Psixolog Rozaliya Gabdulhakova

Кичкинтойни тувакка (горшокка) ўргатиш

Болани таглик (памперс) кийишдан тўхтатиб, ҳожатини тувакка чиқаришни ўргатиш бола ва она ҳаётидаги муҳим қадамлигини биламиз. Бола учун бу мустақилликка биринчи қадам ҳисобланади. Шунинг у ҳар тарафлама бунга тайёрлигига ишонч ҳосил қилишимиз керак.

1. Жисмоний жиҳатдан. Бу “табиат чақирганида” ҳожатини ушлаб тура олиши. Иштонини бировнинг ёрдамисиз ечиб кия олиши.Ўтиришни билиши

2. Когнитив жиҳатдан. Бола ҳожат чиқаришни хоҳлаётганини тушуниб ундай ҳолатда нима қилиш кераклигини англаши.

Одатда 2 ёшдан кичик болалар “табиат чақираётгани”ни сезмайдилар. Шунинг учун ҳам уларни мустақил равишда тувакда эҳтиёжини қондиришини мумкин эмас десак ҳам бўлади.

Фарзандингиз тайёрлиги тушуниб етсангиз, ўзингизни руҳан тайёрлаб ишга киришиш мумкин.

1. Энг асосий оналар ёдида тутиши керак бўлган қоида иштонини ҳўллагани учун фарзандингизни уришманг, урманг, бақирманг. Юқорида айтиб ўтилганидек болалар бу эҳтиёжни бошқаришни вақт ўтиши билан ўрганади ва бу руҳият билан боғлиқ. Бу учун уни қўрқитишингиз вазиятни яна ҳам ёмонлаштирибгина қолмай, болага руҳий муаммоларни ҳам олиб келиши мумкин.

2. Қулай шароит яратинг. Яъни тувак бола ўтирганида бўйига ва катталиги кетига мос келсин. Тувак муздек ёки ҳўл бўлмасин.

3. Болани руҳан тувакка тайёрланг. Бунинг учун махсус расмли китоб ёки мултфилм кўриб уни тушунтириб беришингиз мумкин. ундан катта бир хил жинсдаги фарзандингиз ёки жиянингизни ҳам тушунтириш ишлари ва намуна учун ёрдамга чақиришингиз мумкин.

4. Болани ҳисларини тушунишига ёрдам беринг. Тагликдан воз кечишингиздан олдин фарзандингизни кузатинг. Қандай вақтларда ҳожат чиқаришини назорат қилиб ўзига ҳам бу ҳақида айтинг. Масалан катта ҳожатини памперсга чиқараётган болалар бироз ҳаракатидан тўхтаб қолишади, шу вақтда унга нима бўлаётганини айтинг.

5. Тувакни ванна хона ёки ҳожатхонага қўйганингиз маъқул. телевизор кўриб ёки бошқа иш билан банд бўлган бола қандай ҳожат чиқарганини тушунмай қолади.

6. Тагликдан воз кечинг. Тувакка ўргатишга қарор қилганингиздан кейин кундуз кунлари тагликдан фойдаланмаганингиз маъқул. Фарзандингиз иштонини ҳўллаганида тувакка ўтирмаслик оқибатини тушуниши осонроқ бўлади.

P.S. ”Омадсизлик”ларга тайёр туринг🤪. Қиммат гиламингизни йиғиб туринг, пол артгани латтангиз ҳам доим тайёр турсин. Энг асосийси асабларни мустаҳкам қилинг.

Kanalimga obuna bo’ling👇🏻

https://t.me/+ewaOWoQmh99hMjcy

@psixolog_rozaliya

Bugungi konsultatsiyalarimdan biri meni juda hursand qildi😊

Er va ayol birgalikda bola tarbiyasi borasida konsultatsiya olishdi. Men ularda ko'rgan va boshqalarga ham na'muna qilishni xohlagan jihatlarimni bo'lishmochiman:

1. Ular bolamizni "to'g'rilab bering" deb emas, "qanday qilib yaxshiroq ota-ona bo'lishimiz mumkin?" deb kelishdi. Ota-ona bolalar hayotidagi eng muhim insonlar bo'lganlari uchun ular shaxsiyat rivojlanishida eng muhim ta'sir kuchiga ega.⚾️⚾️

