Yuridik yordam

Auksion orqali sotib olingan yer soliqdan ozod qilinadimi?
Ularga soliq solishning tartibi qanday?

Javob:
Ozod qilinmaydi✅

Batafsil:
O‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksining 433 modda birinchi qismiga muvofiq, mulk huquqi, egalik
kilish, foydalanish yoki ijara huquqlari asosida yer uchastkalariga ega bo‘lgan jismoniy shaxslar,
shuningdek yuridik shaxs tashkil etgan yoki etmagan holdagi dehqon xo‘jaliklari jismoniy shaxslardan
olinadigan yer solig‘i to‘lovchilari deb e’tirof etiladi.

Mazkur Kodeksning 440-moddasi birinchi xatboshiga ko‘ra, yil davomida ajratilgan yer uchastkalari
uchun soliq yer uchastkasi ajratilgan oydan keyingi oydan e’tiboran jismoniy shaxslar tomonidan
to‘lanadi. Shuningdek, Soliq kodeksining 436 moddasida jismoniy shaxslarga yer solig‘i bo‘yicha beriladigan
soliq imtiyozlari ro‘yxati keltirilgan bo‘lib, mazkur ro‘yxatda auksionda sotib olingan yerlarga soliq
imtiyozlari nazarda tutilmagan.

Agar soliq to‘lovchida soliq imtiyoziga asos bo‘ladigan normativ-huquqiy hujjat mavjud bo‘lsa, mazkur
xuquqni tasdiqlovchi hujjatlarni yer uchastkasi joylashgan yerdagi soliq organiga mustaqil ravishda
taqdim etishi lozim bo‘ladi.

Soliq kodeksining 437-moddasi beshinchi qismiga asosan jismoniy
shaxslarning mulkida bo‘lgan, uzun mo‘ljallanmagan ko‘chmas mulk obyektlari egallagan yer
uchastkalari uchun soliq jismoniy shaxslardan yuridik shaxslardan olinadigan yer solig‘ini to‘lash uchun
belgilangan soliq stavkalari bo‘yicha undiriladi.

Kredit to'lay olmayotgan bo'lsangiz kredit ta'tilidan foydalanishingiz mumkin.

Agar, siz kredit to‘lovlaringizni uzrli sabablarga ko‘ra, vaqtida to‘lay olmayotgan bo‘lsangiz, kredit ta’tilidan foydalanishingiz mumkin.

Kredit ta’tili - bu qarz oluvchi jadvalga muvofiq oylik to‘lovlarni amalga oshirishdan ozod qilinadigan imtiyozli davrdir va bu jarimalarsiz va kredit tarixiga zarar yetkazmasdan to‘lovni kechiktirish yoki kamaytirish imkonini beruvchi imtiyozli davrdir.

Kredit ta’tillari zaruriy holatlarda, masalan, pandemiya holatlarida Markaziy bank qarori asosida tijorat banklari tomonidan beriladi. Misol uchun, O‘zbekiston Markaziy banki 2020-yilda koronavirus infeksiyasi tarqalishi oqibatlari bilan bog‘liq yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan kredit risklarini yumshatish maqsadida tijorat banklariga qarz oluvchilarga kredit ta’tillari berishni tavsiya qilgan. Boshqa holatlarda kredit ta’tilini olish deyarli mumkin emas.

Kredit to’lovini kechiktirish uchun asoslar

Kredit ta'tiliga ariza berish uchun har doim asos kerak. Ular jismoniy shaxsning daromadi kamayganligini yoki kreditni o‘z vaqtida to‘lash uchun vaqtincha yetarli emasligini tasdiqlashlari kerak.

Kredit to’lovini kechiktirishga ruxsat olish uchun asoslar hujjatlashtirilgan bo'lishi kerak. Agar hujjatlar yetarli bo’lmasa, bank kredit ta'tilini berishdan bosh tortadi va boshqa yechimlarni izlash kerak bo'ladi.

