлиб ўтди. Ташқаридан қараганда бир пост ёки кимнингдир субъектив фикрига шунчами дегандек жиддий кўринмайди. Но, янги маълумот инсонни ўзига, ҳаётига бўлган муносабатни ўзгартираяпти. Салбий таъсир қилаяпти. Шу пайтгача норм деб юргани "афсусланарли" хатомиди деган фикрларни туғдираяпти. Ҳаётида бўлиб ўтганларга, одамларга ўзи билмаган ҳолда норозилик туғдираяпти ва ҳ. о.

Албатта, бу мижоз учун шу пайтгача билганлари ва янги олган маълумоти ўртасидаги (логично, тўғри ёзган постни деди) тўқнашув эди. Бунақа ҳолатни баъзи одамлар мимо ўтқазиб юборади, баъзилар эса ўзи билан ўзи келишмай қолса албатта, жавоб излайди. Албатта, бу оддийгина тенглама ечиш эмас, вақт талаб қилади ва зиддиятлар нима учун, қаерда деган саволларни туғдиради. Ўзига нисбатан айбдорлик ҳиссини беради. Яъни, кимдир севган бўлса ҳам, севмаган бўлса ҳам ўзидан айб қидира бошлайди. Бу албатта, ёмон. Бу ҳаёт сифатига ёмон таъсир қилади. Шунинг учун ҳам кўпчилик "ахмоққа яшаш осон" дейишади, шекилли.

Хуллас, кўп шубҳалар билан (ўзимга нисбатан, иш якунига нисбатан) бошланган суҳбат яхши инсайтлар билан якунланди.

Мижозим розилиги билан ёзилди пост. Албатта, сизларда қизиқиш пайдо бўлиши аниқ қандай хулоса билан якунлаганимиз. Мен деталлар ҳақида эмас, айнан ўша постга нисбатан конструктив танқидий фикримни пост қилиб улашаман. Хулосани, эса ўзингизга қолдираман. "Ҳаётни маъноси муҳаббат" деган мазмунда ёзилган постни ҳам, авторини улашмайман. Мутахасис сифатида ҳурмат қиламан ва жуда тажрибали. Мендан анча кўп кўп "кўйлак йиртган" бу соҳада. Келажакда ўзим ҳам шундай постлар ёзмаслигим кафолати йўқ, қанчалик эҳтиёткор бўлсам ҳам.

Минде олиб қараганда бирор жиддий хато фикр ҳам ёзмаган, лекин ёзишдан олдин барибир назарияга кўпроқ таянсак бошқаларга зарар бериб қўймаслигимиз мумкин. Тўғри, эҳтимол ўша пост бир инсонни қийнаб қўйган бўлсаю, юзлаб одамларга қандайдир севиб-севилиб яшашлари учун мотив бўлган бўлса ўша постни эффективлигини юқори баҳолашимиз ҳам мумкин. Шунга қарамай профессионаллар барча инсонларни умумлаштиришдан кўра индивидуал эканлигини,ҳар хиллигини ҳам назардан қочирмаслиги керак экан деб ўйлайман.

Ҳаётни маъноси муҳаббаттами ёки бошқа нарсадами, деган мазмундаги постимни пастда улашаман. Бундай изланишларга, тажрибаларгача олиб келадиган ҳар мижозимга ташаккур билдираман.
P. S. ёзишдан ҳам қўрқиб қолади одам😊
#egzistensiyallyuboykunmuborak
@madina_miytan