#sanksiya #jazolar
Ozodlikdan mahrum qilish
👮 Bu – ijtimoiy xavfli qilmish sodir etgan shaxslarga nisbatan qoʻllaniladigan jazo turlaridan biri. Boʻlganida ham eng ogʻir turdagi taʼsir choralaridandir. Shu sababli, boshqa yengilroq jazo bilan jinoyat sodir etgan shaxsning axloqini tuzatish imkoni boʻlmasa, keyin qonunchilikka muvofiq ozodlikdan mahrum qilish jazosini tayinlashga yoʻl qoʻyilgan. Bunda shaxs jamiyatdan ajratilib, jazoni ijro etish koloniyalarida, shu jumladan davolash huquqi asosidagi koloniyalarda, tarbiya koloniyalarida, turmalarda hamda mahkumlar uchun ixtisoslashgan kasalxonalarda oʻtashi mumkin. Ozodlikdan mahrum qilish umumiy tartibda bir oydan yigirma yilgacha muddatga belgilanadi. Ogʻirlashtiruvchi holatda odam oʻldirish va terrorizm (odam oʻlishi va boshqa ogʻir oqibatlarga olib kelsa) jinoyatlarini sodir etgan shaxslar uzoq muddatga ozodlikdan mahrum qilinib, 25 yilgacha “kesilishi” mumkin. Shunday qilib, ozodlikdan mahrum qilish jazosining maksimal uzoqlik muddati – 25 yil.
🚓 Qonunda umrbod ozodlikdan mahrum qilish jazo turi ham keltirilgan. Bunda mahkum maxsus tartibli jazoni ijro etish koloniyasiga joylashtirilib, jamiyatdan muddatsiz ajratib qoʻyiladi. Umrining oxirigacha jazoni oʻtaydimi, endi ozodlikka chiqmaydimi?, degan savol paydo boʻlishi mumkin. Oliy sud plenumi qarorida tushuntirilishicha, umrbod ozodlikdan mahrum qilish jazosi tayinlangan mahkum afv etish toʻgʻrisidagi iltimosnoma bildirish huquqiga ega. Bunday iltimosnoma jazoning amalda oʻtalgan qismi inobatga olingan holda sanaladigan muddatlar oʻtgandan soʻng berilishi mumkin.
❕ Quyidagi holatlarda homilador ayollarga, uch yoshga toʻlmagan bolalari bor ayollarga, yoshga doir pensiyaga chiqish huquqiga ega boʻlgan shaxslarga ozodlikdan mahrum qilish jazosi tayinlanmaydi:
🔔 ijtimoiy xavfi katta boʻlmagan jinoyat sodir etganda;
🔔 ehtiyotsizlik oqibatida jinoyat sodir etganda;
🔔 qasddan uncha ogʻir boʻlmagan jinoyat sodir etganda;
⚖ Huquq Chempioni — chempion huquqshunoslar uchun eng yaxshi kanal
Ozodlikdan mahrum qilish
👮 Bu – ijtimoiy xavfli qilmish sodir etgan shaxslarga nisbatan qoʻllaniladigan jazo turlaridan biri. Boʻlganida ham eng ogʻir turdagi taʼsir choralaridandir. Shu sababli, boshqa yengilroq jazo bilan jinoyat sodir etgan shaxsning axloqini tuzatish imkoni boʻlmasa, keyin qonunchilikka muvofiq ozodlikdan mahrum qilish jazosini tayinlashga yoʻl qoʻyilgan. Bunda shaxs jamiyatdan ajratilib, jazoni ijro etish koloniyalarida, shu jumladan davolash huquqi asosidagi koloniyalarda, tarbiya koloniyalarida, turmalarda hamda mahkumlar uchun ixtisoslashgan kasalxonalarda oʻtashi mumkin. Ozodlikdan mahrum qilish umumiy tartibda bir oydan yigirma yilgacha muddatga belgilanadi. Ogʻirlashtiruvchi holatda odam oʻldirish va terrorizm (odam oʻlishi va boshqa ogʻir oqibatlarga olib kelsa) jinoyatlarini sodir etgan shaxslar uzoq muddatga ozodlikdan mahrum qilinib, 25 yilgacha “kesilishi” mumkin. Shunday qilib, ozodlikdan mahrum qilish jazosining maksimal uzoqlik muddati – 25 yil.
🚓 Qonunda umrbod ozodlikdan mahrum qilish jazo turi ham keltirilgan. Bunda mahkum maxsus tartibli jazoni ijro etish koloniyasiga joylashtirilib, jamiyatdan muddatsiz ajratib qoʻyiladi. Umrining oxirigacha jazoni oʻtaydimi, endi ozodlikka chiqmaydimi?, degan savol paydo boʻlishi mumkin. Oliy sud plenumi qarorida tushuntirilishicha, umrbod ozodlikdan mahrum qilish jazosi tayinlangan mahkum afv etish toʻgʻrisidagi iltimosnoma bildirish huquqiga ega. Bunday iltimosnoma jazoning amalda oʻtalgan qismi inobatga olingan holda sanaladigan muddatlar oʻtgandan soʻng berilishi mumkin.
❕ Quyidagi holatlarda homilador ayollarga, uch yoshga toʻlmagan bolalari bor ayollarga, yoshga doir pensiyaga chiqish huquqiga ega boʻlgan shaxslarga ozodlikdan mahrum qilish jazosi tayinlanmaydi:
🔔 ijtimoiy xavfi katta boʻlmagan jinoyat sodir etganda;
🔔 ehtiyotsizlik oqibatida jinoyat sodir etganda;
🔔 qasddan uncha ogʻir boʻlmagan jinoyat sodir etganda;
⚖ Huquq Chempioni — chempion huquqshunoslar uchun eng yaxshi kanal