HANAFIY FIQHI — الفقه الحنفي

​​МАККАДАН ЖИДДА АЭРОПОРТИГА ЧИҚИБ КЕЛИШ
#Ҳаж_умра

❓1626-CАВОЛ: Мен шу кунларда Маккада ишлаяпман. Баъзида иш билан Жиддадаги аэропортга чиқиб келиб тураман. Танишларимдан бири Маккага эҳромсиз кириш мумкин эмас, деди. Шунга аниқлик киритиб беришларингизни сўрайман.

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Маккада турган киши бирор юмуш билан мийқот ичида жойлашган нуқталарга бориб келса, Маккага эҳромсиз кириши мумкин. Шунинг учун сиз Маккада туриб, Жиддага, яъни катта мийқотнинг ичидаги ҳудудларга борсангиз ва Маккага қайтаётганда умра ёки ҳаж ниятида бўлмасангиз, эҳромсиз кирсангиз бўлади. Аммо қайтаётганда умра ёки ҳаж қилиш ниятида бўлсангиз, албатта, эҳром боғлаган ҳолда киришингиз лозим бўлади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

"HANAFIY FIQHI" kanali orqali bizni kuzating.

🔗 Ulashing:
Telegram.  | youtube. | Instаgram.

ПОРА ТАКЛИФ ЁКИ ТАЛАБ ҚИЛИШНИНГ ҲУКМИ?
#ҳалол_ҳаром

❓1625-CАВОЛ: Айримлар бирор ишни ноҳақлик билан битириш учун пора таклиф ёки талаб қиладилар? Бунга динимизда қандай қаралади?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Шариатимизда бундай ишларга “ришва” – пора дейилади ва бу катта гуноҳлардан биридир. Пора деб киши ҳақли бўлмаган нарсасига эришиш ёки зиммасига лозим бўлган нарсадан қутулиш учун тақдим этган мол ёки манфаатга айтилади.
Одатда кўпчилик порахўрлар порани ҳадя, совға сифатида қабул қиладилар. Берувчилар ҳам “Кўнгилдан чиқди”, “Атадик” каби чиройли сўзлар билан қабиҳ ниятларини амалга оширишга одатланишган.
Порахўрлик динимизда қаттиқ қораланган ва бу ҳақда ҳадиси шарифда шундай дейилади:
عنْ ثَوْبَانَ رضي الله عنه قَالَ: "لَعَنَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ الرَّاشِيَ وَالْمُرْتَشِيَ وَالرَّائِشَ يَعْنِي الَّذِي يَمْشِي بَيْنَهُمَا" (رواه الإمام أحمد).
Савбон розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам пора берувчи, пора олувчи ва уларнинг ўртасидаги воситачини лаънатладилар” (Имом Аҳмад ривояти).
Пора берувчи жамиятда белгиланган низомни бузиб, ҳақсизлик ила ўз ишини бажариб кетган ҳисобланади. Пора олувчи виждон амрига бўйсунмасдан, ноҳақликка, адолатсизликка рози бўлиб, ўз манфаатини ўйлаб, ўзгалар ҳақига хиёнат қилган бўлади.
Қолаверса, ҳадя деб бир нарсани ўзгага холис, эвазсиз беришга айтилади. Ҳадя берувчи киши ҳадяни олувчи кишидан бирор нарсани ноҳақ ундириш нияти бўлмайди. Мана шу нарса ҳадянинг порадан асосий фарқини кўрсатади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

"HANAFIY FIQHI" kanali orqali bizni kuzating.

🔗 Ulashing:
Telegram.  | youtube. | Instаgram.

