Tez_yordam_Samarqand_103

PASTDARG‘OMDA QO‘MONDONLIK SHTAB-O‘QUV MASHQI O‘TKAZILADI

Joriy yilning 24-26-aprel kunlari Pastdarg‘om tumanida “Boshqaruv organlari, favqulodda vaziyatlarning oldini olish va bunday vaziyatlarni bartataf etish davlat quyi tizimi kuch va vositalarining hamkorlikdagi harakatlari” mavzusida o‘tkaziladigan qo‘mondonlik shtab-o‘quv mashqiga tayyorgarlik ko‘rish bo‘yicha muhokama yig‘ilishi o‘tkazildi.

Ushbu qo‘mondonlik-shtab o‘quv mashqiga tayyorgarlik ko‘rish va uni sifatli o‘tkazish bo‘yicha tuman hokimligida viloyat Favqulodda vaziyatlar boshqarmasi mas’ul xodimlari va tuman hokimi o‘rinbosari rahbarligida mas’ul tashkilotlarga vazifalar belgilab berildi.

📷Instagram I 😎Facebook I 🌐You tube I💬Telegram

Алкоголдан ўткир захарланиш бу асосан - этил спирт ва таркибида этил спирти сақловчи суюқликларни қабул қилганда кузатиладиган ҳолатдир.

💀 Этил спиртининг ўлимга олиб келиши мумкин бўлган бир марталик миқдори 96% 300-400 мл эритмаси ёки 4-12 г/кг ҳисобланади. Алкогольни комага олиб келувчи миқдори 3 г/кг ҳисобланади. Этил спиртининг 20% ошқозон орқали 80% ичаклар орқали сўрилади.

Клиник кечиши:

- Енгил мастлик ҳолатида этил спиртининг қондаги миқдори 0.5-1.5 промилле бўлиб эйфория (кайфиятнинг кутарилиши) белгилари яъни кўп гапириш, кулиш юзага келади.

- Ўрта оғирликдаги мастликда қондаги миқдори 1.5-2.5 промилле гача бўлиб юқоридагиларга қўшимча харакат координациясининг, мувозанатнинг бузилиши, кўнгил айниш, қайт қилиш, қоринда оғриқ, гапиришда қийналиш, қузгалувчанлик, уйқучанлик ва чуқур уйқу кузатилиши мумкин.

- Оғир даражадаги мастликда қондаги миқдори 2.5-4 промилледан юқори бўлиб барча белгилар чуқурлашади ва мастлик ҳолати чуқур уйқу ҳолатида бўлиб барча турдаги сезгилар шу жумладан ва иссиқлик, оғриқ сезгисининг йуқолиши ҳам кузатилади ёки ступор ҳолатида бўлади яни ҳуши жойида лекин хеч кандай ташқи таъсирларга жавоб бермайди. Ихтиёрсиз сийиб қуйиш, дефекация бўлиши мумкин. Агар қондаги миқдори 4 промилле ва ундан юқори бўлганда ўлим кузатилиши мумкин.

Бундан ташкари нафас бузилишлари тилнинг нафас йулини беркитиши ҳисобидан, аспирация (қусуқ массалари, сўлак ҳисобидан, бронхлар секрецияси ошиши ҳисобидан) бўлиши мумкин.

Юрак қон-томир тизимидаги бузилишлар гипертония, гипотония билан алмашиниши, юрак ритми бузилишлари, тахикардиялар кузатилиши, тана температурасининг тушиши кузатилади.

📌 Диагностика: анамнез, клиник кўринишига қараб бемор оғзидан алкоголь ҳиди келиши, фақатгина алкоголь комаси эканлигини исботлай олмайди. Авваламбор бундай беморларда мияда қон айланишининг ўткир бузилишлари (инсультлар), уремик комалар, наркотик комаларни биргаликда кечмаганлигини аниқлашимиз зарур.

Алкогол махсулотларидан захарланганда бемор қариндошлари томонидан уй шароитида кўрсатиладиган ёрдам.
-Беморни имкон борича ҳушёр ҳолда ушлаб туриш керак. Нашатил спирти ҳидлатиш мумкин.

Бемор Ошқозонини ювиш учун 1 литр илиқ сувга бир ош қошиқ туз ва 1 ош қошиқ истемол содаси кўшиб ичирилади (5-8 литргача) ва қусиш рефлексини чақириб қайт қилдирилади. Кейин кофе ёки ширинлик солинган аччиқ чой берилади.(Совуқ душ қабул қилиш мумкин эмас).

