TOMCHI

📹 ОЛМАНИ БУТАКЛАРИНИ ТОҒРИ КЕСИШ – PINK LADY СОРТИ

манба


💧 Kanalga ulanish
💬 Savollar
📱"TOMCHI" Mobil Ilovasi

ПОМИДОР КЎЧАТЛАРИНИ ЕТИШТИРИШДА ЭҲТИЁТ БЎЛИНГ! 🍅

✅ Суғориш қоидалари
🔵 Кўчатларни ҳаддан ташқари намлаш ёки қуритишга йўл қўйманг
🔵 Очиқ кунларда эрталаб суғориш тавсия этилади

✅ Сифатли кўчат белгилари
🔵 8—9 та барг
🔵 Баландлиги: 18—20 см
🔵 Новда қалинлиги: 0,8—1,0 см
🔵 Касалланган ва нимжон кўчатлар чиқитга ажратилади

✅ Ҳарорат режими
🔵 Биринчи чин барглар пайдо бўлганда:
🔵 Кундузи 13—16°C
🔵 Кечаси 11—13°C
✅ Кейинчалик:
🔵 Очиқ кунларда 20—24°C
🔵 Булутли кунларда 18—19°C
🔵 Кечаси 16—17°C

✅ Қишки-бахорги мавсумда етиштириш
🔵 10×10 см кассеталар, торф ёки полимер тувакчалар
🔵 Декабрнинг биринчи ўн кунлигида тайёрланиш бошланади
🔵 Макро ва микроўғитлар билан бойитилган торфда етиштириш самарали

✅ Уруғ сифати
🔵 I синфдан паст бўлмаслиги керак
🔵 Униш даражаси: 90% ва ундан юқори
🔵 Бир текис кўчат олиш учун ҳар тувакчага 1—2 та уруғ экилади
🔵 Уруғлар униб чиққандан 16—20 кун ўтгач, тувакчалар ёйиб қўйилади
🔵 1 м² майдонга 250—300 тупдан кўчат жойлаштирилади

✅ Захира кўчатлар
🔵 Касалланган, нимжон кўчатлар ўрнига 15—20% захира кўчат тайёрлаб қўйиш муҳим!

Тўғри парвариш қилинган кўчатлар – юқори ҳосил гарови! 🍅🌱


💧 Kanalga ulanish
💬 Savollar
📱"TOMCHI" Mobil Ilovasi

💧МАСТАК – ХАВФЛИ БЕГОНА ЎТ!

🍀 Мастак – бошоқдошлар оиласига кирувчи, фақат уруғ орқали кўпаядиган бегона ўт. Унинг пояси бўғим-бўғим ва яланғоч бўлиб, бўйи 40-80 см га етади. Бир ўсимлик 500-800 та уруғ ҳосил қилади!

⁉️ Нега у хавфли?
🟠 Етилаётган мевалари тўкилиб кетмайди ва маданий дон орасига аралашиб кетади
🟠 Дон экинлари билан бир хил кўринишга эга, уни ажратиш қийин
🟠 Мастак аралашган ундан тайёрланган нон заҳарли!

💡 Истеъмол қилиш оқибатлари:
🔴 Бош айланиши
🔴 Қайд қилиш
🔴 Томирларнинг тортиши
🔴 Қулоқ оғирлашиши

🍃 Қайси ҳудудларда учрайди?
Мастак суғориладиган буғдой, арпа, каноп далаларида, шунингдек, қўриқ ерларда кенг тарқалган. Энг кўп Тошкент, Самарқанд, Қашқадарё, Сурхондарё ва Бухоро вилоятларида учратилади.

манба


💧 Kanalga ulanish
💬 Savollar
📱"TOMCHI" Mobil Ilovasi

🌾 ЖЎХОРИ – ҚАДИМДАН ЭКИЛАДИГАН ВА ФОЙДАЛИ ЭКИН!

Жўхори (Sorghum Pers.) – дон ва ем-хашак экини бўлиб, ғалладошлар оиласига мансуб. Унинг 50 га яқин ёввойи ва маданий тури мавжуд.

