Suv zaxirasi kam bo‘lgan rivojlangan davlatlar
qishloq xo‘jaligini sug‘orish va suv resurslarini tejash maqsadida
bir qator ilg‘or texnologiyalar va loyihalardan foydalanmoqda. Quyida ba’zi asosiy yondashuvlar keltirilgan:
Tomchilatib sug‘orish tizimlari: Isroil kabi davlatlar tomchilatib sug‘orish tizimlarini keng qo‘llamoqda. Bu usul suvni aniq va dozali yetkazib beradi, faqat o‘simliklarning ildizlariga tomchilab, suv isrofini kamaytiradi va tuproqning sho‘rlanishining oldini oladi. Ushbu tizim texnologik jihatdan rivojlangan va avtomatlashtirilgan, shuning uchun suvni tejashda juda samarali.
Tumanli sug‘orish (sprinkler) tizimlari: AQSh va Avstraliya kabi davlatlarda foydalaniladigan bu tizim suvni mayda zarrachalar shaklida purkab beradi, bu esa tuproqning namligini saqlashda va suvning bug‘lanishini kamaytirishda yordam beradi. Tumanli sug‘orish ko‘p miqdordagi suvni qisqa vaqt ichida katta maydonlarga yetkazib bera oladi.
Suvni qayta ishlash va qayta foydalanish: Singapur va Kaliforniya kabi suv tanqisligi bilan duch keladigan hududlar chiqindi suvlarni qayta ishlash orqali sug‘orishda foydalanmoqda. Ushbu yondashuv nafaqat suv resurslarini tejashga, balki atrof-muhitni himoya qilishga ham xizmat qiladi.
Dron va sun’iy yo‘ldosh texnologiyalari: Yaponiya va Yevropa Ittifoqi davlatlari qishloq xo‘jaligida dronlar va sun’iy yo‘ldoshlardan foydalanib, sug‘orish uchun suvga bo‘lgan ehtiyojni aniqlash va uni maqbullashtirish ustida ishlamoqda. Bu texnologiyalar aniq ma’lumotlarni taqdim etib, qaysi hududlarda ko‘proq sug‘orish kerakligini aniqlash imkonini beradi.
Eroziya va bug‘lanishga qarshi texnikalar: Ispaniya kabi davlatlarda tuproq eroziyasini oldini olish va suv bug‘lanishini kamaytirish uchun maxsus qoplama materiallari va polimerlar ishlatilmoqda. Bu usul tuproq namligini uzoqroq saqlashga yordam beradi.
Suvi kam talab qiladigan ekinlar: Avstraliya va AQSh kabi quruq mintaqalarda suvi kam talab qiladigan ekinlar yetishtirish bo‘yicha tadqiqotlar va tajribalar o‘tkazilmoqda. Ushbu ekinlar suv resurslari cheklangan sharoitlarda yaxshi hosil beradi.
Akvaponika va gidroponika: Suvni tejashga mo‘ljallangan bu usullar suvni yopiq tizimda aylantirish orqali o‘simliklarni yetishtirish imkonini beradi. Niderlandiya va AQSh kabi davlatlarda gidroponika va akvaponika usullari keng qo‘llanilmoqda.
Ushbu loyihalar va texnologiyalar
suv resurslarini tejash va qishloq xo‘jaligida samaradorlikni oshirishga yordam beradi. Bunday yondashuvlarni
Markaziy Osiyo davlatlarida ham joriy qilish orqali suv resurslaridan samarali foydalanish mumkin.
@UzNuts axborot xizmati