Фильтр публикаций


📢 Open Budget: Ovoz yig‘ishmi yoki haqiqiy islohot?

🇺🇿 O‘zbekistonda davlat byudjeti shaffofligini oshirish uchun joriy qilingan Openbudget.uz platformasi aslida yaxshi g‘oya edi. Ammo amaliyotda bu tizim fuqarolarni haqiqiy islohotlarga emas, balki sun’iy ovoz yig‘ish kampaniyalariga undayotgani ko‘rinmoqda.

⚠️ Muammo nimada?
🔹 O‘qituvchilar, shifokorlar va boshqa davlat xizmatchilari bozorlarda, ko‘chalarda va hatto ijtimoiy tarmoqlarda odamlarni ovoz berishga undashga majburlanmoqda.
🔹 Loyiha g‘olib bo‘lishi uchun shunchaki ko‘proq ovoz yig‘ish kerak – sifati, zarurati va samaradorligi e’tiborga olinmayapti.
🔹 Tizim ochiq va adolatli bo‘lishi kerak edi, lekin aksincha, kim ko‘proq odam majburlasa yoki ovoz sotib olsa, o‘sha g‘olib chiqmoqda.

💡 Nima qilish kerak?
Ovoz yig‘ish emas, haqiqiy muammolar hal bo‘lishi kerak! Loyiha ovoz emas, zarurati va foydaliligi bo‘yicha tanlanishi shart.
Davlat xizmatchilarini majburlash to‘xtatilsin! Ularning asosiy ishi ta’lim, tibbiyot va boshqa muhim sohalarda bo‘lishi kerak, ko‘cha kezish emas.
Tizimni adolatli qilish zarur! Open Budget shaffofligi oshirilib, loyihalarni ekspert bahosi asosida tanlash mexanizmi ishlab chiqilishi kerak.

📣 Islohotlar imitatsiya bo‘lib qolmasligi uchun tizimni o‘zgartirish shart! Aks holda, Open Budget nomigagina "ochiq" bo‘lib qolaveradi...

@onlineedu_uz


Hurmatli ota-onalar, qaytarib bo‘lmaydigan fojea yuz berdi!

Bugun 112 Favqulodda yordam xizmatining dahshatli beparvoligi tufayli 4-"A" sinf o‘quvchisi bo‘lgan Xairov Bag‘and hayotdan ko‘z yumdi. U atigi 10 kundan keyin 10 yoshga to‘lardi! Bu naqadar adolatsizlik! Bu naqadar og‘riqli!
Farzandlaringizni asrang! Hammaga sog‘lik tilaymiz!
Bag‘and dars boshlanishidan 10 daqiqa oldin maktabga kelgan. Sinfdoshlarining aytishicha, maktab hovlisida qornim og‘riyapti, deb shikoyat qilgan. Keyin maktabning birinchi qavatida o‘zini yomon his qilgan va qusgan. Ammo o‘zi sinfdoshlari bilan ikkinchi qavatga ko‘tarilgan, u yerda uni sinf rahbari kutib olgan va darhol maktab tibbiyot xodimlariga topshirgan.
Maktabning shifokorlari tez tibbiy yordam ko‘rsatib, darhol 112 xizmatini chaqirishgan. Biroq, bir necha bor chaqirilishiga qaramay tez yordam kelmagan. Bolaning ahvoli yomonlashayotganini ko‘rib, maktab tibbiyot xodimlari uni maktab xodimining mashinasida o‘zlari shifoxonaga olib borishgan va reanimatsiya bo‘limi shifokorlariga topshirishgan. Ammo, afsuski, bolaning hayotini saqlab qolishning iloji bo‘lmadi...
Bag‘andga narkotik berishgan! Uni konfet kabi berganlar!
Kecha sud ekspertizasi o‘tkazildi. Qaysi narkotik ekani faqat 2 haftadan keyin ma’lum bo‘ladi.
Kaspiyosk – maktablarda yangi xavfli narkotik tarqalmoqda!
Ota-onalar bu giyohvand modda haqida bilishlari shart!
Bu yangi turdagi narkotik bo‘lib, "qulubnichka kvik" nomi bilan tanilgan. Hozir maktablarda juda qo‘rqinchli holat sodir bo‘lmoqda va barchamiz bundan xabardor bo‘lishimiz kerak.
Bu kristall metamfetaminning yangi turi bo‘lib, qulubnichka shaklidagi qand ko‘rinishida tarqatilmoqda. U og‘izda shishadi, "portlaydi" va qulupnay hidi tarqatadi. U bolalarga maktab hovlilarida tarqatilmoqda. Uni "qulubnichka metamfetamin" yoki "qulubnichka kvik" deb atashmoqda.
Bolalar uni oddiy konfet deb o‘ylab yutib yuborishmoqda va shundan so‘ng og‘ir ahvolda shifoxonaga tushishmoqda!
U shokolad, yeryong‘oq, kola, gilos, uzum va apelsin ta’mi bilan ham bo‘lishi mumkin!
Iltimos, farzandlaringizga tushuntiring!
Hech qachon notanish odamlardan konfet yoki boshqa shirinliklar OLMASINLAR!
Hatto do‘stidan ham bunday konfetni olmasin (chunki u ham buni shunchaki konfet deb o‘ylashi mumkin)!
Agar bunday narsa qo‘liga tushib qolsa, uni darhol o‘qituvchi, direktor yoki ota-onasiga topshirsin!
Iltimos, ushbu xabarni iloji boricha ko‘proq kishiga yuboring (hatto ularning farzandlari bo‘lmasa ham), chunki bu haqda qancha ko‘p odam bilsa, shuncha ko‘p hayot saqlanib qoladi!

