Rahmatullah Hanafiy

Qur’onning sura va oyatlari tartibi tavqifiy ekani haqida

1) Qur’onning suralari va oyatlari tartibi rojih qavlga ko’ra tavqifiydir. Ya’ni ijtihoddan kelib chiqqan emas. Jibriyl alayhissalom bu surani bu suradan keyin yo buni bundan oldin, bu oyatni bundan keyin yo bundan oldin deb buyrib turganlar.

2) Sahoblarning ‎رضي الله عنهم jtihodi bilan sobit bo’lgan deb ham aytildi.
Birinchisi rojih.

(İkliyl)

R. Hanafiy.
@avan_ilmlar

🕌 Aqliy Va Naqliy İlmlar Akademiyasi

🤍Ayollar uchun Arab tili grammatikasi darslari boshlanmoqda!🤍

Bizning kurslarimizda siz:

🎀 Qurʼon va hadislarni tarjimaga muhtoj bo‘lmay tushunishni o‘rganasiz.
🎀 Arab grammatikasini oson va samarali usulda o‘zlashtirasiz.
🎀 O‘qish, yozish va tarjima qilish ko‘nikmalarini mukammal egallaysiz.
🎀 "Cefr" sertifikatini olish imkoniyatingiz oshadi.

🫂 Tajribali va malakali muallimalardan dars oling. Har bir daraja uchun qulay va tushunarli dastur.

✅ A 1 | 2 daraja ( boshlangʻich )
✅ Cefr guruhi

☁️ Se-pay-shanba🩷20:30
Oylik tolov: 320 ming soʻm

💚 Asosiy ustoza - madrasamizning malakali muallimalaridan biri.
Har bir bosqichni tugatgan tolibalar uchun "Xalqaro akademiya" tomonidan shahodatnomalar taqdim qilinadi.
Kuzatuvchi sifatida tajribali Muallimalar ham darslarga kirib turadilar.

📞 Murojaat uchun: @r_hanafiy
( Ustozimiz Admin linkini beradilar )

🤎🤎🤎🤎🤎🤎🤎🤎🤎🤎

Allohning kalomini tushunishga birinchi qadamni bugun tashlang! Arab tili – bu nafaqat til, balki qalbingizni nurlantiruvchi bilim manbai. Sizni kurslarimizga taklif qilamiz!

🌷Joylar cheklangan!

🕌 Aqliy Va Naqliy Ilmlar Akademiyasi ayollar boʻlimi Kanalimizda faqat ayollar uchun " Qiroat ijozasi ", " Ustozalikka tayyarlov ", " 0 dan arab tili " va bir qancha boshqa kurslar ham tashkil qilinadi. Kanal linkini ustozdan olishingiz mumkin.

🪶

Maydondagi shaxslar, tortishuvlar va shaxsiy adovatlar qo’rshovidan tashqari chiqib, mushohadani keng olib qalbni poklagan holda, dilni xoli qilgan holda xolis nazar bilan islomiy ilmiy merosga nazar solish va unda tafakkur qilish musulmonlar boshiga tushayotgan ixtilof zarbalarini kuchsizlantirishga eltadigan sharafli ish deb o’ylayman.

R. Hanafiy
@avan_ilmlar

📖Tafsir darslarimizda aytilgan gaplardan:

Kamtarona kuzatuvim bo’yicha kunimizdagi turk mus'haflari va Abdurahmoniy bosmalardagi vaqflar Abu Abdulloh Sajovandiyning 🤎 (560 h) “Alvaqf val ibtido” kitobiga asoslangan ekan.

🟤Vaqf va ibtidoga rioya qilish Qur’onning ma’nolarini o’quvchiga ham eshituvchiga ham ravshan, ochiq qiladi.

⬆️Mazkur mus'haflarga oid Qur’ondagi vaqf ilmini mana shu kitobga murojaat qilib hosil qilish mumkin bo’ladi.
Madina mus'hafidagi vaqflar esa bir necha vaqf va ibtidoga oid kitoblardan hay’at tarafidan tanlanib qo’yilgan. Buni ilmini hosil qilish uchun ular manba qilib olgan kitoblarni o’qib bilgan bo’lish kerak bo’ladi. Bu biroz qiyinlik tug’diradi.
Birinchisi asosan bir dona kitobga murojaat qilinadi, bu oson va qulaylik tug’diradi.

📌Foyda: vaqf va ibtidoni tushunish uchun asosan nahv va e’robni yaxshi tushunish kerak.

