Huquq chempioni || Audio Huquq

🇺🇿 Ўзбекистон Республикаси Ҳуқуқни муҳофаза қилиш академияси

✅ Идоравий мансублиги: Ўзбекистон Республикаси Бош прокуратураси
               
✅ Ҳуқуқни муҳофаза қилиш Академиясига (кейинги ўринларда – Академия) ўқишга қабул қилишга ва унинг фаолиятига доир бўлган норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар:

📄 Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2022-йил 28-ноябрдаги ПФ-257-сон фармони;

📄 Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2023-йил 6-апрелдаги 143-сон қарори;

📄 Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2017-йил 20-июндаги 393-сон қарори.

✅ Кундузги таълим шакли бўйича бакалавриат мутахассисликлари:

1⃣ Тергов фаолияти (ҳарбийлаштирилган ва ҳарбийлаштирилмаган ёндашувлар асосида);
2⃣ Прокурорлик фаолияти.

❗️Ҳарбийлаштирилган ёндашув асосидаги "тергов фаолияти" йўналишига квоталар тақсимланишида қуйидаги давлат органларининг кадрларга нисбатан эҳтиёжи инобатга олинади:

👉 ички ишлар органлари;
👉 Давлат хавфсизлик хизмати органлари;
👉 Миллий гвардия органлари;
👉 божхона хизмати органлари;
👉 ҳарбий прокуратура органлари.

❗️Ҳарбийлаштирилмаган ёндашув асосидаги "тергов фаолияти" йўналишига эса квоталар тақсимланишида прокуратура органларининг (шу жумладан, Иқтисодий жиноятларга қарши курашиш департаменти ва Мажбурий ижро бюроси) кадрларга нисбатан эҳтиёжи инобатга олинади.

Академиянинг кундузги "тергов фаолияти" йўналишига ўқишга топшириш
                       ТАРТИБИ:

✅ ЎҚИШГА ТОПШИРИШ ҚОИДАЛАРИ:

📲 Номзодлар қабул йилининг 1-февралидан 1-мартига қадар ҳужжатларни Билимни баҳолаш агентлигининг (кейинги ўринларда – Агентлик) махсус электрон платформаси (my.uzbmb.uz) орқали онлайн топшириб рўйхатдан ўтадилар.

📑 Шунингдек, ушбу муддатларда қонунчиликда назарда тутилган тегишли ҳужжатларни қуйидаги давлат органларига тақдим этадилар:

🔸 ҳарбийлаштирилган ёндашув асосидаги "тергов фаолияти" йўналишига – ҳудудий ички ишлар органларига;

🔹 ҳарбийлаштирилмаган ёндашув асосидаги "тергов фаолияти" йўналишига эса – Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳар прокуратураларига.

✅ ТАНЛОВ БОСҚИЧЛАРИ:

👉 дастлабки танлов;
👉 махсус психологик танлов;
👉 ёзма имтиҳон;
👉 тест синови.

✅ ДАСТЛАБКИ ТАНЛОВ:

📑 ҳужжатлар тўпланади ва махсус ўрганилади;
🏥 тиббий кўрикдан ўтказилади (бундан ҳарбийлаштирилмаган ёндашув асосидаги "тергов фаолияти" йўналиши номзодлари мустасно).

✅ МАХСУС ПСИХОЛОГИК ТАНЛОВ (100 баллик мезонда):

⬇️ Агентлик томонидан тест кўринишида қуйидаги тартибда ўтказилади:

🔢 тест топшириқларини бажариш учун 50 та тест саволига 40 дақиқа вақт берилади;
➕ҳар бир тўғри жавоб учун 2 баллдан берилади.

✅ ЁЗМА ИМТИХОН (100 баллик мезонда):

⬇️ Агентлик томонидан диктант кўринишида қуйидаги тартибда ўтказилади:

✍ диктант матни 160-170 та сўздан иборат;
☑ имловий ва тиниш белгилари билан боғлиқ хатоликка йўл кўйилмаган диктант 100 балл билан баҳоланади;
➖йўл кўйилган ҳар бир хатолик учун 4 баллдан айириб ташланади.