Ogoh bo‘ling......

©️Feysbukdan olindi

@onlineedu_uz


Erkaklar atlas kiymasligi kerak

Diniy qadriyatlardan tashqari milliy qadriyatlar ham mavjud.

Hozir O‘zbekiston deb atalayotgan yurtda yashaydigan erkaklar millatidan qat’iy nazar hech qachon atlas kiyim kiymaganlar.

Hozirgi kunda milliy kiyimlar kiyishni joriy qilayotganlar oilasida ota-onasi va farzandlari bilan rus tilida gaplashadigan, oilasida milliy muhit bo‘lmagan, bog‘chada rus guruhga borgan, maktabda ham rus sinfda o‘qigan, universitetda ham rus guruhda o‘qigan, o‘zi bilan o‘zi qolganda ham rus tilida fikr yuritib, rus madaniyatiga o‘rgangan rusiyzabon odamlar bo‘lsa kerak degan taxminlar kelib chiqmoqda.

Milliy kiyimlar kiyishga majburlaydi, lekin o‘zi milliy kiyim qanday bo‘lishi kerakligini bilmaydi.

Agar bilganlarida edi, maktab o‘quvchilari bo‘lgan o‘g‘il bolalarga atlas nimchalar kiydirmagan bo‘lardilar.

Mayli, ular milliy kiyimlar kiyishni talab qilaversinlar, biz o‘zimizni bilib, o‘g‘il bolalarga atlas kiyimlar kiydirmaylik.

O‘g‘il bola o‘g‘il boladek kiyinsin, qiz bolalar qiz boladek kiyinsinlar.

Mana shunda milliy kiyimlar kiygan bo‘lamiz.

Bu gaplar diniy qadriyatlarga emas, balki milliy qadriyatlarga asoslangan holda yozildi.

Agar ipakdan emas, masalan, sun’iy matodan to‘qilsa, ehtimol, diniy qadriyatlarga mos kelaverishi mumkin, lekin bundan tashqari o‘zimizni o‘zbekona milliy qadriyatlarimiz ham bor.

O‘zbekligimizni yo‘qotmaylik. O‘zbekchilikda atlas kiygan erkak juda yomon taassurot uyg‘otgan.

©️Abduqahhor Imunoxun

@onlineedu_uz




Maktabda o‘quvchilarning psixologik holatini kuzatish muhimmi?

Har kuni har bir o‘quvchining psixologik holatini alohida o‘rganish qiyin. Ammo umumiy monitoring tizimi bu jarayonni samarali tashkil etishga yordam beradi. Buning uchun quyidagi yondashuvlarni qo‘llash mumkin:
🔹 Kunlik kuzatuv – o‘qituvchilar va psixologlar o‘quvchilarning kayfiyati va xulq-atvoridagi o‘zgarishlarni kuzatishi lozim.
🔹 So‘rovnomalar va qisqa testlar – muntazam psixologik baholash o‘quvchilarning ichki holatini tushunishga yordam beradi.
🔹 Ochiq muloqot muhiti – o‘quvchilarga o‘z muammolarini bemalol ifoda etish imkoniyatini yaratish kerak.
🔹 Psixolog bilan suhbatlar – zarur hollarda individual yoki guruhiy maslahat berish foydali bo‘ladi.

Bunday yondashuv maktab muhitini yanada sog‘lom va qulay qilishga yordam beradi. O‘quvchilarning psixologik holatini kuzatish – ularning ta’lim jarayonidagi muvaffaqiyatining muhim omillaridan biridir.

@onlineedu_uz


💥Ota-onaning burchi: Farzandga diniy tarbiya berish

O‘zbekistonda din davlatdan ajratilgan va maktablarda diniy ta’lim berish mumkin emas. Bu davlatning barcha fuqarolar uchun diniy betaraflik tamoyilini ta’minlashiga xizmat qiladi. Shu bilan birga, ota-ona sifatida farzandga dinni o‘rgatish nafaqat huquq, balki burch hamdir.

