SOF TA'LIMOTLAR

#Мақола #Мазҳаб #Раддия

#Мавзу: Ҳанафий мазҳабида имом орқасида қироат қилиш.

Одамлар орасида, жамоат намозларида баъзи бировларнинг имомнинг орқасида туриб сураи фотиҳа ўқиётганини ёки бўлмаса имомга эргашиб қироат қилиб турганини кўрамиз. Имомга иқтидо қилган одам қироат қиладими?
Ҳанафий мазҳабида имомга иқтидо қилувчи имом орқасида хоҳ жаҳрий намозда, хоҳи махфий намозда қироат қилмайди.
Биз учун далил Пайғамбаримиз алайҳиссаломнинг сўзларидир: «Кимнинг имоми бўлса, бас, имомнинг қироати унинг ҳам қироатидир» деб айтдилар.
Мана шунга саҳобаи киромлар ҳам ижмоъ қилишган. Яна бир ҳадисда Пайғамбаримиз алайҳиссалом дедилар: «Қачон қироат қилинса, бас, жим туринг!» имом Муслим ривояти.
Абу Ҳанифа ва Абу Юсуф розиялоҳу анҳулар наздида: Имомга иқтидо қилган кишининг қироат қилиши макруҳ бўлади бундан мурод макруҳи таҳримийдир.
Чунончи, Ҳазрати Али каррамаллоҳу важҳаҳу бундай деган эканлар: «Кимки имом орқасида қироат қилса, батаҳқиқ, суннатни хато бажарибди!»
Шундай экан имомга эргашувчи ҳар бир намозхон имомга иқтидо қилиб эргашдими, имомни қироатини эшитиши ва сукут сақлаб жим туриши керак бўлади. Шунда адо этиладиган ибодатлар мукаммал бахато бўлади.
Ҳанафий мазҳабимизнинг масъаласига биноан, фиқҳий матн китоблари кўрсатмасига амал қилган ҳолда барча намозларда имом орқасида жим туриши талаб этилади. Акс ҳолда, макруҳи таҳримий ишни қилиб қўйиш мумкин. Ҳатто қироатни яхши билмайдиган намозхон оятларни тажвид қоидаларига номувофиқ ўқиб, ўз намозини бузиб қўйиши мумкин.
Валлоҳу аълам бис-савоб.


Наманган туман “Умарбой хожи” жоме масжиди имом хатиби Қўчқаров Назиржон

🌐 КАНАЛИМИЗ: @SOFTALIMOTLAR

#Мақола #Ихтилоф

#Мавзу: ​​Машаққат пайтидаги саховат

Усмон розияллоҳу анҳунинг саховатли, мурувватли инсон эканликларини таъкидлайдиган ҳолатлардан бири Абу Бакр розияллоҳу анҳу даврларида бўлган воқеадир.

Ибн Аббос розияллоҳу анҳумо ривоят қиладилар “Абу Бакр Сиддиқ розияллоҳу анҳунинг даврларида ёғингарчилик бўлмай, қаҳатчилик келди. Одамлар Абу Бакр розияллоҳу анҳунинг олдиларига тўпланиб, “Ёғингарчилик бўлмади, ердан нарса унмади, одамлар ниҳоятда машаққат ичида қолдилар” дейишди. Шунда Абу Бакр розияллоҳу анҳу “Тарқалинглар, сабр қилинглар! Карийм Аллоҳ кеч кирмасидан сизларнинг машаққатингизни аритади” дедилар.

Кўп ўтмай, Усмон розияллоҳу анҳунинг карвони Шомдан етиб келди. Буғдой ёки таом ортилган юзта туя кириб келди. Одамлар Усмон розияллоҳу анҳунинг эшиклари олдида тўпланиб, эшикни тақиллатдилар. Усмон розияллоҳу анҳу бир неча кишилар билан уй ичидан чиқдилар ва “Нима истайсизлар?” дедилар.

