Osmondagi bolalar nomli kinoni ko’pchilik ko’rgan bo’lsa kerak. Uning bir epizodida: Hamdam yozgan ssenariyni Mustafoqul Boltaboyevniki bilan almashtirib qo’yishadi. Uni Mustafoqul Boltaboyev yozgani uchun, unga yuqori baho berishadi, keyinchalik Hamdamning ssenariysi ekanligini bilib qolishgach asarni bir tiynga qimmat asar deyishadi.Bu kinoni bekorga eslamadim, ko’pchiligimiz deyarli hamma
biror fikrni eshitsak uni kim aytganiga e’tibor qilamiz fikrning o’ziga emas. Masalan: biror bir to’g’ri gapni oddiy maktab o’quvchisi A’zam aytsa uni eshitmaslikka olamiz, yoki fikridan kamchilik qidiramiz, teacher A’zam aytganda esa uni qo’llab quvvatlaymiz.
Qisqa qilib aytganda: Teacher A’zam aytsa “okey” , oddiy A’zam aytsa “okey” emas.
Bu fan tilida status bias deb aytiladi ya’ni tarafkashlik kimnidir qarorlariga haddan tashqari ishonib ketishi va ularni avtomatik ravishda to‘g‘ri deb qabul qilish. (Qisman “ko’rmuridlik” desa ham bo’ladi)
Status biasning zararli tomoni nimada?
1) adekvatlik (xolis) fikr bildira olmaslik.
2) tanqidiy fikrlay olmaslik, o’sha mashhur odam nima desa ham,
xato gapirgan taqdirda ham to’g’ri deb qabul qilish.3) birovning fikrlari bilan yashash.
Xulosa qilib shuni aytmoqchimanki,
1) hamma odam ham yaxshi fikrlar bera oladi, mashhur odamdagi miya oddiy odamda ham bor.
2)
fikrni kim aytganiga emas, balki fikrning mazmuniga e’tibor qarating. Xolis va tanqidiy fikrlang mashhur odam ham xato qilishi mumkin, mashhur odam aytgan har bir gapni qabul qilishdan oldin u to’g’ri aytganini tekshiring. Status biasni yo’q qiling agarda sizda bo’lsa.
Postlarni jo’natish tekin bo’pti, ishonmasangiz tekshirib ko’ring ))
@aiz_ihsan