MEGA KIMYO ILMI | SOTVOLDIYEV AKRAMJON

#Foydali
#Malumot

Mavzu: Tuzlar gidrolizi

Tuzlarning dissotsiatsiyalanishidan hosil bo‘lgan ionlarni suv
bilan o‘zaro ta’sirlashuvidan kuchsiz elektrolitning hosil bo‘lishi
gidroliz deb ataladi.

Qanday tuzlar gidrolizi uchraydi?

1.Kuchli asos + Kuchsiz kislota

2.Kuchsiz asos + Kuchli kislota

3.Kuchsiz asosi + Kuchsiz kislota

Qanday tuzlar gidrolizga uchramaydi?

1. Kuchli asos + Kuchli kislota

2. Eritmada choʻkma hosil qiladigan tuzlar CaCO3, BaSO4.

Dastlab sizlarga kuchli va kuchsiz asos va kislotalar haqida maʼlumot berib oʻtaman.

Kuchli deganda shu modda suvda eritilganda suvda yaxshi dissotsiyalanib koʻp miqdorda ionlar hosil qilishga aytiladi.

Kuchsiz deganda esa shu modda suvda eritilganda kam dissotsiyalanib kam miqdorda ionlar hosil qilishga aytiladi.

Asoslar

Kuchli asoslarga ishqoriy va ishqoriy yer metallarning ( Mg va Be dan tashqari ) asoslari misol boʻladi.

Kuchli asos: LiOH, NaOH, KOH, Ca(OH)2

Kuchsiz asoslarga asosan Al(OH)3, Be(OH)2, Mg(OH)2, Fe(OH)3, Zn(OH)2 ni misol qilib ayta olamiz.

Kislotalar

Kuchli kislotalarga kislorodli kislotalarda kislota tarkibidagi kislorod atomlar sonidan vodorod atomlar soni ayriladi, ayrima qiymati 2 va undan yuqori chiqsa kislota kuchli boʻladi, agarda 2 dan kichik chiqsa demak bunday kislotalar kuchsiz kislotalarga misol boʻladi.

Misol uchun: H2SO4

4-2=2 ayrima qiymati 2 ga teng demak sulfat kislota kuchli kislota hisoblanadi.

Misol uchun: H2SO3

3-2=1 ayrima qiymati 1 ga teng ekan demak kislota kuchsiz kislota ekan

Kislorodsiz kislotalardan HCl, HBr, HI lar kuchli qolgan barcha kislorodsiz kislotalar kuchsiz kislotalarga kiradi.

Keling endi gidrolizga uchraydigan tuzlar bilan tanishib chiqamiz.

1. NaOH => Kuchli asos

H2CO3=>Kuchsiz kislota

Na+ kuchli kation va CO3²- kuchsiz anion dan hosil boʻlgan tuz

Na2CO3+H2O=NaOH+CO2+H2O

Kuchsiz tamonidan gidroliz sodir boʻladi, Bizda hozir Anion boʻyicha gidrolizga uchraydi muhit ishqoriy boʻladi.

2. Al(OH)3=> Kuchsiz asos

HCl=> Kuchli kislota

Al³+ kuchsiz kation va Cl¹- kuchli anion yuqorida aytganimdek kuchsiz tamonidan gidroliz sodir boʻladi, muhit kuchliniki boʻladi.

AlCl3+H2O=Al(OH)3+HCl

AlCl3 tuzi kation boʻyicha gidrolizga uchraydi muhit kislotali boʻladi.

3. Al(OH)3=> Kuchsiz asos

H2S=>Kuchsiz kislota

Al³+ kuchsiz kation va S²- kuchsiz anion hosil boʻlgan tuz ham kation ham anion boʻyicha gidrolizga uchraydi, muhit neytral boʻladi.

Al2S3+H2O=Al(OH)3+H2S

Hulosa qilib aytganda qaysi biri kuchsiz boʻlsa shu boʻyicha gidrolizga uchraydi va eritmada nima qolsa shu muhit boʻladi.

