Far·hod·jon

Sun’iy intellektga (SI) yondashuv

Yaqinda chiqqan ba’zi yangiliklardan butun sanoat taxminan qaysi tomonga qarab ketishini payqash mumkin. Bu, asosan, kattaroq kompaniyalar SIga bo’lgan yondashuvining o’zgarishi. Facebook, Microsoft kabi katta kompaniyalar yo’lga qo’yadigan ba’zi tajribalar, o’z-o’zidan, boshqa kichikroq kompaniyalar tomonidan ham qabul qilinadi.

Quyida oxirgi oylarda kompaniyalarning SIga strategik tomondan yondashuvini va qo’shimcha ma’lumotlarni keltiraman.

Shopify

Reflexive AI usage is now a baseline expectation at Shopify - Shopify asoschisi va bosh direktori Tobi Lutke kompaniyaga yuborgan xatini hamma bilan bo’lishdi:
- Endi kompaniyada SIdan samarali foydalanish asosiy talablardan biri.
- SI prototiplar qilish jarayonining ajralmas qismi bo’lishi lozim.
- Faoliyatni baholash (performance review) SI bo’yicha savollarni o’z ichiga oladi.
- Ishga olishdan oldin nega bu vazifani SI orqali qilib bo’lmasligi tasdiqlanishi kerak.
- Va bu hammaga talluqli.

Duolingo

Duolingo is going to be AI-first - Duolingo hozirgi jarayonni xuddi mobil interfeyslar paydo bo’lgan vaqtga o’xshatyapti. Kompaniya nimalarni o’zgartiryapti:
- Yollanma ishchilarni (contractor) asta-sekin SI bilan almashtirish.
- SIdan foydalanish ishga olish jarayonida e’tibor beriladi.
- SIdan foydalanish faoliyatni baholashga ham hisobga olinadi.
- Avtomatlashtirib bo’lmaydigan jamolargina yangi xodimlar olishi mumkin.
- Ko’p bo’limlarning faoliyati keskin o’zgaradi.

Microsoft/Meta

Satya Nadella va Mark Zakerbergning Llamacon’dan qisqa va to’liq videolari:
- Microsoft: kompaniyada 20-30% kod SI yordamida yozilyapti. Kuni kecha kompaniya xodimlarni 3% ga qisqartirishini bildirdi.
- Meta: 2026-yilda Meta’da 50% kod SI tomonidan yoziladi.

Klarna

Klarna misoli qiziq. O’tgan yili kompaniya ishga olishni 12 oyga muzlatib qo’ygandi. Maqsad: xodimlarni SI bilan almashtirish va kompaniyani kichraytirish (xodimlar soni masalasida).
Lekin kompaniya yaqindan boshlab yana odamlar olishni boshladi. Sabab: Klarna mijozlari uchun odam bilan muloqot qilish imkoniyatini qoldirish.

Fiverr

Fiverr bosh direktori Micha Kaufman yozyapti:
- SI ish o’rningizga da’vogarlik qilyapti, hatto, mening ishimga ham.
- Farqi yo’q qaysi soha: dasturchi, dizayner, mahsulot menejeri, data scientist, yurist, savdo, moliya va hokazo.
- Oson topshiriqlar yo’qoladi, qiyin topshiriqlar osonga aylanadi, imkonsiz topshiriqlar yangi qiyinga aylanadi.

Hozirgi holat

- SI hayotning yoki ishning chetlab o’tib bo’lmaydigan qismiga aylanib bo’ldi.
- ChatGPT otasiga ishonsak, SI internet ixtirosi bilan teng yoki undan ham kattaroq.
- SIni tezroq, samaraliroq tatbiq qiladigan kompaniyalar yutib boraveradi.
- SIdan to’g’ri foydalanigan mutaxassislar ham g’olib chiqib boradi.

Kompaniyalarga taklif

- Dasturchilarga Cursor/Windsurf/Copilot kabi uskunalarni hoziroq berish lozim. Turli agentlarni sinab ko’rgandan keyin, eski usulda kod yozish juda sekindek tuyuladi.
- Qolganlarga ChatGPT kamida yoki Gemini.
- Jarayonlarni moslashtirish: ishga olish, faoliyatni baholash kabilarda SI bilimini qo’shish.
- Jarayonlarni optimallashtirish: juda ko’p narsani avtomatlashtirish mumkin. Odamlar Zapier yoki n8n orqali ham agentlar qurib tashlayapti.

Fikrlar va savollar izohlarda. Welcome to the new world!

@farhodjon #ai

GPT’ga shu maqolaning o’zini yuborib olgan takliflarim.

Izohlar:
• “Tunov kuni…” jumlasini aniqlik va oqim uchun vergul bilan ajratdim.
• “manavi” so‘zi “mana bu” shaklida rasmiyroq ifodalandi.
• Raqamlar orasiga non-breaking space ( ) qo‘shildi.
• Matndagi havola tipografik jihatdan silliq va kliklanuvchan tarzda yozildi.
• “Kun.uz” sayt nomi bo‘lgani uchun qalinlashtirildi.
• Yozuvdagi listlar aniq, oson o‘qiladigan bullet formatga keltirildi.