Kredit ta’tili berish shartlari

Kredit ta'tilini berish mumkin bo'lgan shartlar har bir bank tomonidan alohida belgilanadi. Biroq, faqat ilgari kredit ta'tilini olmagan va kreditni to'lash bo'yicha o'z majburiyatlarini vijdonan bajargan qarz oluvchilar ta’til olishga umid qilishlari mumkin.

Bank kredit ta’tilini rad qilishi mumkinmi?

Ha, bank kredit ta'tilini rad etishi mumkin. Har bir kreditor kredit ta’tili berish bo’yicha mustaqil ravishda qaror qabul qiladi.

Shuningdek, kredit ta'tili faqatgina bir marotaba beriladi.

Savol va murojaatlar uchun:
@yuridik_yordamuz_bot

Kanalga ulanish:@yuridik_yordamuz

Kadr yetarli bo'lsa ham direktor yangi xodim olishi mumkinmi?

❌Javob: Mumkin emas.


✅Dastlab amaldagi xodimlarni mehnat shartnomasiga asosan, to‘liq stavka ish bilan ta’minlanishi lozim!

📌 Mehnat kodeksining 133-moddasiga asosan mehnat shartnomasini o‘zgartirish asoslari belgilangan bo‘lib, mazkur shartlarni o‘zgartirish, ular qaysi tartibda belgilangan bo‘lsa, xuddi shunday tartibda amalga oshiriladi.

Ya’ni,  xodimning roziligi bilan!

Hurmatli o‘qituvchilar, agar siz bir stavkaga ishga qabul qilingan bo‘lsangiz-u, siz to‘la dars bilan ta’minlanmay turib, yangi o‘qituvchini ishga olish qonunga zid.

Yarim stavkaga qabul qilingan o‘qituvchilar esa, bo‘sh dars o‘rni bo‘lsa, siz, avvalo mehnat shartnomangizni o‘zgartirib, ish soatingizni ko‘paytirishingiz mumkin. ✅

Mazkur tartibni buzgan ish beruvchilarga javobgarlik mavjud!

Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksning 49-moddasiga asosan mansabdor shaxs tomonidan mehnat va mehnatni muhofaza qilish to‘g‘risidagi qonunchilikni buzish, —
bazaviy hisoblash miqdorining besh baravaridan o‘n baravarigacha miqdorda jarima solishga sabab bo‘ladi.

Savol va murojaatlar uchun:
@yuridik_yordamuz_bot

Kanalga ulanish:@yuridik_yordamuz

O‘rindoshlik asosida ishlovchi xodimlarga dekret puli to‘lanadim?

✅Ha, to‘lanadi.

📌"O‘rindoshlik asosida hamda bir necha kasbda va lavozimda ishlash tartibi to‘g‘risida"gi Nizomning 18-bandiga asosan, o‘rindoshlar o‘rindoshlik asosidagi ish joyi bo‘yicha vaqtincha mehnatga layoqatsizlik nafaqasi olish, ayollar esa, bundan tashqari, homiladorlik va tug‘ish nafaqalari olish huquqiga egadir.

Mazkur Nizomning 19-bandiga asosan esa, sog‘liqni saqlash muassasasi tomonidan berilgan mehnatga layoqatsizlik varaqasining belgilangan tartibda tasdiqlangan nusxasi o‘rindoshlik asosidagi ish joyidan nafaqa olish uchun asos hisoblanadi.

Savol va murojaatlar uchun:
@yuridik_yordamuz_bot

Kanalga ulanish:@yuridik_yordamuz

Kreditni boshqa shaxsga o'tkazsa bo'ladimi?

Javob: Kreditorning roziligi bilan "Ha".

📌 Fuqarolik kodeksining 322-moddasiga binoan qarzdorning o‘z qarzini boshqa shaxsga o‘tkazishiga faqat kreditorning roziligi bilan yo‘l qo‘yiladi.

Yangi qarzdor kreditor bilan dastlabki qarzdor o‘rtasidagi munosabatlarga asoslangan barcha e’tirozlarni kreditor talabiga qarshi qo‘yishga haqli.

