Кечинма

Февралда яхши одамлар туғилади...

Бир неча бор улуғ шоирнинг суҳбатидан баҳраманд бўлган бўлсам, бир марта айнан шу санада уйида меҳмонлар  сафида иштирок этган эдим. Шунда ҳар бир ижодкорнинг фақат ўзигагина хос бўлган инсоний сифатлари бўлишини ва ана шу жиҳатлари ила бошқалардан ажралиб туришини ҳис қилганман.
Азим Суюн қўли очиқ, самимий, кибрдан йироқ, бир сўз билан айтганда, тили билан дили бир инсон эди. Ҳаммани ўзига яқин олиб гапирар, муаммоларини эринмай суриштирар, оталарча маслаҳатларини аямасди.
Меҳмонлардан бири Азим Суюннинг унга  қачондир қилган яхшилигини миннатдорлик билан хотирлаганда ўша воқеани эслолмади. Шунда давримизнинг етук олими Қозоқбой Йўлдош ва бошқалар Азим Суюнни жуда кўпчиликка ёрдам берганидан ҳаммасини эслаб қолиши қийинлигини ва бу инсоний фазилат бошқаларга ҳам ўрнак бўлишини таъкидлади. 
Булунғурдан эканимни айтганимдан сўнг суҳбат бир муддат Булунғур тарихи ҳамда Анвар Жўрабоевнинг ижоди хусусида бўлди.
Адабий кечага айланиб кетган тадбирдан кўпчилик халқнинг кўнглидан жой олиш учун аввало,  халқни севиш, бировга яхшилик қилиш имконсиз бўлса, ҳеч бўлмаса ёмонлик қилишдан тийилиш кераклигини ўзига ибрат сифатида олганига ишонаман...
Азим Суюн ҳам халқимиз муҳаббатига сазовор бўлган ана шундай улуғ шоирлардан бири эди.
Шу ўринда яна бир нарсани эслаб ўтишим лозим. Бир кун  Азим Суюннинг китобини ўқиб ўтиргандим, кейин ўзига қўнғироқ қилдим. Бу китобни менга Азим Суюннинг укаси Исомиддин ака совға қилганди. Олдин гаплашмаганим учун ўзимни таништирдим. Вилоятда экан, овоз узилиб қолавергани учун, машинани тўхтатиб анча гаплашди.
Ўшанда балки биринчи мартадир, шунчалик халқ эътиборидаги машҳур шоирнинг бу қадар камтарлиги ҳақида анча вақт ўйлаб юрдим.
Азим Суюн сингари замондошларимиз орамизда кўпайса, кўпинча амал курсисидаги,  санъат соҳаси вакиллари ёки сал таниқлироқ бўлган кишилар билан учрашишга тўғри келганда ҳам, уларнинг муносабатларидан ўкинмай, барибир яхши одамлар бор деган хулосага келаверамиз.

Андиз ўсган ерларда...

Андиз ўсган ерларда отлар бевақт ўлмағай,
Яхши бўлса аёллар эрлар юзи сўлмағай.

Қайси юртда чинакам ботир эрса йигитлар,
Ўша юртнинг эллари ёвларга қул бўлмағай.

От минмаган от минса, чопа-чопа ўлдирар,
Боғ кўрмаган боғ кўрса, пайҳон қилар, сўлдирар.

Ҳушёр бўлгил, жон элим, элдай сақла элингни,
Ёвларингга қўл берсанг, паймонангни тўлдирар.

Бош кесилса, ёронлар, сочга мотам тутилмас,
Қон қусилса, ёронлар, ичга сувдек ютилмас.

Қай бир миллат тупроғин топтар экан маккор ёв,
Ўзлигин билганларнинг бахти асло бутунмас!

Арғумоқларга мининг, ғолиб қилич ёр бўлсин!
Бу дунёда ҳар кимнинг ўз Ватани бор бўлсин!

Азим Суюн.

https://t.me/sherzod_abdusamadov

Телеграмда нотаниш манзилдан қуйидаги ёзув ва шеър келди. “Бу кечаги шеърингизга жавоб шеъри, шуни ҳам каналингизга қўйинг".
Унга миннатдорлик билдириб, ушбу ижод намунасини ўзгартирмаган ҳолда Сизларга ҳам илиндим. Мазкур ҳазиломуз жавобни тўғри қабул қиласизлар, деб умид қиламиз.

Тунов куни Тошкентдан,
Хоразмга борибсиз.
Энг яқин дугонамга,
Севги изҳор қилибсиз.

