O'zbek alifbosidagi muammolar haqida bilarmidingiz?
Rasmdagi alifbo qadimgi turkiy alifbo bo'lib, agar e'tibor bersangiz, 8ta unli harf mavjud. Hozirgi alifboyimizda esa atigi 6ta unli harf bor. Bu muammoni nimaga ko'tarib chiqyapsan deyishingiz mumkin. Bu muammoni har kuni real hayotda ko'rishingiz mumkin. Masalan, mening shevamda ''ö'' va ''ü'' unlilari ishlatiladi, o'rtog'imning shevasida esa ''u'' va ''o’'' unlilarini ishlatadi. Xo'sh, shunga nima qilibdi? Chetdan kelgan so'zlarni o'zbekchalashtirishda muammolar yuzaga chiqib kelaveryapti. Masalan Tom ismini ayrimlar To’m deb yozsa, men Tom deb yozaman. Ya'ni 2 ta unlining yetishmovchiligi, ikki xil shevadagi insonni bitta so'zni ikki xil talaffuz qilishiga va aynan ayrim so'zlarda ikki xil tushunishiga olib kelishi mumkin. Yana bitta muammo shevamda ilon so'zini biz ''i'' unlisi bilan talaffuz qilsak, ayrim shevalarda uni ''I'' unlisi bilan talaffuz qilishadi. Ya'ni o'zbek tilini o'rganishda o'zbeklarning o'zi ham ikkiga bo'linishi yuzaga kelyapti.
How can native speakers learn their language in one country in two different ways? deyardim agar men chet ellik bo'lganimda. Bu muammoga juda ham e'tibor berishmaydi, lekin bu befarqlik kitob tarjimasi, ta'lim tizimida umumtizim shakllantirishda va boshqa sohalarda katta muammolar olib kelishi mumkin. Ming yillar davomida shakllangan tilimizni shunchaki chala alifbo bilan rasvo bo'lishini shaxsan men xohlamayman.
Rasmdagi alifbo qadimgi turkiy alifbo bo'lib, agar e'tibor bersangiz, 8ta unli harf mavjud. Hozirgi alifboyimizda esa atigi 6ta unli harf bor. Bu muammoni nimaga ko'tarib chiqyapsan deyishingiz mumkin. Bu muammoni har kuni real hayotda ko'rishingiz mumkin. Masalan, mening shevamda ''ö'' va ''ü'' unlilari ishlatiladi, o'rtog'imning shevasida esa ''u'' va ''o’'' unlilarini ishlatadi. Xo'sh, shunga nima qilibdi? Chetdan kelgan so'zlarni o'zbekchalashtirishda muammolar yuzaga chiqib kelaveryapti. Masalan Tom ismini ayrimlar To’m deb yozsa, men Tom deb yozaman. Ya'ni 2 ta unlining yetishmovchiligi, ikki xil shevadagi insonni bitta so'zni ikki xil talaffuz qilishiga va aynan ayrim so'zlarda ikki xil tushunishiga olib kelishi mumkin. Yana bitta muammo shevamda ilon so'zini biz ''i'' unlisi bilan talaffuz qilsak, ayrim shevalarda uni ''I'' unlisi bilan talaffuz qilishadi. Ya'ni o'zbek tilini o'rganishda o'zbeklarning o'zi ham ikkiga bo'linishi yuzaga kelyapti.
How can native speakers learn their language in one country in two different ways? deyardim agar men chet ellik bo'lganimda. Bu muammoga juda ham e'tibor berishmaydi, lekin bu befarqlik kitob tarjimasi, ta'lim tizimida umumtizim shakllantirishda va boshqa sohalarda katta muammolar olib kelishi mumkin. Ming yillar davomida shakllangan tilimizni shunchaki chala alifbo bilan rasvo bo'lishini shaxsan men xohlamayman.