Hozir bizda Al(OH)3 choʻkma va H2S gaz eritmada esa H2O qolmoqda suv esa neytral modda demak muhit neytral ekan.

NH4OH => Kuchsiz asos

CH3COOH => Kuchsiz kislota

CH3COONH4 tuz ham kation ham anion boʻyicha gidrolizga uchraydi muhit neytral boʻladi.

Gidrolizga uchramaydi

NaOH => Kuchli asos

HNO3 = > Kuchli kislota

NaNO3 tuzi gidrolizga uchramaydi muhit esa neytral boʻladi.

Gidrolizga ta'sir etuvchi omillar

1. Eritma konsentratsiyasi
2. Harorat
3. Eritma muhiti

Gidroliz reaksiyasini tezlashtiradi

1. Konsentratsiyani kamaytirish ya'ni suv qoʻshish

2. Haroratni koʻtarish

3. Eritma muhitiga nisbatan teskari muhit ega boʻlgan modda qoʻshish

Gidroliz reaksiyasini sekinlashtiradi

1. Konsentratsiyani oshirish ya'ni suvni bugʻlatish

2. Haroratni kamaytirish

3. Eritma muhitiga mos modda qoʻshish

Post foydali boʻlgan boʻlsa like bosib qoʻyasiz yaqinlarga ulashishni unutmanglar.

© Sotvoldiyev Akramjon

🎚️ Kanalga obuna boʻlish
📱 @KIMYO_S_A_00

Sabablar emas, oqibatlar bilan kurashish haqida latifa.


Bir katta istirohat bog‘ida bir chuqur bor ekan. Odamlarga halaqit berar, deyarli har kuni kimdir tushib ketar, kimnidir qo‘li, kimnidir oyog‘i sinarkan.

Bir kuni shahar aholisi yig‘ilib, bu muammoni hal qilmoqchi bo‘lishibdi.

- Shu chuqur oldiga navbatchi mashinalar qo‘yishimiz kerak. Kimdir chuqurga tushib ketsa, darhol, mashinaga solib, kasalxonaga olib boriladi - deb taklif beribdi biri.

- Undan ko‘ra, yaxshisi, kasalxonani shu yerga quraylik, - debdi ikkinchisi, - mashina ham shart emas. Chuqurdan shundoq olib chiqib, kasalxonaga olib kirib ketiladi.

Uchinchisi yanayam aqlli ekan:
- Qiziqmisizlar? Ortiqcha harajat qilib, kasalxona qurishimiz kerakmi? Eng to‘g‘ri yo‘l - bu chuqurni ko‘mib yuborib, kasalxonani yoniga chuqur qazisak yaxshiroqmasmi?...

#Tabassum

✅ Kanalga obuna boʻlish
✈️ @MEGA_KIMYO_ILMI

4-1=5

P.s Ma'nosini bilaszmi?

Shunaqa gaplar kimda yana qanday fikr boʻlsa bemalol!

Milliy sertifikat imtihoni fani bilishni belgilab beruvchi imtihon hisoblanadi.

Shuning uchun unga abituriyent topshirishi majburiy emas bu narsa ixtiyoriy istasa milliy sertifikatga topshirmasdan avgustdagi kirish imtihonlarida ham yaxshi ball toʻplab oʻqishga kirish imkoniyati bor.

Abituriyentlari pulliga kuydi unday boʻldi, bunday boʻldi deyish shart emas.

Ular pul ishlab topishning yaxshi yoʻlini oʻylab topishgan boʻlishi mumkin lekin bu narsaga hech kimni majburlatib topshirtirgani yoʻq.

Faqat abituriyentlarni oʻylamasdan bu yerda ustozlar ham bor ular shu sertifikat orqali ustama oladi.

Demak ular haqiqatdan ham fani bilish darajasini yaxshi ekanligi isbotlashlari kerak boʻladi.