Diniy tarbiya kimning zimmasida?

Diniy bilim va amallar – e’tiqodli inson hayotining ajralmas qismi. Biroq, bolalarga islomiy bilim berish mas’uliyati maktab yoki davlatga emas, bevosita ota-onalarga yuklatilgan. Islomda ham, umuman axloqiy tarbiya nuqtai nazaridan ham, farzandlarga to‘g‘ri yo‘l ko‘rsatish ota-onaning asosiy vazifalaridan biri sanaladi.

Farzandlar dunyoviy fanlarni maktabda o‘rganadi, lekin ular din asoslarini oilada o‘rganishi kerak. Chunki diniy tarbiya – bu faqatgina ibodatlarni o‘rgatish emas, balki bolaga axloqiy qadriyatlarni singdirish, hayotga to‘g‘ri yo‘l ko‘rsatishdir.

📌Diniy tarbiyaning ahamiyati

Diniy tarbiya farzandni:
▪️Axloqli va odobli inson bo‘lib ulg‘ayishiga yordam beradi.

▪️Hayotining ma’nosini tushunishga, ezgulik yo‘lidan borishga undaydi.

▪️Halol va haromni ajratishni o‘rgatadi.

▪️Ota-onaga hurmat, mehr-oqibat va fidoyilik kabi fazilatlarni shakllantiradi.

❗️Ota-onalar nima qilishlari kerak?

▪️Avvalo, o‘zlari namuna bo‘lishlari kerak. Farzandlar ota-onaning gapidan ko‘ra, amaliy harakatlariga ko‘proq taqlid qiladi.

▪️Bolalarga dinni majburlab emas, tushuntirish va qiziqtirish orqali o‘rgatish kerak.

▪️Diniy ilmlarni o‘zlari ham o‘rganishlari, bolalariga to‘g‘ri ma’lumot berishlari lozim.

▪️Farzandlarini yaxshi muhitda tarbiyalash, axloqsizlik va noto‘g‘ri yo‘llarga kirmasligi uchun ularga do‘st bo‘lish zarur.

🔰Maktablarda diniy ta’lim berilmasligi bu boradagi mas’uliyatni ota-onaning zimmasiga yuklaydi. Farzandning to‘g‘ri tarbiyasi – ota-onaning eng katta burchlaridan biri. Ular nafaqat ilm va hunar o‘rgatishi, balki farzand qalbiga ezgulik, imon va axloqiy fazilatlarni ham joylashi lozim. Axir, dunyoviy ilmlarni egallagan, lekin axloqiy tarbiyadan yiroq inson jamiyatga ham, o‘z oilasiga ham foyda bera olmaydi.

👉Farzandlaringizga diniy bilim va axloqiy tarbiya berish – bu sizning ota-onalik vazifangiz!

@onlineedu_uz


🧠 Har bir o‘quvchining axborotni qayta ishlash jarayoni har xil

Har bir o‘quvchining miyasida axborotni qayta ishlash jarayoni individual bo‘ladi. Bunga genetik omillar, o‘rganish usullari va hissiy holatlar ta’sir qiladi. Masalan, ba’zi o‘quvchilar vizual tasvirlar orqali yaxshiroq o‘rganishadi, boshqalari esa auditorial yoki kinestetik usullarni afzal ko‘rishadi.

🔍 Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, miya har bir shaxsga xos tarzda axborotni qayta ishlaydi. Ba’zi o‘quvchilar tezda ko‘rsatilgan materiallarni eslab qolishadi, boshqalari esa batafsil tushuntirishni va vaqt ajratishni talab qilishi mumkin.

O‘qituvchilar uchun maslahat: O‘quvchilarga turli usullarni taklif qilib, ular uchun eng samarali yondashuvni topishga yordam bering. Har bir bola o‘ziga xos, shuning uchun darslarni har bir o‘quvchining qabul qilishiga mos ravishda tashkil etish muhim.

@onlineedu_uz


Ta'lim jarayonida empatiya: O‘qituvchi va o‘quvchi o‘rtasidagi ko‘prik

Empatiya – bu boshqalarning his-tuyg‘ularini, fikrlarini va ichki holatini anglash va ularga hamdard bo‘lish qobiliyati. Oddiy qilib aytganda, empatiya – bu o‘zimizni boshqa odamning o‘rniga qo‘yib ko‘rish va uning his-tuyg‘ularini tushunishdir.


Ta’lim jarayonida empatiya o‘quvchi va o‘qituvchi o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlarning mustahkamlanishiga asos bo‘lib xizmat qiladi. Empatiya – bu faqat his qilish emas, balki har bir o‘quvchining ichki dunyosini tushunish va unga mos yondashuvni topish san’atidir.

