#foydali
Matematika ta'limida qo'llaniladigan terminlar va belgilar, ularning kelib chiqishi, hamda lug'aviy ma'nosi
1. Matematika– yunoncha so'z bo'lib, fan, bilim ma'nosini bildiradi. Bu atamani fanga Pifagor kiritgan ( e. o. VI asr )
2. Algebra – al-Xorazmiyning "Al- jabr va al - muqobala " asaridagi al- jabr so'zining evropacha talaffuzi hisoblanadi.O'zbek tilida tiklash, to'ldirish ma'nosini beradi.
3. Geometriya – yunoncha 'geometreo ' sozidan olingan bolib, yerni o'lchash manosini beradi.
4. Arifmetika – yunoncha "arithnios" so'zidan olingan bo'lib, son san' ati degan ma' noni anglatadi.
5. Trigonometriya – yunoncha so'z bo'lib , uchburchaklarni o'lchash yoki uchburchaklarni yechish degan ma'noni bildiradi.
6. Aksioma – yunoncha so'z bo'lib, isbot talab qilinmaydi degan mulohaza ma' nosini bildiradi.
7. Teorema – yunoncha so'z bo'lib, isbot talab qilinadigan, ya'ni mulohaza yuritilgan ma'nosini bildiradi.
8. Gipoteza – yunoncha so'z bo'lib, faraz qilish degan ma'noni bildiradi.
9. Formula – yunoncha so'z bo'lib, ma'lum qonun degan ma' nosini beradi.
10. Figura – yunoncha so'z bo'lib, shakl, rasm degan ma'noni anglatadi.
11. Algoritm – al- Xorazmiy nomining evropalashtirilgan korinishi bo'lib, qadam - baqadam ma 'nosini bildiradi.
12. Qo'shish " + " va " – " — Ya Vidman 1489 - yilda fanga kiritgan.
13. Ko'paytirish " • " — Regimontan fanga 1461 - yilda kiritgan. Keyinchalik " × " belgisini U. Outred 1631 - yilda kiritgan.
14. Bo'lish " : " — arab olimlari tomonidan fanga kiritilgan. Hozirgi korinishni esa 1684 - yilda Leybnis kiritgan.
15. Tenglik — " = " belgisini R. Rekard 1557 - yilda fanga kiritgan.
16. Qavslar — kvadrat qavslarni " [ ] " belgini R. Bombelli 1550 - yilda , doiraviy qavslar " ( ) " belgini Tartal'ya 1552 - yilda , figurali qavslar " { } " belgini F. Viet 1593 - yilda fanga kiritgan.
17. Oraliqlar — ( a , b ) va
< a ,b > hamda < a , b ) va ( a,b > korinishlarda Kovalevskiy 1909 - yilda,
[ ] , ] , [ belgilarni Burbaki 1956 - yilda fanga kiritgan.
18. Gradus — yunoncha so'z bo'lib, daraja yoki bosqich degan ma'noni beradi. Ptolemey graduslarni – qismlar , minutlarni – shtrix , sekundlarni – ikkita shtrix bilan belgilagan.
Hozirgi korinishi " ° " , " ' " va " “ " belgilarni 1558 - yilda Peletse fanga kiritgan.
19. Katta- kichik — " < " va " > " belgilarni G.Gariod 1631 - yilda kiritgan.
Qat' iy bolmagan tengsizliklarni P. Buge 1734 - yilda kiritgan.
20. Koeffitsiyent — Dekart koeffitsiyentlarni a , b , c ..., nomalumlarni esa x , y , z ...
harflar bilan belgilagan.
Дўстларингизга ҳам улашинг!
@pedagoglar каналига қўшилиш учун 👇 босинг.
https://telegram.me/joinchat/AAAAAEHPf4aI7znlnNnFWQ
👉📚 @pedagoglar
Matematika ta'limida qo'llaniladigan terminlar va belgilar, ularning kelib chiqishi, hamda lug'aviy ma'nosi
1. Matematika– yunoncha so'z bo'lib, fan, bilim ma'nosini bildiradi. Bu atamani fanga Pifagor kiritgan ( e. o. VI asr )
2. Algebra – al-Xorazmiyning "Al- jabr va al - muqobala " asaridagi al- jabr so'zining evropacha talaffuzi hisoblanadi.O'zbek tilida tiklash, to'ldirish ma'nosini beradi.
3. Geometriya – yunoncha 'geometreo ' sozidan olingan bolib, yerni o'lchash manosini beradi.
4. Arifmetika – yunoncha "arithnios" so'zidan olingan bo'lib, son san' ati degan ma' noni anglatadi.
5. Trigonometriya – yunoncha so'z bo'lib , uchburchaklarni o'lchash yoki uchburchaklarni yechish degan ma'noni bildiradi.
6. Aksioma – yunoncha so'z bo'lib, isbot talab qilinmaydi degan mulohaza ma' nosini bildiradi.
7. Teorema – yunoncha so'z bo'lib, isbot talab qilinadigan, ya'ni mulohaza yuritilgan ma'nosini bildiradi.
8. Gipoteza – yunoncha so'z bo'lib, faraz qilish degan ma'noni bildiradi.
9. Formula – yunoncha so'z bo'lib, ma'lum qonun degan ma' nosini beradi.
10. Figura – yunoncha so'z bo'lib, shakl, rasm degan ma'noni anglatadi.
11. Algoritm – al- Xorazmiy nomining evropalashtirilgan korinishi bo'lib, qadam - baqadam ma 'nosini bildiradi.
12. Qo'shish " + " va " – " — Ya Vidman 1489 - yilda fanga kiritgan.
13. Ko'paytirish " • " — Regimontan fanga 1461 - yilda kiritgan. Keyinchalik " × " belgisini U. Outred 1631 - yilda kiritgan.
14. Bo'lish " : " — arab olimlari tomonidan fanga kiritilgan. Hozirgi korinishni esa 1684 - yilda Leybnis kiritgan.
15. Tenglik — " = " belgisini R. Rekard 1557 - yilda fanga kiritgan.
16. Qavslar — kvadrat qavslarni " [ ] " belgini R. Bombelli 1550 - yilda , doiraviy qavslar " ( ) " belgini Tartal'ya 1552 - yilda , figurali qavslar " { } " belgini F. Viet 1593 - yilda fanga kiritgan.
17. Oraliqlar — ( a , b ) va
< a ,b > hamda < a , b ) va ( a,b > korinishlarda Kovalevskiy 1909 - yilda,
[ ] , ] , [ belgilarni Burbaki 1956 - yilda fanga kiritgan.
18. Gradus — yunoncha so'z bo'lib, daraja yoki bosqich degan ma'noni beradi. Ptolemey graduslarni – qismlar , minutlarni – shtrix , sekundlarni – ikkita shtrix bilan belgilagan.
Hozirgi korinishi " ° " , " ' " va " “ " belgilarni 1558 - yilda Peletse fanga kiritgan.
19. Katta- kichik — " < " va " > " belgilarni G.Gariod 1631 - yilda kiritgan.
Qat' iy bolmagan tengsizliklarni P. Buge 1734 - yilda kiritgan.
20. Koeffitsiyent — Dekart koeffitsiyentlarni a , b , c ..., nomalumlarni esa x , y , z ...
harflar bilan belgilagan.
Дўстларингизга ҳам улашинг!
@pedagoglar каналига қўшилиш учун 👇 босинг.
https://telegram.me/joinchat/AAAAAEHPf4aI7znlnNnFWQ
👉📚 @pedagoglar