Келганлар “Қаҳатчилик юз берди. Ёмғир ёғмайди, ердан гиёҳ унмайди. Инсонлар жуда қийин аҳволда қолдилар. Бизга маълум бўлишича, сизда озиқ-овқат бор экан. Ўшани бизга сотсангиз, мусулмонларнинг фақирларига (сотиб), ёрдам қилардик” дейишди. Шунда Усмон розияллоҳу анҳу “Бажонидил, қани, уйга киринглар, маҳсулотни сотиб олинглар” дедилар. Савдогарлар Усмон розияллоҳу анҳунинг уйларига кириб, озиқ-овқат борлигини кўришди. Усмон розияллоҳу анҳу улардан “Савдогарлар! Шомдан сотиб олган нарсаларимга қанча фойда бермоқчисизлар?” деб сўрадилар. Улар “Ўнга ўн икки” дейишди. (яъни ўн дирҳамга олган нарсангизни ўн икки дирҳамга сотиб оламиз дейишди). Усмон розияллоҳу анҳу “Бундан кўпроқ берадиган бор” дедилар.

Савдогарлар “Ўнга ўн беш” дедилар. Усмон розияллоҳу анҳу “Бундан кўпроқ берадиган бор” дедилар. Савдогарлар “Эй Абу Амр, Мадинада биздан бошқа савдогар йўқ. Бундан кўпроқ берадиган ким?” деб сўрашди. Шунда Усмон розияллоҳу анҳу “Аллоҳ таоло ҳар бир дирҳам учун ўн беришни ваъда қилди. Сизлар бундан ҳам ошира оласизми?” дедилар. Улар “Йўқ” дейишди. Шунда Усмон розияллоҳу анҳу “Аллоҳни гувоҳ қилиб айтаманки, ушбу озиқ-овқат мусулмонларнинг фақирларига садақадир” дедилар”.

Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳумо ушбу воқеага изоҳ сифатида шундай деганлар “Кечқурун тушимда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни кўрдим. У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам оқ-қора йўлли улов устида кетяптилар. Устларида нурдан бўлган либос, оёқларида нурдан бўлган шиппак, қўлларида нурдан бўлган қамиш (қамчи) бор бўлиб, тезлаб бораётган эдилар. “Аллоҳнинг Расули! Сизни, сўзингизни жуда соғинганман. Қаерга кетяпсиз?” дедим. Шунда у зот соллаллоҳу алайҳи васаллам “Ҳой, Ибн Аббос, Усмон садақа қилди. Аллоҳ ўша садақани ундан (Усмондан) қабул қилиб, уни жаннатдаги бир ҳурга уйлантирди. Ўша тўйга чақирилганмиз” дедилар”.

Усмон розияллоҳу анҳунинг қўли очиқликлари, саховатлари, Аллоҳнинг розилигини, мусулмон биродарларининг ҳожатини раво қилишни дунё бойлигидан устун қўйишлари ана шу даражада эди. Биз ҳам ён атрофимиздаги диндош биродарларимизга ёрдам қўлини чўзсак, иншаа Аллоҳ, бунинг мукофотини дунёда ҳам, охиратда ҳам кўрамиз. Айниқса, бу каби садақани коронавирус сабабли карантин эълон қилинган, кўпчилик беморлик, карантин сабабли меҳнат қила олмаётган, рўзғор тебратишга қийналаётган лаҳзаларда қилсак, савоби янада кўпроқ бўлади.

Аллоҳ таоло барча содиқ саҳобалардан, жумладан, ҳазрати Усмондан рози бўлсин! Барчамизни Ўзининг ҳидоятидан айирмасин ва хотимамизни чиройли қилсин.

Мингбулок тумани Шохи Фозил жоме масжиди имом хатиби Махмудхон Сидикходжаев.
Манбалар асосида тайёрлади.