Nega empatiya ta’limda muhim?
Individul yondashuvni ta’minlaydi
Har bir o‘quvchi o‘ziga xos qobiliyat, qiziqish va ehtiyojlarga ega. Empatiyaga ega o‘qituvchi o‘quvchining hissiy va ruhiy holatini sezib, unga mos tarzda yondashadi. Bu bilim olish jarayonini samaraliroq qiladi.

Ishonchli muhit yaratadi
Empatiya yordamida o‘qituvchi va o‘quvchi o‘rtasida ishonchli muhit shakllanadi. O‘quvchi o‘zini tushunishadi deb his qilsa, fikr va savollarni erkin bildirishga jur’at etadi.

Motivatsiyani oshiradi
O‘quvchining qiyinchiliklariga befarq bo‘lmagan o‘qituvchi, uni ruhlantirib, qiyinchiliklarni yengib o‘tishga yordam beradi. Bu o‘quvchining o‘qishga bo‘lgan ishtiyoqini oshiradi.

Tarbiyada katta rol o‘ynaydi
Empatiya faqat ta’lim berishda emas, balki ahloqiy qadriyatlarni shakllantirishda ham muhim. O‘quvchilar o‘qituvchi orqali hurmat, sabr va hamdardlikni o‘rganadilar.

Qiyin vaziyatlarni hal etadi
Masalan, qaysidir o‘quvchi mavzuni tushunmayotgani uchun sinfdoshlaridan ajralib qolishi mumkin. Empatik o‘qituvchi bu vaziyatni sezib, unga ko‘maklashib, o‘quvchini jamoaga qaytarishi mumkin.

📌Empatiya qanday shakllantiriladi?
🟣Eshitishni o‘rganing: O‘quvchilarning fikrlarini diqqat bilan tinglash.
🟡Hissiyotlarni qabul qiling: Ularning quvonch va qayg‘usini baham ko‘ring.
🔵Qo‘llab-quvvatlang: Har qanday muvaffaqiyatsizlikda dalda bering.
🟢O‘z tajribangizdan foydalaning: Siz ham o‘quvchi bo‘lganingizni eslang.

📌Empatiya o‘qituvchilar uchun oddiy fazilat emas, balki zaruriy ko‘nikmadir. Chunki ta’lim faqat bilim berish emas, balki inson qalbiga yo‘l topishdir. Empatiya orqali biz o‘quvchilarning nafaqat aqliy, balki hissiy rivojlanishiga ham hissa qo‘shamiz.

Siz empatiyani ta’limda qanday qo‘llaysiz? Fikrlaringizni izohlarda qoldiring!
@onlineedu_uz


O‘qituvchilar uchun: DYGS bo‘lgan o‘quvchilarga qanday yondashish kerak?

DYGS (Diqqat yetishmovchiligi va giperaktivlik sindromi) bolalarda keng uchraydigan holat bo‘lib, ular dars jarayonida uzoq vaqt davomida e’tiborini bir joyga jamlashda qiynaladi. Ushbu sindrom o‘quvchilarni to‘liq tushunish va ularga mos yondashuvni talab qiladi. Quyida o‘qituvchilar uchun foydali maslahatlar keltirilgan:

➡️DYGS belgilarini biling
1️⃣Diqqat yetishmovchiligi: Tez chalg‘iydi, berilgan topshiriqni oxirigacha bajara olmaydi.
2️⃣Giperaktivlik: Tanaffussiz harakatda bo‘ladi, sokin o‘tirishga qiynaladi.
3️⃣Impulsivlik: O‘ylamasdan javob berish, navbatni kutishda qiyinchilik.

Dars jarayonida qo‘llash mumkin bo‘lgan strategiyalar
Qisqa va aniq ko‘rsatmalar bering: Vazifalarni qismlarga bo‘ling va ularni bosqichma-bosqich tushuntiring.
Mos o‘quv muhitini yarating: Tashqi chalg‘ituvchi omillarni kamaytiring, masalan, o‘quvchini tinchroq joyga o‘tqazing.
Faoliyatni harakatga yo‘naltiring: Jismoniy harakatlarni o‘z ichiga olgan mashg‘ulotlar DYGS bo‘lgan bolalar uchun samaraliroq bo‘ladi.
Tanaffuslar rejalashtiring: O‘quvchi charchamasligi uchun qisqa tanaffuslarni kiritib, ularning diqqatini tiklang.
Qo‘llab-quvvatlovchi muhit yarating: O‘quvchiga xatolari uchun qattiq tanbeh bermang. Rag‘batlantirish orqali ularga ishonch bering.