📕
R. Hanafiy.
@avan_ilmlar

🕌 Aqliy Va Naqliy İlmlar Akademiyasi

Tavhid

Aqida va tavhidni qur’on va sunnatdan olamiz. Kishilarning raylaridan emas.
Qur’onni tafsirlar bilan tushunamiz.
Sunnatni hadis sharhlari bilan tushunamiz.
İslom tarixida deyarli barcha tafsirlar va barcha hadis sharhlari ishonchli Ahli sunnat imomlari tarafidan bitilgan. Allohga hamdlar bo’lsin!

R. Hanafiy.
19.01.2025
@avan_ilmlar

Jamiyatimizda “Xul’” masalasi

(Xul’- ayol kishi beradigan moli bilan er-xotinlikni bekor qilishi. “İxtiyor”.)

Jumhur mazhab ulamolari nazdida - jumladan bizda ham -:

💫Xul’ taloqdir, fasx emas. Mazkur taloqning sifati esa boin taloqdir; zero ayol beradigan evazini, er nikohni qaytarib olishga haqqi qolmasligi uchun sarflaydi.

💫Xul’ qilgan ayolning iddasi taloq tushgan ayolning iddasi bilan bir xildir. Bitta hayz yoki bir oy emas.


Jamiyatda ayollar orasida xul’ qilib bir oydan keyin erga tegib ketish yoki bir birlarini shu suratdagi xul’ga targ’ib qilib bir oyda boshqasini topib berish, topib ketish kabi holatlar paydo bo’lmoqda ekan.

Bu masalada yuqorida keltirilgandek mazhablarning Jumhurini dalili kuchliroq bo’lishiga qaramay dinda ehtiyotini olgan ham afzal sanaladi. Fuqaholarimiz hatto ko’p masalalarda o’z dalillarini kuchli ekanini isbotlab bo’lganlaridan keyin ham “ehtiyotan buni olgan yaxshi va imom Shofe’iy masalan yo İmom Molikni ixtilofidan ham chiqish bo’lgani uchun” deganga o’xshagan gaplarni aytadilar. Dalillari kuchli bo’lsa ham ehtiyot tomoniga yon bosadilar ko’p o’rinlarda.

Ayniqsa bu o’rin juda nozik o’rin ekan. Nasablar aralashib ketishi ehtimoli bor; bachadonga avvalgi erni aloqasizligi sobit bo’lishiga bitta hayz kifoya emasligini tajribiy ilm ham isbotlayabdi ekan, xalqaro ilmiy seminarlarda maxsus video lavha orqali yoritib berilyabdi. Biz ham shulardan birida qatnashdik, Allohni fazli bilan.

Dinim, oxiratim, xotirjamligim, sof va sog’lom nasabim degan odam uchun jumhur ulamolarning mazhablarini tutishida ehtiyot va salomatlik bor. Va u rojih hamdir, garchi marjuh qavllar rojih qilinayotgan zamonga qolgan bo’lsakda.
أصلح الله أحوالنا وكتب الله الخير والحكمة للمسلمين ورزقنا التحدث بما يعقلون!
Vallohu a’lam!

R. Hanafiy.
19.01.2025.
@avan_ilmalr

▫️Faqohat safari▫️

🔖Quduriyda mas'alalarni o’zi o’rganiladi, suratlari tasavvur qilib chiqiladi holos.🔖

🔖İxtiyorda esa ayni tasavvur qilingan masalalar dalillar bilan olib kelinadi. Hadislarni kim rivoyat qilgan, kim taxrij qilgan kimlar qanday hukm bergan degan masalalarga kirishilmaydi.🔖

🔖Sharhul viqoyada İxtiyordagidek va İxtiyor bosqichini bir mustahkamlab olib İmom Sadrushsharianing nozik fiqhiy mulohazalarini bilan tanishiladi, u zotning tafriy’lari o’rganiladi va faqohatlarini talaba Alloh bergancha o’ziga yuqtirishga urinadi.🔖

🔖Hidoyada dalillar va unda kelgan hadis va asarlarni muhokamalari ham qilinadi. Taxrijiga qaraladi, boshqa mazhablar bilan solishtiriladi. Hidoya darslari ham fiqh ham hadis tadqiqotlaridan iborat bo’ladi.
Hidoya bosqichiga kelguncha talabada tushunilmay qolgan fiqhiy masalalar bo’lmaslik kerak, hammasi deyarli zehnda ravshan bo’lib turadi. Bajariladigan vazifa dalillar ustida bahs qilish va masalani tahqiqini bilishga urunish bo’ladi.🔖

⚠️E’tibor qilgan bo’lsangiz talaba bosqichma bosqich yuqorilab boryapdi. Har bir bosqichda diqqat qaratidagan o’ziga xos vazifa bor.
Talaba har bir bosqichning o’ziga xos vazifalarini bittada bajarib o’rganib ketaman desa buni uddasidan chiqolmaydi, o’sha fiqh bilan xayrlashdi degani.

Va billahit tavfiq!