✅ ТЕСТ СИНОВИ (189 баллик мезонда):

📚 Тест синови учун мажбурий фанлар мажмуаси:

1⃣ O'zbekiston tarixi
2⃣ Matematika
3⃣ Ona tili

➡️ Тест синови учун мутахассислик фанлари мажмуаси:

📗 ҳуқуқшунослик (ҳар бир тўғри жавоб учун 3,1 баллдан);
📘 чет тили (ҳар бир тўғри жавоб учун 2,1 баллдан).

📊 Номзодларнинг махсус психологик танлов, ёзма имтиҳон ва тест синови натижалари йиғиндиси уларнинг якуний натижалари сифатида биргаликда эълон қилинади.

📈 Бунда тўпланиши мумкин бўлган максимал балл 389 баллни ташкил этади.

⚠️ Академиянинг "тергов фаолияти" йўналишига ўқишга киришда имтиёзлар татбиқ қилинмайди, бундан чет тилини ўзлаштирганлик тўғрисидаги сертификатга эга номзодлар мустасно.

✅ Академиянинг "прокурорлик фаолияти" йўналишига ўқишга қабул қилиш умумий тартибда ташкил этилади, бунда республика миқёсида барча олий таълим муассасаларига абитуриетларни рўйхатга олиш бошланганда Агентликнинг расмий сайтида рўйхатдан ўтиб белгиланган муддатларда ва жойларда тест синовида қатнашиш тушунилади.

🛣 Академия манзили: Тошкент шаҳар, Рихсилий кўчаси, 9.

🌐 Академия расмий сайти: www.proacademy.uz

⚖ Huquq Chempioni — chempion huquqshunoslar uchun eng yaxshi kanal

11-sinf huquq👇

🔽Quyidagilar qilmishning jinoiyligini istisno qiladigan holatlar hisoblanadi:

🟢Kam ahamiyatli qilmishlar;
🟢Zaruriy mudofaa;
🟢Oxirgi zarurat;
🟢Ijtimoiy xavfli qilmish sodir etgan shaxsni ushlash chog‘ida zarar yetkazish;
🟢Buyruqni yoki boshqacha tarzdagi vazifani bajarish;
🟢Kasb yoki xo‘jalik faoliyati bilan bog‘liq bo‘lgan asosli tavakkalchilik;
🟢Jismoniy yoki ruhiy majburlash yoxud qo‘rqitish natijasida qilmish sodir etish.

➡️Asos: Jinoyat kodeksi 35-modda

⚖ Huquq Chempioni — chempion huquqshunoslar uchun eng yaxshi kanal

#huquqiy_madaniyat

📈 Huquqiy madaniyatni yuksaltirish

📌 Huquqiy madaniyatga ega shaxs qanday ko‘nikmalarga ega bo‘lishi kerak?
✔️ Huquqiy bilimlarini muntazam oshirish.
✔️ Amaldagi qonunchilik hujjatlarini yaxshi bilish.
✔️ Ajdodlardan meros bo‘lgan ijtimoiy qoidalarga hurmat bilan yondashish.
✔️ Hokimiyat organlarining vazifalari va ular bilan munosabatlar o‘rnatishni bilish.
✔️ Huquq-tartibot organlarining jamiyatdagi ahamiyatini to‘g‘ri anglash.

📝 Prezident farmoni:
Huquqiy madaniyatni oshirish
2019-yil 9-yanvar kuni Prezidentimiz tomonidan “Jamiyatda huquqiy ong va huquqiy madaniyatni yuksaltirish tizimini tubdan takomillashtirish to‘g‘risida”gi farmon imzolangan.

♻️ Bu farmon asosida quyidagi masalalar belgilangan:
1️⃣ Shaxs – oila – mahalla – ta'lim muassasasi – tashkilot – jamiyat prinsipi asosida huquqiy madaniyatni tizimli yuksaltirish.
2️⃣ Jamiyatda huquqiy madaniyatni yuksaltirish konsepsiyasi va “Yo‘l xaritasi” ishlab chiqilgan.
3️⃣ Bu boradagi muvofiqlashtiruvchi organ sifatida Adliya vazirligi belgilangan.

