ХЎЖА САХАТЛИКЛАР

#М_15_пост_185_2024

ЭНГ БАХТИЁР ОДАМ КИМ?

Бу савол барча замонларда ҳам энг оммавий саволлардан бўлиб, унга доимо турли жавоблар бериб келинган. Аксарият ҳолатларда бахтни оилавий омадлар, ниятига етганлик, барча моддий бойликларга эга бўлиш, фарзандларининг борлиги, қониқиш билан умргузаронлик қилиш ва шу каби моддий неъматларнинг мавжудлиги деб тушунади. Менинг ўзим доимо бу саволга “Бахт бу иймонли бўла олишда” деб жавоб бериб келганман. Чунки, иймоннинг мавжудлиги бахтнинг калитидир, яъни иймон бўлган жойда барча муаммолар иккинчи ва ундан кейинги даражаларда деб тушунаман.

Айнан шу саволга меҳнат фахрийси, жамоатчи ходим, мақолалари республика, вилоят газета ва журналларида тез-тез чоп этилиб турадиган муаллиф, ҳозирги кунда маҳалла мулласи сифатида фаолият юритаётган Анвар Ғуломов Ўзбекистон мусулмонлар идораси нашри бўлган “Ислом нури” газетасининг 2023 йил 14-сонида чоп этилган “Энг бахтиёр одам ким?” деб номланган мақоласида тўлақонли жавоб бера олган. Ушбу мақола Республикамизнинг турли вилоятларида яшовчи фуқароларнинг кўплаб мулоҳазаларга ва мунозараларга сабаб бўлган.

Мазкур мақолада баён қилинган фикрлар барча учун мулоҳаза қилишга арзирли бўлганлиги ва доимо долзарб бўлиб келаётганлиги учун уни тўласинча кўчириб, Сизнинг ҳукмингизга ҳавола қилмоқдаман:

“Янглишиш ва хато қилиш инсон фитрати (табиати)га хос. Фақат ақл билангина ундан сақланиш мумкин. Тўғри йўлдан адашмаслик учун ақл, билим ва ҳаёт тажрибасидан ташқари, фаҳм-фаросат ҳам лозим. Доно одам билан ақлли инсоннинг фарқини бундай изоҳлашади: ақлли инсон йўл қўйган хатосини тўғрилашнинг уддасидан чиқади, доно одам эса ушбу хатони олдиндан фаҳмлайди.

Ҳаёт йўлида адашмасликни истасангиз, ақл эгалари ва донолар маслаҳатига қулоқ тутинг. Олдинга қадам ташлашдан аввал орқага бир қараб қўйинг! “Маслаҳатли тўй тарқамас” деган пурмаъно мақолга амал қилинг.

“Камчилиги бўлмаган бирорта одам, ҳатто донишмандни ҳам учратмадим. Лекин қанча ақл-заковат, одоб ва тажриба мукаммаллигига эришилса, шунчалик кам хато қилишларини кўрдим”, дейди машойихлардан бири. Англамасдан хато қилсангиз, кўп қайғурмасдан тезда уни тузатинг, яъни нуқсонни ислоҳ этишда лоқайдлик қилманг! Унутманг, кичкинагина тешикдан кирган сув ҳам бора-бора катта кемани ғарқ қилади.

Чин дўстингиз хатоларингизни юзингизга айтиб тузатади. Душманингиз эса айбу сирларингизни фош этиб, ишингизни барбод этади. Ўз хатосини сезмаган одам нодондир. Уни тузатишга интилмаслик эса мунофиқлик аломатидир.

Тўғри йўлдан адашмасликнинг асосий омили – Аллоҳ таолодан узоқлашмасликдир. Биз Яратган Раббимизга қанчалик яқин бўлсак, шайтонни шунчалик ожиз қолдирамиз. Чунки Қуръони карим оятларида ҳақиқий мухлис бандаларга шайтон таъсир кўрсата олмаслиги алоҳида таъкидланган. Зеро, мухлис банда ҳар томонлама ўйлаб, яъни етти бор ўлчаб, сўнгра қатъий қарор қилади ва натижада тўғри йўлдан адашмайди.

Арабларда “Адашмайдиган ва хато қилмайдиган одам – энг бахтиёр одамдир” деган нақл бор. Ушбу ҳикматдан ибрат олайлик!”

Анвар акага эса бу каби мақолалар билан чиқиб туришлари йўлида омадлар тилайман. Бу мавзудаги мунозара давом этади деб ўйлайман.