✍R. Hanafiy

🗓01.18.2025

▫️@avan_ilmlar

🕌 Aqliy Va Naqliy İlmlar Akademiyasi

Tolibi ilm shaxsiyatini junbushga keltiruvchi o’ylar

Allohning yordami bilan ertadan tafsir darslarimizni boshlaymiz.
Shu yerda bir fikr keldi, tafsir darslarimizga qo’shiluvchilar soni kutilgandek emas, bu bosqichga olib chiqish uchun “Hamla” darslarimiz, undan oldin turli fanlardan ikki/uch bosqichda o’tilgan darslarimiz bilan yo’l bosib kelib mana keng va qiyinroq tafsirga, fiqhdan kattaroq kitob “İxtiyor”ga yetib keldik. Biz bilan boshidan kelayotganlarga tasanno! Alloh ilmlarini foydali qilsin. (İlk bor qo’shiladigan har bir o’quvhi shu yergacha sabot bilan yurib kelganda sonimiz yanada ziyodaroq bo’lar edi.) Endi mazali joylariga kelishdi. Buni o’zlari ham shaxsiyda ko’p takrorlab turibdilar, qanchalar yaxshi istifoda bo’lgani va bo’layotgani, Alloh bardavom qilishini so’rab turadilar. Amin ya rob!
Aytmoqchi bo’lganim, shu kishilar kabi sobit turilsa bir kitob keyingisiga eshik bo’ladi, yo’qsa eshik yopiq yo qariyb yopiqligicha qolaveradi. Zehningizni esa zamonaviy bema’ni , ahamiyati oz mulhiyotlar (chalg’ituvchi, ikkinchi, uchinchi darajali narsalar) egallab mashg’ul holda qolaveradi, umringizni kemiraveradi. Ular bosib o’tgan yo’lni bosib o’tmaganlar ular bilan barobar bo’lolmaydi fahmda. Aytib turilgan darslarni ham hamma bosib o’tgan ilmiy yo’li, qurgan asosi miqdorida tushunadi xolos.
Shunaqa…
Ha, chalg’ib ketdim, fikrimga kelgan narsa bu edi:
“tafsirni e’lon qilganda qatnashuvchilar soni kutilgandek bo’lmadi, endi Alloh fazl qilib bularni tugatib bundan keyingi kengroq tafsirga kirishish uchun nahvdan haybatli Abu Hayyonning katta bir kitobini kirish va tayorlov qilib Bahaybat Tafsirini o’rganib chiqamiz deb e’lon berishimizni nasib qilib e’lon berib qolgudek bo’lsak, masalan, bu darslarga yaraydigan ishtirokchikar nechta chiqarkin?!”

Azizlar yetkazmoqchi bo’lgan narsam, ilmda tadarruj(darajama-daraja)yurish muhim. Kitoblarni ham shunday tanlash kerak. Bir xil saviyadagi bir nechta oson kitobni o’qib yuraverish o’sish bermaydi. (Bir soatda o’qib qo’yadigan yengil bir kitobchani qayta - qayta goh u sharhi goh bu sharhi bilan o’qiyverib umrni faqat shunga sraflashni aytmay qo’ya qolay) Bir fanda bir kitob o’qigandan keyin ikkinchi kitobning saviyasi balandroq, uchinchiniki undan ham balandroq vahokazo bo’lish kerak. Shunday yuqoriga qarab tinimsiz harakatlanishda bo’lish kerak, yo’qsa bir joyda g’ildirak aylanaveradi. G’ildirakku mayli aql bir joyda qotib turib qolishi borda...)

Yana aytmoqchi bo’lganim, (aytmoqchi bo’laveryapman, aybga buyurmaysizlar ☺️)
Bu darslarimizga qatnashishga o’zingizda layoqat topsangiz albatta qatnashing. Fursatni, vaqtni, umrni boy bermang, o’shanda men ham o’qib olsam bo’lardi ekan deb qolmang. Birgalikda bundan keyingi hali bosilmagan cho’qqilarni Allohning izni-la zabt etishga azm qiling. Talabi ilmda o’zaro yordam bilan tahqiq va tadqiqqa erishish yo’lini tanlaymiz. Har bir ma’lumotni tahqiq bilan (ya’ni tahgini surishtirib aniqlik kirtib) qabul qilishdek katta ilmiy darajaga erishish payida bo’lamiz, O’zi nasib qilsin.
Bu bosqichda biz bilan bo’lmaganlar keyingi bosqichga toqat qilolmasliklari mumkin, garchi qattiq istasalarda. Zero ilm tadrij bilandir, xohish-istak, kishini o’ziga ishonishining o’zigina yetarli bo’lmaydi, asos albatta lozim. 150/200 kilolik toshni birdan ko’taraman degan odam o’rnidan qo’zg’atolmaydi, 60/70/80/100/150 bo’lib orada mehnat bilan qodir bo’la boshlaydi. İlm ham aql toshidir. Tadrij bilan aql qobiliyati, ufqi, ma’lumotlarni hazm qilish, ishlab chiqarish kuchi polvonlashib boraveradi.
Nima bo’lganda ham, pirovardida manfaatli qilsin olayotgan ilmlarimizni, samarasini bersin, ummat uchun foydali va rahmatli qilsin!
Oxiratimiz uchun zaxira qilsin!