🌐 КАНАЛИМИЗ: @SOFTALIMOTLAR

#Мақола #Ихтилоф #Радлия

#Мавзу: Интернетдаги фитналардан сақланинг!

Интернет орқали, ижтимоий тармоқлар орқали диндан, шариатдан гапираётган, лекин аслида кимлиги ҳам, кимдан таълим олгани ҳам номаълум кимсалардан дин олинмайди. Чунки, фатво бу – дин демакдир. Шариатимизга кўра эса уни ким етказаётгани муҳимдир. Шунинг учун машҳур тобеин Муҳаммад ибн Сийрин раҳматуллоҳи алайҳи: яъни: “Бу илм – диндир. Динларингизни кимдан олаётганингизга қаранглар», – деганлар (Имом Муслим ривояти).
Имом Абу Лайс Самарқандий раҳматуллоҳи алайҳи: “Илмни ишончли зотлардан олиш лозим, чунки диннинг устуни илм биландир. Киши ўзининг жонини ишонадиган кишигагина динини ҳам ишониб топшириши лозим”, – деганлар.
Шунингдек, террорчилар ўзларига тегишли веб-саҳифа ва ижтимоий тармоқларда “шаҳидлик”, “жиҳод”, “ҳижрат”, “такфир”, “халифалик” каби тушунчаларни бузиб талқин қилиш натижасида айрим ёшларни ўзларининг тузоқларига илинтиришга муваффақ бўлишаётгани ачинарли ҳол, албатта.
Албатта, ижтимоий тармоқни буткул ёмонга чиқаришга ҳаққимиз йўқ. Ижтимоий тармоқ ҳам телевидение, радио каби бир восита. Уни яхшиликка ишлатса – яхши, ёмонликка ишлатса – ёмон натижа беради. Бу ерда энг муҳими – инсон омилидир.
Ҳуқуқий жиҳатдан олиб қаралганда, бирор-бир маълумот, матн, аудио ёки видеофайлни тарқатиш қонун нуқтаи назаридан “ахборот тарқатиш” сифатида баҳоланади. Тарқатилган маълумотда бировнинг обрўсига путур етказиш, туҳмат қилиш, ҳақоратлаш, ёлғон хабар тарқатиш ёки радикал ғоялар мавжуд бўлса, унга қонунчилигимизда жазо муқаррар эканини ҳам унутмаслик зарур.

Исомиддин Шайнизов,
Учқўрғон туман "Охунҳўжа" жоме масжиди имом хатиби

🌐 КАНАЛИМИЗ: @SOFTALIMOTLAR

#Мақола #Салафий #Раддия

Ваҳҳобий (сохта салафийлар) Ҳужжатул Ислом Имом Ғаззолий роҳимаҳуллоҳга таъна тошларини отадилар...

Уларнинг таъна қилишга асосий сабаби, Имом Ғаззолий роҳимаҳуллоҳ ўзларининг "Иҳё улумуд-дийн" китобларида заъиф ва мавзуъ ҳадисларни ривоят қилганлар, дейишади.
Хўп яхши...
Бу (Муҳаммад Ибн Абдулваҳҳобнинг "Тавхид" китоби) унинг ҳажми Иҳё улумуд-дийн китобига нисбатан жуда кичик бўлиб, Муҳаммад Ибн Абдулваҳҳоб ақида масалалари учун далил-исбот сифатида келтирган 26 заиф ҳадисларни ўз ичига олади.

Ундан ташқари, 3та ўта заиф, 4та мункар ёки мавзу ҳадисларни, 10га яқин мурсал, мунқотеъ, мавқуф, мўъаззал, иллати бор ва шозз ҳадисларни,
13та заиф ва ўта заиф бўлган асарларни ўз ичига олган ва яна 3та мавқуф ёки мунқотеъ даражасидаги асарларни ўз ичига олган.