Жамоатчи ходим Ҳайдар Холов

® https://t.me/xujasoatliklar

#ИД_36_пост_184_2024

АСАЛЧИ ЙИГИТ, ТАМАЪГИР СОҚЧИ ВА ПОРАХЎР ҚОЗИ ҲИКОЯСИ

Бир ёш йигит қишлоқдан Самарқандда сотиш учун бир идишда асал олиб келади. Шаҳар дарвозасида турган соқчи, уни ўн икки маротаба тафтиш қилади. Унинг қўлида соқчига пора сифатида берадиган бирор вақоси йўқ дея уйлаб, уни ёқтирмай қолади ва асал солинган идишнинг қопқоғини чивин (пашалар) ўтириши учун анча вақтгача очиб қўяди.

Асал олиб келаётган йигит қўйиб юбориши учун соқчига кўп ёлворади. Кўплаб чивин (пашалар) асалга ботганидан кейин, асал солинган идишнинг қопқоғини ёпиб, қишлоқдан келаётган йигитга Самарқанд шаҳрига кириш учун рухсат беради.

Асалга шунчалик кўп чивинлар ботган эдики, бу асални кўрган бирор кимса, уни сотиб олмади. Ғазабга тўлган йигит соқчининг устидан Самарқанд шаҳар қозисига шикоят қилади. Қози деди:

“- Бу ерда асосий айбдорлар чивинлар бўлади. Дарвозада турган соқчи чивинларга асалга тушиши учун буйруқ бермаган. У чивинлар сени олиб келаётган асал ичига тушгандан кейин, унга ботиб чиқиш учун ўзига куч топа олишмаган. Энди боргин, қаерда чивин кўрсанг, ўша жойда чивинларни ўлдиргин!”

Асал олиб келаётган йигит ҳам қозининг порахўрлиги ва унинг соқчи билан жиноий шерик эканлигини тушунди-да, унга деди:

“- Жаноб қози, майли, сиз айтгандек бўла қолсин. Менга шаҳардаги чивинлардан интиқом олишга рухсат берадиган бирор ҳужжат беринг.”

Эртаси куни асалчи йигит кўчада қозининг бетига чивин ўтирганини кўриб, дарҳол, қозининг олдига бориб, кучли тарсакилаб қозининг бетига ўтирган чивинни ўлдирди. Қози қўрқишдан жойидан сапчиб кетди ва ўша ерда бўлган одамлар қозининг устидан кулишди. Қози унга эътироз билдириб, асалчи йигитни зиндонга отиш ҳақида ҳукм чиқармоқчи эдики, йигит ҳам кечагина қозининг ўзи томонидан чивинлардан қасдини олиш учун рухсат берадиган ҳужжатини чиқариб кўрсатди. Қозининг кеча бўлиб ўтган иш эсига тушиб, бирор нарса дея олмасдан фақатгина “- Уни олинг ва шаҳардан чиқариб юборинг. У жинни, мен уни яхши танийман” – деб, тинчиди.

📚“Ахлоқий панднома ва ҳикоялар” китобидан Саййид Азиз Саййид Исо ўғли таржимаси

® https://t.me/xujasoatliklar href='' rel='nofollow'>

ГЎЗАЛ ХУЛҚНИНГ БАҲОСИ

Ҳазрати Расулуллоҳ (саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам) буюрдилар:

“Қиёмат куни инсонларнинг амаллари тарозисида ҳеч бир нарса унинг гўзал хулқи каби тарозининг савоблар палласидаги тошни боса олмайди. Ҳеч бир нарса гўзал хулқ каби оғир келмайди, ҳеч бир нарса жаннатга йўл олиши учун пайса бера олмайди.”

Имом Жаъфар Содиқ (алайҳис салом):

“Ҳар бир мўъмин/мўъмина вожиботларни бажара туриб, одамлар билан гўзал муносабатлари бўлсин ва гўзал ахлоқи бўлсин. Мана шу амалларни ҳисоб кунида Рабби Аллоҳга тақдим этсин”

Аллоҳ азза ва жалла Қуръони каримнинг муборак “Мўъминун” сураси, 14-оятида “فَتَبَارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ”, яъни “Гўзалликларни яратган Аллоҳга офаринлар бўлсин!” – дея, марҳамат қилади. Аллоҳ яратган мана шундай энг гўзал нарсалардан бири – бу, инсон фитратига қўйилган ва шаклланадиган гўзал ахлоқдир.

Аллоҳ барчамизга гўзал ахлоқ ва ҳусни оқибат берсин!

® https://t.me/xujasoatliklar