❤️Ota-onalar bilan muloqot
Agar o‘quvchida DYGS belgilarini ko‘rsangiz, ota-onalari bilan tezda gaplashib, muammoni birgalikda hal qilishga chaqiring. Ular bolalariga yordam berish va qo‘llab-quvvatlashda maktab bilan hamkorlik qilishi juda muhim. Ota-onalarga bolalarining xatti-harakatlarini yaxshiroq tushunish va qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha maslahatlar berish kerak.

✔️O‘qituvchining asosiy vazifasi
DYGS bo‘lgan bolalarga yordamlashish faqat dars o‘tishdan iborat emas. Bu bolalarda o‘ziga ishonchni mustahkamlash, ularning qobiliyatlarini rivojlantirish va to‘g‘ri yo‘naltirishni talab qiladi. Har bir bola o‘zicha noyob ekanini unutmang va ular bilan mehrli, sabrli muloqot olib boring.

❗DYGS bilan yashovchi bolalarga mos yondashuv orqali ta’lim samaradorligini oshirish va ularni jamiyatning faol a’zosiga aylantirish mumkin. Sizning sabringiz va e’tiboringiz ularning kelajagini yorqin qilishda katta ahamiyatga ega!

@onlineedu_uz


Репост из: Jalilov. Qaydlar
Xorijiy mutaxassisning O'zbekistondagi sarguzashtlari

"Nufuzli rekruting kompaniyalari, ta’lim tashkilotlari bilan muzokaralar o‘tkazib, elchixonalar bilan yaqindan hamkorlik o‘rnatib" olib kelinayotgan "xalqaro sertifikatga va katta tajribaga ega" xorijiy mutaxassislardan biri O'zbekiston makatabgacha va maktab ta'limi vazirligidan "qochishni" (avoid) maslahat bermoqda.

Reddit ijtimoiy tarmog'icha joylangan post muallifi O'zbekistondagi sarguzashtlarini tasvirlar ekan, uning shartnomasida Yunusobod tumanidagi (Toshkent shahri) maktabga joylashtirish yozilgan bo'lsa-da, unga Denov tumanini (Surxondaryo viloyati) taklif qilinganini, u rad qilganidan keyin mehmonxonadan kvartiraga, kvartiradan boshqa mehmonxonaga ko'chib o'tishga majbur bo'lib, oxiri qilingan xarajatlari uchun kompensatsiya olishga muvaffaq bo'lib O'zbekistonni tark etgani haqida yozadi. U vazirlikda to'qnash kelgan mutaxasislarga"nokompetent" va "noprofessional" deb ta'rif beradi va ularning "yuziga qarash ko'nglimni aynitadi" deb yozadi. Post muallifi o'z sarguzashtlari bayonini shunday yakunlaydi: "O'zbekistonda ko'p yaxshi odamlarni uchratdim, ovqati ham yaxshi edi. Baxtga qarshi ularning hammasi kakistokratiyada yashashadi". (Izoh: "kakistokratiya" - "eng yomonlar, eng malakasi pastlar hokimiyati" ma'nosini beradi).

Mana sizga O'zbekistonning imijiga Maktabgacha va maktab ta'lim vazirligi qo'shayotgan hissa. Bundan oldin "yangi" O'zbekiston haqida The Economist nashri ham maqola chiqargan edi.


🔉 O‘quvchilarning o‘zlashtirishidagi farqlarning tibbiy sabablari

O‘quvchilarning bilim o‘zlashtirish darajasi har xil bo‘lishining sabablari orasida biologik va nevrologik omillar muhim rol o‘ynaydi. Quyida tibbiy jihatdan asosiy sabablar keltirilgan:

📤Miya faoliyati va nevrologik omillar
🔘Har bir o‘quvchining miyasida axborotni qayta ishlash jarayoni har xil ishlaydi.
🔘Neyron tarmoqlarning rivojlanishi va neyroplastiklik darajasi o‘zlashtirish tezligiga ta’sir ko‘rsatadi.

📤Diqqat va konsentratsiya muammolari
🔘DYGS (Diqqat yetishmovchiligi va giperaktivlik sindromi) bo‘lgan bolalar uzoq vaqt davomida e’tiborini bir joyga qaratishda qiynaladi. Bu ularning ma’lumotni to‘liq o‘zlashtira olmasligiga olib keladi.

📤Sensor tizimlar farqlari
🔘Eshitish yoki ko‘rish qobiliyatidagi buzilishlar (masalan, disleksiya yoki dispraksiya) o‘quv jarayoniga to‘siq bo‘lishi mumkin.
🔘Sensor moslashuvchanlik darajasi past bo‘lgan o‘quvchilar yangi materialni qabul qilishda qiynaladi.

📤Stress va psixologik omillar
🔘O‘quvchining psixologik holati, jumladan stress, depressiya, uning o‘quv qobiliyatiga salbiy ta’sir qiladi.
🔘Surunkali stress kortizol gormonini oshiradi, bu esa xotira va e’tibor darajasini pasaytiradi.