🎯 Adliya vazirligining asosiy vazifalari:
🔹 Jamiyatda huquqiy ong va madaniyatni oshirishga doir tavsiyalar va takliflar ishlab chiqish.
🔹 Milliy huquqiy internet portal (Advice.uz)ni yaratish.
🔹 Maktab va litseylarda huquqiy bilimlarni kengaytirish.
🔹 “Huquqiy targ‘ibot ishlari a’lochisi” ko‘krak nishonini ta’sis etish.
⚖️ Huquqiy madaniyat – barqaror jamiyat poydevori.

✅Biz bilan birga bo‘ling va huquqiy madaniyatni yuksaltirish yo‘lida yangi ma’lumotlardan boxabar bo‘ling❗️

🌐 Bizning kanal:
⚖ HuquqChempioni

#MIB #Davlatorganlari #prokuratura

Majburiy ijro buyrosi

🟢 MIB vazifalari:
🔹 Sud-hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarining ijrosini soʻzsiz taʼminlash
🔹 Ijro ishini yuritish va shu boʻyicha huquqbuzarliklarga qarshi kurashish
🔹 Texnologiyalar yordamida tizimning tezkorligi va samaradorligini oshirish
🔹 Ijro sohasida xalqaro hamkorlikni amalga oshirish

🔴 MIB undirgan mablagʻlar quyidagilarga yoʻnaltiriladi:
🔹 Elektr va gaz tarmoqlarini modernizatsiya qilish
🔹 Yangi ishlab chiqarish obyektlarini ishga tushirish
🔹Xizmat koʻrsatish obyektlarini ishga tushirish
🔹 Aholining turmush darajasini va farovonligini yaxshilash

Huquq fanini biz bilan oson va qiziqarli o‘rganing❗️

🏆 Huquq Chempioni — chempion huquqshunoslar uchun eng yaxshi kanal

🟢 Kanalimizga joylangan barcha testlar bir joyda👇

🔹1-blok test
🔹2-blok test
🔹3-blok test
🔹4-blok test
🔹5-blok test
🔹6-blok test
🔹7-blok test

📌 Bilimlaringizni sinab ko‘ring va xato kamchiliklaringiz ustida albatta ishlang!

Har bir test sizning bilimlaringizni sinash va tayyorligingizni oshirish uchun BMB tomonidan maxsus tayyorlangan.

🚀 Hoziroq testlarni ishlab koʻring.

🌐 Obuna boʻling:
♻️ Huquq chempioni

#Jinoyatdarajasi #jinoyat

Jinoyatlar o'z xususiyati va ijtimoiy xavflilik darajasiga ko'ra:

1. Ijtimoiy xavfi katta bo'lmagan:
(3 yildan ko'p bo'lmagan muddatda ozodlikdan mahrum qilish, shuningdek ehtiyotsizlik oqibatida 5 yildan ortiq bo'lmagan jazolar kiradi).

2. Uncha og'ir bo'lmagan:
(3 yildan ortiq yoki 5 yildan ko'p bo'lmagan ozodlikdan mahrum qilish).

3. Og'ir jinoyatlarga:
Qasddan sodir etilgan (5 yildan ortiq yoki 10 yildan ko'p bo'lmagan).

4. O'ta og'ir jinoyatlarga:
Qasddan sodir etilib ( 10 yildan ortiq muddatga ozodlikdan mahrum qilish yoki umrbod ozodlikdan mahrum qilish )

⚖ Huquq Chempioni — chempion huquqshunoslar uchun eng yaxshi kanal

❓Ta'lim muassasasiga telefon olib borish mumkinmi?

✅ TUSHUNTIRAMAN:

Birinchidan, Ta’lim muassasasiga kirib kelishda har bir ta’lim oluvchi, xodim, keluvchi va boshqa shaxslar o‘z telefoni abonentining chaqiruv ovozini to‘liq o‘chirib qo‘yishi (telefonni “ovozsiz” rejimga o‘tkazishi) shart.

