Bolalik travmalari, bolaning ruhiy va jismoniy salomatligiga salbiy ta'sir ko'rsatadigan og'ir psixologik tajribalardir. Bu tajribalar bolaning keyingi hayotiga chuqur ta'sir ko'rsatishi mumkin. Bolalik travmalari turli shakllarda namoyon bo'lishi mumkin, masalan, jismoniy yoki hissiy zo'ravonlik, e'tiborsizlik, oilaviy mojarolar, tabiiy ofatlar, yo'qotishlar yoki boshqa shunga o'xshash og'ir hodisalar.
Bolalik travmalarining turlari:Jismoniy travma: Bolaning jismoniy shikastlanishi yoki jismoniy zo'ravonlikka duchor bo'lishi.
Hissiy travma: Bolaning hissiy jihatdan ezilishi, masalan, haqorat, tahdid yoki e'tiborsizlik.
Jinsiy travma: Bolaning jinsiy zo'ravonlik yoki istismorga duchor bo'lishi.
Psixologik travma: Bolaning doimiy ravishda qo'rqitilishi, tahdid qilinishi yoki psixologik bosim ostida qolishi.
Tashqi hodisalar: Tabiiy ofatlar, urush, avtohalokatlar yoki sevimli kishini yo'qotish kabi tashqi omillar.
Bolalik travmalarining oqibatlari:- Bolalik davridagi travmalar bolaning ruhiy va jismoniy salomatligiga uzoq muddatli ta'sir ko'rsatishi mumkin. - Ushbu ta'sirlar quyidagilarni o'z ichiga olishi mumkin:
Ruhiy salomatlik muammolari:- Depressiya va tashvish buzilishlari.
- Post-travmatik stress buzilishi (PTSD).
- O'zini hurmat qilmaslik yoki o'ziga ishonchsizlik.
- Hissiy beqarorlik yoki hissiyotlarni boshqarish qiyinliklari.
Ijtimoiy muammolar:- Boshqalar bilan munosabatda qiyinchiliklar.
- Ishqiy munosabatlarda muammolar (masalan, ishonchsizlik yoki haddan tashqari bog'lanish).
- Ijtimoiy izolyatsiya yoki odamlardan qochish.
Jismoniy salomatlik muammolari:- Uyqu buzilishi yoki doimiy charchoq.
- Nafas olish yoki yurak-qon tomir tizimi bilan bog'liq muammolar.
- Oziq hazm qilish tizimi bilan bog'liq muammolar (masalan, oshqozon og'rig'i).
Xulq-atvor muammolari:- Giperaktivlik yoki diqqat yetishmasligi (ADHD kabi belgilar).
- Narkotik moddalar yoki spirtli ichimliklarni iste'mol qilish.
- Zo'ravonlik yoki o'zini-o'zi shikastlash kabi xatti-harakatlar.
Kognitiv ta'sirlar:- O'qish yoki o'rganish qobiliyatining pasayishi.
- Xotira yoki diqqat muammolari.
- Mantiqiy fikrlash qobiliyatining zaiflashishi.
Travmalarni bartaraf etish va davolash:Bolalik travmalarini bartaraf etish uchun professional yordam muhimdir. Psixoterapiya, masalan, kognitiv-davranish terapiyasi (CBT) yoki travma bilan ishlash usullari (EMDT kabi), bolalik travmalarining oqibatlarini yengishga yordam beradi. Bundan tashqari, oila va yaqin atrofdagi odamlarning qo'llab-quvvatlovchi muhiti ham bolaning tiklanishida muhim rol o'ynaydi.
Agar siz yoki yaqinlaringiz bolalik travmalari bilan bog'liq muammolarga duch kelsangiz, mutaxassis psixolog yoki psixiatr bilan murojaat qilish tavsiya etiladi. Yordam so'rash va muammoni erta aniqlash keyingi hayotda salomatlikni saqlashga yordam beradi.
____________
Shu mavzudagi holatning bola katta bo'lgandagi oqibatlari haqida fikrlarimni kichik videoda batafsil tushuntirib o'tdim.
Video ko'rish uchun BU YERNI BOSING 👈
Adminstrator bilan aloqa: +998951662662_______________________
Tarmoqlardagi 👇 sahifalar
Telegram'da | Instagram'da |
TikTok'da | YouTube'da