Agar kafil yoki garovga qo‘yuvchi yangi qarzdor uchun javob berishga rozi bo‘lmasalar, qarz boshqa shaxsga o‘tkazilishi bilan kafillik yoki uchinchi shaxs tomonidan belgilangan garov bekor bo‘ladi.

✅Demak, bank rozi bo‘lsa yuqoridagi harakatlarni amalga oshirish mumkin bo‘ladi.

Savol va murojaatlar uchun:
@yuridik_yordamuz_bot

Kanalga ulanish:@yuridik_yordamuz

CEFR sertifikati uchun faqat ingliz tili o‘qituvchilari ustama oladimi?

📌 O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 11.05.2022 yildagi PF-134-son Farmoni 9-bandiga ko‘ra xalqaro tan olingan sertifikatga ega bo‘lgan pedagog kadrlarga — ularning tarif stavkasiga nisbatan 50 va 20 foiz miqdorida har oylik qo‘shimcha ustama to‘lanishi belgilangan.

📑 O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligining 2024-yil 4-apreldagi 4-q/q-son va Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligining 2024-yil 2-apreldagi 3-mh-son qarori (ro‘yxat raqami 3515)ga ilovada Xorijiy tillar va umumta’lim fanlarini bilish darajasini belgilovchi milliy va xalqaro tan olingan sertifikatlar Ro‘yxati tasdiqlangan.

↩️ Mazkur qarorga muvofiq har bir o‘qituvchi o‘zining faniga oid xalqaro yoki milliy sertifikat olsagina, unga ustama to‘lanadi.


↪️Boshqacha aytganda, ingliz tili sertifikatlarini boshqa fan o‘qituvchilarga ushbu sertifikat uchun ustama to‘lanmaydi sertifikat. Har bir oʻqituvchi oʻzining fanidan olsagina toʻlanadi, tarix fani oʻqituvchisi tarix fandan, informatika fani oʻqituvchisi informatika fanidan sertifikat olgan boʻlishi kerak.

Xususiy universitetlarning diplomi o'tadimi? Agar ular yopilib ketsa, talabalar nima qilishadi?

📑 Prezidentning 03.07.2023 yil kuni PQ-200-son qarori qabul qilingan. Qarorga ko‘ra, davlat va nodavlat tashkilotlarini attestasiyadan va davlat akkreditasiyasidan o‘tkazish tartibi bekor qilinib, kompleks va maxsus davlat akkreditasiyasidan o‘tkazish tizimi joriy etilishi belgilangan.


📌Kompleks davlat akkreditasiyasi har 4 yilda ta’lim tashkilotlarini tashqi baholash natijalari asosida o‘tkaziladi va kompleks davlat akkreditasiyasidan o‘tmagan ta’lim tashkilotiga aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish uchun 6 oygacha muddat beriladi. Aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etmagan ta’lim tashkiloti faoliyatini tugatish (lisenziyasini bekor qilish) yoki ta’lim dasturini yopish to‘g‘risida qaror qabul qilinadi. Demak, ta’lim tashkilotlarining faoliyati to‘xtatilishiga manashu sabab asos bo‘lishi mumkin.

📌 yuqoridagi asos bo‘yicha o‘sha ta’lim tashkilotining faoliyati to‘xtatilsa talabalar nima qiladi?
Ko‘rsatib o‘tilgan PQ-200-son qarorda, lisenziyasi bekor qilingan ta’lim tashkiloti yoki yopilgan ta’lim dasturida tahsil olayotgan talabalarga o‘qishini davlat va nodavlat ta’lim tashkilotlarining mos va turdosh ta’lim yo‘nalishlari va mutaxassisliklariga belgilangan tartibda ko‘chirish huquqi berilishi xam nazarda tutilgan. Ya’ni, faoliyati to‘xtatilgan OTM da tahsil olayotgan talabalar bu holatda o‘qishini yo‘nalishiga to‘g‘ri keladigan boshqa OTM ga ko‘chirishi mumkin.