✔️ Асосий турлари:
🔵 Донли жўхори – озиқ-овқат ва ем учун
🔵 Ширин жўхори – ширин пояси сабабли қанд ишлаб чиқаришда
🔵 Дурра – шўрга чидамли ва ем-хашак учун фойдали
🔵 Супурги жўхори – супургилар ва чўткалар тайёрлаш учун
🔵 Судан ўти – ем-хашак экини

✔️ Қайси ҳудудларда экилади?
Жўхори ватани – Марказий Африка. Ҳозирда у Эрон, Ҳиндистон, Хитой, АҚШ, Африка ва Ўрта Осиё каби мамлакатларда кенг тарқалган. Ўзбекистонда эса Қорақалпоғистон, Хоразм, Бухоро, Фарғона ва Мирзачўлда экилади.

✔️ Фойдали жиҳатлари:
🔵 Қурғоқчиликка чидамли – иссиқ ва қуруқ об-ҳавода ҳам ўсади
🔵 Озиқавий қиймати юқори – донида крахмал (65-75%), оқсил (10-15%), ёғ (3,5%) бор
🔵 Кўп мақсадли – дондан ун, ёрма, спирт, силосдан ем-хашак, супурги жўхоридан супургилар тайёрланади

✔️ Жўхори етиштириш
🔵 Такрорий экин сифатида ғўза, нўхат ва дуккакли экинлардан кейин экилади
🔵 Ерни 28-30 см чуқур шудгорлаш ва гўнг билан озиқлантириш тавсия этилади
🔵 Ҳосилдорлиги: интенсив технологиялар қўлланилганда 100-115 ц/га дон, 1000-1200 ц/га кўк масса

✔️ Зараркунандалари ва касалликлари
🔵 Симқуртлар, битлар, карадрина, поя парвонаси
🔵 Чанг қоракуя, поя ва илдиз чириши, бактериозлар

👍 ТОМЧИ каналимизда қолинг!


💧 Kanalga ulanish
💬 Savollar
📱"TOMCHI" Mobil Ilovasi

Дунёдаги ажабланарли ва қўрқинчли кўллар

🇮🇳Ҳиндистондаги Роопкунд кўли

🔵Роопкунд кўли Ҳиндистоннинг Уттаракханд штатидаги баланд тоғликдаги музлик кўли ҳисобланади. У Ҳимолой тоғларида Тришул массивининг этагида жойлашган. Кўл атрофида одамлар яшамайди. Кўл денгиз сатҳидан тахминан 5020 м баландликда жойлашган. Кўл музлик ва қорлар билан қопланган баланд тоғлар билан ўралган.

🟣Кўл унча катта эмас, унинг диаметри бор йўғи 40 метрини ташкил қилади, чуқурлиги эса 3 метргача етади холос.
Роопкунд кўлини Скелетлар кўли ҳам дейишади. Чунки ХХ асрда унинг тубида ва соҳиллари яқинида 300 дан ортиқ инсонларнинг скелетлари топилган.

🟢Кўлда скелетлар биринчи марта 1942 йилда Нанда Деви  Миллий паркининг ўрмончиси Хари Кишан Мадхвал томонидан топилган.
Антропологик тадқиқотлар натижалари топилган скелетлар уч хил даврга тўғри келишини кўрсатган.

🔵Скелетларнинг охирги янгироқ гуруҳи эрамизнинг 850 йилларида яшаган инсонларга хос экан. Шуниси ҳайратланарлики, бу инсонларнинг барчаси бошларига калтак еганликлари туфайли нобуд бўлишган ва уларнинг бошидаги зарба излари бири иккинчисига ўхшамайди.

⚪️Тадқиқотлар натижасида бу инсонлар бошларидаги излар уларга келиб тушган дўл оқибатида юзага келган ва бу инсонлар шу дўл зарбалари туфайли нобуд бўлишган деган хулоса чиқарилган.

🔂Мазкур дўл доналарининг катталиги (диаметри) 7 сантиметрдан кам бўлмаган.
Кўл атрофида ҳаракатланаётган, дўл остида қолган йўловчилар пана жойгача етиб бора олмай қолганлар ва дўл зарбалари остида қолиб нобуд бўлганлар. Кейинчалик водийни сув босиши натижасида бу ерларда кўл пайдо бўлган. Инсонлар скелетларининг айримлари кўл тубида, айримлари эса кўл атрофида қолиб кетган. Кўл тўғрисида эса турли ваҳимали гаплар пайдо бўла бошлаган.