Агар беморни ҳушёр қилиш имкони бўлмаса ўнг ёнбошга ётқизилиб ёнида хабардор бўлиб туриш керак. Бундан ҳолларди бемор уйқусида қусуқ массани нафас йулларига тушиб аспирация бўлиш эхтимоли юқори бўлади.

- Адсорбентлардан Активлаштирилган кўмирдан агар уйда бўлса 6-8 таблетка бериш мақсадга мувофиқ.

🆘 Тез тиббий ёрдам тактикаси!

-Алкоголнинг қонга сўрилишини тўхтатиш мақсадида ошқозонни зонд орқали илиқ сув билан ювиш.

-Томир ичига глюкозанинг гипертоник эритмасини (10-20 %) қуйиш.

-Гемодинамик бузилишларда Кордиамин 2.0 мл в/м Кофеин 20%-1мл м/о

-Юрак етишмовчилигида юрак гликозидлар Корглюкон 0.06%-1.0 мл+ натрий хлор 0.9%ли эритмаси бн в/и.

-Сийдик чиқишини жадаллаштириш мақсадида Фурасемид 1%-2.0 в/и

-Гиперсаливация ва бронхореяни олдини олиш мақсадида атропин сульфат 0,1% - 1 мл томир ичига юборилади.

-Қусишга қарши церукал 2.0 мл т/о.

-Беморларда ацидоз ривожланади, шу сабабли томир ичига 4 % ли натрий гидрокарбонат эритмаси юборилади.

-Қон босими ошган пайтида магнезий сульфат, дибазол ва папаверин ўтказиш мумкин яна новокаин в/в қон босими назорати остида қилинса беморни ҳушига келтириш мумкин.

-Қон босими тушган пайтда десаметазон, преднизалон, кофеин ёки 40% ли Глюкоза в/и юборилади.

-Беморларда қўзғалиш кузатилса барбитуратлар ва морфин каби
дори воситалари қўлланилмайди, чунки нафас марказини тормозлаши мумкин.

Бу ҳолларда дроперидол қўллаш мумкин.

Алкоголдан оғир захарланишда бемор дархол оксигенотерапия фонида шифохонага госпитализация қилиниши керак.

Пахтачи туман тез тиббий ёрдам станцияси катта фельдшери Ўроқов Сохиб


📷Instagram I 😎Facebook I 🌐You tube I💬Telegram

🫀 Morgagni-Adams-Stokes sindromi (MAS) 🫀

🔺 MAS sindromi – yurak ritmining keskin sekinlashishi yoki to‘xtashi natijasida miyaning qisqa muddatli gipoksiyasi bilan kechadigan holat.
🔺 Bemor hushini yo‘qotishi, tirishishlar va terining oqarishi kuzatiladi.

🔬 Patogenez:

MAS sindromi yurakning vaqtincha yoki to‘liq to‘xtashi natijasida miyaning gipoperfuziyasi (qon bilan ta’minlanishining kamayishi) bilan bog‘liq:

1️⃣ Impuls o'tkazilishining buzilishi

✅AV tugun yoki His tutami darajasida blokada rivojlanadi.
✅Natijada yurak qisqarishlari kamayadi yoki vaqtincha to‘xtaydi.

2️⃣ Sistolik pauza

✅Qon hajmi chiqishi kamayadi yoki to‘xtaydi.
✅Miya qon bilan ta’minlanmaydi, gipoksiya yuzaga keladi.

3️⃣ Nevrologik simptomlar

≥ 10 soniya davomida qon ta’minoti buzilsa, bemor hushini yo‘qotadi.

≥ 20–30 soniya davom etganda tirishishlar va nafas buzilishi kuzatiladi.

4️⃣ Kompensator mexanizmlar

✅Yurak avtomatizmi tiklansa, bemor o‘ziga keladi.
✅Agar yurak faollashmasa – to‘liq asistoliyaga olib kelishi mumkin!

