Postlar filtri


Vaqtning qiymati

Tuproqqa suv qo’shib, quritib g’isht yasasa bo’ladi. O’sha loyga hunarmand mehr bersa, ko’za yasasa bo’ladi.

Kremniy moddasini alohida ajratib olib, quyosh batareyasi yasasa bo’ladi. Bir xil tuproq. Bir biridan narxi 10-100 barobarga farq qiladigan mahsulotlar.

Tuproq ishlatilyapti degani - eng to’g’ri yo’lda ishlatilyapti degani emas.

Vaqt bilan ham shunday. Bandsiz degani, eng foydali ish bilan bandsiz degani emas. Vaqt shunchaki sarf bo’lmaydi.

U konvertatsiya bo’ladi.

- Arzon dofaminga konvertatsiya bo’lishi mumkin (tarmoq, o’yin, seriallar).

- Ilmga konvertatsiya bo’lishi mumkin.

- Pulga konvertatsiya bo’lishi mumkin.

Eng asosiysi, hech qachon bankrot bo’lmaydigan biznesga konvertatsiya bo’lishi mumkin. (35:29)

@baratovs_blog


10% oldinda

O’rgatishim, muhokama qilishim, gapirishim uchun ekspert bo’lishim kerak deb o’ylaymiz.

“O’rgatish sengamas” deydi ichki ovozimiz.

Bir necha yil oldin do’stim to’g’ri ovqatlanish ratsionini tushuntirgan.

O’zi mendan ikki kun oldin o’rgangan.

Proffesional shug’ullanadigan odamlardan so’rasam qo’l siltab ketardi.

“Shuniyam bilmaysanmi hali?” deb.

O’rgatuvchining 10% oldinda yurishi o’rganuvchiga foyda.

Bilmagan paytini eslaydi. Qiynalgan paytini eslaydi. Erinmay tushuntiradi.

O’rgatish uchun ekspert bo’lishni kutmang.

O’rganuvchidan 10% oldinda bo’lsangiz yetarli.

@baratovs_blog


Limbik kapitalism

Inson miyyasining limbik tizimiga ta’sir o’tkazib hissiyotlar chaqirish mumkin.

Hissiyotni nima chaqirsa ham, haqiqiydek tuyulaveradi.

Buni ustida ishlayotgan olimlar, uddasidan chiqishyapti. Oxirgi yillarning o’zida ular bizga:

Vitaminli meva, sabzavotlar o’rniga, MSG (tam beradigan tuzlar) bilan boyitilgan sneklar,

Haqiqiy do’stlar o’rniga - followerlar,

Hayot sinovlari o’rniga - videoo’yinlar.

Qancha shu narsalarga qaram (addicted) bo’lsak, mualliflarga shuncha yaxshi.

Hech kim bizni ataylab qul qilmoqchi emas. Maqsad faqat pul, toza kapitalism.

Limbik kapitalism.

Qulga aylanayotgan biz o’zimiz.

@baratovs_blog


Chalg’ib qolamiz

Rasm jo'natish uchun telegramga kirdim. Kanaldan kelgan xabarga qiziqib kirdim.

Bitta xabar ikkinchisiga, keyin boshqa kanalga ulanib, oxiri Youtube bilan tugadi.

Ish quroli, ishdan chalg’itib qoldi. Telegram bir yengil metafora xolos. Ko’p hollarda maqsad qolib instrument bilan ovora bo’lib qolamiz.

- Oilamiz yaxshi yashashi uchun ko’p ishlaymiz, ishimiz deb oilamizga vaqt ajrata olmaymiz.

- Vaqtimni tejasin deb laptop, smartfon olamiz, eng ko’p vaqtimizni shu instrumentlarda isrof qilamiz.

- Sog’lom bo’lay deb zalni boshlaymiz, vazn yig’ish uchun sog’liqqa zarar beramiz.

- Komfort qidirib mashina olamiz, rulda piyodalarni hurmat qilmay o’zimizdan ketamiz!

@baratovs_blog


Reels sindromi-2

Statistika bo’yicha instagramda bir oyda 2 milliard odam reels ko’rishga odatlanib bo’ldi.
Bu dunyoning 20% aholisi. Asosiy foydalanuvchilar 25-34 yoshda.