Savol va murojaatlar uchun:
@yuridik_yordamuz_bot

Kanalga ulanish:@yuridik_yordamuz

Qisqartirish (сокращения)ga tushgan xodimlar imtiyozli pensiyaga chiqish huquqiga ega

Pensiyaga chiqishda ish stajidan tashqari yoshga oid meyor ham belgilanadi. Umumiy qoida bo‘yicha  yoshga doir pensiya olish huquqiga:

🙎‍♂erkaklar — 60 yoshga to‘lganda va ish stajlari kamida 25 yil bo‘lgan taqdirda;
🙍‍♀ ayollar — 55 yoshga to‘lganda va ish stajlari kamida 20 yil bo‘lgan taqdirda ega bo‘ladilar.

Manba: Fuqarolarning davlat pensiya ta’minoti to‘g‘risidagi qonuning 7-moddasi.

Shuni aytish kerakki, Qonunning 14-moddasiga ko‘ra qisqartirish holatlardagi erkaklar 58 yoshdan pensiyaga chiqishi mumkinligi haqidagi imtiyoz belgilangan.

Unga ko‘ra texnologiyadagi, ishlab chiqarish va mehnatni tashkil etishdagi o‘zgarishlar, xodimlar soni (shtati) yoki ish xususiyatining o‘zgarishiga olib kelgan ishlar hajmining qisqarganligi yoxud korxonaning tugatilganligi munosabati bilan ishdan ozod etilgan va ishsiz deb e’tirof etilgan shaxslar:
🙎‍♂erkaklar — 58 yoshga to‘lganda va ish staji kamida 25 yil bo‘lgan taqdirda;
🙍‍♀ayollar — 53 yoshga to‘lganda va ish staji kamida 20 yil bo‘lgan taqdirda pensiya olish huquqiga ega bo‘ladilar.

✅ Shunga ko‘ra korxonaga xodimlar soni qisqarganda yoki korxona butunlay tugatilganda unda ishlayotgan yuqoridagi toifadagi xodimlar imtiyozli ravishda pensiyaga chiqishga haqlidir.

Majburiy tibbiy ko'riklar ishda kimlarga nisbata joriy etiladi va tartibi qanday?

📌o‘n sakkiz yoshga to‘lmagan shaxslarga;

📌umumiy belgilangan pensiya yoshiga yetgan shaxslarga;


📌nogironligi bo‘lgan shaxslarga;


📌mehnat sharoitlari noqulay bo‘lgan ishlarda, tungi ishlarda, shuningdek transport vositalarining harakati bilan bog‘liq ishlarda band bo‘lganlarni;
oziq-ovqat sanoatida, savdoda va bevosita aholiga xizmat ko‘rsatish bilan bog‘liq bo‘lgan boshqa tarmoqlarda ish bilan band bo‘lganlarga;


📌umumiy o‘rta ta’lim tashkilotlarining, maktabgacha ta’lim tashkilotlarining va boshqa tashkilotlarning bevosita bolalarga ta’lim yoki tarbiya berish bilan band bo‘lgan pedagog xodimlarga va boshqa xodimlarga.

✅Xodimlar majburiy tibbiy ko‘riklardan o‘tishi munosabati bilan chiqimdor bo‘lmaydi.

✅Xodimlar majburiy tibbiy ko‘riklardan o‘tishdan bo‘yin tovlashga haqli emas.

✅Ish beruvchi majburiy tibbiy ko‘rikdan o‘tmagan yoxud majburiy tibbiy ko‘rik natijalariga ko‘ra tibbiy komissiyalar tomonidan berilgan tavsiyalarni bajarishdan bo‘yin tovlagan shaxslarni ishdan chetlashtirishi shart.

✅Agar xodim sog‘lig‘ining yomonlashishi mehnat sharoitlari bilan bog‘liq deb hisoblasa, u navbatdan tashqari majburiy tibbiy ko‘rikdan o‘tishni talab qilish huquqiga ega.

✅Majburiy tibbiy ko‘riklarni o‘tkazish vaqtida xodimning ish joyi (lavozimi) va o‘rtacha ish haqi saqlanib qoladi.