🩺 Sabablari:

⚡️ AV blokada (III daraja yoki og‘ir II daraja)
⚡️ Sinoatrial blok
⚡️ Yurak fibrillyatsiyasi (kamdan-kam)
⚡️ Sinus tuguni zaifligi sindromi

🚑 Tez yordam va terapevtik taktika:

✅ Bemorning holatini baholash: hush, nafas va yurak urishi
✅ Kardioaktiv dori vositalari:

💉 Atropin 0,5–1 mg (AV blokadada)
💉 Adrenalin yoki Izoprenalin (zarurat bo‘lsa)
✅ Sun'iy nafas va yurak massaji (agar yurak to‘xtasa)
✅ Vaqtinchalik elektrokardiostimulyatsiya (og‘ir hollarda)
✅ Doimiy kardiostimulyator o‘rnatish (tez-tez takrorlansa)

⚠️ MUHIM: Agar bemor hushsiz bo‘lsa va bradikardiya kuzatilsa, tezda reanimatsion choralar ko‘rilishi zarur!

⚠️ Tez yordam shifokorlari uchun eslatma:
🔹 Agar bradikardiya ≤ 30 bpm va bemorda hush yo‘qotish bo‘lsa – elektrokardiostimulyatsiya shart!
🔹 Agar bemor AV blokada bilan hushini yo‘qotgan bo‘lsa – doimiy kardiostimulyator kerak bo‘lishi mumkin.

Paxtachi tuman tez tibbiy yordam stansiyasi mudirining davolash ishlariga mas’ul vrachi Umarov Umurzoq Ergash o‘g‘li.

📷Instagram I 😎Facebook I 🌐You tube I💬Telegram

"Yosh qutqaruvchi" musobaqasining viloyat bosqichi g‘oliblari aniqlandi

Bugun o‘tkazilgan ''Yosh qutqaruvchi'' musobaqasining umumta'lim maktablari o‘rtasidagi bahslar yakuniga ko‘ra, 3-o'rinni Samarqand shahri 51-umumta'lim maktabining "Yosh qutqaruvchi" jamoasi va Kattaqo‘rg‘on tumani 54-umumta'lim maktabining ''Qoradaryo lochinlari'' jamoasi, 2-o'rinni Kattaqo'rg'on shahri 2-son IDUMning "Jaloliddin Manguberdi" jamoasi egallagan bo'lsa, faxrli 1-o‘rinni Toyloq tumani 17-umumta'lim maktabining "Qalqon" jamoasi qo‘lga kiritib, musobaqaning respublika bosqichiga yo‘llanmaga ega bo'ldi.

G‘olib va sovrindorlar tashkilotchilar tomonidan “Diplom” va esdalik sovg‘alari bilan taqdirlandi.

📷Instagram I 😎Facebook I 🌐You tube I💬Telegram

TAXIKARDIYA

Taxikardiyada birinchi tez tibbiy yordam holatga qarab farqlanadi — eng muhimi, yurak urishining sababi va holatning og‘irlik darajasini to‘g‘ri baholash.

Quyida uy sharoitida yoki tez yordam kelguncha bajariladigan birinchi yordam bosqichlari keltirilgan:

⸻

1. Vaziyatni baholash:
• Yurak urishi sonini sanang (daqiqasiga necha marta uryapti).
• Nafas qisishi, hushsizlik, ko‘krak og‘rig‘i bormi — shularni tekshiring.
• Agar yurak urishi 100–150 tadan tez bo‘lsa va boshqa jiddiy alomatlar yo‘q bo‘lsa — bu yengil holat bo‘lishi mumkin.

⸻

2. Vazovagal (reflektor) usullar — yurak urishini sekinlashtirishga harakat:

Agar bu supraventrikulyar taxikardiya (ya’ni yurakning yuqori bo‘limidan chiqqan), quyidagilar yordam berishi mumkin:

a) Qattiq qusishga harakat qilish (Valsalva usuli):
• Burni qattiq qisin, og‘izni yopib havo chiqarmasdan “puflaganday” harakat qiling (10–15 soniya).
• Bu yurakning vegetativ tizimi orqali ritmni sekinlashtiradi.

b) Sovuq suv bilan yuzni yuvish yoki yuzga sovuq kompress qo‘yish:
• Sovuq suv yurak reflekslariga ta’sir qilib, taxikardiyani sekinlashtirishi mumkin.

c) Nafasni chuqur olib, ushlab turish:
• Sekin va chuqur nafas olib, 10–15 soniya tuting, so’ng sekin chiqarish.