Ikkinchidan, Ta’lim muassasalarida o‘tkaziladigan o‘quv mashg‘ulotlari va tadbirlar (saflanish, tarbiyaviy soatlar, bayram, sport tadbirlari va shu kabilar) boshlanishidan oldin ta’lim oluvchilar:
➖telefonini o‘chirib qo‘yishi;
➖telefonini portfeli, sumkasi va shu kabilarga solib qo‘yishi shart.

❌Uchinchidan, ta’lim oluvchilarga quyidagilar qat’iyan taqiqlanadi:

a) telefonini bo‘yniga osib olish, ko‘krak cho‘ntaklarida, shim, yubkalari cho‘ntaklarida va shu kabilarda saqlash;

b) telefon akkumulyatorini zaryadlash uchun ta’lim muassasasi elektr tarmoqlariga ulash;

v) telefoni yordamida:
atrofdagilarga zo‘ravonlik, shafqatsizlik, pornografiyani targ‘ib qiluvchi video va suratlarni namoyish qilish;
ta’lim muassasasining nufuziga, shu jumladan zo‘ravonlik va vandalizm holatlarini suratga olish va keyinchalik ularni atrofdagilarga namoyish etish yo‘li bilan zarar yetkazish;

g) o‘quv mashg‘ulotlari vaqtida:
➖telefon orqali so‘zlashish hamda SMS (MMS) va boshqa turdagi xabarlarni jo‘natish;
➖telefonni stol ustiga qo‘yish;
➖musiqa, shu jumladan naushniklar orqali tinglash;
➖surat va video tasvirlarni ko‘rsatishda telefondan foydalanish (o‘yinlar bilan shug‘ullanish), tasvir (matn, rasm, videoyozuv va fotosuratlar) ko‘rish, diktofon, kalkulyator, kalendar, bloknot, yon daftarcha kabilar sifatida foydalanish;
➖suratga olish va video tasvirga tushirish;
➖telefon (GPRS, Bluetooth, Internet va shu kabilar) orqali boshqa xizmatlardan foydalanish.

🟢 Qisqasi ta'lim muassasasiga telefon olib borish mumkin, lekin yuqoridagi qoidalarga amal qilgan holda foydalanish talab etiladi.

🔺Ha, aytgancha, yuqoridagi qoidalar o'qituvchi va xodimlarga ham tegishli.

Manbaa: LEGAL ZONE

⚖ Huquq Chempioni — chempion huquqshunoslar uchun eng yaxshi kanal

#sudtizimi #malumot

Oʻzbekiston Respublikasi Sud tizimi

Sud hokimiyati:
➖ Davlat hokimiyati bir boʻgʻini
➖ Odil sudlovni amalga oshirishga haqli birdan bir davlat organi

Prezumpsiya - aksi tasdiqlanmagan biror dalilni yuridik jihatdan toʻgʻri deb hisoblash

🟢Aybsizlik prezumpsiya - aybdor deb gumon qilinayotgan shaxsni aybdorligini isbotlab bermagunimizcha aybsiz hisoblanaverishi
(Jinoyat huquqida)

🔴Ayblilik prezumpsiyasi - aybsiz kishini aybsiz deb isbotlamasak u aybli boʻlib turishi
(Fuqarolik huquqida)

♻️Kanalimiz:
Huquq Chempioni — huquqiy bilimlar bo‘yicha chempionlar uchun eng yaxshi kanal❗️

📜 Yoshlarni harbiy-vatanparvarlik ruhida tarbiyalash ishlari samaradorligini oshirish chora- tadbirlari toʻgʻrisida:
Konsepsiyani amalga oshirishning bosqichlari:
Manbaa: Lex.uz

📈 Hurmatli obunachilar, konsepsiyada belgilangan tadbirlar yoshlarni harbiy-vatanparvarlik ruhida tarbiyalash uchun quyidagi besh bosqichda amalga oshiriladi:

