#Maqola
📚 Eng yaxshi antiutopik asarlar TOP—5 taligi
Hamma narsani unutib, chiroq bilan ko‘rpa ostiga sho‘ng‘ishni, vaqt taʼmini his qilishni xohlasangiz, unda distopiyalar tanloviga murojaat qilish vaqti keldi. Ro‘yxatdagi baʼzi nomlar faqat janr muxlislarigagina maʼlum bo‘lishi mumkin, bu esa ular bilan tanishishga ishtiyoqni yana-da orttiradi.
📖 1. Jorj Oruell, “1984”.
Romanni o‘qib bo‘lgach, adabiyot butun dunyoni o‘zgartirishi mumkin, Oruellga bashorat qilish inʼomi berilgan, degan o‘yga borasiz. Bu kitob dunyoning aksariyat qismi muallif yarim asr avval tasvirlab bergan qoidalar bo‘yicha hanuz yashayotgani va bizning zamon avvalgisidan sira farq qilmasligini yaqqol ko‘rsatib beradi. Asar maʼlum bir tuzum haqida emas, balki har qanday totalitar despotizm ostida yirtqichlarga aylanadigan odamlar haqida. Bir so‘z bilan aytganda, o‘quvchi eng yaxshi kitoblar allaqachon bilgan narsalaringiz haqida so‘zlaydi, degan xulosaga keladi.
📖 2. Rey Fredberi, “Farengeyt bo‘yicha 451 daraja”.
Fantastik janrda yozilgan ushbu asar 1953-yilda chop etilgan. Asarda kitoblar taqiqlangan Amerika jamiyati haqida so‘z boradi. Bredberi ijodida yillar davomida o‘z dolzarbligini yo‘qotmagan jamiyat hayotidagi o‘tkir ijtimoiy muammolar ochib berilgan. Yaʼni, romanning asosiy mavzusi — kitobning inson hayotidagi o‘rni. Yozuvchi ushbu asari orqali o‘quvchini mustaqil fikrlash, voqealarni tahlil qilish va xulosa chiqarish qobiliyatini yo‘qotgan jamiyat bilan tanishtiradi.
📖 3. Oldos Xaksli, “Ajib yangi dunyo”
1931-yilda bashorat sifatida yaratilgan ingliz yozuvchisi Oldos Xakslining satirik distopiya romanidir. Asar nashr etilganiga bir asrdan sal kamroq vaqt o‘tgan bo‘lsada, haqiqat hamon o‘zgarmagan. Roman dard va qayg‘uga o‘rin qoldirmagan jamiyat haqida hikoya qiladi. Tug‘ilganidan boshlab, har bir inson jamiyatdagi eng muhim shaxs ekanligiga ishontiriladi. Har kim o‘ziga kerak bo‘lgan imtiyozlar bilan taʼminlangan. Asar "Qalbingiz og‘riyotgan bo‘lsa, dori iching va sizdagi yomon kayfiyatdan asar ham qolmaydi", deyayotgandek bo‘ladi. Yaʼni odamlar xuddiki idishlarda yashaydi. Yagona kamchilik esa bu yerda haqiqat degan tushunchaning o‘zi yo‘q.
📖4. Yevgeniy Zamyatin, “Biz”.
Asar birinchi va eng mashhur distopiyalardan biri sanaladi. Roman Yevropa jamiyatiga qarshi norozilikni, boshi berk ko‘chaga kirib qolishni keskin rad etadi. Zamyatin kommunistik jamiyatning yovuz karikaturasini chizadi. Asar bugungi kunda ham dolzarbligini yo‘qotmagan. Muallif odamni baxtli bo‘lishga majburlamaslik haqida ogohlantiradi. Yaʼni asarda inson uchun baxt nima ekaniga hech kim to‘laligicha javob berolmasligi o‘z ifodasini topgan. Zamyatin unda mutlaq yangi jamiyatning kelajakda ro‘y beruvchi voqealarini tasvirlaydi. Yozuvchi ideal jamiyatga intilish nimaga olib kelishini aniq ko‘rsatmoqchi bo‘ladi va to‘g‘ri bashorat ham qiladi. Shu sabab asar Sovet hukumati tomonidan taʼqib qilingan.
📖 5. Entoni Byorjess, “Murvatli apelsin”.
Mazkur asari orqali ingliz yozuvchisi, shoir, tilshunos va bastakor Entoni Byorjess zamonasining eng ziyoli insonlaridan biri sifatida taniladi. Kitob zamonaviy totalitar jamiyatning shafqatsiz satirasi o‘laroq yozilgan. Asar 15 yoshli o‘smir Aleks tilidan hikoya qilinadi. Bosh qahramon talonchilik, vandalizm va qotillikdan halovat topadi, oxir-oqibat esa sevimli mashg‘uloti qurboniga aylanadi. Kitobdan insonning "ezgulik va zo‘ravonlik" tushunchalari o‘rtasidagi tanlov erkining ahamiyati haqida xulosalar chiqarasiz.