​​МУСУЛМОН БЎЛМАГАН ШАХСЛАР БИЛАН САВДО ҚИЛИШ
#савдо

❓1621-CАВОЛ: Мен юртимизга чет элдан баъзи маҳсулотларни импорт қилиш билан шуғулланиб келаман. Яқинда бир танишим: "Бу ишинг жоиз эмас, Чунки сен кофирлар билан савдо-сотиқ қиляпсан", деб қолди. Шу гап тўғрими?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Йўқ, бу гап тўғри эмас. Чунки динимизда савдо битимини тузувчилар мусулмон бўлишлари шарт қилинмаган. Бу борада “Фиқҳул-буюъ” китобида шундай дейилган:
لَا يُشْتَرَطُ لِصِحَّةِ الْبَيْعِ إسْلاَمُ الْمُتَعَاقِدَيْنِ. فَيَصِحُّ الْبَيْعُ وَ الشِّرَاءُ مِنْ غَيْرِ مُسْلِمٍ, سَوَاءٌ أَ كَانَ ذِمِّيًّا, أَمْ حَرْبِيًّا, أَوْ مُسْتَأْمِنًا.
яъни: “Савдо битимининг дуруст бўлиши учун битим тузувчиларнинг мусулмон бўлишлари шарт қилинмайди. Шунга кўра, мусулмон бўлмаган шахс билан олди-сотди қилиш жоиз бўлади. Бунда унинг зиммий (мусулмонлар юртида доимий яшовчи бошқа дин вакили) бўлиши ёки мусулмонларга қарши уруш қилаётган ёхуд ислом юртида вақтинча яшаб турган номусулмон бўлишининг фарқи йўқдир” (“Фиқҳул-буюъ”).
Бу масала ҳақида “Кувайт фиқҳ энциклопедияси”да шундай дейилган:
اَلْأَصْلُ أَنَّ تَصَرُّفَاتِ غَيْرِ الْمُسْلِمِيْنَ مَعَ الْمُسْلِمِيْنَ وَغَيْرِهِمْ صَحِيْحَةٌ
яъни: “Шаръий қоида шуки, номусулмонларнинг мусулмонлар билан ёки бошқалар билан ўзаро алоқалари дурустдир” (“Ал-Мавсуа ал-фиқҳийя ал-кувайтийя”). Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

"HANAFIY FIQHI" kanali orqali bizni kuzating.

🔗 Ulashing:
Telegram.  | youtube. | Instаgram.

​​УЗРЛИ АЁЛЛАРНИНГ МАСЖИДУЛ ҲАРОМ ИЧИГА КИРИШЛАРИ
#Ҳаж_умра

❓1619-CАВОЛ: Узрли аёллар тавоф қилмасдан фақат Каъбани кўриш учун Масжидул Ҳаром ичига кирса бўладими?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Узрли – ҳайз ва нифосли аёл кишига намоз, рўза, тавоф тақиқлангани қаторида масжидларга, жумладан Масжидул Ҳаромга кириши ҳам мумкин эмас. Узрли аёллар масжидул ҳаромнинг дарвозали эшикларидан ичкарига кира олмайдилар. Аммо ташқаридаги майдонларга, Сафо-Марва орасидаги йўлакка киришлари мумкин. Чунки бу жойлар масжиднинг ичи ҳисобланмайди. Шунда ҳам масжид томонга ўтиб кетиш гуноҳ бўлгани учун бундай ишдан сақланишлари талаб қилинади. Чунки савоблар мўл-кўл, юз минг баробар бериладиган у жойларда қилинган гуноҳларнинг жазоси ҳам шу қадар кўп ва каттароқ бўлади, дейилади фиқҳий манбаларимизда. Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан нима сабабдан Маккада истиқомат қилмасликларини сўрашганида у киши: “Мен Макка каби яхши амаллар кўпайтириб ёзилгандек гуноҳлар ҳам кўпайтириб ёзиладиган шаҳарда қандай яшайман”, деб жавоб берганлар.
Шунинг учун Аллоҳ таоло муқаддас қилиб қўйган у муборак заминга борган ҳар бир инсон ўзини бу ерда айтилган гуноҳларнинг ўзидангина эмас, балки, ҳар қандай гуноҳ ва маъсиятлардан тийилиш орқали ушбу ерларнинг ҳурматини жойига қўйиши лозим бўлади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

"HANAFIY FIQHI" kanali orqali bizni kuzating.

🔗 Ulashing:
Telegram.  | youtube. | Instаgram.

​​КЎЗГУГА ҚАРАБ НАМОЗ ЎҚИШ
#намоз

❓1618-CАВОЛ: Қибла тарафда кўзгу бўлган ҳолатда намоз ўқиш мумкинми?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир роҳманир роҳим. Фиқҳий китобларимизда жонли нарсанинг суратига қараб намоз ўқиш макруҳ экани айтилган. Аммо кўзгуга қараб намоз ўқиш макруҳ экани айтилмаган. Чунки кўзгудаги акс собит турмайди, шунинг учун у суратдан кўра кўпроқ сояга ўхшайди. Агар кўзгу намозхонни чалғитса, унга қараб намоз ўқиш макруҳ бўлади. Аммо чалғитмайдиган бўлса, кўзгу томонга қараб намоз ўқиш макруҳ эмас. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

"HANAFIY FIQHI" kanali orqali bizni kuzating.

🔗 Ulashing:
Telegram.  | youtube. | Instаgram.