РОЛЬ

Режиссер буюрди: энди мен — шайтон…
Йўқ, йўқ фариштаман, ҳали фаришта.
Оллоҳ поклигимга ҳилган йўқ гумон,
Хизматим — беминнат, ишим — саришта.

Қодир даргаҳида қобил хизматкор,
Ер-кўк орасида ҳалол югурдак,
Мулойим, кўнгилчан, абжир, шиддаткор —
Бурчимни ўтадим югур — югурлаб.

Амр этди — лаҳзада бажардим…
— Қойил!
Баракалло!— Тангри елкамга қоқди.
Ҳаттоки меҳнаткаш, камгап Азроил
Юмушидан тўхтаб, жилмайиб боқди.

Аммо (о, «аммо»лар барига сабаб…)
Қалбимда уйғонди исёнкор шубҳа —
Нималар қиляпсан дунёни сўраб,
Етти қават кўкда ястанган шўъба?

Оллоҳга тик боқиб саволлар бердим,
Тиллари тутилди парвардигорнинг.
Нечун суйганларинг бахтиср, эркин?
Нечун куйганларинг тупроқдан хордир?

Қисмати азални манглайга ёзиб,
Ўзинг яна нечун қиласан сўроқ?..
Савол беравердим ақлдан озиб,
Фаҳмимча, биридан бири яхшироқ.

Бундай осийликни кўрмаган осмон!
Худованд ўрнида туриб кетди даст:
— Буни лаънатланглар!
Бу — шайтон!
Шайтон!
…Шу тарзда шайтонга айландим, хуллас.

Ёмон актёрмасман… Залга киргин-да,
Шайтон қиёфали ўйинимни кўр!
Ҳайқириб қоламан тамошабинга:
— Қани, ўзи чиқсин, тангринг бўлса зўр!

Сиз сиғинган худо чиқмайди — кўрқоқ!
У бутун оламга йитиқ соябон.
Ҳақиқат бор жойга қўёлмас оёқ,
Фақат минғиллайди:
— Гуноҳкор — шайтон!

Зал бўшаб қолади… Режиссёр жўнар,
Миннатдор муаллиф зиёфатига.
Мен-чи, бир шаън бахтга бўлгум муяссар
Чиқолмай шайтоннинг қиёфасидан.

Эрта режиссернинг олаяр кўзи:
— Хизмат кўрсатганинг ҳаммаси ёлғон!—
Аччиқ ҳақиқатни айтаман чўзиб,
Шундоқ бошим узра айланар тўфон.

Фаришта актёрлар қотишади донг,
Камондай тортилар директор қоши.
Ўзим қўрқиб кетиб куламан:
— Шайтон!
Саҳна билан ҳаёт кетди адашиб…

Сўнар қалбимдаги ростгўй талваса,
Қалбни шер тарк этиб, қайтади қуён.
… Худолар шайтонни сўка бошласа,
Ўйланиб қоламан ўшандан буён.

Сен ҳам ўйга толдинг.
Сен — ақллисан.
Ҳеч қачон қилмайсан таваккал исён.
Шайтонлар «худо»ми?— аниқ билмайсан,
Аммо сенга аён:
«Худо»лар — «шайтон»…


(с) Усмон Азим