Said aka kecha bir qiziq post chiqardilar. Qayta-qayta o'qidim, o'ylab ko'rdim. Bu mavzu o'zim uchun muhim va qiziq bo'lgani uchun ba'zi fikrlarimni bo'lishmoqchiman.
Oldindan aytib qo'yay — chet tillarni o'rganish zo'r! Bunga qarshiligim yo'q, aksincha qo'llab-quvvatlayman. U xoh ingliz tili bo'lsin, xoh rus tili, farqi yo'q. Til o'rganishning foydalari ko'p. Lekin, bu tanganing bir tomoni xolos.
Tanganing ikkinchi tomoni bor.
Birinchidan, til — bu faqat instrument emas. Ya'ni insonning birinchi(ona) tili haqida gapiryapman. Chunki ona tilida — tarix, qadriyatlar, o'zlik bor. Nechta til bilsa ham, inson baribir asosan o'zining ona tilida fikrlaydi, his qiladi. Shu jihatdan u bir funksiyali oddiy instrument emas.
Qo'shimcha o'rganiladigan ikkinchi, uchinchi tillar — bu instrument bo'lishi mumkin.
Ikkinchidan, tan olish kerak, hozir rostdan o'zbek tilimiz juda sust, hattoki orqaga qarab ketyapti deb ayta olaman. Asosiy sabablardan biri — o'zbek tilini pisand qilmasligimiz. Tilni ko'taradigan ham, tushiradigan ham o'zimiz.
Uchunchidan, bugungi kunda O'zbekiston bozoriga o'zbek tilini zo'r biladigan kreatorlar kerak. Ular yetishmayapti. Kelajakda talab yanada ortadi. Chunki mahalliy tilni yaxshi bilmasdan turib, madaniyatni tushinish qiyin. Madaniyatni tushunmasdan turib, ishlaydigan, zo'r ish qilish qiyin.
Qo'shilaman, mijozlar(bizneslar), jamoalar, agentliklar, bozorimizning eng kuchli mutaxassislari — rusiyzabon. Lekin, asosiy mijozimiz bo'lgan — oddiy insonlar rusiyzabonmi? O'zbekiston faqat Toshkentdan iborat emas. Bizning asosiy auditoriyamiz — qorako'z o'zbekzabonlar.
To'rtinchidan, qoloqligimizga asosiy sabab chet tilini bilmasligimizdan ham ko'ra ko'proq o'z tilimizni yaxshi bilmasligimiz. Keyin rus yoki ingliz tilini bilmasligimiz bo'lishi mumkin.
Keyin, o'zbek tili — qoshiqcha emas. Ayb o'zimizda. Shunday deb o'ylashimizda. Tilimiz boy, chiroyli, ammo o'zimizning lug‘atimiz qashshoq.
Chet tillarini o'rganyapmiz. Bu yaxshi. Lekin, ona tilimiz e'tibordan chetda qolyapti. O'zbek tilini yo'qotyapmiz, va shu bilan birga o'zligimiz, tariximiz va qadriyatlarimizni ham.
Nima qilish kerak?
O'zimizni va tilimizni hurmat qilsak, oldin o'zbek tilini qotirib qo'yishimiz kerak. Yoki eng kamida chet tili bilan bir vaqtda o'zbek tilini ham o'rganish kerak. Ishoning, biz o'zbek tilini bilmaymiz.
O'zbek tilini yaxshi bilsak, chet tilini ham ancha oson o'rganamiz.
So'nggi so'z — taqqoslash(kamsitish) yaxshimas. Ayniqsa, bu o'zimiz tomonimizdan bo'lsa.
Traktor? — maqsadimiz faqat yer kovlash emas-ku, to'g'rimi? )
@matn_ustasi
Oldindan aytib qo'yay — chet tillarni o'rganish zo'r! Bunga qarshiligim yo'q, aksincha qo'llab-quvvatlayman. U xoh ingliz tili bo'lsin, xoh rus tili, farqi yo'q. Til o'rganishning foydalari ko'p. Lekin, bu tanganing bir tomoni xolos.
Tanganing ikkinchi tomoni bor.
Birinchidan, til — bu faqat instrument emas. Ya'ni insonning birinchi(ona) tili haqida gapiryapman. Chunki ona tilida — tarix, qadriyatlar, o'zlik bor. Nechta til bilsa ham, inson baribir asosan o'zining ona tilida fikrlaydi, his qiladi. Shu jihatdan u bir funksiyali oddiy instrument emas.
Qo'shimcha o'rganiladigan ikkinchi, uchinchi tillar — bu instrument bo'lishi mumkin.
Ikkinchidan, tan olish kerak, hozir rostdan o'zbek tilimiz juda sust, hattoki orqaga qarab ketyapti deb ayta olaman. Asosiy sabablardan biri — o'zbek tilini pisand qilmasligimiz. Tilni ko'taradigan ham, tushiradigan ham o'zimiz.
Uchunchidan, bugungi kunda O'zbekiston bozoriga o'zbek tilini zo'r biladigan kreatorlar kerak. Ular yetishmayapti. Kelajakda talab yanada ortadi. Chunki mahalliy tilni yaxshi bilmasdan turib, madaniyatni tushinish qiyin. Madaniyatni tushunmasdan turib, ishlaydigan, zo'r ish qilish qiyin.
Qo'shilaman, mijozlar(bizneslar), jamoalar, agentliklar, bozorimizning eng kuchli mutaxassislari — rusiyzabon. Lekin, asosiy mijozimiz bo'lgan — oddiy insonlar rusiyzabonmi? O'zbekiston faqat Toshkentdan iborat emas. Bizning asosiy auditoriyamiz — qorako'z o'zbekzabonlar.
To'rtinchidan, qoloqligimizga asosiy sabab chet tilini bilmasligimizdan ham ko'ra ko'proq o'z tilimizni yaxshi bilmasligimiz. Keyin rus yoki ingliz tilini bilmasligimiz bo'lishi mumkin.
Keyin, o'zbek tili — qoshiqcha emas. Ayb o'zimizda. Shunday deb o'ylashimizda. Tilimiz boy, chiroyli, ammo o'zimizning lug‘atimiz qashshoq.
Chet tillarini o'rganyapmiz. Bu yaxshi. Lekin, ona tilimiz e'tibordan chetda qolyapti. O'zbek tilini yo'qotyapmiz, va shu bilan birga o'zligimiz, tariximiz va qadriyatlarimizni ham.
Nima qilish kerak?
O'zimizni va tilimizni hurmat qilsak, oldin o'zbek tilini qotirib qo'yishimiz kerak. Yoki eng kamida chet tili bilan bir vaqtda o'zbek tilini ham o'rganish kerak. Ishoning, biz o'zbek tilini bilmaymiz.
O'zbek tilini yaxshi bilsak, chet tilini ham ancha oson o'rganamiz.
So'nggi so'z — taqqoslash(kamsitish) yaxshimas. Ayniqsa, bu o'zimiz tomonimizdan bo'lsa.
Traktor? — maqsadimiz faqat yer kovlash emas-ku, to'g'rimi? )
@matn_ustasi