💙Ҳозирги кунда Роопкунд кўли тоғ туризми билан сайёҳлар маршрутининг ажралмас қисми бўлиб қолган


💧 Kanalga ulanish
💬 Savollar
📱"TOMCHI" Mobil Ilovasi

💧 ЯЙЛОВ ЧОРВАЧИЛИГИНИНГ АТРОФ-МУҲИТГА САЛБИЙ ТАЪСИРИ

Бир америкалик йирик фермер яйлов чорвачилиги билан шуғулланар эди. Чорва ҳайвонларини боқиш учун фермер ўтлар яхши ўсадиган дарё қайиридан яйлов сифатида фойдаланар эди.

🔹 Ўтлоқда озуқа етарли бўлганлиги боис, фермернинг қорамоллари доимо тўқ юрар эди.
🔹 Чорвачилик фермерга яхши даромад келтирар эди.
🔹 Дарё ўзанининг маълум қисми ҳам шу фермерга тегишли бўлиб, бу ерда форель балиғи кўп эди.

Фермер бу балиқни тутиб сотишдан қўшимча даромад олар эди. У даромадини ошириш мақсадида йилдан-йилга ўтлоқдаги ҳайвонлари сонини кўпайтиришга ҳаракат қилаверди.

🔹 Оқибатда, режасиз чорвачилик:
🔹 Озуқабоп ўтларнинг камайишига олиб келди.
🔹 Бегона ўтлар кўпайди.
🔹 Озуқабоп ўсимликлар йўқолиб, чорванинг озуқа базаси камайиб кетди.

Фермер бегона ўтларни йўқ қилиш мақсадида гербицидларни самолётда сепишга қарор қилди.
Бу нафақат бегона ўтларни, балки дарё бўйидаги дарахтларни ҳам қуритиб ташлади.

Дарахтлар табиатда сувни муҳофаза қилувчи вазифасини бажаради! 🌿

Дарё ёқасидаги дарахтлар қундузлар учун уй ва озуқа манбаси эди. Қундузлар дарёни тўсиб тўғонлар қуришади, бу эса сув сатҳини барқарор ушлаб туради. Бироқ, қундузлар муҳити ўзгаргани сабабли, улар бу ҳудудни тарк этди.

🌊 Табиий равишда ҳосил бўлган тўғонлар йўқолди, натижада:
🔹 Дарё сув сатҳи пасайди.
🔹 Форель балиқлари сувсиз қолиб, қирилиб кетди.
🔹 Ер ости сувлари сатҳи пасайди.
🔹 Ерлар қуриб, ўтлоқлар йўқ бўлди.

🔹Натижа: Чорвачилик фермери даромадини ошириш ўрнига, атроф-муҳитга зарар етказди ва охирида ўзининг ҳам фермаси таназзулга учради.

🔹Хулоса: Яйлов чорвачилигини режасиз ва меъёридан ошириб олиб бориш табиат ва иқтисодиётга катта зиён етказиши мумкин. Онгли чорвачилик юритиш, табиатни ҳимоя қилиш ва ресурслардан тўғри фойдаланиш келажак учун муҳимдир! 🌍💧


💧 Kanalga ulanish
💬 Savollar
📱"TOMCHI" Mobil Ilovasi

#фойдали_маълумот

💧Ғўзанинг сувга талаби ва тўғри суғориш режими 💦🌱

Ғўза ўсиш давомида ҳарорат ва намликка қараб сувга бўлган талабини ўзгартиради. Ҳосилдорликни ошириш ва яхши ўсишни таъминлаш учун тупроқ намлигини бутун вегетация даврида оптимал даражада ушлаб туриш зарур.

🔹 Суғориш режими нима?
Суғориш режими тупроқ ва ўсимлик талабларига қараб белгиланадиган суғориш сони, муддати, усули ва жами сув миқдорини ўз ичига олади. Суғоришни тўғри ташкил этиш сув тежамкорлиги ва ҳосилдорликка катта таъсир қилади.

🔹 Ғўзанинг суғориш муддати
🔹 Гуллашгача: Тупроқ намлиги 70% дан камаймаслиги керак.
🔹 Гуллаш-кўсак тугиш даври: Энг кўп сув талаб қилинадиган босқич бўлиб, сув сарфи 1:3:1 нисбатда бўлади.
🔹 Пишиш даври: Суғориш миқдори камайиб, тупроқ намлиги 60-65% даражада бўлиши зарур.

