Oʻzbekistonda PR mutaxassislari nega sanoqli?
Marketing bozorida mutaxassislar soni juda koʻp ayniqsa SMM menejer, Kontent maker, Mobilograf, Targetolog va Marketolog va hk... Lekin PR mutaxassislari baribir barmoq bilan sanarli. Nega?
Bu savolga javob topish uchun avval PR nima va marketingdan qanday farq qilishini tushunish kerak.
PR – bu reklama emas!
PR mutaxassisi to‘g‘ridan-to‘g‘ri mahsulotni sotmaydi. Uning vazifasi – brend imijini yaratish va uni jamiyat ko‘z o‘ngida obro‘li qilish. Oddiy qilib aytganda, reklama odamlarning cho‘ntagiga ishlaydi, PR esa miyaga.
O‘zbekiston bozorida PR nima uchun rivojlanmagan?
1. Mentalitet – Bizdagi ko‘pchilik tadbirkorlar"E, qanaqadir reklama deysan, o‘zi zo‘r mahsulot bo‘lsa, o‘zini sotadi hali" degan fikrni bahmallik bovamni eshikka qoʻrqqan eski taqasidek qoʻyishmaydi. PR esa mahsulot sotilishini emas, odamlarning unga bo‘lgan ishonchini oshirishni maqsad qiladi.
2. Tez natija kutish – PR strategiyalari ko‘pincha uzoq muddatli jarayon. Biznes egalari esa "Ertaga ko‘chani bannerga to‘ldirsak, kechga sotuv bo‘ladi" deb o‘ylaydi.
3. Kadrlar yetishmovchiligi – PR bo‘yicha o‘qitadigan maxsus kurslar yo‘q. Marketing o‘qiganlar ham asosan reklama va sotuvga yo‘naltirilgan. Qisqasini aytganda oʻzbeklar tilida "kim PR'chi bloggerlar PR'chi". Ular esa shunchaki soqqasini oladi ketadi xolos.
PR mutaxassisi bo‘lish uchun nima kerak?
Bu borada sizga hamma sirni ocha olmayman. Ammo ayrimlarini aytishim mumkin. Misol uchun:
— Jurnalistika va matn yozish ko‘nikmalari
— Ommaviy munosabatlar psixologiyasi
— Antikrizis strategiyalar
— Ijtimoiy tarmoqlardagi obro‘, boshqarish qobiliyati
— Blogger va media bilan ishlash
Kimlar PR bilan shug‘ullanyapti?
Bugun O‘zbekistonda PR xizmatlarini faqat sanoqli agentliklar va mustaqil mutaxassislar taqdim etadi. Qolganlar esa hali ham PR’ni oddiy reklama deb tushunib, uni kerak emas deb hisoblaydi.
O‘zbekistonda PR – hali bo‘sh bozor. Kim bu sohani to‘g‘ri o‘rganib, tajribaga asoslangan xizmatlarni taqdim etsa, ertaga talabgir mutaxassisga aylanadi.
Ps: Shu oʻrinda PR boʻyicha pullik kanalimiz haqida 2 ogʻiz gap:
Obuna boʻlish — 97 ming soʻm
Murojaat uchun:
@bazarolog
✅@ashinaqa_gaplar
Marketing bozorida mutaxassislar soni juda koʻp ayniqsa SMM menejer, Kontent maker, Mobilograf, Targetolog va Marketolog va hk... Lekin PR mutaxassislari baribir barmoq bilan sanarli. Nega?
Bu savolga javob topish uchun avval PR nima va marketingdan qanday farq qilishini tushunish kerak.
PR – bu reklama emas!
PR mutaxassisi to‘g‘ridan-to‘g‘ri mahsulotni sotmaydi. Uning vazifasi – brend imijini yaratish va uni jamiyat ko‘z o‘ngida obro‘li qilish. Oddiy qilib aytganda, reklama odamlarning cho‘ntagiga ishlaydi, PR esa miyaga.
O‘zbekiston bozorida PR nima uchun rivojlanmagan?
1. Mentalitet – Bizdagi ko‘pchilik tadbirkorlar"E, qanaqadir reklama deysan, o‘zi zo‘r mahsulot bo‘lsa, o‘zini sotadi hali" degan fikrni bahmallik bovamni eshikka qoʻrqqan eski taqasidek qoʻyishmaydi. PR esa mahsulot sotilishini emas, odamlarning unga bo‘lgan ishonchini oshirishni maqsad qiladi.
2. Tez natija kutish – PR strategiyalari ko‘pincha uzoq muddatli jarayon. Biznes egalari esa "Ertaga ko‘chani bannerga to‘ldirsak, kechga sotuv bo‘ladi" deb o‘ylaydi.
3. Kadrlar yetishmovchiligi – PR bo‘yicha o‘qitadigan maxsus kurslar yo‘q. Marketing o‘qiganlar ham asosan reklama va sotuvga yo‘naltirilgan. Qisqasini aytganda oʻzbeklar tilida "kim PR'chi bloggerlar PR'chi". Ular esa shunchaki soqqasini oladi ketadi xolos.
PR mutaxassisi bo‘lish uchun nima kerak?
Bu borada sizga hamma sirni ocha olmayman. Ammo ayrimlarini aytishim mumkin. Misol uchun:
— Jurnalistika va matn yozish ko‘nikmalari
— Ommaviy munosabatlar psixologiyasi
— Antikrizis strategiyalar
— Ijtimoiy tarmoqlardagi obro‘, boshqarish qobiliyati
— Blogger va media bilan ishlash
Kimlar PR bilan shug‘ullanyapti?
Bugun O‘zbekistonda PR xizmatlarini faqat sanoqli agentliklar va mustaqil mutaxassislar taqdim etadi. Qolganlar esa hali ham PR’ni oddiy reklama deb tushunib, uni kerak emas deb hisoblaydi.
O‘zbekistonda PR – hali bo‘sh bozor. Kim bu sohani to‘g‘ri o‘rganib, tajribaga asoslangan xizmatlarni taqdim etsa, ertaga talabgir mutaxassisga aylanadi.
Ps: Shu oʻrinda PR boʻyicha pullik kanalimiz haqida 2 ogʻiz gap:
Obuna boʻlish — 97 ming soʻm
Murojaat uchun:
@bazarolog
✅@ashinaqa_gaplar