⸻

3. Shoshilinch yordam chaqirish kerak bo‘lgan holatlar:

Agar quyidagilar bo‘lsa, tez yordam chaqirish zarur (103 yoki 112):
• Ko‘krakda og‘riq
• Nafas qisishi kuchayishi
• Bosh aylanishi, hushsizlik
• Taxikardiya 150 dan yuqori bo‘lib 5 daqiqadan ortiq davom etsa

⸻

4. Yotqizish va tinchlantirish:
• Bemorni orqasiga yotqizib, boshini bir oz ko‘tarib qo‘yish kerak.
• Gapirmaslik, harakat qilmaslik – yurakka yuk kamayadi.
• Kislorod bo‘lsa – berish mumkin.

⸻

Agar holat takrorlansa yoki surunkali taxikardiya bo‘lsa, EKG (elektrokardiogramma) orqali yurak ritmini aniqlash zarur.


Sifatni monitoring va nazorat qilish bo’lim mutaxasisi Asrorov Mahmud Akmalovich

📷Instagram I 😎Facebook I 🌐You tube I💬Telegram

SUYAK SINISHIDA BIRINCHI TIBBIY YORDAM

Zarbdan, ezilishdan, kesilganda, ochiq yoki yopiq sinishlar kelib chiqadi. Kuchli sinishda suyaklar o‘rnidan siljiydi yoki aksincha suyaklar lat yeyishi mumkin. Sinishlar ochiq, yopiq va kuchli bo‘ladi.

Ochiq sinish deb, terini ochiq jarohati aytiladi.

Yopiq teri jarohati esa, teri ichki tarafidan lat yegan yoki singan, yana uzilgan boshqa organlar aytiladi. Singan joyda og‘riq, ishish, tuzilishning o‘zgarishi bo‘lishi mumkin. Sinish doim teri jarohati bilan bo‘ladi.

Yirik qon tomirlar, nerv tomirlari, jarohati juda xavfli bo‘lib, ularda ko‘p qon yo‘qotishni, jarohat, shok holati kelib chiqishi mumkin.

Ochiq teri jarohatida esa uni mikrob va infeksiyalardan saqlash lozim.
Sinishlardan hech qachon singan joyni joyidan qimirlatib yoki suyaklarni joyiga qo‘yishga urinmaslik kerak.

Bo‘g‘imlar singanda eng birinchi yordam.

Bu vaqtda immobilizatsiya qilishdir. Faqat shu yul bilan og‘riqni ozaytirish mumkin. Vaqtinchalik immobilizatsiya, har xil vositalar bilan amalga oshiriladi. Boshqa doskalar, yog‘och va kartonlardan foydalansa bo‘ladi.

Immobilizatsiya hammadan ham bemorga qulay bo‘lishi lozim.
Singan bo‘g‘imning tepa va past qismi qimirlamasligi kerak, va albatta puls bo‘lishi kerak.

Umurtqa pogʻonasi sinishi juda og‘ir jarohat hisoblanadi. Salgina nojoʻya harakat bemorni o‘limga olib kelishi mumkin. Shuning uchun zinhor bemorni o‘tkazishga yoki tik turgʻizishga urinmaslik kerak. Bemorga og‘riqsizlantiruvchi dori berib uni osmonga qaratib orqaga yotqizish kerak.

Toz suyagi singanda bemorni yumshoq joyga yotqizish mumkin emas, balki qattiq, tekis taxta ustiga yotqiziladi.

Bemor chalqancha yotqizilib oyog‘ining tizza ostiga matodan tayyorlangan o‘ram qo‘yiladi.

Tayloq tuman tez tibbiy yordam stansiyasi katta hamshirasi Maхmudova Dildora Raxmatovna

📷Instagram I 😎Facebook I 🌐You tube I💬Telegram

#Futbol

⚽️ O`zbekiston Respublikasi Prezidentining “Sog‘lom turmush tarzini keng tatbiq etish va ommaviy sportni yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PF-6099-sonli Farmoni ijrosini ta’minlash maqsadida Respublika tez tibbiy yordam markazi Samarqand viloyati filialida xaftaning har chorshanba va shanba kunlari filialda faoliyat ko‘rsatib kelayotgan xodimlar o‘rtasida sportning “Mini futbol” turi bo‘yicha o‘yin o‘tkazilmoqda.

📷Instagram I 😎Facebook I 🌐You tube I💬Telegram