— Ёқмайдиган нарса егансан-да, ма, ич оғриғини қолдирадиган дори. Ичиб ўраниб ёт, қолади, — деди онам сариқ тусли, заҳардан ҳам аччиқроқ хапдорини қўлимга тутқазиб.
Лекин оғриқ пасайиш ўрнига авж олаётгандек эди. Кўнгил айнишим ҳам кучайиб, қайт қила бошладим. Ярим тун бўла бошлаганида иссиғим ҳам кўтарилди.
— Нима бўлди, сенга? Нима егандинг? — онам оромини йўқотиб қўйди.
— Чоп, Маъмур дўхтирни айтиб кел! — акамга буюрди отам. — Қизим-ей, нима бўлса ҳам тинч ўтир. Бу совуқда шифохонага ҳам олиб бориб бўлмайди, сени.
Биздан у қадар узоқда бўлмаган шифокорникига кетган акам худди бир йил қолиб кетгандек бўлди менга. Жоним азобда, ҳамма юзимга тикилар, бирор дармон бўладиган нарсанинг ўзи йўқ эди.
— Бу шамол овозингни бошқа томонга олиб кетади. Дўхтирни уйғотгунимча ҳам бўларим бўлди, — деди икки юзи анор тусига кирган акам дир-дир титраб.
—Эшитмабман, шамолни кўрмайсизми? — деди Маъмур ака ҳам хижолат бўлиб. — Нима бўлди, ўзи?
Онам менга ишора қилиб, йиғлаб юборди.
— Қачон бошланди оғриқ? — дўхтир қорнимни пайпаслай туриб саволга тутди.
— Эрталаб сал-пал бор эди. Кейин кучайди, — деди зўрға.
— Кўричакка ўхшаяпти. Зудлик билан туман марказий шифохонасига олиб бориш керак.
— Қандай қилиб? — отамнинг қути учди. — Бугун мен йўлларни қор босгани учун ишга ҳам бора олмадим. Ундан буён ҳам озмунча ёғдими?
— Менам бормадим. Лекин қизингизни сақлаб туролмаймиз.
— Бирор йўли йўқми? — онамнинг пиқиллагани эшитилди.
— Йўли — фақат шифохонага олиб бориш...
— Мен ўртоқларимни чақираман, йўлни кураймиз, машинага йўл очамиз, — акам йўлини топгандек шошиб деди.
— Ўйлаб гапиряпсанми? Бўйинг тенги бўлган қорни кураб бўларканми?
— Булдозер топиш керак... — деди отам.
— Лекин қани ўша? — сиқила бошлади Маъмур ака ҳам. — Битта йўли бор. Амаллаб катта дўхтирникига олиб боришимиз керак. У уйида операция қилиши ҳам мумкин.
— Вой ўлмасам... — онамнинг ҳуши бошидан учди.
Мени ваҳима босди. Катта дўхтир лақабли Холмат акани кўз ўнгимга келтириб, бир зум оғриқни ҳам унутдим.
— Тезроқ олиб борайлик. Кўричак ёрилса, оқибати ёмон бўлади, — Маъмур ака шоширди.
— Ўғлим, қўшнини уйғот, машинасини қиздирсин. Дўхтирнинг уйи бекатнинг ёнида-ку, бекатгача кўп машина юрган. Қор қалинмасдир?
Отамнинг гапидан сўнг акам югуриб кетди. То улар келгунча ҳам ўттиз-қирқ дақиқа ўтди. Кўнглим тинмай беҳузур бўлаётгани боис, ичакларим оғзимдан келадигандек ҳаловатимни йўқотдим. Инграб, иссиқда куяётган танамнинг оғриғини босишга уринардим.
— Зудлик билан шифохонага олиб бориш керак, — деди Катта дўхтир қорнимни пайпаслаши билан. — Операция қилмаса бўлмайди.