1⃣-bosqich (3 — 7 yosh): Shu yoshdagi bolalarga xos xususiyatlar, jumladan, ilk o‘z tuyg‘ularini, xatti-harakatini boshqarish ko‘nikmalari, shaxsiy fazilatlari asoslari, ijtimoiy motivlar va milliy an’analarga qiziqishlarining paydo bo‘lishi, o‘zini namoyon etish hamda muvaffaqiyatga erishish kabi ehtiyojlarni inobatga olib, maktabgacha ta’lim tashkilotlarida o‘tkaziladi.
Mazkur bosqichda bolalar bilan milliy g‘urur, mehnatsevarlik, Vatanga muhabbat va uni himoya qilish, davlat ramzlari, buyuk ajdodlarimiz, tarixiy obidalarimizga hurmat, o‘zaro yordam, mehribonlik kabi olijanob fazilatlarni shakllantirishga qaratilgan she’r, ertak, kuy va qo‘shiqlarni, sport va milliy o‘yinlarni o‘rgatish, teatrlashtirilgan sahna tomoshalarini namoyish etishni o‘zida mujassam etgan tadbirlar o‘tkaziladi.

2⃣-bosqich (7 — 10 yosh): Tadbirlar umumta’lim va ixtisoslashtirilgan ta’lim tashkilotlarining kichik sinflarida, shuningdek, ushbu toifadagi yoshlarning yosh xususiyatlarini inobatga olgan holda mahallalarda o‘tkaziladi.
Ushbu bosqichda faxrlanish hamda Vatan va davlat ramzlariga muhabbat, yoshi kattalarga hurmat va izzat bilan munosabatda bo‘lish hamda milliy odat va an’analarni qadrlash tuyg‘ularini singdirish, O‘zbekiston Respublikasiga daxldorlikdan faxrlanish hissini rivojlantirish bo‘yicha kompleks tadbirlar o‘tkaziladi.

3⃣-bosqich
(11 — 17 yosh):
Tadbirlar umumta’lim va ixtisoslashtirilgan ta’lim tashkilotlarining katta sinflarida, shuningdek, ushbu toifadagi yoshlarning yosh xususiyatlarini inobatga olgan holda mahallalarda o‘tkaziladi.
Ushbu bosqichda asosiy e’tibor yoshlarda harbiy xizmatga bo‘lgan qiziqishni, Qurolli Kuchlarimiz bilan faxrlanish tuyg‘usini oshirish, jismoniy qobiliyatlarni rivojlantirish, ularni jismonan sog‘lom, ma’nan yetuk, keng dunyoqarashli, mustaqil fikr yuritadigan barkamol inson sifatida tarbiyalash, shuningdek, yoshlarni “Vatan tayanchi” bolalar-o‘smirlar harbiy-vatanparvarlik harakati faoliyatiga keng jalb etishga qaratiladi.

4⃣-bosqich
(18 — 21 yosh): Oliy ta’lim muassasalarining talabalari, uyushmagan yoshlar, muddatli harbiy xizmatchilar, kontrakt bo‘yicha harbiy xizmatga yangi chaqirilgan harbiy xizmatchilar, oliy harbiy ta’lim muassasalarining kursantlari, shuningdek, mehnat jamoalarida faoliyat olib borayotgan yoshlarni qamrab oladi.
Ushbu bosqichda asosiy e’tibor yoshlarning jismoniy va ma’naviy qobiliyati, yetakchilik ko‘nikmalari va intellektual salohiyati, umumiy va professional malakasini oshirish, ularni o‘z ustida muntazam ishlash, sog‘lom hayot kechirishga undash va shunga erishishga qaratiladi.

5⃣-bosqich(22 — 30 yosh): Tadbirlar mahallalardagi uyushmagan yoshlar, mehnat jamoalarida faoliyat olib borayotgan yoshlar, shuningdek, shartnoma bo‘yicha yosh oddiy askarlar, serjantlar va ofitserlar tarkibini qamrab oladi.
Yakuniy bosqichda asosiy e’tibor yuqori darajadagi ijtimoiy faollik, fuqarolik mas’uliyati, ma’naviyatni oshirishga, ijobiy qadriyat va xislatlarga ega, ularni mamlakat manfaatlari, davlatni mustahkamlash yo‘lida namoyon eta oladigan fuqarolarni shakllantirishga qaratiladi.