Ушбу "Тавҳид" китобини ваҳҳобийларнинг даъватчиларидан бири Абу Молик Риёший ал Яманий тахқиқ қилиб ҳадисларини тахриж қилган.
Сизга нима бўлди эй ваҳҳобий (сохта салафийлар) бу китобга таъна қилмайсиз ва ундан инсонларни қайтармайсиз!?
Ёки бошқаларга жоиз бўлмаган нарса сизлар учун жоизми!?

Интернет сайтларидан фойдаланган ҳолда

Нурулло Маҳкамов,
Чуст туман Саид Насимхор тўра" жоме масжиди имом-ноиби

🌐 КАНАЛИМИЗ: @SOFTALIMOTLAR

#Мақола #Мотуридий #Раддия

#Мавзу: Ақидада адашмайлик!

Ақоид илмидаги барча масалалар бевосита “имон” мавзуси билан боғлиқ бўлиб, у эътиқоднинг асос-мағзи саналади ва шу туфайли ушбу тушунча бирламчи ҳисобланади. Масаланинг моҳияти шундаки, мавзу борасидаги Аҳл ас-сунна ва-л-жамоа билан мозийда ўтган хавориж, мўътазила, муржиа, жаҳмия ва бугунги кунда фаолият юритаётган ҳизб ат-таҳрир, салафий каби тоифаларнинг қарашларини танқидий ўрганиш бўлса, иккинчи томондан, Аҳл ас-сунна ва-л-жамоадаги мотуридия ва ашъария таълимотларининг позициясини илмий асосда таҳлил қилишдир. Чунончи, адашган оқимларнинг қарашлари очиқ-ойдин нотўғри бўлиб, уларни ўзаро фикран бирлаштириб турадиган муштарак жиҳатлар мавжуд. Буни эса, илмий таҳлил асосида билиш мумкин.

Замонавий баъзи адабиётларда “имон” бир масала сифатида келтирилган. Зеро, унинг қамрови анча кенгроқ бўлиб, ақоид илмига оид манбаларда унга бевосита тааллуқли бир нечта масалалар келтирилган. Шу жиҳатдан қараганда уни алоҳида бир мавзу дейишлик мақсадга мувофиқдир. Чунончи, уларнинг юзага келиши бир бири билан ўзаро боғлиқ ҳисобланади.

Янгиқўрғон тумани "Шўркент" жоме масжиди имом ноиби Софватуллоҳ Қаюмов

🌐 КАНАЛИМИЗ: @SOFTALIMOTLAR

#Мақола #Салафий #Раддия

Ҳанафий мазҳабида жума намозидан аввалги ва кейинги суннат намозларининг баёни

Фарз намозлардан олдин ва кейин ўқиладиган равотиб суннат намозлари. Нима учун бу намозлар мавъизага илова қилиняпти? Чунки уларнинг аҳамиятини эслатма қилиб турмасак, дин душманлари бизни ана шу мўътабар суннатдан ҳам узоқлаштиришга ҳаракат қилишяпти. Сохта салафийлар, бемазҳаблар кўпайган сари масжидларда суннат намозларни ўқимаслик ҳолатлари, жамоатдан узоқлашиш, масжидда фарз намоз ўқилгач, суннат намозини ўқимасдан намойишкорона чиқиб кетиш ҳолатлари кўпайиб қоляпти. Шунингдек, сафарда суннат намозлар ўқиладими-йўқми деган саволлар ҳам кўпайиб қолди. Биз бугун ҳанафий мазҳаби бўйича беш маҳал намознинг суннатларига муносабатимиз қандай бўлиши кераклиги ҳақида гаплашиб ўтамиз. Биз бу намозларни ўқишни суннати муаккада, яъни таъкидланган суннатлар деймиз. Уларнинг ҳукми вожиб ўрнида бўлади. Беш маҳал намознинг суннатларнинг нақадар муҳимлигига имом Термизий роҳимаҳуллоҳ ривоят қилган, «Қайси бир мусулмон банда ҳар куни фарздан ташқари 12 ракат суннат намози ўқиса, унга жаннатдан уй қурилади», деган ҳадисни далил қилиб келтирадилар. Равотиб суннат намозлар пешиндан олдинги 4 ракъат, пешиндан кейинги 2 ракъат, шомдан кейинги 2 ракъат, хуфтондан кейинги 2 ракъат ва бомдоддан олдинги 2 ракъат – жами 12 ракъат бўлади. Уларни тарк этган киши маломат қилинади, ўқиган одам савоб олади.

