Design Pattern va SOLID Tamoyillari
Dasturlashda sifatli kod yozish va tizimni yaxshi tashkil qilish juda muhim. Bu yerda Design Pattern va SOLID tamoyillari haqida qisqacha ma'lumot beramiz. 🚀
🎨 Design Patternlar:
Design patternlar — dasturlashdagi muammolarni hal qilish uchun ishlatiladigan umumiy yechimlar. Har bir pattern turli holatlarda qo'llanilishi mumkin. Mashhur patternlar qatoriga Singleton, Factory,Observer va Decorator kiradi.
- Singleton: Bir xil obyektning yagona nusxasini yaratadi va shu nusxaga global kirish imkoniyatini beradi.
- Factory: Ob'ekt yaratish logikasini ajratib beradi, shu bilan birga konkret sinfni aniqlamasdan ob'ekt yaratish imkonini beradi.
-Observer: Bir obyektning holati o'zgarganida avtomatik ravishda boshqalarga xabar beriladi.
- Decorator: Obyektlarning xususiyatlarini dinamik ravishda o'zgartirish imkonini beradi.
🔧 SOLID Tamoyillari:
SOLID — dasturlashda yaxshi tashkil etilgan va o'qilishi oson kodni yaratish uchun asosiy tamoyillar to'plami:
1. S – Single Responsibility Principle (SRP): Har bir sinf faqat bitta mas'uliyatga ega bo'lishi kerak. Bu sinfning o'zgarishi boshqa qismlarga ta'sir qilmasligini ta'minlaydi.
2. O – Open/Closed Principle (OCP): Sinflar kengaytirilishi, lekin o'zgartirilmasligi kerak. Yangi funksiyalar qo'shish uchun mavjud kodni o'zgartirmaslik kerak.
3. L – Liskov Substitution Principle (LSP): Asosiy sinfni o'zgartirmasdan, uning barcha turkumlarini foydalanish mumkin bo'lishi kerak. Yani, o'zgarishlar dastur funktsionaliga salbiy ta'sir ko'rsatmasligi kerak.
4. I –Interface Segregation Principle (ISP): Bir sinf ko'p funksiyalarni qo'llab-quvvatlashi kerak emas. U faqat kerakli interfeyslarni amalga oshirishi lozim.
5. D-Dependency Inversion Principle (DIP): Yuqori darajadagi modullar past darajadagi modullardan mustaqil bo'lishi kerak. Bu, interfeyslar orqali bog'lanishni anglatadi, shunda yuqori darajadagi modullar o'zgarishlardan kamroq ta'sirlanadi.
🔍 @JavokhirAchilovBlog
Dasturlashda sifatli kod yozish va tizimni yaxshi tashkil qilish juda muhim. Bu yerda Design Pattern va SOLID tamoyillari haqida qisqacha ma'lumot beramiz. 🚀
🎨 Design Patternlar:
Design patternlar — dasturlashdagi muammolarni hal qilish uchun ishlatiladigan umumiy yechimlar. Har bir pattern turli holatlarda qo'llanilishi mumkin. Mashhur patternlar qatoriga Singleton, Factory,Observer va Decorator kiradi.
- Singleton: Bir xil obyektning yagona nusxasini yaratadi va shu nusxaga global kirish imkoniyatini beradi.
- Factory: Ob'ekt yaratish logikasini ajratib beradi, shu bilan birga konkret sinfni aniqlamasdan ob'ekt yaratish imkonini beradi.
-Observer: Bir obyektning holati o'zgarganida avtomatik ravishda boshqalarga xabar beriladi.
- Decorator: Obyektlarning xususiyatlarini dinamik ravishda o'zgartirish imkonini beradi.
🔧 SOLID Tamoyillari:
SOLID — dasturlashda yaxshi tashkil etilgan va o'qilishi oson kodni yaratish uchun asosiy tamoyillar to'plami:
1. S – Single Responsibility Principle (SRP): Har bir sinf faqat bitta mas'uliyatga ega bo'lishi kerak. Bu sinfning o'zgarishi boshqa qismlarga ta'sir qilmasligini ta'minlaydi.
2. O – Open/Closed Principle (OCP): Sinflar kengaytirilishi, lekin o'zgartirilmasligi kerak. Yangi funksiyalar qo'shish uchun mavjud kodni o'zgartirmaslik kerak.
3. L – Liskov Substitution Principle (LSP): Asosiy sinfni o'zgartirmasdan, uning barcha turkumlarini foydalanish mumkin bo'lishi kerak. Yani, o'zgarishlar dastur funktsionaliga salbiy ta'sir ko'rsatmasligi kerak.
4. I –Interface Segregation Principle (ISP): Bir sinf ko'p funksiyalarni qo'llab-quvvatlashi kerak emas. U faqat kerakli interfeyslarni amalga oshirishi lozim.
5. D-Dependency Inversion Principle (DIP): Yuqori darajadagi modullar past darajadagi modullardan mustaqil bo'lishi kerak. Bu, interfeyslar orqali bog'lanishni anglatadi, shunda yuqori darajadagi modullar o'zgarishlardan kamroq ta'sirlanadi.
🔍 @JavokhirAchilovBlog