👫BOLALARDA DOʻSTLIK TUSHUNCHALARI
Do‘stlik – yoshga bog‘liq bo‘lmagan tushuncha. Kichik bolalar ham kattalardek unga muhtojdirlar.
Bolakay do‘stlari bilan muloqot qilib, ijtimoiy moslashar ekan, hamdard bo‘lish, sevish, o‘zini himoya qilish va «do‘stlashish» va «do‘st bo‘lish» nima ekanini anglaydi.
Muloqot qilish ko‘nikmalarini rivojlantirish.
Hech kim yaxshi do‘st bo‘lib tug‘ilmaydi, aytish mumkinki, yaxshi do‘stga aylanishadi. Va siz, o‘z tajribangiz va yoshingizdan kelib chiqqan holda farzandingizga boshqa bolalar bilan muloqot qilishida ko‘mak berishingiz kerak.
Unga boshqa bolalar bilan do‘stlashish uchun nima qilish lozimligini so‘zlab bering:
A) Quvnoq va oshufta bolalarni barcha yaxshi ko‘radi. Bolani jilmayishga va odob bilan hol-ahvol so‘rashishga o‘rgating. Shunda uning do‘stlashishi va tengdoshlari bilan munosabat o‘rnatishi oson bo‘ladi.
B) Farzandingizga o‘ynayotgan bolalarni ko‘rib, ularning safiga qo‘shilishni istasa, yoniga borib, birga o‘ynashi mumkin yoki yo‘qligini so‘rashi lozimligini tushuntiring. Ijobiy javob bo‘lsa, kichkintoy ismini aytib, tanishishdan boshlashi kerak. Agar, bolalar rad etishsa, yaxshisi jilmayib, bir chetga o‘tgani yaxshiroq. Shu bilan birga, mittivoyga, bolalar uning iltimosini rad etishsa, xafa bo‘lmaslik kerakligini, chunki oldinda uni juda ko‘plab do‘stlar va yangi tanishuvlar kutayotganini so‘zlang.
Yaxshi odob-axloq
Bolalar orasida hissiy bag‘ritoshlik ko‘p uchraydi. Mittivoyingizga boshqalarning asabiga tegadigan, aqlsiz va g‘iybatchi bo‘lish yaxshi emasligini tushuntiring. Kutilmaganda farzandingiz g‘azab otiga minganini ko‘rsangiz, u bilan gaplashib oling. Urishmang, baqirmang, shunchaki, o‘zini bunday tutish mumkin emasligining sababini tushuntiring.
Shirinso‘zlik va hamdardlik
Hamdardlik va nima bo‘lishidan qat’inazar qo‘llab-quvvatlay olish – haqiqiy do‘stlikning muhim asoslaridan biridir. O‘zingiz va oilangiz namunasida boshqa bolalarga g‘amxo‘r va hamdard bo‘lishni o‘rgating. Mabodo bolakay boshqa bolaga g‘amxo‘rlik ko‘rsatib, uni qo‘llab-quvvatlasa, ishonchingiz komil bo‘lsinki, siz yaxshigina farzand emas, balki ajoyib do‘stni ham tarbiyalab, voyaga yetkazdingiz.
Bolani qo‘llab-quvvatlash
Jajjingiz boshqalar bilan qanday muloqot qilayotgani va do‘stlashayotganini kuzating. Ehtimol, kichkintoyga nimadir tushunarsiz va anglash qiyin bo‘lar, bu holda u sizdan maslahat so‘raydi, chunki siz barcha narsani biluvchi onasiz axir. Albatta, kichkintoyni tinglab, o‘zingizni uning o‘rniga qo‘yishga urinib ko‘ring va foydali maslahat bering. Siz farzandingiz bilan ishonchli munosabatni yo‘lga qo‘yish orqali shunday natijaga erishasizki, kelgusida u siz bilan eng maxfiy sirlarini ham o‘rtoqlashadigan bo‘ladi, chunki siz uni boshqalarga qaraganda yaxshiroq anglaysiz va qo‘llab-quvvatlaysiz.
Uchrashuvlar
Kelgusi uchrashuvni belgilash – yaxshi do‘st bo‘lish uchun eng samarali usullardan biridir. Kichkintoyga o‘z istagicha do‘stini yoki bir necha do‘stini mehmonga chaqirishga ruxsat bering. Ular kelishsin, birga o‘ynashsin, farzandingiz uyida o‘zini yanada erkin his qiladi. Farzandingizni mehmonga chaqirishgan bo‘lsa, ruxsat bermaslikka harakat qilmang. Axir, shu yo‘l bilan siz uning yangi do‘stlar orttirish istagini rag‘batlantirasiz va o‘zingizning roziligingizni namoyon etasiz.