♻️Telegram kanalimizda yangi va muhim maʼlumotlarni kuzatib boring👇

🏆 Huquq Chempioni — huquqiy bilimlar bo‘yicha chempionlar uchun eng yaxshi kanal❗️

Prokuratura va tergov organlarida qaysi OTMni tugatganlar ishlashi mumkin.

Bugun bir nechta tarmoqlarda “Endi faqat Huquqni muhofaza qilish akademiyasini tugatganlar prokuratura va tergov organlarida ishlay oladi, deb Oʻzbekiston 24 da xato maʼlumot tarqatildi” degan xabar paydo boʻldi.

Shundan soʻng Huquqni muhofaza qilish akademiyasi rasmiy axborot eʼlon qildi. Ramiy axborotda ham akademiya bitiruvchilari ishlay olishi taʼkidlangandek. Chunki munosabatda “Jinoyatlarni tergov qilish sohasida malakali kadrlarni tayyorlashning sifat jihatidan yangi tizimini joriy etish toʻgʻrisida”gi PF–257-son Farmonning 7-bandida boshqa yuridik oliy taʼlim muassasalari bitiruvchilari Akademiyada davomiyligi 6 oy (576 soat) boʻlgan qayta tayyorlash kursini oʻtashi va tegishli diplomga ega boʻlishi talab etiladi. deb izohlangan. Biroq farmonda sal boshqacharoq yozilgan.

Prezident farmonida bu band quyidagicha aks etgan.

7-band Vakolatli davlat organlari xodimlari uchun Akademiyada quyidagi oʻquv dasturlari boʻyicha kasbiy qayta tayyorlash va malaka oshirishning majburiy tartibi joriy qilinsin: birinchi marotaba vakolatli davlat organlariga xizmatga qabul qilinib, surishtiruvchi yoki tergovchi lavozimlariga tayinlangan hamda prokuratura organlariga ilk bor xizmatga qabul qilingan xodimlar uchun — davomiyligi 576 soatdan kam boʻlmagan majburiy birlamchi ixtisoslashuv shaklida kasbiy qayta tayyorlash kurslari.

Yaʼni yaʼni mazkur banddan anglashiladiki, Prokuratura va tergov organlariga yangi ishga kirgan har qanday xodimlar Huquqni muhofaza qilish akademiyasini tugatgan yoki tugatmaganligidan qatʼiy nazar 6 oy (576 soat) boʻlgan qayta tayyorlash kursini oʻtashi lozim.

Bundan tashqari prokuratura toʻgʻrisidagi qonunning 43-moddasiga koʻra, Prokuratura organlarida prokurorlar, tergovchilar, surishtiruvchilar va ish oʻrganuvchilar lavozimiga oliy yuridik maʼlumotga ega, zarur kasbiy fazilatlari boʻlgan, zimmalariga yuklanadigan xizmat vazifalarini bajarishga sogʻligʻi imkon beradigan Oʻzbekiston Respublikasining fuqarolari tayinlanadi.

Yaʼni yuqoridagi normativ xujjatlardan xulosa qiladigan boʻlsak, Prokuratura va tergov organlarida faqat Huquqni muhofaza qilish akademiyasi bitiruvchilari ishlay oladi degan fikirlar notoʻgʻri hisoblanadi. Hech bir normativ hujjatda bunday qoida oʻz aksini topmagan. Yaʼni TDYU yoki boshqa oliy yuridik taʼlim muassasasini tugatganlar ham prokuratura va tergov organlariga ishga kira oladi.

Manba: Advokat_Esonaliev

⚖ Huquq Chempioni

➡️Jinoyat kodeksi 43-moddasiga koʻra jazo tizimi. (Voyaga yetganlar uchun)

(Jinoyat kodeksi keyinchalik matnda "JK" deb yoziladi)
ATI = Ahloq tuzatish ishlari
MJI = Majburiy jamoat ishlari

⏺JK 44-modda Jarima miqdori

5dan 600 baravarigacha miqdorda. Jarima toʻlanmaganda ATI, Ozodlikni cheklash va Ozodlikdan mahrum qilish bilan almashtiriladi.
MJI ning 2.5 soati jarima miqdorining 1 baravariga tenglashtiriladi.  ATI, Ozodlikni cheklash, Ozodlikdan mahrum qilishning 1 oyi jarima miqdorining 16 baravariga tenglashtiriladi.

