Umumiy va erkin PSA analizlari qanday holatlarda tekshiriladi?

Umumiy va erkin PSA (Prostata-spesifik antigen) tahlillari asosan prostata bezi faoliyatini baholash va prostata kasalliklarini, jumladan prostata saratoni, prostatit, va benign prostata gipertrofiyasi (erkaklarda prostata bezining saratonsiz kengayishi )ni (BPH) aniqlash uchun ishlatiladi. PSA prostata bezining hujayralari tomonidan ishlab chiqariladigan oqsil bo‘lib, u qonda umumiy va erkin shaklda mavjud.

PSA analizlarini o‘tkazish holatlari
PSA tahlillari quyidagi holatlarda tavsiya etiladi:

1. Prostata saratoni skriningi:
- 50 yoshdan oshgan erkaklarda prostata saratoni xavfini erta aniqlash uchun.
- 40-45 yoshda bo‘lgan va prostata saratoni oilaviy tarixi bor erkaklarda yuqori xavfli guruhda bo‘lganlar uchun.

2. Prostata saratoni diagnostikasi:
- PSA tahlili prostata saratoni xavfi yuqori bo‘lgan erkaklarda biopsiya o‘tkazish zarurligini aniqlashda qo‘llaniladi.

3. Prostata saratoni davosini kuzatish:
- PSA darajasini o‘lchash davolanish samaradorligini baholashda va kasallikning qaytalanishini (rtsidiv) aniqlashda ishlatiladi.

4. Benign prostata gipertrofiyasi (BPH) (erkaklarda prostata bezining saratonsiz kengayishi ) yoki prostatit diagnostikasi:
- Prostatada yallig‘lanish yoki benign o‘simtalar mavjudligini aniqlash uchun PSA darajasi kuzatiladi. BPH holatida PSA biroz yuqoriroq bo‘lishi mumkin.

Umumiy va erkin PSA o‘rtasidagi farq
- Umumiy PSA: Qon zardobida aniqlanadigan PSA ning umumiy miqdorini ko‘rsatadi, u erkin va proteinlarga bog‘langan PSA ni o‘z ichiga oladi.
- Erkin PSA: Qondagi proteinlarga bog‘lanmagan PSA ning miqdorini o‘lchaydi. Erkin PSA foizi prostata saratoni va benign o‘smalar o‘rtasidagi farqni aniqlashda yordam beradi. Prostata saratonida erkin PSA darajasi past bo‘lishi mumkin.

PSA tahlilining klinik diagnostik ahamiyati

1. Prostata saratoni aniqlash:
- PSA darajasining oshishi prostata saratoni xavfi mavjudligini ko‘rsatishi mumkin. Biroq, yuqori PSA har doim ham saratonni anglatmaydi, chunki prostatit yoki BPH ham PSA ni oshirishi mumkin.
- Agar PSA darajasi 4 ng/ml dan yuqori bo‘lsa, prostata saratoni xavfi mavjud bo‘lishi ehtimoli ortadi. 10 ng/ml dan yuqori bo‘lsa, xavf sezilarli darajada oshadi.

2. Erkin PSA darajasining nisbati:
- Agar erkin PSA umumiy PSA ga nisbatan past bo‘lsa (masalan, 10% dan kam), prostata saratoni xavfi yuqori deb hisoblanadi.
- Agar erkin PSA nisbati yuqori bo‘lsa (masalan, 25% yoki undan ko‘p), bu holat benign o‘simtalarga (BPH) moyillikni ko‘rsatishi mumkin.

3. Kasallikning rivojlanishini kuzatish:
- Prostata saratoni davolash jarayonida PSA darajasi kuzatib boriladi. Davolanish samarador bo‘lsa, PSA darajasi tushadi. Agar PSA qayta oshsa, bu kasallikning qaytalanishi belgisi bo‘lishi mumkin.

4. Biopsiya zarurligini aniqlash:
- PSA darajasi baland bo‘lsa, lekin biopsiyaga to‘g‘ridan-to‘g‘ri ehtiyoj bo‘lmagan hollarda, erkin va umumiy PSA nisbati aniqlanadi. Agar erkin PSA past bo‘lsa, biopsiya tavsiya qilinishi mumkin.

Kanalga aʼzo boʻling va koʻplab qiziqarli maʼlumotlarga ega boʻling!!!
👇👇👇

https://t.me/laboratoriyauz