Shu insonlar, 1 kunda 30 daqiqa vaqtini instagramni o’zida sarflashadi. (Facebook, Tik-Tok, Twitter dan tashqari.)

Kuniga 200 million reels ko’rilyapti. Bu o’tgan yilgiga nisbatdan 100% ga ko’p. Foydalanuvchilar uzunroq reels bo’lsa ham ko’rishga rozi.

Eng ko’p ko’riladigan janrdagi reels: hazil, sport, konsert.

Instagramga yangi qo’shilayotgan foydalanuvchilar asosan: GEN Z (1997-2012).

————————————————

Asabiylik, sabrsizlik, diqqatni jamlay olmaslik, sifatsiz uyqu, past xotira va boshqa shunga o’xshagan kamchiliklarni yo’qotish maqsad edi……

Lekin biz reels ko’rib kamchiliklarimizni parvarishlashdan to’xtamayapmiz!

Nahotki vaqtimizni, kelajakdagi orzularimiz kalitini birovga shunchaki berib qo’yilsa?

Ogoh bo’laylik do’stim!

@baratovs_blog


Make it attractive

Har kuni ertalab nonushta uchun qaynatilgan tuxum yeyman deb o’zimga va’da berdim. Vazn yig’ib olish uchun.

1-haftadan keyin, tuxum yeyish qiyinlashdi. Ilojini topib va’damda turishim kerak. Lekin bu oson emasligi ma’lum.

Shunda Atomic habits kitobini o’qiganimda, odatlarni o’zlashitirish uchun berilgan maslahatlardan biri yodimga keldi.

- Make it attractive

Tuxumni qaynatganimdan so’ng olib po’stini tozalab, stol ustiga qo’ydim. Stolda faqat tuxumni turganini ko’rib, yeyishni boshladim.

Shunday qilganimdan keyin va’damda turib 20 kun ketma-ket tuxum yeyishni uddaladim. Vazn ham yig’dim. Va’damda ham turdim.

Biror ishni yarimiga kelib tashlamoqchi bo’lsangiz, uni soddaroq qilib qilishga osonlashtiring.

Formula oddiy: Make it attractive.

@baratovs_blog


Fikrlash uzunligi

1. Har bir insonning vaqtni his qilish darajasi bo’ladi. Fikrlash darajasi qancha yuqori bo’lsa shuncha uzoqroq vaqt bilan o’ylay oladi.

2. Musk, Jobs, Bezos, Jack Ma bizneslarini boshlayotganda 10 yillik rejalardan kelib chiqishgan. Ularning kolibri shunday.

3. Ba’zi tadbirkor va siyosatchilar yillar ko’lamida fikrlashadi, rejalar tuzishadi. Ba’zilari keyingi oyda nima qilishini bilishmaydi.

4. Afsuski odamlarning aksari faqat kun uzunligida fikrlay olishadi. Bugun o’tsa bo’ldi. Ertaga bir gap bo’lar.

5. Bundan kaltasini ko’raman deb o’ylamagandim. Sekund uzunligida fikrlaydigan insonlar ham bor ekan.
Sariqda kutsangiz, 1 sekund sabr qilmasdan signal chalishadi…..

@baratovs_blog


Tafakkur

Restoranda ovqatni kim pishirishiga ahmiyat bermaymiz,

- Lekin uni doim ishtaha bilan yeymiz.

Taksi qaysi yo’l bilan manzilimizga olib ketyapti qiziq emas,

- Lekin bilamiz o’sha aytilgan manzilga boryapmiz.

Uchuvchi samolyotni nechi metr balandlikda uchirishini farqi yo’q,

- Lekin, aytilgan vaqtda manzilga borsak bo’ldi.

Avtobus haydovchisi bizga g’irt begona odam,

- Lekin avtobusda xotirjam, kitob o’qib yoki telefon ishlatib ketamiz.

Ko’chadagi insonlarga doim xushomadda bo’lamiz,

- Lekin ahli oilamizni doim zoe qilamiz.

Bizning ajdodlarimiz buyuk shaxslar bo’lishganini aytamiz,

- Lekin afsuski instagramdagi vaynerlar bilan ovorammiz.

—————————————————

Hayotda “aql yurituvchilar uchun belgilar bor”.

Tafakkur qilib ko’ring do’stim!