Шарифжон Юнусов,
Чортоқ тумани "Ҳазрати ибн Аббос" жоме масжиди имом хатиби

🌐 КАНАЛИМИЗ: @SOFTALIMOTLAR

#Мақола #Салафий #Раддия

#Мавзу: Тасбеҳ ишлатиш бидъат эмас

Бир амал бидъат бўлиши учун динимиз уни ман этган бўлиши керак, ҳолбуки пайғамбаримиз Саллалоҳу алайҳи васаллам тасбеҳларни данак ва тошлар билан санаган саҳобаларни кўриб, бу ишдан қайтармаганлар. Ман этмаганлари эса тасбеҳ айтишни санаш тақририй суннат эканлиги маълум бўлади.

Мўминлар онаси София розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:

Менинг олдимда 4000 дона данак бор эди. Расулаллоҳ саллалоҳу алайҳи васаллам олдимга кирдилар ва – “эй Ҳуяйнийнинг қизи булар нима” деб сўрадилар мен булар билан айтган тасбеҳимни санайман дедим. У зот: “Мен бу данаклардан ҳам кўп тасбеҳ айтаман” дедилар. Мен эй Аллоҳнинг расули уларни менга ўргатинг деганимда у зот “Субҳаналлоҳи ъадада ма холақа мин шай-ин (тасбеҳи)дедилар”.

Пайғамбар Саллалоҳу алайҳи васаллам аёлларни тасбеҳ санашдан қайтармаганлар, балки ундан ҳам кўпроқ ва фазилатли тасбеҳни ўргатганлар ва худди шундай унинг саҳобалари ҳам тасбеҳни лозим тутганлар. Ҳофиз ибн Ҳажар “ал-Исоба” да Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳунинг таржимаи ҳолида шунингдек, ибн Саъд саҳиҳ санад билан Икрима розияллоҳу анҳудан қилган ривоятда бундай дейилган: Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу ҳар куни 10 000 марта тасбеҳ қайтарар эди ва “гуноҳим миқдорича тасбеҳ айтаман” дегувчи эди. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳуга ўхшаган зотни бидъат соҳиби деб аташ мумкинми? Ҳолбуки Жалолиддин Суютий раҳимаҳуллоҳдан Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳунинг ипга тизилган доначалар ва маржонларни ишлатгани борасида нақли бор. Ва саҳобалар илм булоғидан сув ичган машҳур тобеинлардан бири Ҳасан Басрий раҳматуллоҳи алайҳ тасбеҳ ишлатар эдилар. У зотга “Қадрингиз улуғ, ибодатларингиз гўзал бўлса, ҳали ҳам тасбеҳ биланмисиз?” дейишди. Ҳасан Басрий “Биз уни аввалдан ишлатар эдик, ниҳояда ҳам ташлаб қўймаймиз. Мен Аллоҳни қалбим, қўлим ва тилим билан зикр қилишни яхши кўраман” дедилар. Тасбеҳ ишлатишлик ҳақида бундан бошқа кўплаб ривоятлар ҳам бор. Ана ўшаларни ўрганиб биламизки тасбеҳ ишлатишлик бу улуғларнинг амали. Тасбеҳ ишлатиш кеча кундуздаги муайян зикрларни айтишнинг уддасидан аниқ чиқишдир.