Бугун "ўлдим-куйдим" деб,
Менга мактуб йўллабсиз.
Дугонамни унутиб,
Йўлларимни пойлабсиз.

Хоразмча ўйнайми?
Хоразмча сўйлайми?
"Муҳаббат" овчиси, деб,
Достон қилиб куйлайми?

Хоразмлик қизларнинг,
"Оға" сига учмангиз.
"Қўйсангиз-а" деган,
Нағмасига учмангиз.

Сизга айтжақ гапим шу,
Севгингиздан тонмангиз.
Юсуф каби мард бўлинг,
Агар ошиқ бўлсангиз.

https://t.me/sherzod_abdusamadov

“...Ушбу шеърларни ўқиб Сиз ҳаяжонланасиз, ундаги образлар балки ўзингизда борлигини пайқамаган кечинмаларингизни юзага чиқаради, шоира шеърларидан кўнглингизга гўзал шарпалар кўчиб ўтади...”
Бугун, январь ойининг сўнгги санасида сиз ҳам қуйидаги – ўша гўзал шеърлардан бирини ўқиркансиз, “Сукунат жаранглари”да айтилганидек, кўнглингизга гўзал шарпалар кўчиб ўтишига ишонаман...

Мен баҳорни кутдим

Мен баҳорни кутдим йигирма бир йил,
Ўлмасдан тирилиб етишдим унга.
Юзимни бекитдим япроқлар билан,
Таяммум айладим тупроқлар билан.
Мен баҳорни кутдим.

Мен фасл истадим музайян, дилбар,
Сарварлар лаб босди бармоқларимга.
Баҳордан бурунроқ тўкилай дедим,
Чидолмай аёзнинг тирноқларига.
Мен фасл истадим.

Мен нафас қўмсадим, хушбўй – атирсиз,
Тонгда юзин чайиб чиққан саломга.
Юрагим қатига тиз чўккан ҳаё
Айланиб кетажак битта каломга.
Мен нафас қўмсадим.

Мен байрамлар кутдим, тақвим кўрмаган,
Бир боқишдек топ-тоза ғурур.
Мен шаҳзодлар кутдим, дилдор кўрмаган,
Эшик тирқишидан таралган танбур.
Мен байрамлар кутдим.

Мен ҳайитлар кутдим, илҳақ, интизор,
Бош қўйиб Қадрнинг илкларига.
Бир кун қайтажакман ёруғ оламга
Осилиб баҳорнинг киприкларига.
Мен ҳайитлар кутдим.
Гўзал Бегим

t.me/sherzod_abdusamadov

Шу кунларда марҳум ижодкор дўстимиз Акмал Тош қаламига мансуб, унинг ўзи кўришга улгурмаган китоблари тақдимотига чорловларни ўқиб-эшитиб,  “Ishonch” ва “Ишонч-Доверие” газеталари таҳририятида бирга ишлаган давримиз билан боғлиқ воқеалар хаёлимдан бирма-бир ўтаяпти.
Бош муҳарриримиз, Ўзбекистонда хизмат кўрсатган журналист Абдухолиқ Абдураззоқов ижодкор ёшлардан иборат жамоани шакллантиргани ҳали ҳамманинг ёдида. Ана шундай истеъдод эгаларидан бири Акмал Тош эди.
Акмал Тошнинг самимий кулишлари, ҳар бир жумлани ишлатишдан олдин бировга қандай таъсир қилиши ҳақида ўйлаши, ҳар доим кўмакка шайлиги боис уни ҳаммамиз ҳурмат қилардик. Яна бир жиҳати, тадбирларга борганда ишнинг катта қисми унинг чекига тушарди. Шунда кўпинча, яхши ёзишнинг шунақа зарарли томонлари ҳам бор дея ҳазиллашардик. Ҳамкасбларимиз яхши билишади, газета саҳифаларидаги республика миқёсидаги катта тадбирларни ёритишда унга тенг келиш қийин эди. Соҳанинг ипидан игнасигача пухта ўзлаштиргани бунда қўл келарди.
Ёзган ижодий ишлари ва шеърларида унинг қалби акс этарди...
У ҳақда янада кўпроқ билиш учун эртага бўладиган тақдимотга келинг. Вақтингизни мазмунли ўтказишингиз учун бу ҳам бир имконият.

t.me/sherzod_abdusamadov

Ватан ҳимояси – энг муқаддас бурч

Кўз очиб кўрганим шу мўъжаз олам,
Онамнинг бағридан унга бўйладим.
Қўллларидан маҳкам тутиб отамнинг,
“Қачон улғаяман?” дея ўйладим.