@baratovs_blog


Ma’naviy boylik

Poezda ketayotib yoshi kattaroq bir inson bilan suhbatlashib qoldim.

5 yil ichida qanday qilib million dollarlik mulk va pullarini yo’qotib, yana qarzdor ham bo’lib qolganini gapirib berdi.

Eshitib, o’qib yurgan narsalarimdan birini hayotda tasdig’ini ko’rdim:

-Sizdan olib qo’ysa bo’ladigan narsa sizniki emas.

Moddiy narsalar: Bankdagi pulingiz, nomingizda turgan mulkingiz va uyingizda naqd turgan pullar.

Hammasini bir kunda yo’qotish mumkin.

Haqiqiy boylik bu - olib qo'yilishi mumkin bo’lmagan narsalar aslida.

Ma’naviy narsalar: Ilm, sog’liq, tajriba, munosabatlar.

Shu narsalarni orqasidan, to’g’ri yo’l bilan, rizq bo’lib keladigan boshqa narsalar (pul, mashina, uy) - faqat bonus.

Kelsa yaxshilikga, kelmasa zarari yo’q!

@baratovs_blog


Yagona yo’l - to’xtamaslik

Bugun GPT-4 (sun’iy intellekt) bilan suhbatlashdim.

Bunday chuqur va qiziq suhbatlar menda faqat ustozlar bilan bo’lar edi:

- Bilim va ma’lumot farqi

- Fobiyalarni davolash

- Tafakkur turlari va foydalari

- Miyaning ishlash jarayoni

- Ijtimoiy muammolar

- Tarix va Adabiyot.

Juda ko’p mavzularda 95% odamlardan ko’ra yaxshiroq fikr beryapti

Bundan tashqari GPT-4, rasm chizyapti, kod va yaxshi ideyalar beryapti.

Ishlari 80% dizayner, koder, jurnalistlardan yaxshi

Avvalari doimiy o’rganish yaxshi ish topishga sabab bo’lardi

Endi inson o’z ustida ishlashdan to’xtab qolsa, ishsiz qolib ketadigan zamonlar kelib qoldi.

@baratovs_blog


Rumination

Tadqiqotlarga qaraganda miya 30% vaqtini o’tmishni o’ylashga sarflaydi.

- Nega unday bo’ldi?

- Boshqacharoq qilsam bo’lmasmidi?

Qilinmagan ishlar, erishilmagan yutuqlar, boshqalarning natijasi miyada aylanaveradi.

Rumination - Shayton vasvasasi.

Yutish uchun dushmanga o’z quroli bilan kurashing.

Ichki ovozingiz “hammasi boshqacha bo’lishi mumkin edi-ku” desa, “to’g’ri” deng.

Yomon tarafga ham boshqacha bo’lishi mumkin edi deb variantlar keltirib bering:

“3 yil oldin treyder bo’lib boyib ketishing mumkin edi”.

-3 yil oldin treyderlik qilib bankrot bo’lib, qarz to’lab yurgan bo’lishim ham mumkin edi.

“Vizang chiqqanida AQShda yashayotgan bo’lishing mumkin edi”.

-Aeroportga ketayotganda halokatga uchrab dunyoni tark etishim ham mumkin edi.

Shunday qilsangiz afsus o’rnini shukrga bo’shatib bergan bo’lasiz.

@baratovs_blog


Atrofdan o’rganib = o’rgatish

Kitob o’qishni boshlaganimda - yonimdagi do’stim ham o’qishni boshladi.

To’g’ri ovqatlanishni boshlaganimda - menga qo’shilib to’g’ri ovqatlandi.

Ehtiyojsiz sarf qilinadigan xarajatlarni to’xtatganimda - u ham to’xtatdi.

Sport bilan muntazam shug’ullanishni boshlaganimda - menga qo’shildi.

O’zim ham shu kichik odatlarni kimdirda ko’rib ta’sirlanganim uchun o’zlashtirganman.

Aslida yaxshi va yomon odatlarni o’zimiz bilmagan holda boshqalardan ta’sirlanib o’rganamiz.

Siz faqat o’zimni tarbiyalayapman deb o’ylaysiz - lekin siz atrofdagilarni, atrofdagilar esa sizni tarbiyalayotgan bo’ladi.