➡️ @kitoblar1
📚 Eng yaxshi antiutopik asarlar TOP—5 taligi
Hamma narsani unutib, chiroq bilan ko‘rpa ostiga sho‘ng‘ishni, vaqt taʼmini his qilishni xohlasangiz, unda distopiyalar tanloviga murojaat qilish vaqti keldi. Ro‘yxatdagi baʼzi nomlar faqat janr muxlislarigagina maʼlum bo‘lishi mumkin, bu esa ular bilan tanishishga ishtiyoqni yana-da orttiradi.
📖 1. Jorj Oruell, “1984”.
Romanni o‘qib bo‘lgach, adabiyot butun dunyoni o‘zgartirishi mumkin, Oruellga bashorat qilish inʼomi berilgan, degan o‘yga borasiz. Bu kitob dunyoning aksariyat qismi muallif yarim asr avval tasvirlab bergan qoidalar bo‘yicha hanuz yashayotgani va bizning zamon avvalgisidan sira farq qilmasligini yaqqol ko‘rsatib beradi. Asar maʼlum bir tuzum haqida emas, balki har qanday totalitar despotizm ostida yirtqichlarga aylanadigan odamlar haqida. Bir so‘z bilan aytganda, o‘quvchi eng yaxshi kitoblar allaqachon bilgan narsalaringiz haqida so‘zlaydi, degan xulosaga keladi.
📖 2. Rey Fredberi, “Farengeyt bo‘yicha 451 daraja”.
Fantastik janrda yozilgan ushbu asar 1953-yilda chop etilgan. Asarda kitoblar taqiqlangan Amerika jamiyati haqida so‘z boradi. Bredberi ijodida yillar davomida o‘z dolzarbligini yo‘qotmagan jamiyat hayotidagi o‘tkir ijtimoiy muammolar ochib berilgan. Yaʼni, romanning asosiy mavzusi — kitobning inson hayotidagi o‘rni. Yozuvchi ushbu asari orqali o‘quvchini mustaqil fikrlash, voqealarni tahlil qilish va xulosa chiqarish qobiliyatini yo‘qotgan jamiyat bilan tanishtiradi.
📖 3. Oldos Xaksli, “Ajib yangi dunyo”
1931-yilda bashorat sifatida yaratilgan ingliz yozuvchisi Oldos Xakslining satirik distopiya romanidir. Asar nashr etilganiga bir asrdan sal kamroq vaqt o‘tgan bo‘lsada, haqiqat hamon o‘zgarmagan. Roman dard va qayg‘uga o‘rin qoldirmagan jamiyat haqida hikoya qiladi. Tug‘ilganidan boshlab, har bir inson jamiyatdagi eng muhim shaxs ekanligiga ishontiriladi. Har kim o‘ziga kerak bo‘lgan imtiyozlar bilan taʼminlangan. Asar "Qalbingiz og‘riyotgan bo‘lsa, dori iching va sizdagi yomon kayfiyatdan asar ham qolmaydi", deyayotgandek bo‘ladi. Yaʼni odamlar xuddiki idishlarda yashaydi. Yagona kamchilik esa bu yerda haqiqat degan tushunchaning o‘zi yo‘q.
📖4. Yevgeniy Zamyatin, “Biz”.
Asar birinchi va eng mashhur distopiyalardan biri sanaladi. Roman Yevropa jamiyatiga qarshi norozilikni, boshi berk ko‘chaga kirib qolishni keskin rad etadi. Zamyatin kommunistik jamiyatning yovuz karikaturasini chizadi. Asar bugungi kunda ham dolzarbligini yo‘qotmagan. Muallif odamni baxtli bo‘lishga majburlamaslik haqida ogohlantiradi. Yaʼni asarda inson uchun baxt nima ekaniga hech kim to‘laligicha javob berolmasligi o‘z ifodasini topgan. Zamyatin unda mutlaq yangi jamiyatning kelajakda ro‘y beruvchi voqealarini tasvirlaydi. Yozuvchi ideal jamiyatga intilish nimaga olib kelishini aniq ko‘rsatmoqchi bo‘ladi va to‘g‘ri bashorat ham qiladi. Shu sabab asar Sovet hukumati tomonidan taʼqib qilingan.
📖 5. Entoni Byorjess, “Murvatli apelsin”.
Mazkur asari orqali ingliz yozuvchisi, shoir, tilshunos va bastakor Entoni Byorjess zamonasining eng ziyoli insonlaridan biri sifatida taniladi. Kitob zamonaviy totalitar jamiyatning shafqatsiz satirasi o‘laroq yozilgan. Asar 15 yoshli o‘smir Aleks tilidan hikoya qilinadi. Bosh qahramon talonchilik, vandalizm va qotillikdan halovat topadi, oxir-oqibat esa sevimli mashg‘uloti qurboniga aylanadi. Kitobdan insonning "ezgulik va zo‘ravonlik" tushunchalari o‘rtasidagi tanlov erkining ahamiyati haqida xulosalar chiqarasiz.
➡️ @kitoblar1