🔹 Оптимал суғориш меъёрлари
💧 Чучик сизот сувлари 1-2 м чуқурликда жойлашганда:
🔹 Биринчи суғориш – 15-20 июнда, гектарига 700-800 м³
🔹 Гуллаб-кўсак тугиш даврида – 1000-1050 м³ билан 2 марта
🔹 Охирги суғориш – август сўнгида

💧 Сизот сувлари 2-3 м чуқурликда бўлса:
🔹 Биринчи суғориш – 10-15 июнда, гектарига 700-800 м³
🔹 Гуллаб-кўсак тугиш даврида – 900-1100 м³ билан 3-4 марта
🔹 Охирги суғориш – сентябрь бошларида, гектарига 800-900 м³
🔹 Мавсумий сув миқдори: 5500-6000 м³

🔹 Нега тўғри суғориш муҳим?
Суғориш кечиктирилса:
🔹 Барглар сўлийди,
🔹 Кўсаклар тўкилади,
🔹 Ҳосил камайиб кетади.

Тўғри ва ўз вақтида суғориш сув тежамкорлиги ва ҳосилдорлик учун муҳим!


💧 Kanalga ulanish
💬 Savollar
📱"TOMCHI" Mobil Ilovasi

#фойдали_маълумот

🌽 Tomchilatib sug‘orish – suvni tejash va hosildorlikni oshirish!

🌱 Makkajoʻxori o‘sishiga bevosita ta’sir etuvchi eng muhim omil – ob-havo sharoiti. Qurg'oqchilik esa hosildorlikning 10 barobarga kamayishiga olib kelishi mumkin!

📈 Iqlim o‘zgarishi qishloq xo‘jaligiga ta’sirini kuchaytirmoqda:
➡️ Global isish
➡️ Qurg‘oqchilik
➡️ Issiq havo

🌽 Tomchilatib sug‘orish bu muammolarga yechim bo‘lishi mumkin:
✅ Suvni to‘g‘ridan-to‘g‘ri ildiz zonasiga yetkazish;
✅ Mexanik va biologik ifloslantiruvchi moddalardan tozalangan suvdan foydalanish;
✅ Suv iste’moli 20-30% gacha kamayadi;
✅ Hosildorlikni 160-180 ts/ga yetkazish imkonini beradi.

📅 Biroq, tomchilatib sug‘orish hamma uchun ham mos emas. Uning samaradorligi iqtisodiy jihatdan qanchalik foydali ekanligiga bog‘liq.


💧 Kanalga ulanish
💬 Savollar
📱"TOMCHI" Mobil Ilovasi

Сувдан самарали фойдаланиш бўйича ўқув дарслиги муҳокамаси

Бугун ТИҚХММИ Миллий Тадқиқот Университети “Ирригация ва мелиорация” кафедрасида Ўзбекистонда Сув Ресурсларини Бошқариш Миллий Лойиҳаси III – босқичи доирасида Олий ўқув юртлари учун “Қишлоқ хўжалигида сувдан самарали фойдаланиш технологиялари” ўқув дарслигини ишлаб чиқиш жараёнини мувофиқлаштирувчи ишчи гуруҳ йиғилиши ўтказилди.

Йиғилишда:

✅ 1–4-боблар ўқув материаллари муҳокама қилинди ва тартибга солиш ишлари келишиб олинди;

✅ 5 ва 6-боблар устида ишларни бошлаш масаласи кўриб чиқилди;

✅ Дарсликни ишлаб чиқиш жараёнини тезлаштириш зарурлиги таъкидланди.

Йиғилиш иштирокчилари ўқув материаллари сифатини ошириш ва лойиҳани амалга оширишни жадаллаштириш бўйича келишиб олдилар.
#СувРесурслари #Ирригация #ҚишлоқХўжалиги #ТИҚХММИ #ЎқувДарслиги

💧 Kanalga ulanish
💬 Savollar
📱"TOMCHI" Mobil Ilovasi

#ИЭС

🔥Иссиқлик электр станциялари мамлакатимизда электр энергияси ишлаб чиқаришнинг асосий манбааларидан бири ҳисобланади. Улар турли хил ёқилғилар – табиий газ ва кўмир ёрдамида ишлайди.

📍Станциялар Ўзбекистоннинг турли вилоятларида жойлашган бўлиб, энергетика тизимининг барқарорлигини таъминлашда муҳим аҳамиятга эга.


💧 Kanalga ulanish
💬 Savollar
📱"TOMCHI" Mobil Ilovasi