إنه ولي ذلك والقادر عليه والمتفضل به!

BUNİ ALBATTA BAHAM KO’RİNG YAQİNLARİNGİZ BİLAN
Sabot va rivojlanish ruhini hammada paydo qilaylik

R. Hanafiy.
18.01.2025
@avan_ilmlar

🕌 Aqliy Va Naqliy İlmlar Akademiyasi

Nahv haqida mutolaa asnosida kelgan firkrlar

Nahv ilmi faqat so’zlarni tushunish uchugina kerak deb o’ylasangiz adashasiz.
Nahv ilmi fiqhi ilmi, usul fiqh ilmi va boshqa ilmlardan ham iborat deyilsa mubolag’a bo’lmaydi.
Usul fiqhda hukmning voqe’ bo’lish bo’lmasligi haqida shart va sifatga taalluqli bir masalani bahs qilishadi usuliylar va bu bahsda arab tilini ham (aynan nahv) ro’li namoyon bo’ladi. Nahv imomlaridan naqllar qila boshlaydilar, u yo bu usuliy masalani asoslash uchun.
Shuning uchun aziz talabalar, arab tili nahvi boshqa tillardagi kabi oddiy grammatika deb o’ylamang, u ancha katta va o’ta foydali narsa. İlmiy malakani oshiradi, qiziqarli aqliy va lug’aviy mashg’ulot ham. U chuqur shar’iy ilmlar falsafasi, buyuk fan deyish mumkin. U bilan barcha ilmlarda fikr-mulohaza yuritiladi. Ko’p ilmlar uchun dalil va asos vazifasini bajaradi.
Mana nima uchun nahvga bu qadar katta ahamiyat qaratgan ulamolarimiz.
Vallohu a’lam!
R.Hanafiy
17.01.2025.
@avan_ilmlar

🕌 Aqliy Va Naqliy İlmlar Akademiyasi

🍃 Qo’lini so’rab kelgan odamni rad etgan qizdan so’rashdi:

- Nega rad etdingiz?
- Kambag’al ekan, faqat mol-dunyoga ega ekan.

(Arabchadan tarjima)

@avan_ilmlar

Johil o’zining johilligini bilib olishi uchun ham biroz farosat kerak. U unda yo’qda, shuning uchun o’zini johil sanamaydi, aksincha bilag’on deb sanaydi.
Buni jahli murakkab deyiladi. Zero u ikki jaholatdan tuzilgan.
Johilligi, johilliga johilligi.
Alloh sizu bizni oqillardan qilsin!

✍ R. Hanafiy.
🌐 @avan_ilmlar

Ehh, qani endi uyingda bo’lmasa ham, yaqinigda katta bir kutubxona bo’lsa…
O’qimoqchi bo’lgan, murojaat qilmoqchi bo’lgan kitoblaringni, ko’rmoqchi bo’lgan hadis sharhi, oyat tafsiri, usuliy masala, hadis ilmlari, qo’yinki barcha ilmlarda turli xil muallif va ta’liflarga murojaat qila olsang, to’yib-to’yib izlansang, musulmonlarga foydasi tegadigan asarlar qoldirsang!
Har bir tolibi ilmni orzusi bo’lsa kerak!

@avan_ilmlar

Nahvdan o’rta bosqich. Talabani mutolaasini hal qiluvchi davr. Buni tushunib o’qib chiqqan talaba albatta o’zida katta o’zgarishmi sezadi. Bu maxfiy emas.

Bu Azhariyyadan keyin yoki durusun nahvni 4 chisi yoki tatbiqun nahv o’qiganlar boshlashlari mumkin.

✔️Nahvdan boshlang’ich bosqichingizni puxtalab mixlab tashlaydigan kurs.
Azhariyya sharhiga kiring!

Ajurrumiyyadan keyin o’qiladi.

🪶🔖 Qisqa sahifalarni o’z ichiga olsada qisman qiyin, manfaati zor ilm - Vaz’ ilmi darslariga ham ishtirok etishingiz mumkin.

📖 Nahvdan yaxshi bosqichga ko’tarilgan bo’lsangiz, uni mustahkamlab ziynatlaydigan darslar.
Shuzur sharhi