Eng sevimli kitoblarimdan biri bo’lgan Solih Uyanning “Ruhiyat parhezi” kitobida shunday deyiladi:
Xulosa o’rnida: Biz aslida o’zimizdagi muammolardan qochishni emas, qanchalar og’ir bo’lmasin, ularni aniqlab olib, bu muammoni yechishga harakat qilishimiz kerak. Va yana takror aytamanki: Xato va kamchiliklarimizni bilmas ekanmiz, demak, ularni to’g’irlay ham olmaymiz!
Shaxsiy rivojlanishni tanqid qiluvchi maqolalar odamlarni charchatdi. Ammo kecha bir mavzuda maslahatlashayotgan do‘stim: «Ichingdagi bola “men”ingni tingla, negativ fikrlardan uzoqroq tur», degach, chiday olmadim.
Atrofdagi hamma xuddi barmog‘i bilan dunyoni ag‘darib tashlaydigandek harakat qiladi. Chunki o‘qigan kitoblarida faqat shu haqida yozilgan: Qo‘lingdan keladi, uddalaysan. Sen dunyoning eng aqlli odamisan va hokazo.
Osilgan shiorlarga, berilgan ichi bo‘sh e’lonlarga qarasak, inson bir narsani tushunadi: bu sohada non topayotganlarning yagona maqsadi – insonlarga o‘zlarining kamchiliklari va nuqsonlarini unutirishdan iborat bo‘lib qoldi. Ya’ni qandaydir illuziyada yashatish orqali baxt o’yinini o‘ynash.
Bu shaxsiy rivojlantiruvchilarning mashhur usulidir. Barcha kamchiliklaringizni qog‘ozga yozing. Yozdingizmi? Qani, ketdik. Qaerga? Qog‘ozlarni ko‘mamiz. Hammasini unutamiz.
Mayli, do‘stim, kamchiliklaringizga janoza marosimi o‘tkazish o‘rniga uni devorga osib qo‘ysang bo‘lmaydimi? Axir hammasini tiriklayin ko‘mib tashlaysan. Agar u yostig’ingda bo‘lsa ham hech bo‘lmaganda yotishdan oldin ularni ko‘rasan va bularni qanday tuzatish mumkin deb o‘ylaysan.
O‘z kamchiliklaringizni ko‘rmay o‘zingizni isloh qila olmaysiz. Bunday kitoblarni ko‘p o‘qiyotgan bo‘lsangiz, sizda Ferrari yo‘qligi aniq. Donolik yo‘lida qurbon qilishga arzigulik biror narsangiz yo‘q, demak.
Shuning uchun ichki ovozimizni tinglash va bemani harakatlar qilish o‘rniga realist bo‘lishimiz kerak.
Inson tabiatan haqiqat bilan yuzlashishni yoqtirmaydi. Aslida, hech kim emasligimiz haqida yozilgan kitoblarni o‘qimaganimiz uchun nuqsonlarimizni unutish orqali baxtli bo‘lishga harakat qilaveramiz.
Xulosa o’rnida: Biz aslida o’zimizdagi muammolardan qochishni emas, qanchalar og’ir bo’lmasin, ularni aniqlab olib, bu muammoni yechishga harakat qilishimiz kerak. Va yana takror aytamanki: Xato va kamchiliklarimizni bilmas ekanmiz, demak, ularni to’g’irlay ham olmaymiz!