📤Ovqatlanish va sog‘liq
🔘Sog‘lom ovqatlanmaslik (masalan, temir yetishmovchiligi yoki vitamin D tanqisligi) miya faoliyatini sekinlashtirishi mumkin.
🔘Uyqu yetishmovchiligi ham o‘quv jarayonidagi diqqat va fikrlash qobiliyatiga jiddiy ta’sir ko‘rsatadi.

❗️O‘qituvchilarning e’tibor qaratishi kerak bo‘lgan jihatlar:
1️⃣ Individuallashtirilgan yondashuv: Har bir o‘quvchining qobiliyatlari va ehtiyojlarini inobatga olib, mos usullarni qo‘llash.
2️⃣ Sensor muammolarga moslashuv: Eshitish va ko‘rishga oid materiallarni optimallashtirish (katta shriftdagi matnlar, audio darsliklar).
3️⃣ Diqqatni oshirish usullari: Kichik vazifalarga bo‘lingan darslar, o‘yinlar va qisqa tanaffuslar orqali samaradorlikni oshirish.
4️⃣ Salomatlikka e’tibor: Ovqatlanish, jismoniy faollik va uyquning ahamiyatini bolalar va ularning ota-onalariga tushuntirish.
5️⃣ Qo‘llab-quvvatlash muhiti yaratish: Stressni kamaytirish uchun qulay va ishonchli o‘quv muhitini shakllantirish.

📌O‘quvchilarning bilim o‘zlashtirishidagi farqlar tabiiy va bu omillarga o‘qituvchilar e’tibor qaratishi lozim. Har bir bola imkoniyatlarini to‘liq ro‘yobga chiqarish uchun moslashuvchan ta’lim yondashuvi muhimdir.

@onlineedu_uz


Adabiyot nafaqat kitob o‘qish, balki o‘quvchilarni hayotga tayyorlaydigan ko‘nikmalarni shakllantiradi. Quyida uning asosiy afzalliklari so‘z yuritamiz:

1️⃣Tanqidiy fikrlashni rivojlantiradi
O‘quvchilar voqealarni tahlil qilish, sabablari va natijalarini tushunish orqali tanqidiy fikrlashni o‘rganadilar. Bu ko‘nikma ularga boshqa fanlarda va hayotda foydali bo‘ladi.

2⃣Tasavvurni kengaytiradi
Adabiyot orqali o‘quvchilar turli davr va madaniyatlar haqida bilib, o‘z tasavvurlarini boyitadilar. Bu ijodkorlik va yangicha fikrlash qobiliyatini rivojlantiradi.

3⃣Empatiyani shakllantiradi
Asar qahramonlarining his-tuyg‘ularini tushunish orqali o‘quvchilar boshqalarga mehr-muhabbat va bag‘rikenglik bilan qarashni o‘rganadilar. Bu esa ularning ijtimoiy ko‘nikmalarini kuchaytiradi.

4⃣Nutqni rivojlantiradi
Chiroyli yozilgan asarlar o‘quvchilarning so‘z boyligini kengaytirib, fikrlarini aniq va chiroyli ifoda qilishga yordam beradi. Bu, ayniqsa, og‘zaki va yozma nutqda muhimdir.

5⃣ Ilhomlantiradi
Adabiyot insonlarni yangi g‘oyalar yaratishga, o‘z maqsadlariga erishishga ilhomlantiradi. Tarixiy va zamonaviy asarlar muvaffaqiyatga erishgan insonlarning tajribasidan saboq olish imkoniyatini beradi.

6️⃣Hayotiy qadriyatlarni o‘rgatadi
Adabiyot axloqiy masalalar va hayotiy saboqlar orqali o‘quvchilarni to‘g‘ri qaror qabul qilishga va jamiyatda faol ishtirok etishga undaydi.

7️⃣Stressni kamaytiradi
Kitob o‘qish orqali o‘quvchilar o‘zlarini xotirjam his qilishadi va halovat topadilar. Adabiyot bu jihatdan terapiya vositasi sifatida ham ishlaydi.

❤️ Adabiyot o‘quvchilarning intellektual, hissiy va ijtimoiy rivojlanishiga xizmat qiladigan qudratli vositadir. Bu nafaqat bilim manbai, balki hayot yo‘lini yorituvchi mayoqdir.

@onlineedu_uz


Видео недоступно для предпросмотра
Смотреть в Telegram
Qimor – halokatga olib boruvchi illat!