Лалми-қир, дарахтлар, кўм-кўк майсазор
ва тоғлар оширди ҳавасларимни.
Тунда ойни кўриб, кундуз қуёшни
Ҳайратдан тишладим бармоқларимни.

Илк бора юлдузни кўрганим маҳал, у менга талпинган эди қўрққандим, Эсимда, совуқдан титрарди дир-дир, январда туғилган жажжи қўзичоқ, уйга олиб келинг, деб йиғлагандим, онам хавотирда, опамлар ҳайрон, отамнинг жаҳли ҳам чиққан менимча, аммо яхшилик-ла тугади бари: иссиқ кўрпачага ўрадим шу чоқ...
Ҳар кун янгиланар теграмда савол, безор қилгандирман ота-онамни, мактабга йўл олдим, шиддат, шахдим зўр, лек ҳали билмайман ўқиш-ёзишни, муаллим сабоғин жон қулоғим-ла, тинглаб англагандай бўлдим Ватанни...
Ҳандалак исида уни ҳис қилдим, онам нон ёпганда ўйладим уни, қорлар кечиб бордим олис мактабга, ёмғирларда қайтдим айтиб қўшиқлар, тўсатдан-тўсатдан камалак пайдо, ҳатто камалакда кўрдим Ватанни...
Бир кун тоғ бағрига йўл олдик шодон, албатта ҳамроҳим бу пайт катталар, қувончни ҳис қилдим илк бора чиндан, қандай шодланмайин, қувнамай қандай, лолалар, гиёҳлар териб ҳайқирдим... овозим борича шунда воажаб, акс-садолар қайтди дарҳол самодан. Ўзимга бўйсунмас ўй-хаёлларим, нимага ҳайқирдим, чорладим кимни аммо англаганим бир нарса аниқ: Ватан эшитаркан овозларимни!
Ўрнини бўшатди йиллар йилларга, қўллари қабарди мунис онамнинг, отамнинг сочига қировлар инди, устозим юзига тушди ажинлар, саволимга жавоб топгандай бўлдим, қирқ йилдан ошганда, қирқ баҳордан сўнг, менинг қизиқувчан ва телба ақлим Ватан нималигин теран тушунди...
Ватан ҳимояси – энг муқаддас бурч! Тинчлик посбонлари минг бора таъзим, Сизнинг шаънингизга бу кунги баёт. Сиз борсиз, осуда кечар тунимиз, кунлар хавотирдан минг чақирим йўл. Устозим дарс берар мактабда ҳамон, ахир илмдадир ягона нажот! Отамнинг, онамнинг қўли дуода, ҳар тонгда боғчага чопади қувнаб, тинчликка шукрона айтиб болалар, шул сабаб кечадан бошқача бугун – кўзимга гўзалроқ кўринар ҳаёт!
Ватан ҳимояси – энг муқаддас бурч! Бу йўлда арзийди жон фидо қилса, чўпон қаҳрамонми, деҳқон қаҳрамон, балки ўқитувчи, ғамхўр, ҳокисор ёки шифокорми, билсанг ҳаттоки ширин сўзи ила беморга малҳам?
Бу замин муқаддас, ҳар қарич ери ҳикоялар айтар қаҳрамонликдан, ор-номусдан сўйлар келса мавриди, виждон, имон ҳақда айтиши мумкин, жасур аждодларим – ҳавасим бўлак, битта саволимга жавоб топсам бас, қандай яшадилар улар Ватанда, Ватанни севишни ўрганди кимдан?
У томон қўл чўзсак, очар қучоғин, неки бизга азиз Ватандир бари, кундуз хотиржаммиз, тун осойишта, сайилгоҳлар тўла қийқириқларга, шундан  уйғонамиз хавотирларсиз, яшагимиз келар яшаган сари.
Сирларга тўладир биз кўрган очун, чегара билмайди телба ҳисларим, шу тупроқни Ватан дея қучгайман, у ҳам қучажакдир келса мавриди. Англаганим шудир, билганим шудир,  тоғдаги ҳар тошу, чўлдаги янтоқ, сарҳадсиз адирлар, бепоён само, бизнинг кўрганимиз барча-барчаси –  Яратганнинг улуғ мўъжизасидир.

t.me/sherzod_abdusamadov