Kanallarda bir gap koʼp aylanmoqda bu savollarni ustozlar zoʻrgʻa ishlaydi, abituriyentlar qanday ishlaydi deb

Milliy sertifikat imtihonlariga topshirgan inson abituriyentlar deb nomlanmaydi. Ularni ular talabgor deydi. Chunki talabgor kim boʻlishidan qatʼiy nazar fani bilish darajasini haqiqatdan isbotlashlari kerak.

Shuning uchun iloji boricha faqat negativ yozavermaylik meni ularga aloqador joyim yoʻq.

Taklif

1. Abituriyent va Ustozlar uchun alohida oʻtkazilsin imtihonlar

2. Matematikadan emas kimyodagi asil bilimlari bilan sertifikat olinadigan boʻlsin iloji boricha sonlarni karrali qilish.

3. Savollarni oʻzlari tuzishlar kerak yoki tarjima qilinsa ham 1:1 emas ozroq oʻzgartirish kiritishlari kerak.

4. Yozma ishni olib tashlash yoki tashqi ekspertlarsiz ularni tekshirish!

🔻 Kanalga obuna boʻlish
☑️ @MEGA_KIMYO_ILMI

1.Quyidagi variantlardan metal va metalmas massa farqi 2 ga teng bo'lgan modani belgilang (LiMnO4)

2. CsNO2 eritmasini gidroliz jarayonini sekinlashtirish uchun qaysi tuzdan qo'shish kerak?

3. Quyidagilardan qaysi biri musbat zaryadli ion?

4. KOH ning 168 gr 10%li eritmasi dissotsiyalanishidan hosil bo'lgan kation molini toping. (@=90%)

5. CuSO4 eritmasi elektroliz qilinganda tuzning kontsentratsiyasi 12.8 % gacha kamydi , kislotaning konsentratsiyasi 4.9 % ga yetdi. Dastlabki tuzning konsentratsiyasini toping

6. A+B = C+D
Ushbu reaksiyada modalar konsntratsiyasi tegishli ravishda 4,4,2,8 mol/l. 2 mol/l C moddadan qo'shilganda B moddaning muvozanat konsntratsiyasi qanchaga teng bo'ldi?

7. Metan va metanolning 28gr/mol aralashmasi yondirilganda 4.8 mol kislorod gazi sarflandi. Dastlabki aralashmadagi metanolning massasini toping

🔻 Kanalga obuna boʻlish
☑️ @MEGA_KIMYO_ILMI

41. X kation +1 oksidlanish darajasiga ega bo'lgan 0.348 gr sulfit tuzi 100 ml K2Cr2O7 eritmasi bilan kislotali sharoitda (qoldiqsiz ) reaksiyaga kirishdi. Olingan xromli tuz KOH va H2O2 bilan (qoldiqsiz) reaksiyaga kirishdi.( K2CrO4  hosil bo'lgan) . Olingan xromli tuzga vodorod xlorid ta'sir ettirilganda 60 ml( 124.65kPa va 27°C ) gaz ajraldi.
1. Barcha oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarini yozib tenglashtiring.
2. X  kationini aniqlang.
3. Dastlabki K2Cr2O7 va H2SO4 larni molyar konsentratsiyasini aniqlang.
4. Eritmada qolgan, hosil bo'lgan kaliyli tuzlarning massasini aniqlang.
4. Oxirgi reaksiyadagi qattiq qoldiqga mol miqdorda KOH ta'sir ettirilganda necha gramm tuz hosil bo'ladi ?

🔻 Kanalga obuna boʻlish
☑️ @MEGA_KIMYO_ILMI

5,6 l fosfin toʻliq yonishidan hosil boʻlgan fosfor oksidi Ca(OH)2 eritmasidan oʻtkazilganda hosil boʻlgan gidrokarbonat massasi digidrokarbonat massasidan 16,6 grammga kam boʻlsa,

33-savol: hosil boʻlgan CaHPO4 miqdorini toping
34-savol: hosil boʻlgan Ca(H2PO4)2 miqdorini toping
35-savol: sarflangan Ca(OH)2 ning miqdorini toping

🔻 Kanalga obuna boʻlish
☑️ @MEGA_KIMYO_ILMI