Savol va murojaatlar uchun:

@yuridik_yordamuz_bot
Kanalga ulanish:
@yuridik_yordamuz

«Инсон» ижтимоий хизматлар маркази томонидан «Ягона миллий ижтимоий ҳимоя» ахборот тизимида ўзгалар парваришига муҳтож бўлган ёлғиз яшовчи ҳамда ёлғиз кексалар ва ногиронлиги бўлган шахслар танловига кўра темир йўл ёки шаҳарлараро автобус учун бепул чипталардан бир йилда фақат бир марта фойдаланиши мумкин

Ўзгалар парваришига муҳтож бўлган ёлғиз яшовчи ҳамда ёлғиз кексалар ва ногиронлиги бўлган шахслар бепул чиптани расмийлаштиришда масъул ходимга ўзининг шахсини тасдиқловчи ҳужжатини кўрсатиши шарт

Шахсни тасдиқловчи ҳужжат чиптани олиш вақтида, шунингдек, темир йўл ёки шаҳарлараро автобусда фойдаланиш вақтида амал қилиш муддати ўтмаган бўлиши керак

Амал қилиш муддати ўтган шахсни тасдиқловчи ҳужжат асосида бепул чипталарни расмийлаштиришга, темир йўл ёки шаҳарлараро автобусда олиб юриш хизматларини кўрсатишга йўл қўйилмайди

Ўзгалар парваришига муҳтож бўлган ёлғиз яшовчи ҳамда ёлғиз кексалар ва ногиронлиги бўлган шахсларга темир йўл транспортида бепул юришлари учун купели вагон тарифи бўйича чипталар берилади.

Бунда бошқа юқори тарифдаги чипталар олинганда нархлар ўртасидаги фарқ йўловчи ва уларга ҳамроҳлик қилувчи шахслар томонидан қопланади


Ҳуқуқий асос: Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 04.11.2024 йилдаги 733-сон қарори

Савол ва мурожаат учун @yuridik_yordamuz_bot

@yuridik_yordamuz

Transport vositalaridan axlat tashlab yuborsangiz jarimaga tortilasiz.

Ma'muriy javobgarlik to'g'risidagi kodeksning 123-moddasiga ko'ra:

"Poyezdlarning vagonlari, avtotransport vositalari va shahar yo‘lovchilar transportidan axlat yoki boshqa narsalarni tashlab yuborish -
bazaviy hisoblash miqdorining ikkidan bir qismi miqdorida jarima solishga sabab bo‘ladi" deya belgilab qo'yilgan.

Ta'lim sohasidagi o'zgarishlar.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining PQ-3931-son qaroriga muvofiq 2025-yil 1-yanvarga qadar:

📌Nodavlat maktabgacha va umumiy o‘rta ta’lim tashkilotlari barcha turdagi soliq ( ijtimoiy soliqdan tashqari) va yig‘imlardan ozod etiladi.



📌O‘zbekiston Respublikasida ishlab chiqarilmaydigan, belgilangan tartibda shakllantiriladigan ro‘yxatlar bo‘yicha nodavlat maktabgacha va umumiy o‘rta ta’lim tashkilotlarini jihozlash va faoliyatini ta’minlash uchun olib kiriladigan zamonaviy o‘quv va laboratoriya uskunalari, kompyuter texnikasi, dasturiy mahsulotlar, o‘quv va ilmiy-metodik adabiyotlar, anjomlar va moddiy-texnik resurslar bojxona to‘lovlaridan (bojxona rasmiylashtiruvi uchun yig‘imlar bundan mustasno.


📌 Davlat va nodavlat ta’lim tashkilotlari tomonidan xorijdan jalb qilingan mutaxassislarga O‘zbekiston Respublikasi hududida mehnat faoliyatini amalga oshirish huquqini beruvchi tasdiqnoma berishda undiriladigan yig‘im miqdori bazaviy hisoblash miqdorining o‘ttiz baravaridan bir baravarigacha kamaytiriladi.

9-dekabr, dushanba dam olish kuni bo’ladimi?

Javob: dam olish kuni.