— Қандай олиб борамиз, шифохонага? Машинада юриб бўлмайди, — отам ожизлигидан кичрайиб бораётгандек эди.
— Ҳайронман. Бугун ишга ҳам боролмадим, шу қорни деб, — хўрсинди шифокор. — Лекин олиб бормасак, ёмон бўлади.
Маъмур ака ва Катта дўхтир кўз уриштириб олди.
— Уйда операция қилолмайсизми? — отамнинг овози ўта ишончсиз чиқди.
— Йў-ў-қ, — дедим мен жон ҳолатда.
— Уйда? Йўғ-а! Уйда ҳеч нарсам йўқ менинг... — шошиб деди катта дўхтир.
— Нимадир қилинг, дўхтир... — отамнинг овозида ялиниш оҳанги сезилди.
— Шифохона! Қишлоқнинг бор одамини йиғиб бўлса ҳам йўлни очиш керак. Лекин... Лекин қор курашнинг ўзи бўлмайди. Йўлни очгунча қизингиз... Нима қиламиз, а? Сенда нималар бор? Қишлоқ амбулаториясида операцияга ярайдиган нарсалар борми? — умид билан Маъмурга қаради Холмат ака.
— Йўқ, бу ерда операция қилманг, — дедим даҳшатга тушиб.
Отам чўкаллаб ўтириб қолди. Пешанамни меҳр билан силаётганида кўзлари ёшга тўлганини кўрдим. Ахир мен отамнинг уч ўғилдан кейин туғилган эрка қизиман-да!
— Нимадир қилайлик, дўхтир... — деди титраб-қақшаб.
— Ҳозир... Бугун “Тез ёрдам”да ким навбатчи экан? — Катта дўхтир дарҳол телефонини титкилашга тушди. Мен ётган хонадан чиқаркан, ким биландир узоқ гаплашди. Нималарнидир тушунтирди. Сўнг бироз тинчлангандек кўринишда кириб келди: — Шогирдим экан. Бир йўлини қилади. Лекин Маъмур, бизам қараб турмаслигимиз керак. Қишлоқ тиббий пунктидан борингни олиб келиб қўй.
Лекин оғриқ пасайиш ўрнига авж олаётгандек эди. Кўнгил айнишим ҳам кучайиб, қайт қила бошладим. Ярим тун бўла бошлаганида иссиғим ҳам кўтарилди.
— Нима бўлди, сенга? Нима егандинг? — онам оромини йўқотиб қўйди.
— Чоп, Маъмур дўхтирни айтиб кел! — акамга буюрди отам. — Қизим-ей, нима бўлса ҳам тинч ўтир. Бу совуқда шифохонага ҳам олиб бориб бўлмайди, сени.
Биздан у қадар узоқда бўлмаган шифокорникига кетган акам худди бир йил қолиб кетгандек бўлди менга. Жоним азобда, ҳамма юзимга тикилар, бирор дармон бўладиган нарсанинг ўзи йўқ эди.
— Бу шамол овозингни бошқа томонга олиб кетади. Дўхтирни уйғотгунимча ҳам бўларим бўлди, — деди икки юзи анор тусига кирган акам дир-дир титраб.
—Эшитмабман, шамолни кўрмайсизми? — деди Маъмур ака ҳам хижолат бўлиб. — Нима бўлди, ўзи?
Онам менга ишора қилиб, йиғлаб юборди.
— Қачон бошланди оғриқ? — дўхтир қорнимни пайпаслай туриб саволга тутди.
— Эрталаб сал-пал бор эди. Кейин кучайди, — деди зўрға.
— Кўричакка ўхшаяпти. Зудлик билан туман марказий шифохонасига олиб бориш керак.
— Қандай қилиб? — отамнинг қути учди. — Бугун мен йўлларни қор босгани учун ишга ҳам бора олмадим. Ундан буён ҳам озмунча ёғдими?
— Менам бормадим. Лекин қизингизни сақлаб туролмаймиз.