To’g’ri insonlar davrasida yuring, o’rganishga ham imkon bo’ladi, o’rgatishga ham.

@baratovs_blog


Kichkina kurashlar

Gapiraymi, jim turaymi?

Turib ishimni qilaymi, yana biroz yotaymi?

Kitobmi, instagrammi?

Yozib olaymi yoki eslab qolamanmi?

Suvmi, kolami?

Eshitaymi, gapiraymi?

To’g’risni aytsammikin, yo’qmi?

Yaxshi gumonmi, yomonimi?

Katta maqsadlar, katta harakatlar emas,

Shu kichkina kurashlar hayotimizni ko’proq qismiga ta’sir qiladi.

Nafsga qarshi kurashlarni yuta olmagan odam, boshqa narsalar bilan kurashga chiqib ham o’tirmaydi jigar!

@baratovs_blog


Haqiqiy maqsad

Birinchi marta sport zalga chiqganimda,

Maqsad — tez gavdamni chiqarish deb o’ylardim.

Aslida esa,

Tez gavdani chiqarish emas,

Tetik yurish, to’g’ri ovqatlanish “routinely lifestyle” qilish — maqsad.

Jarayondan zavqlanish — maqsad.

Qolgan narsalar ham shunday.

Farzand katta qilib, unashtirib qo’yish maqsad emas,

Har bir kulgusidan mazza qilish va bergan tarbiyangizni ko’rib, faxrlanish — maqsad.

Biznes qurib boyib ketish maqsad emas,

Jamoa bilan birga o’sish va haqiqiy do’stlarni topish — maqsad.

Yuzta kitob tugatish maqsad emas.

Kitob o’qib, saviyani oshirish maqsad.

@baratovs_blog


Jim turish

Suhbatlarimni kuzatdim.

Gaplarimni 40 foizini gapirmasam ham ishim bitar ekan.

Ba’zi gaplar (maqsadsiz savollar, yangiliklar, odamlar muhokamasi) jim turmaslik uchun gapirilishini tushundim.

Maqsadsiz savollar berilganda, maqsadlilarining qadri tushishini ko’rdim.

Yangiliklar gaplashilganda, vaqt bekor ketishini ko’rdim.

Odamlar gaplashilganda, g’iybat boshlanishini ko’rdim.

Biron gapni gapirmaganim uchun hali afsuslanmadim.

Gapirganim uchun ko’p afsuslandim.

Gapira olish san’at deb yurardim.

Aslida jim turishlik kattaroq san’at ekan jigarim!

@baratovs_blog


Asl narxi qimmatroq

To’tiqush sotib olmoqchisiz. Narxini 50$ deyishdi. Arzon ekan, olaman deb o’ylaysiz. Do’konda 50$, lekin asl narxi (cost of ownership) qimmatroq.

Qafas olish, boqish uchun yem, zerikmasligi uchun ikkinchi to’tiqush, qarashga ketadigan vaqt — hammasini qo’shib hisoblaganda narx o’n barobar oshib ketadi.

Gentraning Sparkdan do’kondagi narxi ikki barobar farq qiladi. Lekin asl narx farqi to’rt barobargacha boradi. Shinalar, usta, yaxshiroq benzin, mashinaga yarasha qimmat kiyinish..…

Telegram bepul. Lekin ko’p vaqtning bekor ketib qolishi, befoyda reklamalarni ko’rish, izohlarda talashib tortishish — bepul emas. Eng qimmat valyuta — vaqt bilan to’lanadi.

Biror narsani olishdan yoki qilishdan avval, asl narxini hisoblab ko’ring. Balki nafsni shu safardan boshqarishni boshlarmiz…..!

“Things you own, end up owning you”
- Durov

@baratovs_blog


Haqiqat

- Zalga sog’lom bo’lish maqsadida chiqamiz. Lekin har xil narsalar ichib sog’liqga zarar beramiz.

- Yangi mashinani yaxshi komfort bo’lishi uchun olamiz. Lekin uni boshqalarga ko’z-ko’z qilishdan charchamaymiz.

- Ilm olish uchun kitob o’qishni boshlaymiz. Lekin o’qilgan kitoblarni sanash bilan ovora bo’lib qolamiz.

- Dunyoqarashni kengaytirish uchun til o’rganamiz. Lekin til bilmaganlarga past nazar bilan qaraymiz.