⏺JK 45-modda Muayyan huquqdan mahrum qilish.

1-5yil asosiy jazo, 1-3yil qoʻshimcha jazo beriladi.

⏺JK 45¹-modda Majburiy jamoat ishlari

120-480 soatgacha faqat bu muddat 6 oy ichida tugallashi kerak. 1 kunda 4 soatga toʻgʻri keladi. Agar bu oʻtolmasa Ozodlikni cheklash va Ozodlikdan mahrum qilishni 1 kuniga 4 soat tenglanadi.

⏺46-modda Ahloq tuzatish ishlari.

6oydan 3yilgacha. 

⏺JK 47-modda Xizmat boʻyicha cheklash.

Maxsus qismga joʻnatish 2 oydan 3 yilgacha

⏺JK 48¹-modda Ozodlikni cheklash.

Sud qaroriga koʻra uyida yoki boshqa yerdagi belgilangan hududdan chiqmagan holda 1 oydan 5 yilgacha

⏺JK 49¹-modda Intizomiy qismga joʻnatish.

3oydan 1yilgacha

⏺JK 50-modda Ozodlikdan mahrum qilish

Kaloniya yoki turmada oʻtash 1 oydan 20 yilgacha. Uzoq muddatga mahrum etish 20-25 yilgacha

⏺JK 51-modda Umrbod ozodlikdan mahrum etish.

97²-modda bilan qasddan odam oʻldirish va 155³-modda terrorizmni moliyalashtirish uchun beriladi.

⚖ Huquq Chempioni

#sanksiya #jazolar

Ozodlikdan mahrum qilish

👮 Bu – ijtimoiy xavfli qilmish sodir etgan shaxslarga nisbatan qoʻllaniladigan jazo turlaridan biri. Boʻlganida ham eng ogʻir turdagi taʼsir choralaridandir. Shu sababli, boshqa yengilroq jazo bilan jinoyat sodir etgan shaxsning axloqini tuzatish imkoni boʻlmasa, keyin qonunchilikka muvofiq ozodlikdan mahrum qilish jazosini tayinlashga yoʻl qoʻyilgan. Bunda shaxs jamiyatdan ajratilib, jazoni ijro etish koloniyalarida, shu jumladan davolash huquqi asosidagi koloniyalarda, tarbiya koloniyalarida, turmalarda hamda mahkumlar uchun ixtisoslashgan kasalxonalarda oʻtashi mumkin. Ozodlikdan mahrum qilish umumiy tartibda bir oydan yigirma yilgacha muddatga belgilanadi. Ogʻirlashtiruvchi holatda odam oʻldirish va terrorizm (odam oʻlishi va boshqa ogʻir oqibatlarga olib kelsa) jinoyatlarini sodir etgan shaxslar uzoq muddatga ozodlikdan mahrum qilinib, 25 yilgacha “kesilishi” mumkin. Shunday qilib, ozodlikdan mahrum qilish jazosining maksimal uzoqlik muddati – 25 yil.

🚓 Qonunda umrbod ozodlikdan mahrum qilish jazo turi ham keltirilgan. Bunda mahkum maxsus tartibli jazoni ijro etish koloniyasiga joylashtirilib, jamiyatdan muddatsiz ajratib qoʻyiladi. Umrining oxirigacha jazoni oʻtaydimi, endi ozodlikka chiqmaydimi?, degan savol paydo boʻlishi mumkin. Oliy sud plenumi qarorida tushuntirilishicha, umrbod ozodlikdan mahrum qilish jazosi tayinlangan mahkum afv etish toʻgʻrisidagi iltimosnoma bildirish huquqiga ega. Bunday iltimosnoma jazoning amalda oʻtalgan qismi inobatga olingan holda sanaladigan muddatlar oʻtgandan soʻng berilishi mumkin.