2. Er va xotin bir yoqadan bosh chiqarishlari. Afsuski oiladagi ko'p muammolar, parokandalik aynan er va xotin birga emas, bir-birlariga qarshi harakat qilishlaridan kelib chiqadi. Bu juftli esa oldlariga bir maqsad qo'yib birga harakat qilishyapti🙂🙂

3. Otaning bola tarbiyasida aktiv ishtroki va bo'yniga masuliyat olishi. Ota faqat pul topib tarbiya butunligicha onaning bo'yniga qolishi tog'ri emas, oilada qiz yoki o'g'il farzand bo'lsa ham.🙂

4. Juftlik xatosini tan olib to'g'rilashga tayyor. Men odamlarda ko'rgan katta muammolardan biri ana shu xatoni tan olishga g'ururlarini yo'l qo'ymasliklari. Tushunib turganingizdek xato tan olinmasa oldinga siljish bo'lmaydi.💼

Yurtimiz ana shunday juftliklar ko'paysin. Bu juftlikka esa farzandlarini baxtli va jamiyatimizga manfaat keltiradigan insonlar bo'lib ulg'ayishsin.

Kanalimga obuna bo’ling👇🏻

https://t.me/+ewaOWoQmh99hMjcy

@psixolog_rozaliya

Болаларга қўл кўтармаслик учун 3 сабаб

Тасаввур қилинг, сиз бехосдан ёки билимсизлигингиз сабабли хатога йўл қўйдингиз. Хатойингиз сабабли сиздан баробарига катта ва кучли инсон сизга бақириб, калтаклади. Танангиздаги оғриқ-ку майлига, лекин у инсон сизга энг яқинлигини ва ҳаётини сизга бағишлаганини даво қилади. Ҳақиқатдан ҳам сиз уни яхши кўришда давом этаверасиз.

Тарбия жараёнида болаларни калтаклаш бизда қадимдан бор. Яшириб нима қилдик, деярли ҳаммамиз ҳам ёшлигимизда, ҳеч бўлмаса бир-икки маротаба калтакланганмиз. Калтаклар бизни тарбиялироқ қилдими? Йўқми? Буни аниқ билмаймиз.

Қўл кўтаришнинг бир қанча зарарли асоратлари бор. Келинг,улардан 3 та асосийларини кўриб чиқамиз.

1. Калтакланган болалар ақлий ва жисмоний ривожланиши секинлашади. Ёшлигида кўп калтакланган 18-25 ёшли одамлар мияси текширилганда, уларнинг миясида кулранг модда кам эканлиги аниқланган. (Бу модда миянинг ақлий фаолиятига жавоб беради. Ундан ташқари кўп калтакланган болалар агрессивлиги ва наркотик моддалар истеъмол қилишга мойиллиги билан ажралиб туради.

2. Калтаклаш ота-она ва бола ўртасидаги яқин муносабатни бузади. Кичкинтой танасига етказилган жароҳатга қарамай ота-онасини яхши кўришда давом этаверади, лекин у оила катталарига суяна олмай қолади. Қўрқинч сабабли айб ва муаммоларини яширади. Уларни яхши кўришига қарамай, ўзини хавфсиз ҳис қила олмайди. Оила, уй улар учун фароғат жойи бўла олмай қолади.

3. Бола миясида “Кучлилар доимо ҳақ” деган тушунча ўрнашиб қолади. Бу болалар кичиклигида ҳам, улғайгач ҳам жуда кўп муаммоларга сабаб бўлади. Кичиклигида унга кучлилар тарафидан қилинган ҳар қандай ноҳақлик оддий ҳолдек, қаршиликсиз қабул қилади (бу бола учун хавфли бўлиши ҳам мумкин). Бу эса, катта бўлганида ўзининг золим бўлиб қолишига ёки зулмларга чидаб, бахтсиз ҳаёт кечиришига сабаб бўлиб қолиши мумкин.

Хулоса қилиб айтганимизда, болани калтаклаб тарбиялаш тарбияловчининг ноқис эканини билдиради. Чунки, уриб ман қилиш энг яқин ва осон йўл бўлгани билан, афсуски, яхши натижаларга олиб келмайди.


Kanalimga obuna bo’ling👇🏻

https://t.me/+ewaOWoQmh99hMjcy

@psixolog_rozaliya