📣 Hiring alert (April 2025 Edition)

Yangi vakansiya ochmaganimizga ancha bo’libdi. Super Dispatch QA Engineer izlayapti:

- Senior QA Engineer

Tanish nomzodlarga yuboramiz.

@farhodjon #superdispatch #hiring

Claude - Klod

Eng yaxshi kod yozadigan va agentlar uchun juda mos sun’iy intellekt modeli - Claude nomini ko’pchilik “klaude”, “klaud” kabi talaffuz qilinayotganini eshitdim.

To’g’ri talaffuzi: Klod.

Jan-Klod Van Dammni eslang. Uning professional ismi: Jean-Claude Van Damme. “Claude” - fransuzcha ism, “kuchli irodali” ma’nosini beradi. O’xshash o’qiladigan “fraud” (frod) so’zi ham fransuz tilidan ingliz tiliga o’tgan: fraude → fraud.

@farhodjon #ai

Kompaniya/komanda chati

O’zbekistondagi ko’p kompaniyalar ichki muloqot uchun Telegram ishlatishiga hayron qolaman. Telegram - shaxsiy va guruh muloqotlariga juda ma’qul yechim, lekin aynan ish uchun noto’g’riroq.

Birinchidan, xavfsizlik tomondan kompaniya ma’lumotlariga o’zi ega bo’lishi kerak. Ish bo’yicha qilinadigan muloqotlar ham shu toifaga kiradi.

Ikkinchidan, ish uchun alohida chat bo’lishi odamlarga shaxsiy va ish muloqotini ajratish imkoniyatini beradi. Dam olish kerak bo’lgan holatlarda Telegram’dagi bildirishlar xalaqit bermaydi.

Uchinchidan, Slack/Discord kabi servislardagi kanallar juda qulay: odam kompaniyaning hisobiga qo’shiladi va barcha kanallarga qo’shilishi mumkin. Telegram’ning topics (mavzular) imkoniyatiga ham chidasa bo’ladi, lekin noqulay.

Slack/Discord chatlarni bulutda saqlaydi (katta kompaniyalarga minus) va narxi sezilarli bo’lishi mumkin (kichik kompaniyalarga minus).

Lekin, xuddi pochta kabi, bozorda bir nechta ochiq kodli takliflar bor. Ularni bemalol alohida serverga qo’yib ishlatish mumkin. Eng mashhurlari: Mattermost va Rocket.Chat. Ikkalasi ham faqat chat emas, qo’shimcha imkoniyatlar ham beradi.

@farhodjon #work

2024-yilning sentabr oyida OpenAI’dan ketgan Mira Murati (texnik direktor - CTO) yangi kompaniya ochibdi: Thinking Machines. Xabarda yozishicha, qisqa qilib aytganda kompaniya sun’iy intellektni odamlarga tushunarli qilish va keng amaliy qo’llanishiga erishmoqchi. OpenAI jamoasidan chiqqan va kuzatib borishga arziydigan ikkinchi kompaniya.

Avvalroq, asosiy jamoada bo’lgan Ilya Sutskever Safe Superintelligence (xavfsiz superintellekt) kompaniyasiga asos solgan. Xullas, OpenAI jamoasidan yaxshi startaplar kutamiz.

Lekin, lekin... Mira Murati kompaniyasining nomi juda qiziq. Thinking machines - o’ylovchi mashinalar - Dune kitoblaridagi sun’iy intellekt uchun ishlatilgan termin. Birinchi kitobda ro’y beradigan voqealardan 10 000 yil oldin odamlar sun’iy intellektga qarshi salb yurushi uyushtiradi va hamma o’ylovchi mashinalarni yo’q qiladi. Shu voqeadan keyin butun galaktikada kompyuterlar ta’qiqlangan.

Shu salb yurishining yana bir nomi: Butlarian Jihad - Batlarian jihodi. Kitob muallifi Yaqin Sharq va arab madaniyatidan ilhom olgan.

Aytgandek, birinchi kitob 1965-yilda nashr etilgan, sun’iy intellekt bosh ko’tarsa “hech kim ogohlantirmagandi”, deydiganlar uchun eslatma 😀

@farhodjon #ai

Yaxshi muammo

Ingliz tilida “it’s a nice problem to have”, degan ibora bor. Biror muammoga duch kelganda va bu yaxshi alomat yoki yaxshi natijaning asosi bo’lganda aytiladi.

Deylik, kompaniya juda tez o’syapti va kuchli mutaxassislar yetishmayapti. Bu - bo’lishi yaxshi muammoga kiradi (shu muammo borligiiga shukr:).

Wall Street Journal yozishicha, AQShning raketa uchiradigan maydonlarida tirbandlik (!) paydo bo’lish boshlangan. 2024-yilda orbitaga 145 marta uchish bo’lgan. 2017-yilga solishtirganda 5 marta ko’p.

Raketa qurish, ularni uchirish, koinotni o’rganish o’ta murakkab sohaligini hisobga olsa, bu juda yaxshi muammo! Bu va keyingi 10 yilliklarda yaxshi natijalarni ko’ramiz. Insoniyat, olg’a!

@farhodjon #koinot