#mustahkamlash_vaqti
📖 Kimyoviy bog‘lanish
Kimyoviy bog‘ -(1) ikki yoki undan ortiq atomlarni molekula,ion, radikal va kristall kabi murakkab sistemalarda tutib turuvchi kuchga aytiladi.
(2) Atom orbitallarining bir-biri bilan bog‘lanishi natijasida hosil bo‘luvchi sistema.
Kimyoviy bog‘lanishning turlari:
1)Kovalent bog‘lanish(qutbli,qutbsiz va donor akseptor)
2)Ion bog‘lanish
3)Metall bog‘lanish
4)Vodorod bog‘lanish
✅Kovalent bog‘lanish:
Atomlarning elektron juftlar vositasida bog‘lanishi.
Masalan: O2 molekulasining hosil bo‘lishini olsak.Kislorodning yadro zaryadi-8 ga teng.Konfiguratsiyasi 1s2 2s2 2p4 tuzulishga ega.Kislorod atomlarida toq elektronlar ya’ni 2p4 dagi 2 ta toq elektron bir-biri bilan juftlashib O=O molekulasini hosil qiladi.
✅Qutbsiz kovalent bog‘lanish:
N.E.M. qiymati bir xil element atomlari(metallmaslar) o‘rtasida hosil bo‘ladi.N.E.M. farqi 0 - 0.4 gacha bo‘lishi kerak.
⚠️Ko‘p hollarda aynan bir turdagi metallmaslar o‘rtasida hosil bo‘ladi.
Masalan: H2;O2;F2;Br2;Cl2;O3;S8
❗️Eslab qoling:
PH3; BH3; NCl3; CS2 kabilarda turli xildagi elementlar bo‘lsa ham N.E.M. farqi deyarli kam bo‘lgani uchun bularda ham qutbsiz bog‘lanish bo‘ladi.
✅Qutbli kovalent bog‘lanish:
N.E.M. lari bir-biridan biroz farq qiladigan elementlar (metallmaslar) o‘rtasida hosil bo‘ladi.N.E.M. farqi 0.4 - 1.8 gacha.
⚠️Ko‘p hollarda ikkita har xil metallmas o‘rtasida hosil bo‘ladi.
Masalan: H2O; SO3; CH4
✅Donor-akseptor bog‘lanish:
Taqsimlanmagan elektron juft(donor) va bo‘sh orbitalga(akseptor) ega atomlar o‘rtasida hosil bo‘ladi.
⚠️Eng ko‘p ishlatiladigan tarkibida donor-akseptor bog‘ mavjud moddalar:
CO;HNO3 va tuzlari ;N2O5; K3[Fe(CN)6]; K4[Fe(CN)6]
✅Ion bog‘lanish:
N.E.M. qiymati bir birdan keskin farq qiladigan atomlar(metall va metalmas) o‘rtasida hosil bo‘ladi.
⚠️Metall va metallmasni farqlashni bilgan odam umuman qiyinchiliksiz ishlay oladi.Ko‘p hollarda tuzlar bilan beriladi ion bog‘lanish.
Masalan: Na2O, NaOH, Na2SO4
✅Vodorod bog‘lanish:
Bir molekuladagi N.E.M.ligi yuqori element(F;O;N) bilan bog‘langan vodorodni ikki molekuladagi kuchli elektromanfiy elementga tortilishi.
⚠️Vodorod bog‘lanish bor moddalar:
H2O; suyuq holatdagi NH3;HCl.Organik moddalardan - spirtlar va karbon kislotalarda.
🔻 Kanalga obuna boʻlish
☑️ @KIMYO_S_A_00
📖 Kimyoviy bog‘lanish
Kimyoviy bog‘ -(1) ikki yoki undan ortiq atomlarni molekula,ion, radikal va kristall kabi murakkab sistemalarda tutib turuvchi kuchga aytiladi.
(2) Atom orbitallarining bir-biri bilan bog‘lanishi natijasida hosil bo‘luvchi sistema.
Kimyoviy bog‘lanishning turlari:
1)Kovalent bog‘lanish(qutbli,qutbsiz va donor akseptor)
2)Ion bog‘lanish
3)Metall bog‘lanish
4)Vodorod bog‘lanish
✅Kovalent bog‘lanish:
Atomlarning elektron juftlar vositasida bog‘lanishi.
Masalan: O2 molekulasining hosil bo‘lishini olsak.Kislorodning yadro zaryadi-8 ga teng.Konfiguratsiyasi 1s2 2s2 2p4 tuzulishga ega.Kislorod atomlarida toq elektronlar ya’ni 2p4 dagi 2 ta toq elektron bir-biri bilan juftlashib O=O molekulasini hosil qiladi.
✅Qutbsiz kovalent bog‘lanish:
N.E.M. qiymati bir xil element atomlari(metallmaslar) o‘rtasida hosil bo‘ladi.N.E.M. farqi 0 - 0.4 gacha bo‘lishi kerak.
⚠️Ko‘p hollarda aynan bir turdagi metallmaslar o‘rtasida hosil bo‘ladi.
Masalan: H2;O2;F2;Br2;Cl2;O3;S8
❗️Eslab qoling:
PH3; BH3; NCl3; CS2 kabilarda turli xildagi elementlar bo‘lsa ham N.E.M. farqi deyarli kam bo‘lgani uchun bularda ham qutbsiz bog‘lanish bo‘ladi.
✅Qutbli kovalent bog‘lanish:
N.E.M. lari bir-biridan biroz farq qiladigan elementlar (metallmaslar) o‘rtasida hosil bo‘ladi.N.E.M. farqi 0.4 - 1.8 gacha.
⚠️Ko‘p hollarda ikkita har xil metallmas o‘rtasida hosil bo‘ladi.
Masalan: H2O; SO3; CH4
✅Donor-akseptor bog‘lanish:
Taqsimlanmagan elektron juft(donor) va bo‘sh orbitalga(akseptor) ega atomlar o‘rtasida hosil bo‘ladi.
⚠️Eng ko‘p ishlatiladigan tarkibida donor-akseptor bog‘ mavjud moddalar:
CO;HNO3 va tuzlari ;N2O5; K3[Fe(CN)6]; K4[Fe(CN)6]
✅Ion bog‘lanish:
N.E.M. qiymati bir birdan keskin farq qiladigan atomlar(metall va metalmas) o‘rtasida hosil bo‘ladi.
⚠️Metall va metallmasni farqlashni bilgan odam umuman qiyinchiliksiz ishlay oladi.Ko‘p hollarda tuzlar bilan beriladi ion bog‘lanish.
Masalan: Na2O, NaOH, Na2SO4
✅Vodorod bog‘lanish:
Bir molekuladagi N.E.M.ligi yuqori element(F;O;N) bilan bog‘langan vodorodni ikki molekuladagi kuchli elektromanfiy elementga tortilishi.
⚠️Vodorod bog‘lanish bor moddalar:
H2O; suyuq holatdagi NH3;HCl.Organik moddalardan - spirtlar va karbon kislotalarda.
🔻 Kanalga obuna boʻlish
☑️ @KIMYO_S_A_00