9-10 yoshli bolalar uchun lugʻat yod olish juda zerikarli jarayon
Uni o‘yin, qiziqish va harakat bilan bog‘lash kerak. Mana bu usullar vocabulary ni boyitishda yaxshi yordam beradi:
1. So‘zlarni o‘yin orqali o‘rganishOddiy yodlash o‘rniga – harakat bilan eslab qolish!
So‘zlar bilan sher yozish – Masalan, yangi so‘zlar bilan kulgili yoki qiziqarli jumlalar tuzing.
So‘zlarni harakat bilan tushuntirish – Masalan, "tez" degan so‘zni yugurib ko‘rsatish.
So‘z kartochkalari – Bir tomonda so‘z, ikkinchi tomonda rasm bo‘lsin. O‘yin tarzida foydalaning.
👉
Masalan:
"Agar o‘g‘lingiz "baland" so‘zini o‘rgansa, u sakrasin, "past" so‘zini o‘rgansa, o‘tirib olsin!"
2. “Shpion” o‘yiniBu o‘yin bolaga so‘zlarni tabiiy ravishda hayotdan izlashi va fikrlashi uchun yordam beradi.
1. Kun davomida atrofdagi muhitdan yangi so‘z topish vazifasini bering.
2. Masalan: "Bugun 5 ta qiziqarli yangi so‘z topib, menga ayt!"
3. U so‘zlarni qayerda uchratganini tushuntirsin.
👉
Natija: Bola atrof-muhitni kuzatishga o‘rganadi va yangi so‘zlarni tabiiy ravishda eslab qoladi.
3. “Nega?” va “Agar?” savollariBu usul bolaning tanqidiy fikrlash qobiliyatini rivojlantiradi, lekin o‘yin tarzida.
"Nega osmon moviy?"
"Agar odamlar uchishni bilsa, nima bo‘lardi?"
"Nega muz suvga solganda eriydi?"
👉
Qoidalar:
Bola javob bersa, "Yaxshi, yana qanday bo‘lishi mumkin?" deb so‘rang.
To‘g‘ri yoki noto‘g‘ri javob muhim emas, asosiy maqsad – uning fikrlashini faollashtirish.
4. "Hikoya davom ettirish" o‘yini1. Siz bir gap aytasiz: "Bir kuni bola o‘rmon ichida yurib ketayotgan edi..."
2. Bola uni davom ettiradi: "... va u yerda sirli g‘or topdi!"
3. Navbat bilan hikoyani davom ettirasiz.
👉
Natija: Tasavvur, mantiqiy fikrlash va so‘z boyligi rivojlanadi.
5. “Hayotiy bog‘lanish” usuliBolangiz yangi so‘zlarni hayotiga bog‘lasa, eslab qolishi oson bo‘ladi.
Masalan: "O‘g‘lim, "muvozanat" degani nima?"
"Velosiped haydashda muvozanat bo‘lmasa, yiqilamiz!"
👉
Natija: So‘zlar bejiz yodlanmaydi, balki hayotda qanday ishlashini tushunadi.
Bolalar quruq yodlashni yoqtirmaydi. Agar harakat, o‘yin va tasavvur orqali yondashsak, ular so‘zlarni o‘zlari istab o‘rganadi.
@barnomukimovaofficial