Hurmatli ota-onalar,
Qimor o‘yinlari – insonni moddiy va ma’naviy halokatga olib boruvchi zararli illatdir. Bu yo‘lning oxiri ko‘pincha:

Katta qarz va moliyaviy qiyinchiliklar.
❗ Oilaviy nizolar va buzilishlar.
❗ Kredit botqog‘iga botish.
❗ O‘z joniga qasd qilishgacha olib boradigan ruhiy siqilishlar.


Qimordan topilgan pul halol emas, unda baraka yo‘q. U faqat qisqa muddatli illyuziya bo‘lib, aslida insonning hayotini vayron qiladi. Qimor insonni to‘g‘ri mehnat va halol daromaddan uzoqlashtirib, oson yo‘l bilan boylik orttirishga undaydi.

Farzandlarimizni bu illatdan asraylik!
Ularni tarbiyalashda halol mehnatning qadriyat ekanini tushuntiraylik. Oson boylik va tavakkal o‘yinlar ortida faqat yo‘qotishlar borligini anglataylik.

O‘qituvchilar zimmasidagi mas’uliyat:
O‘qituvchilar yosh avlodni tarbiyalashda katta o‘rnakdir. Ular o‘quvchilarga halol mehnatning qadri, moliyaviy savodxonlik va qimorning zararli oqibatlari haqida tushuncha berishlari kerak. Bu illatni erta yoshda tushuntirish, kelajak avlodni bu yo‘ldan asrashning muhim qismidir.

Men qimorga mutlaqo qarshiman!
Oilalar barbod bo‘lishini, odamlar hayotini izdan chiqarishini istamayman. Yurtimiz farovonligi halol mehnat va pok rizq orqali ta’minlanishi kerak.

⚠️ Farzandlaringizni kuzating. Ular qanday muhitda va kimlar bilan muloqotda bo‘layotganiga e’tibor bering.
⚠️ Qimorning zararlarini ochiq tushuntiring.
⚠️ Oilangizda sog‘lom moliyaviy odatlarni shakllantiring.


Halol mehnat – barakali hayot kalitidir!

@onlineedu_uz


Видео недоступно для предпросмотра
Смотреть в Telegram
O‘z fikri, pozisiyasi yo‘q davlat xodimlari sinfi – Stalin qurgan tuzum haqida

Faqat bosh egib turadigan, rahbari nima desa ma'qullaydigan, fikrsiz, pozitsiyasiz, tashabbussiz odamlar – hammasi o‘sha – Stalin ixtiro qilgan tuzum ruhiyatining bolasi, qo‘rquv va xiyonat mashinasining asorati.

O‘qituvchilar! Sizning vazifangiz bunday ruhiyatni davom ettirish emas, balki erkin fikrlaydigan, savol bera oladigan, o‘z nuqtai nazarini himoya qila oladigan va tanqidiy yondashuvga ega avlodni tarbiyalashdir. Chunki jamiyat taraqqiyoti aynan shunday tafakkurga bog‘liq.

@onlineedu_uz


🇨🇳 Xitoy hukumatining 2025-yildan boshlab barcha davlat muassasalarida sun'iy intellektdan foydalanishni majburiy qilish to‘g‘risidagi qarori e'lon qilindi.

Xitoy prezidenti Si Szinpinning aytishicha, qaror texnologik rivojlanishni tezlashtirish va davlat boshqaruvida innovatsiyalarni kengaytirish uchun qabul qilingan. Endi sun’iy intellekt ta’lim, sog‘liqni saqlash va hatto huquqni muhofaza qilish tizimlarida majburiy vosita sifatida ishlatiladi.

Manba: Bayroqdor

@onlineedu_uz


❗️O‘qituvchilar va siyosiy jarayonlar: Adolat va haqiqatga xizmat qilish

O‘qituvchilar jamiyatning ma’naviy va intellektual poydevorini yaratishda hal qiluvchi rol o‘ynaydi. Ular nafaqat bilim beruvchi, balki tarbiyachi va jamiyatning ijtimoiy-siyosiy jarayonlariga ta’sir ko‘rsatuvchi shaxs sifatida ham faol bo‘lishlari kerak. Bugungi kunda o‘qituvchilarning siyosiy jarayonlarga befarqligi yosh avlodning bu sohada xabardorlik darajasiga salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin.

Nega o‘qituvchilar siyosiy jarayonlardan xabardor bo‘lishlari kerak?
Adolatni o‘rgatish: Siyosiy jarayonlar haqida bilimga ega o‘qituvchi o‘quvchilarni adolat va haqiqiy ma’nodagi fuqarolik pozitsiyasini shakllantirishga yo‘naltiradi.
Xabardorlik va tanqidiy fikrlash: Siyosiy jarayonlarni tushunadigan o‘qituvchi o‘quvchilarga turli fikrlarni tahlil qilish va mustaqil qarorlar qabul qilish ko‘nikmasini beradi.
Faol fuqarolik pozitsiyasi: O‘qituvchilar siyosiy jarayonlarga befarq bo‘lmagan taqdirda, ular o‘quvchilarni ham jamiyat hayotida faol bo‘lishga ilhomlantiradi.