❕ Quyidagi holatlarda homilador ayollarga, uch yoshga toʻlmagan bolalari bor ayollarga, yoshga doir pensiyaga chiqish huquqiga ega boʻlgan shaxslarga ozodlikdan mahrum qilish jazosi tayinlanmaydi:

🔔 ijtimoiy xavfi katta boʻlmagan jinoyat sodir etganda;

🔔 ehtiyotsizlik oqibatida jinoyat sodir etganda;

🔔 qasddan uncha ogʻir boʻlmagan jinoyat sodir etganda;

⚖ Huquq Chempioni — chempion huquqshunoslar uchun eng yaxshi kanal

#sanksiya #jazolar

Qamoqqa olish

❗️ Bu jinoiy jazo emas. Ehtiyot chorasi hisoblanadi. Xoʻsh, “ehtiyot chorasi” nima?

👮 Jinoiy qilmish sodir etilgani haqida huquqni muhofaza qiluvchi organlarga xabar keldi. Shunda mazkur ishga aloqador shaxslar jinoyat protsessiga jalb etiladi. Deylik, gumon qilinuvchi yoki ayblanuvchi tariqasida. Endi shaxsning ishga qaysi maqomda jalb qilingani va yuz bergan jinoiy qilmishning ogʻir-yengilligidan kelib chiqib, ularga nisbatan protsessual majburlov chorasi tayinlanishiga ehtiyoj tugʻiladi (ehtiyot chorasi shular jumlasidandir). Sababi shuki, agar majburlov chorasi belgilanmasa, jinoyat ishida kim aybdor ekanligini topish qiyinlashadi. Haqiqatlarni aniqlashga toʻsqinlik qilinishi mumkin. Jinoiy harakatlar davom etaverishi ehtimoli boʻladi. Shu sababli qonun garov, qamoq, uy qamogʻi va boshqa ehtiyot choralarini belgilashga ruxsat bergan. Ehtiyot chorasi tayinlangan shaxs jinoyatchi degani emas. Mutlaqo aybsiz boʻlishi ham mumkin. Zero, shaxsning aybi sud hukmi bilan oʻz tasdigʻini topmagunicha u aybsiz maqomda boʻladi.

❕ Ehtiyot chorasi sifatida qamoqqa olish Jinoyat kodeksida uch yildan ortiq muddatga ozodlikdan mahrum qilish tariqasidagi jazo nazarda tutilgan qasddan sodir etilgan jinoyatlarga doir ishlarda qoʻllanilishi mumkin. Masalan, tovlamachilik jinoyati uchun JK da (165-modda) uch yildan besh yilgacha ozodlikdan mahrum qilish jazosi belgilangan. Demak, bu qilmish uchun qamoqqa olish tarzidagi ehtiyot chorasini qoʻllash mumkin. Shuningdek, ehtiyotsizlik oqibatida sodir etilib, buning uchun Jinoyat kodeksida besh yildan ortiq muddatga ozodlikdan mahrum qilish tariqasidagi jazo nazarda tutilgan jinoyatlarga doir ishlar boʻyicha ham qamoqqa olish qoʻllanilishi mumkin.

👮‍♀️ Ayrim hollarda uch yilgacha muddatga ozodlikdan mahrum qilish tariqasidagi jazo nazarda tutilgan qasddan sodir etilgan jinoyatlarga doir ishlarda ham qamoqqa olish tarzidagi ehtiyot chorasi qoʻllanilishi mumkin. Aytaylik, shaxs firibgarlik jinoyati yuzasidan ishga ayblanuvchi sifatida jalb qilingan. Bu shaxsga nisbatan garov tariqasidagi ehtiyot chorasi tayinlanganiga qaramay, oʻrnatilgan cheklov tartiblariga rioya etmadi. Shunda sanksiyasida 3 yilgacha ozodlikdan mahrum qilish jazosi belgilangan jinoyatni sodir etganlikda ayblanayotgan boʻlishiga qaramay, bu shaxsga berilgan ehtiyot chorasi oʻzgartirilib, qamoqqa olish qoʻllaniladi.

⚖ Huquq Chempioni — chempion huquqshunoslar uchun eng yaxshi kanal