📌Izoh: Mehnat kodeksining 208-moddasiga binoan, ishlanmaydigan bayram kunlari dam olish kuniga to’g’ri kelib qolsa, unda dam olish kuni keyingi ish kuniga ko’chiriladi. Jaydari tilda aytganda, bayramlar yakshanba to’g’ri kelib qolsa, dushanba kuni ham dam olish kuni bo’ladi.

Joriy yilda 8-dekabr — Konstitutsiya bayrami yakshanba kuniga to’g’ri keladi. Shu sababli dushanba, 9-dekabr kuni ham dam olish kuni, deb e’lon qilingan. Bu 2023-yil 23-dekabrdagi Prezident farmonida ham belgilangan.

Demak, besh kunliklar uchun 7, 8 va 9-dekabr kunlari (3 kun), olti kunliklar uchun esa 8 va 9-dekabr kunlari (2 kun) dam olish kuni bo’ladi.

Aliment puli nechta bolaga qancha miqdorda to'lanishi kerak, aliment miqdori oshirildimi?

📘Oila kodeksining 99-moddasiga asosan,

🤝 Agar voyaga yetmagan bolalariga ta’minot berish haqida ota-ona o‘rtasida kelishuv bo‘lmasa, ularning ta’minoti uchun aliment sud tomonidan ota-onaning har oydagi ish haqi va boshqa daromadidan quyidagi miqdorlarda:

📌 1 bola uchun — to‘rtdan bir qismi;

📌2 bola uchun — uchdan bir qismi;

📌 3 va undan ortiq bola uchun — yarmisi miqdorida undiriladi.

‼️ Bu to‘lovlarning miqdori taraflarning moddiy yoki oilaviy ahvolini va boshqa e’tiborga loyiq holatlarni hisobga olgan holda sud tomonidan kamaytirilishi yoki ko‘paytirilishi mumkin.

📌 Har bir bola uchun undiriladigan aliment miqdori qonunchilik bilan belgilangan mehnatga haq to‘lash eng kam miqdori bilan belgilanadi.

‼️Hozirgi kunda bir bola uchun -1 346 798.75
Ikki bola uchun- 1 795 731.67so’m
Uch va undan ortiq  bola uchun so’m
-2 693 597.50

Piyodalar o‘tish joyida harakatlanayotganda telefondan foydalanish jarimaga tortilishingizga sabab bo'lishi mumkin.

Quyida keltirilgan holatlar BHMning uchdan bir qismi miqdorida jarima solishga sabab bo‘ladi:

📌📱telefondan foydalanish;

📌📖🗞 kitoblarni yoki davriy nashrlarni o‘qish;

📌 videomateriallarni tomosha qilish;

📌audiomateriallarni eshitish;

📌 e’tiborni chalg‘itadigan boshqa elektron vositalardan foydalanish;

📌Shuningdek, yo‘lning harakat qismini belgilanmagan joylardan kesib o‘tish.

Turar joylar uchun ajratiladigan subsidiya berilishi qanday hollarda rad qilinishi mumkin ?

📑 Vazirlar Mahkamasining 182-son qarori bilan tasdiqlangan Nizomga ko'ra, quyidagi hollarda ariza beruvchiga subsidiya ajratish rad etiladi:

📌 taqdim etilgan arizada ko‘rsatilgan ma’lumotlar ijtimoiy mezonlarga mos kelmaganda;

📌 taqdim etilgan ma’lumotlar noto‘g‘ri yoki soxta bo‘lganda;

📌 ilgari shahar va qishloq joylarda arzon uy-joy qurish dasturlari doirasida imtiyozli ipoteka kreditlaridan foydalangan holda kvartira yoki yakka tartibdagi uy-joy hamda subsidiya olgan oila a’zolari takroriy murojaat etganda;

📌 joriy yilda hudud uchun ajratiladigan subsidiya soni tugaganda;

📌 ariza beruvchi va oilaning o‘rtacha oylik daromadi belgilangan normadan kam yoki ko‘p bo‘lganida.

https://t.me/yuridik_yordamuz