Наманган тумани Шамсиддин вали масжиди имом-хатиби Пулатов Фазлиддин

🌐 КАНАЛИМИЗ: @SOFTALIMOTLAR

#Мақола #Салафий #Раддия

#Мавзу: Сохта салафийларнинг қабр азобини инкор қилишларига раддия

Аввало, қабрда бўладиган азоб ёки роҳат ҳақида Қуръонда келган хабарни мисол қилиш ўринлидир: “(У азоб қабрдаги бир) оловдирки, улар эртаю кеч унта тутиб турилурлар. Қиёмат қойим бўладиган кунда эса, (дўзах фаришталарига): “Фиръавн зодагонларини энг қаттиқ азобга киритингиз!” (дейилур)” (“Ғофир” сураси, 46-оят). Уламолар ушбу оятни қабр азоби ҳақ эканига далолат қилади, деб таъкидлаганлар. Оятда аниқ иборалар билан Фиръавн аҳли ҳали қиёмат бўлмасидан олдин ҳам эртаю кеч оловга кўндаланг қилиб қуйилиши таъкидланмоқда. Бу эса, қабрдаги азобдир. Қиёмат куни эса, унга ва унинг аҳлига энг қаттиқ аламли азоб тайёрлаб қуйилгани алоҳида кейинги жумлаларда урғу берилган. Худди шу мазмунда Қуръоннинг “Тоҳо” (124-оят), “Тур” (45-оят), “Нуҳ” (25-оят), “Тавба” (101-оят) сураларида қабрдаги азобнинг ҳаклигига ишоралар бор.
Ҳадиси шарифларда эса, Ибн Аббос, Абу Ҳурайра, Оиша (р.а.) каби улуғ саҳобийлардан қабрдаги роҳат ёки азобни ҳақ эканлиги хусусида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан ривоятлар килинган. Имом Бухорий ва имом Муслим, ибн Аббос шун дай ривоят қиладилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қабр ёнидан ўтдилар ва: “Бу
иккиси азобланаётибди, лекин катта нарса (гуноҳ) сабабли эмас, бири бавлидан покланмас эди, иккинчиси эса чақимчилик килиб юрарди”, деб айтдилар.
“Саҳиҳайн”да Оиша онамиздан шундай ривоят қилинади: “Мадина яҳудийларидан бўлган бир кампир олдимга кирди ва: “Қабр аҳли қабрларида азобланадилар”, деб айтди. Мен унинг гапини ёлғон хисоблаб, сираям ишонгим келмади. Кейин кампир чиқиб кетди ва кўп ўтмай олдимга Расулуллоҳ (с.а.в.) кириб келдилар. Мен айтдим: “Эй Расулуллоҳ, мадиналик яхудий кампир келиб, кабр аҳли кабрларида азобланадилар, деб даъво қилди. У зот эса: “Рост сўзлабди, улар хақиқатан шундай азобланадилар-ки, буни барча жониворлар эшитади”, дедилар. Шундан кейин Расулуллоҳни қайси намозларида кўрмай, албатта, қабр азобидан паноҳ тилаётганларига гувоҳ бўлдим”.

