Radiologiya UZ

Ўткир ёғли гепатоз


УТТ шифокори: - Бу кўпчиликда учрайдиган “ўзимизнинг” ёғли гепатозми?
Акушер-гинеколог: - Йўқ, бу ҳомиладорларда учрайдиган, ўзига хос жиддий ҳолат.


✅ Синонимлари: ҳомиладорлар ўткир ёғли дистрофияси, ўткир жигар атрофияси

📝 Кам учрайдиган, лекин ҳомиладор аёл ҳаёти учун хавфли касаллик бўлиб, жигар ҳужайраларида массив ёғ тўпланиши ва жигар функцияси бузилиши билан характерланади.

🤰Ҳомиладорликнинг 30-34 ҳафталаридан бошланади.

➡️ Этиологияси: охиригача ўрганилмаган. Асосий сабаби - ҳомиладор аёлда ва ҳомилада ёғ парчаланишига жавоб берувчи ферментнинг мутацияси.

❗️Хавф омиллари: биринчи ҳомиладорлик; кўп марталик ҳомиладорлик; преэклампсия ва эклампсия.


❇️ Клиник белгилари:

1️⃣ 1-босқич (сариқликкача бўлган босқич). Специфик белгилари йўқ. Беҳоллик, астения, тери қичишиши, кўнгил айниши, қайт қилиш, жиғилдон қайнаши.

2️⃣ 2-босқич (сариқлик босқичи). Юқоридагиларга + сариқлик (кўпинча кучли, лекин билинар-билинмас бўлиши ҳам мумкин), “кофе қуйқаси” билан қайт қилиш, танада шишлар, ўткир жигар етишмовчилиги, диссеминирланган томир ичи қон қуюлиши (ДВС), кома, перинатал ўлим хавфи.

3️⃣ 3-босқич (фулминант). Юқоридагиларга + буйрак етишмовчилиги, жигар энцефалопатияси, бачадондан, ошқозон-ичак трактидан ва бурундан қон кетиши.


🧪 Таҳлиллар:

✅ АЛТ, АСТ, билирубин ошиши
✅ Гипогликемия
✅ Креатинин миқдори ошиши
✅ Лейкоцитоз
✅ Коагулопатия


👩‍💻 Ультратовуш текширув:

❇️ Жигар эхогенлиги ошиши (одатдаги ёғли гепатоз каби), нормада бўлиши ҳам мумкин. Демак УТТ-га асосланиб, ўткир ёғли гепатозни инкор этиб бўлмайди.
❇️ Асцит.


📝 Давоси:

Ягона давоси – тезкор туғдириб олиш. Туғруқдан кейин 5-6 ҳафтада касаллик белгилари йўқолади.


#dolzarb #долзарб


@radiologiya_uz

МРТ таърихи


❇️ 1944, Е.К.Завойский - электрон парамагнит резонанс ҳодисаси

❇️ 1946, Пурселл ва Блох - ядро-магнит резонанс (ЯМР) ҳодисаси

❇️ 1960, совет олими Иванов - ҳозирги магнит резонанс томографга ўхшаш ускунанинг схемасини чизди. Лекин у пайтда технология бунчалик ривожланмаган, лойиҳани амалга ошириш имкони йўқ эди

❇️ 1973 - америкалик Пол Лотербург ядро-магнит резонансдан фойдаланиб, қандай қилиб тасвир олиш мумкинлиги ҳақида мақола чоп этди.
Кейинчалик Мэнсфильд радиосигналларни рақамли тасвирга айлантиришнинг математик алгоритмини такомиллаштирди.

❇️ 1975, Ричард Эрнст - МР-сигналларни ишлаб чиқишнинг янгича усулини топди (бу усул ҳозирги кунгача ишлатилади).

❇️ 1980 - биринчи марта МРТ ускунаси клиникаларда қўлланила бошланди. Тадқиқотчи Эдельштейн ва унинг ҳамкасблари биринчи марта одамнинг тасвирини олишди. Битта тасвирни олиш учун 5 дақиқа вақт кетди.

❇️ 1986 - битта тасвирни олиш вақти 5 сонияга қисқарди.

Шу йили Чернобилдаги воқеа туфайли "ядро-магнит резонанс" сўзи "магнит резонанс томография"-га алмаштирилди.


Келажакда:
✅ сканерлаш вақти қисқаради;
✅ яна ҳам сифатли, деярли реалликка яқин тасвир;
✅ тасвирни сунъий интеллект баҳолаб, хулоса бериши;


#tarix #mrt #таърих #мрт


@radiologiya_uz