- Taffakkur qilish uchun safar qilamiz. Lekin maqsad instagramga chiroyli post qo’yish bo’ladi.

- Odamlar yuziga chiroyli muomila bilan gapiramiz. Lekin orqasidan g’iybat qilishdan charchamaymiz.

Yaxshimas jigarim yaxshimas!

@baratovs_blog


O’qituvchilar kuni

Ko’pchilik o’qituvchi deganda faqat maktabda dars bergan ustozlarni tushunadi. Eng birinchi navbatda birinchi ustozini albatta.

Shaxsiy fikrimcha: ustoz deganda nafaqat maktabda bizga boshlang’ich ta’lim berganlar, balki to’g’ridan-to’g’ri dars bermagan, lekin ilmidan bahramand qilganlarni ham tushunaman.

Internetda intervyu, podcast, maslahatlar berib boradigan insonlardan ham nimadir o’rganyapmiz, demak ular ham ustoz.

Kitoblarini o’qib ilm olishimizga, xatolarimizni to’g’rilashimizga, mustaqil ravishda o’zimizni tarbiyalashga sababchi bo’layotganlar ham ustozlarimiz.

Shunday ekan fursatdan foydalanib, barcha-barcha o’qituvchilar va ta’lim yo’lida xizmat qilayotgan insonlarni bugungi bayram bilan muborakbod etaman.

P.S
Darsga kech qolib yurganimdek post ham kechga qoldi. Maktab formasi yuvilgani uchun, qurishini kutishga to’g’ri keldi)😅

@baratovs_blog


Yig’lasang ko’chaga chiqma

Bolaligimda ko’chada yangi bolalar bilan o’ynab, ba’zan xafa bo’lib qaytib kelar edim.

Dadamga nolirdim.

Dadam aytardilar: yangi bolalar bilan tanishish xafagarchiliksiz bo’lmaydi bolam.

“Yoshingni oqizib keladigan bo’lsang ko’chaga chiqma.”

Bu haqiqatni hayotda ko'p ko'rdim:

Hamma narsa qadoqda keladi. Bittasini olsangiz ikkinchisini ham olishga majbursiz.

Mashhurlik tonna-tonna negativsiz bo’lmaydi.

Boylikni ko’rsatish, faqat boylik uchun gaplashadiganlarsiz bo’lmaydi.

Jiddiy loyihalar, jiddiy qiyinchiliklarsiz bo’lmaydi.

Katta, tez daromadlar, katta risklarsiz

Ilm o’rganish, qattiq mehnat bilan keladigan barokatsiz bo’lmaydi.

@baratovs_blog


Ishonchsizlikga sabab

Anchadan beri gaplashmagan do’stim bir necha hafta oldin sms yozdi. Tez javob bermaganim uchun telefon qildida 50$ qarz so’radi.

Juda zarur degani uchun, sababini so’ramasdan berdim. Bir hafta o’tganidan keyin yana xuddi shu holat takrorlandi. Qo’limda yo’qligi uchun imkonim yo’q deb aytsam, xafa bo’lib, bloklab qo’ydi….

Yaqinda boshqa do’stim ikki kunda qaytarishni aytib 100$ so’radi. Ortiqcha pulim bor edi. Yordam berdim. Besh kun o’tdi qaytarmadi.

Bir hafta o’tgandan keyin, o’zim uzr so’ragan holda shu pulni qaytarishini iltimos qilib so’radim. Yana bir hafta vaqt kerak, aniq qaytaraman deb aytdi….

Suhbatlarda juda ko’pchilik shu holatlarga tez-tez tushayotganini aytishadi-yu, lekin hech kim bu holatga yechim topishga harakat qilmaydi.

Jamiyatda ishonchsizlik tarqalyotganiga sabab:

Bu ikki shaxs o’rtasida ishochsizlikni paydo bo’lishi aslida.

Ishonchni oqlash uchun berayotgan va’damizda turmas ekanmiz, shu holatga ko’nikishga to’gri keladi.

“Ichgi ovoz: bunaqa yashash qiyinku” desa, unda boshqalar ishona oladigan, qatiyatli inson bo’lib namuna bo’lishimiz kerak jigarim!

@baratovs_blog

20 ta oxirgi post ko‘rsatilgan.