Маъруфхон Алоходжаев,
Наманган шаҳар Абдулқодир қори жоме масжиди имом-хатиби

🌐 КАНАЛИМИЗ: @SOFTALIMOTLAR

#Мақола #Ихтилоф #Раддия

#Мавзу: Ислом мутаассибликка қарши

Ислом мутаассибликка мутлақо алоқаси бўлмаган диндир. У ўзига эътиқод қилувчиларни торликка чақирмайди. Ислом манбалари – Қуръон ва суннатда мутаассибликка ундовчи бирор нарса йўқ. Аксинча, кишиларни исломга ундаш Қуръони карим кўрсатиб берганидек, ҳикмат, гўзал мавъиза ва чиройли баҳс ила амалга оширилади. Бу эса мутаассиблик, бирор масалани тор олишга буткул тескари бўлган услубдир. Пайғамбар (а.с)дан ривоят қилинган ҳадисларнинг бирида:
Осонлаштиринг – қийинлаштирманг, хушхабар беринг нафратлантирманг, - дея марҳамат қилинади. Ушбу чақириқ мутаассибликни инкор этади. Зеро, мутаассибликдан нафрат, кенгбағирликдан эса хушхабар юзага келади. Демак, ислом мутаассибликни инкор этар экан, у террорни, тинч аҳоли орасида ваҳима келтириб чиқаришни ва бегуноҳ инсонларнинг қонини тўкишни ҳам қоралайди. Исломнинг наздида бир одамнинг жонига қасд қилиш бутун инсониятнинг жонига қасд қилиш билан баробардир. Қуръони каримда бу ҳақда:
Кимки бирон жонни ўлдирмаган ва ерда бузғунчилик қилиб юрмаган одамни ўлдирса, демак, гўё барча одамларни ўлдирибди, - дейилади. (Моида сураси, 32-оят) Шундай экан, исломни мутаассиблик билан боғлаш янглишишдир. Дин номидан қўпорувчиликлар қилишнинг муқаддас ислом таълимотига мутлақо алоқаси йўқ.

Одилхон Абдураҳманов,
Наманган шаҳар Абдулқодир қори жоме масжиди имом-ноиби

🌐 КАНАЛИМИЗ: @SOFTALIMOTLAR

#Мақола #Ихтилоф #Тарбия

#Мавзу: ОИЛА-МУҚАДДАС ДАРГОҲ

Оила ҳар бир жамиятнинг бошланғич буғини хисобланади. Оила мустаҳкам, тинч, ҳалол ва пок булса, жамият ҳам осойишта, мустаҳкам, фаровон булади. Аксинча, оилаларда парокандалик, бузғунчилик бўлса, ўша жамият бузилади, тинчи йўқолади, у оқибатда чуқур таназзулга юз тутади. Бахтли оилалар туфайли бахтли жамият вужудга келади. Чунки, ўзаро меҳрли бўлган ота-оналарнинг фарзандлари ҳам бир- бирларига меҳрибон бўладилар.
Оилада юксак маънавий муҳитни ташкил этиш жуда муҳим. Бунда оила аъзоларининг, айникса, эр ва хотиннинг ўзаро муроса- мадорага бориши, ғазаби келганда уни енгиши ва ширин сўзли бўлиши, шу билан бирга, оилавий сирларни кўчага олиб чиқмаслиги сингари бир қатор омиллар жуда катта аҳамият касб этади.
Абу Дардо р.а. аёлига шундай деган: “Ғазабим келганида мени рози қилишга урин, сенинг ғазабинг келганида мен сени рози қилишга уринай. Акс ҳолда бирга яшай олмаймиз”.
Оиланинг тинч, фарзандларнинг бахтли бўлишлигида эр- хотиннинг хар иккиси ҳам оиладаги ўз бурч ва вазифаларини астойдил адо этишга интилишлари муҳимдир. Эр ўз ўрнини йўқотган, хотин эса, эрнинг мавесига даъвогарлик қилган оилаларда нафақат нотинчлик бўлади, балки, эл- юрт, маҳалла кўй орасида ҳам бундай оилаларнинг ҳурмати бўлмайди. Оилани бошқариш масъулиятини Аллоҳ таоло Қуръони каримда эркакларнинг зиммасига юклаган,
Яна бир муҳим масала, бу- қурилган оилани бус- бутун сақлаб қолиш. Динимизда оила қуришга тарғиб этиш билан бирга, уни яхшилик билан тутишга буюрилган. Агар эр- хотин ўзаро келиша олмаган тақдирларида ислоҳ қилиш учун ҳар икки томондан хакамлар жалб этиш лозим бўлади. Қуръони каримда шундай дейилган: “Агар улар ( эр- хотин)нинг оралари бузилиб кетишидан қурқсангиз, эр оиласидан бир ҳакам, хотин оиласидан бир ҳакам юборингиз. Агар ( эр- хотин) ислоҳни ҳоҳласалар, Аллоҳ ўрталарини мувофиқлаштиргай. Албатта, Аллоҳ билимдон ва хабардор зотдир” Зеро, эр- хотиннинг орасини ислоҳ қилиш энг савобли амал саналади.
Аллоҳ таоло юртимтзни тинч, оиламизни фаровон, фарзандларимизни баркамол булмоқларини насибу рўзи айласин.

