📋Янги туғилган чақалоқларда физиологик ҳолатлар ва уларни патологик ҳолатлар билан адаштириш
Янги туғилган чақалоқларда кўплаб физиологик жараёнлар кузатилади, лекин баъзан уларни касаллик деб ўйлаб, ноўрин ташвишга тушишади ёки кераксиз даволашни бошлашади. Қуйида энг кўп учрайдиган физиологик ҳолатлар:
❗Муҳим:
Болаларда кузатиладиган ҳар бир физиологик ҳолатни патологик жараён деб ўйлаб, ноўрин ташвишга тушмаслик керак. Агар шубҳа бўлса, педиатр маслаҳати олиш энг тўғри йўл!
👨⚕ @DOCTOR_AZIZOV – Фарзандингиз саломатлиги учун ишончли манба!
Янги туғилган чақалоқларда кўплаб физиологик жараёнлар кузатилади, лекин баъзан уларни касаллик деб ўйлаб, ноўрин ташвишга тушишади ёки кераксиз даволашни бошлашади. Қуйида энг кўп учрайдиган физиологик ҳолатлар:
✅ Физиологик сариқлик – туғилгандан кейин 3-5 кунларда билирубин миқдорининг ошиши натижасида чақалоқ териси сариқ тусга киради. Бу ҳолат 7-10 кун ичида ўтиб кетади. Патологик сариқликдан фарқлаш муҳим.
✅ Физиологик десквамация (тери қипиқланиши) – чақалоқларда туғилгандан сўнг қўл ва оёқларда терининг қипиқланиб тўкилиши кузатилади. Бу табиий жараён бўлиб, ҳеч қандай муолажа талаб қилмайди.
✅ Физиологик акне (неонатал угри) – чақалоқларнинг юзида майда қизил ёки оқ тошмалар пайдо бўлиши мумкин. Бу она гормонлари таъсири туфайли юзага келади ва 1-2 ҳафтада ўз-ўзидан йўқолади.
✅ Физиологик кўкрак бези шишиши– чақалоқларда, ҳам қиз, ҳам ўғил болаларда, она гормонлари таъсири билан кўкрак безлари бироз катталашиши мумкин. Бу ҳолат 2-4 ҳафта ичида йўқолади.
✅ Физиологик менархе (Қизларда оқсилсимон разрядлар) – қиз болаларда туғилгандан кейин бир неча ҳафта давомида енгил оқсилсимон разрядлар кузатилиши мумкин. Бу нормал ҳолат бўлиб, инфекция ёки бошқа гинекологик касалликлар билан адаштирилмаслиги керак.
✅ Физиологик чулки ҳидроси (Scrotal hydrocele) – янги туғилган чақалоқларда тухум атрофида суюқлик йиғилиши мумкин. Бу ҳолат 1 ёшгача ўз-ўзидан йўқолади.
✅ Физиологик гастроэзофагеал рефлюкс – чақалоқларда овқатдан кейин қайт қилиш кузатилиши мумкин. Бу ички органлар ривожланиши билан боғлиқ ҳолат.
✅ Физиологик қоринда “ғиртиллаш” – чақалоқларда овқат ҳазм қилиш жараёни давомида қоринда товушлар чиқиши кузатилади. Бу нормал ҳолат бўлиб, ичак муаммолари билан адаштирилмаслиги керак.
✅ Физиологик гипертонус – янги туғилган чақалоқларда қўл-оёқлар бироз йиғилиб тургани кузатилади. Бу нормал ҳолат бўлиб, 3-6 ойгача ўз-ўзидан йўқолади. Баъзида гипертонус ёки церебрал фалаж (ДЦП) билан адаштирилади.
✅ Физиологик гиперрефлексия – янги туғилган чақалоқларда рефлекслар жуда фаол бўлиши мумкин. Буни баъзан неврологик касалликлар билан адаштиришади, лекин бу ўсиш жараёнининг бир қисми ҳисобланади.
✅ Физиологик ножўя ҳаракатлар (Benign myoclonus) – чақалоқлар уйқудан уйғонганда ёки ухлаётганда танада енгил силкинишлар кузатилиши мумкин. Бу эпилепсия ёки бошқа оғир касалликлар билан адаштирилиши мумкин.
✅ Физиологик тахикардия – чақалоқларда юрак уриши катталарга қараганда тезроқ бўлади. Бу нормал ҳолат бўлиб, муолажа талаб этилмайди.
✅ Физиологик ринит – янги туғилган чақалоқларда шиллиқ парда ҳали тўлиқ ривожланмагани учун озгина бурун битиши кузатилиши мумкин. Бу шамоллаш эмас.
✅ Физиологик хичоқ (Hiccups) – чақалоқлар овқатлангандан сўнг тез-тез хичоқ тутиши мумкин. Бу нормал ҳолат бўлиб, хавотирга ўрин йўқ.
✅ Физиологик гипогликемия – янги туғилган чақалоқларда қонда қанд миқдори камайиши мумкин, лекин бу одатда ўз-ўзидан меъёрга келади.
✅ Физиологик энурез (тунда пешоб чиқариш) – чақалоқлар ҳаётнинг дастлабки ойларида пешобни бошқара олмайди, бу нормал ҳолат.
✅ Физиологик аққа (Милия) – чақалоқларда юзда кичик оқ доғлар (майда угрилар) бўлиши мумкин. Бу терининг табиий ривожланиш жараёни бўлиб, инфекция ёки аллергия деб ўйлаб, ортиқча муолажалар қўлланиши мумкин.
❗Муҳим:
Болаларда кузатиладиган ҳар бир физиологик ҳолатни патологик жараён деб ўйлаб, ноўрин ташвишга тушмаслик керак. Агар шубҳа бўлса, педиатр маслаҳати олиш энг тўғри йўл!
👨⚕ @DOCTOR_AZIZOV – Фарзандингиз саломатлиги учун ишончли манба!