TELEGRAM | INSTAGRAM
Do‘stlik – yoshga bog‘liq bo‘lmagan tushuncha. Kichik bolalar ham kattalardek unga muhtojdirlar.
Bolakay do‘stlari bilan muloqot qilib, ijtimoiy moslashar ekan, hamdard bo‘lish, sevish, o‘zini himoya qilish va «do‘stlashish» va «do‘st bo‘lish» nima ekanini anglaydi.
Muloqot qilish ko‘nikmalarini rivojlantirish.
Hech kim yaxshi do‘st bo‘lib tug‘ilmaydi, aytish mumkinki, yaxshi do‘stga aylanishadi. Va siz, o‘z tajribangiz va yoshingizdan kelib chiqqan holda farzandingizga boshqa bolalar bilan muloqot qilishida ko‘mak berishingiz kerak.
Unga boshqa bolalar bilan do‘stlashish uchun nima qilish lozimligini so‘zlab bering:
A) Quvnoq va oshufta bolalarni barcha yaxshi ko‘radi. Bolani jilmayishga va odob bilan hol-ahvol so‘rashishga o‘rgating. Shunda uning do‘stlashishi va tengdoshlari bilan munosabat o‘rnatishi oson bo‘ladi.
B) Farzandingizga o‘ynayotgan bolalarni ko‘rib, ularning safiga qo‘shilishni istasa, yoniga borib, birga o‘ynashi mumkin yoki yo‘qligini so‘rashi lozimligini tushuntiring. Ijobiy javob bo‘lsa, kichkintoy ismini aytib, tanishishdan boshlashi kerak. Agar, bolalar rad etishsa, yaxshisi jilmayib, bir chetga o‘tgani yaxshiroq. Shu bilan birga, mittivoyga, bolalar uning iltimosini rad etishsa, xafa bo‘lmaslik kerakligini, chunki oldinda uni juda ko‘plab do‘stlar va yangi tanishuvlar kutayotganini so‘zlang.
Yaxshi odob-axloq
Bolalar orasida hissiy bag‘ritoshlik ko‘p uchraydi. Mittivoyingizga boshqalarning asabiga tegadigan, aqlsiz va g‘iybatchi bo‘lish yaxshi emasligini tushuntiring. Kutilmaganda farzandingiz g‘azab otiga minganini ko‘rsangiz, u bilan gaplashib oling. Urishmang, baqirmang, shunchaki, o‘zini bunday tutish mumkin emasligining sababini tushuntiring.
Shirinso‘zlik va hamdardlik
Hamdardlik va nima bo‘lishidan qat’inazar qo‘llab-quvvatlay olish – haqiqiy do‘stlikning muhim asoslaridan biridir. O‘zingiz va oilangiz namunasida boshqa bolalarga g‘amxo‘r va hamdard bo‘lishni o‘rgating. Mabodo bolakay boshqa bolaga g‘amxo‘rlik ko‘rsatib, uni qo‘llab-quvvatlasa, ishonchingiz komil bo‘lsinki, siz yaxshigina farzand emas, balki ajoyib do‘stni ham tarbiyalab, voyaga yetkazdingiz.
Bolani qo‘llab-quvvatlash
Jajjingiz boshqalar bilan qanday muloqot qilayotgani va do‘stlashayotganini kuzating. Ehtimol, kichkintoyga nimadir tushunarsiz va anglash qiyin bo‘lar, bu holda u sizdan maslahat so‘raydi, chunki siz barcha narsani biluvchi onasiz axir. Albatta, kichkintoyni tinglab, o‘zingizni uning o‘rniga qo‘yishga urinib ko‘ring va foydali maslahat bering. Siz farzandingiz bilan ishonchli munosabatni yo‘lga qo‘yish orqali shunday natijaga erishasizki, kelgusida u siz bilan eng maxfiy sirlarini ham o‘rtoqlashadigan bo‘ladi, chunki siz uni boshqalarga qaraganda yaxshiroq anglaysiz va qo‘llab-quvvatlaysiz.
Uchrashuvlar
Kelgusi uchrashuvni belgilash – yaxshi do‘st bo‘lish uchun eng samarali usullardan biridir. Kichkintoyga o‘z istagicha do‘stini yoki bir necha do‘stini mehmonga chaqirishga ruxsat bering. Ular kelishsin, birga o‘ynashsin, farzandingiz uyida o‘zini yanada erkin his qiladi. Farzandingizni mehmonga chaqirishgan bo‘lsa, ruxsat bermaslikka harakat qilmang. Axir, shu yo‘l bilan siz uning yangi do‘stlar orttirish istagini rag‘batlantirasiz va o‘zingizning roziligingizni namoyon etasiz.
TELEGRAM | INSTAGRAM