Наманган тумани "Мирхомид" масжид имом хатиби Отабаев Абдурахмон.

🌐 КАНАЛИМИЗ: @SOFTALIMOTLAR

#Мақола #Ихтилоф #Раддияга_кўмаклашувчи

#Мавзу: ҒУЛУВ (арабча — рухсат берилган чегарадан чиқиш деган маънони билдиради).                                                                                                               Истилоҳда—Дин таълимотини талқин қилишда ҳаддан ошишни англатади. Исломда динда ҳаддан ошишни англатувчи бошқа сўз ва истилоҳлар ҳам мавжуд: “тотарруф (бир тарафлама бўлиш)”, “танаттуъ (ишда ва гапда чуқур кетиш)”, “ташаддуд (шиддатлатиш)”, “унф (кўполлик қилиш, куч ишлатиш)”

Аллома Ибн Ҳажарнинг ғулувга “бирор нарсада муболаға қилиб, белгиланган чегарадан чиқиб, унда қаттиқлик қилишдир” деб таъриф берган.

Имом Нававий эса ғулувни “шариатда талаб этилган нарсага қўшимча киритиш” деб атаган.

Абдул Карим Юнус Ал-Хатибнинг таърифи қуйидагича: “Ғулув — бирор нарсада муболаға қилиб, унда ҳаддан ошиш ва мўътадиллик чегарасидан чиқишдир” деб таъриф берганлар.

Динда ғулув кетиш мусулмон жамиятларида ихтилоф ва гуруҳбозликка, фитнага ва охир-окибат ақиданинг бузилишига олиб келади. Ислом тарихида хавориж, мўътазила ва бошқа оким ва тоифаларнинг вужудга келиши ҳам, асосан, динда ғулувга кетиш орқасидан содир бўлган. Айни вақтда, ғулувгa берилганлар динни ўта оғир ва машаққатли тушунтирганлари боис, одамлар тўғри йўлдан озиб, ислом динидан безиб қоладилар.

Шу нуқтаи назардан, Қуръони каримда мусулмонлар динда ғулувга кетишдан қайтарилган: «Айтинг: Эй аҳли китоблар! Динингизда ҳаддан ошмангиз ва олдиндан адашган ва кўпларни,  адаштирган ҳамда тўғри йўлдан чалғиганларнинг хавойи нафсларига эргашмангиз!»» (Моида, 77).

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ғулув масаласида қуйидаги ҳадис ривоят қилинади: «Динда ғулувга кетишдан сақланинглар. Сизлардан олдингиларни динда ғулувга кетишдан бошқа нарса ҳалок қилган эмас», деганлар.

Жумҳур уламолар томонидан динда ғулувra кетишдан келадиган энг оғир зарарлар сифатида қуйидагилар қайд этилади: Аллоҳдан узоклаштиради; дўзахни вожиб қилади; амалдан кесилиш ва бардавом бўлмасликка сабаб бўлади; ақли заифликнинг далили; шайтонга тобе бўлиш эшиги; жоҳиллик далили; фаҳми озлик далили; васвасани келтириб чиқарувчи омил; юракни сиқувчи омил; давомли хафагарчилик. Валлоҳу аълам

Муминжонов Ҳабибуллоҳ.
Косонсой тумани "Исломхон" жоме масжиди имом хатиби.

🌐 КАНАЛИМИЗ: @SOFTALIMOTLAR