— Бирор йўли йўқми? — онамнинг пиқиллагани эшитилди.
— Йўли — фақат шифохонага олиб бориш...
— Мен ўртоқларимни чақираман, йўлни кураймиз, машинага йўл очамиз, — акам йўлини топгандек шошиб деди.
— Ўйлаб гапиряпсанми? Бўйинг тенги бўлган қорни кураб бўларканми?
— Булдозер топиш керак... — деди отам.
— Лекин қани ўша? — сиқила бошлади Маъмур ака ҳам. — Битта йўли бор. Амаллаб катта дўхтирникига олиб боришимиз керак. У уйида операция қилиши ҳам мумкин.
— Вой ўлмасам... — онамнинг ҳуши бошидан учди.
Мени ваҳима босди. Катта дўхтир лақабли Холмат акани кўз ўнгимга келтириб, бир зум оғриқни ҳам унутдим.
— Тезроқ олиб борайлик. Кўричак ёрилса, оқибати ёмон бўлади, — Маъмур ака шоширди.
— Ўғлим, қўшнини уйғот, машинасини қиздирсин. Дўхтирнинг уйи бекатнинг ёнида-ку, бекатгача кўп машина юрган. Қор қалинмасдир?
Отамнинг гапидан сўнг акам югуриб кетди. То улар келгунча ҳам ўттиз-қирқ дақиқа ўтди. Кўнглим тинмай беҳузур бўлаётгани боис, ичакларим оғзимдан келадигандек ҳаловатимни йўқотдим. Инграб, иссиқда куяётган танамнинг оғриғини босишга уринардим.
— Зудлик билан шифохонага олиб бориш керак, — деди Катта дўхтир қорнимни пайпаслаши билан. — Операция қилмаса бўлмайди.
— Қандай олиб борамиз, шифохонага? Машинада юриб бўлмайди, — отам ожизлигидан кичрайиб бораётгандек эди.
— Ҳайронман. Бугун ишга ҳам боролмадим, шу қорни деб, — хўрсинди шифокор. — Лекин олиб бормасак, ёмон бўлади.
Маъмур ака ва Катта дўхтир кўз уриштириб олди.
— Уйда операция қилолмайсизми? — отамнинг овози ўта ишончсиз чиқди.
— Йў-ў-қ, — дедим мен жон ҳолатда.
— Уйда? Йўғ-а! Уйда ҳеч нарсам йўқ менинг... — шошиб деди катта дўхтир.
— Нимадир қилинг, дўхтир... — отамнинг овозида ялиниш оҳанги сезилди.
— Шифохона! Қишлоқнинг бор одамини йиғиб бўлса ҳам йўлни очиш керак. Лекин... Лекин қор курашнинг ўзи бўлмайди. Йўлни очгунча қизингиз... Нима қиламиз, а? Сенда нималар бор? Қишлоқ амбулаториясида операцияга ярайдиган нарсалар борми? — умид билан Маъмурга қаради Холмат ака.
— Йўқ, бу ерда операция қилманг, — дедим даҳшатга тушиб.
Отам чўкаллаб ўтириб қолди. Пешанамни меҳр билан силаётганида кўзлари ёшга тўлганини кўрдим. Ахир мен отамнинг уч ўғилдан кейин туғилган эрка қизиман-да!
— Нимадир қилайлик, дўхтир... — деди титраб-қақшаб.
— Ҳозир... Бугун “Тез ёрдам”да ким навбатчи экан? — Катта дўхтир дарҳол телефонини титкилашга тушди. Мен ётган хонадан чиқаркан, ким биландир узоқ гаплашди. Нималарнидир тушунтирди. Сўнг бироз тинчлангандек кўринишда кириб келди: — Шогирдим экан. Бир йўлини қилади. Лекин Маъмур, бизам қараб турмаслигимиз керак. Қишлоқ тиббий пунктидан борингни олиб келиб қўй.