Bibliofil | Akmal Turdaliyev

​Tishlarni oqartirish haqida

Kim bilan suhbatlashsam hech bo‘lmaganda tish oqartirish haqida so‘rab qolishadi. Chunki hamma ham estetik tomondan chiroyli ko‘rinishga harakat qiladi-da. Bugun eng ko‘p so‘raladigan savollarga javob berishga harakat qilaman.

•Tish o‘zi nima uchun sarg‘ayadi?

Sabablari ko‘p lekin asosiylarini sanab o‘taman: gigiyenaga amal qilmaslik, ayol homiladorlikda tetratsiklinli antibiotik ichsa bolasining tishlari sariq-jigarrang bo‘ladi, endokrin o‘zgarishlar, rangli, kislotaligi baland bo‘lgan ichimliklarni doimiy ichish, organizmdagi boshqa kasalliklar oqibati va qarilik.
Barcha oqartirishlar asosida emalni shlifovka qilish ya’ni emal yuzasini oz miqdorda qirib tashlash turadi. Yoki zamonaviy usullardan masalan Zoom apparati yordamida emalga yopishgan, sarg‘ayishiga sabab bo‘lgan organik moddalarni nur bilan kuydirish orqali oqartiriladi. Mexanizm shu oddiy. Ko‘pchilik o‘ylaganchalik murakkab narsa emas.

•Tish oqartirish asoratlari bormi?

Afsuski ba’zi stomatologlar tishini oqartirmoqchi bo‘lib kelgan bemorga oqartirgandan so‘ng qanday asoratlar bo‘lishini, oqargan tishning rangi yana yillar o‘tib avvalgidan ham yomonroq bo‘lib qolishi haqida ogohlantirishmayapti negadir.
Asorati: tishlar salgina ta’sirga ham sezgir bo‘lib qolishi mumkin. Undan tashqari oqargan tishning rangi vaqt o‘tib avvalgidan ham yomonlashib ketadi. Ya’ni bir oqartirdim endi bo‘ldi tishim doim shunaqa turadi deganlar adashadi.

•Tish oqartirmoqchi bo‘lganlarga tavsiyalar.

A’zizlar, avvalo nima uchun tishingiz rangi o‘zgarib qolishining sababini topish kerak. Men yuqorida buning taxminiy sabablarini aytib o‘tdim.
Nima uchun oqartirmoqchisiz sababini aniq qiling. Shunchaki estetika uchun desangiz adashasiz.
Agar oqartirish uchun ko‘rsatma bo‘lsa oqartirish kerak. Masalan tish rangi ko‘p o‘zgarib ketgan bo‘lsa, juda xunuk ko‘rinsa. Ya’ni aytmoqchimanki sal-pal rangi yoqmay qolsa yugurib stomatologga bormaslik kerak tishimni oqartirib bering deb.

P.s. Tabiiy oqartirish usullari haqida hali gaplashamiz.

@bibliofilllll

​Nega bolaning tishlari qiyshiq bo‘lib chiqadi?

Ko‘pchilik farzandining tishlari qiyshiq bo‘lib chiqayotgani va o‘z vaqtida chiqmayotganidan shikoyat qilishadi. Sabablari va nima qilish kerakligi haqida to‘xtalib o‘taman.
Birinchi o‘rinda o‘zingiz sababchisi hisoblanasiz. Nimaga? Chunki farzandingizning sut tishlarida kariyes mavjudligini bilib turib ham vrachga olib bormaysiz. Chunki ishingiz ko‘p va sut tishlaridagi kariyesni davolash shart emas shundoq ham u tushib ketadi deb o‘ylaysiz. Bola esa shirinlikni paqqos tushiraveradi. Kariyes jonivor bo‘lsa javlon urib kattalashaveradi. Natijada bola tishi og‘riq berishni boshlaydi. Vrachga murojat qilasiz. Afsuski ko‘p hollarda vrach davolashi uchun kech bo‘lib uni olib tashlashga majbur bo‘ladi.

Xo‘sh sut tish olib tashlansa nima bo‘pti?
Odatda bola sut tishlar bilan chaynaganda sut tish ostidagi doimiy tishga bosim beradi va uni "uyg‘otib" turadi. Doimiy tish esa sekin-sekin yuqoriga o‘saveradi. Ammo sut tishi olib tashlansa doimiy tish uchun "budilnik" yuqoladi va maza qilib uxlayveradi. Natijada o‘z vaqtida chiqishi kechikadi. Yonidagi boshqa sheriklari esa bemalolchilik ekan deb "uxlab qolgan" tishning joyini ham egallab olishadi. "Uyquchi" tish ham qachondir milkni yorib chiqmoqchi bo‘ladi ammo qarasa joy yuq. Keyin majburlikdan bir amallab yon tomondan chiqadi. Qarabsizki ham estetik tomondan ham funksional tomondan muammolar paydo bo‘ladi.

@bibliofilllll