⚡️O‘qituvchi siyosiy jarayonlarda qanday ishtirok etishi kerak?
🟢Adolatga xizmat qilish: O‘qituvchi har doim haqiqatni izlashga intilib, yolg‘on va noto‘g‘ri axborot tarqatmasligi kerak. Ularning faoliyati faqat adolat va haqiqatga xizmat qilishi lozim.
🟢Xolis bo‘lish: Siyosiy jarayonlarga qiziqish bildirgan holda, o‘qituvchi o‘zining shaxsiy qarashlarini o‘quvchilarga majburlamasligi, balki ularga neytral va obyektiv ma’lumotlarni yetkazishi kerak.
🟢Demokratik qadriyatlarni targ‘ib qilish: Fuqarolik huquqlari, erkinlik, adolat va qonun ustuvorligini o‘quvchilarga yetkazish o‘qituvchilarning asosiy vazifalaridan biridir.

📌O‘qituvchi yolg‘on axborot yoki siyosiy manipulyatsiyalarga vosita bo‘lishga yo‘l qo‘ymasligi lozim. Bu:
🔘O‘quvchilarning ishonchini saqlash,
🔘 Jamiyatda ishonchli fuqarolarni tarbiyalash,
🔘Siyosiy jarayonlarning sog‘lom rivojlanishiga hissa qo‘shish uchun muhimdir.

📌O‘quvchilarni siyosiy xabardorlikka yo‘naltirish
Siyosiy fanlarni rivojlantirish: Siyosiy bilimlarni yoshlar orasida targ‘ib qilish uchun ta’lim dasturlariga fuqarolik bilimlari va siyosiy jarayonlarni o‘rgatuvchi mavzularni kiritish lozim.
Munozaralar va forumlar tashkil qilish: O‘quvchilarni turli siyosiy mavzularda ochiq munozaralarda ishtirok etishga undash.
Axborot manbalarini tanlashni o‘rgatish: To‘g‘ri va ishonchli axborot manbalarini ajrata olish ko‘nikmasini shakllantirish zarur.

❗O‘qituvchi — jamiyatning tarbiyachisi. U o‘quvchilarni siyosiy jarayonlarda faol ishtirok etadigan, adolatni qadrlaydigan va haqiqiy fuqarolik tamoyillariga rioya qiladigan shaxslar sifatida tarbiyalashi kerak. Faqat shundagina biz kuchli, ongli va adolatparvar jamiyatni shakllantirishimiz mumkin.

Siz qanday fikrdasiz? O‘qituvchilar siyosiy jarayonlarda qanday ishtirok etishi lozim deb o‘ylaysiz?
@onlineedu_uz


Imlo qoidalariga rioya qiling!

🔰O‘qituvchi – bilim va madaniyat targ‘ibotchisi. Shuning uchun u har doim imlo qoidalariga rioya qilishi shart. Xato yozish o‘qituvchining obro‘sini tushiradi va uning bilim darajasi haqida noto‘g‘ri tasavvur uyg‘otadi.

Imlo qoidalariga rioya qilmaslik nafaqat beparvolik, balki o‘z ishiga jiddiy qaramaslikni ko‘rsatadi. Agar o‘qituvchi so‘zlar va jumlalarni to‘g‘ri yozmasa, qanday qilib o‘quvchilarni to‘g‘ri yozishga o‘rgatadi va ta'lim beradi?

❗️Unutmang, yozishmalardagi xatolar insonning bilimiga bo‘lgan ishonchga ham putur yetkazadi!

@onlineedu_uz


O‘quvchining ota-onasi bilan birga masjidga borishi – bu har bir insonning shaxsiy huquqi va diniy e’tiqod erkinligining bir qismidir. Maktab yoki o‘qituvchini bu holat uchun aybdor qilish mutlaqo asossiz va absurd. Chunki:

1⃣Bola darsdan tashqari vaqtlarda qanday faoliyat bilan shug‘ullanishini asosan ota-onasi hal qiladi. Masjidga borish kabi diniy amallar oila qaroriga bog‘liq va maktab bu jarayonga aralasha olmaydi.

2⃣Konstitutsiyaviy huquqlarga ko‘ra, har kim o‘z e’tiqodi bo‘yicha diniy marosimlarda qatnashish huquqiga ega. Bu huquq bolalar va ularning ota-onalariga ham tegishli.

3⃣Maktabning asosiy vazifasi sifatli ta’lim berishdir. O‘quvchining darsdan tashqari oilaviy faoliyatlari maktab ma’muriyati yoki o‘qituvchining nazorati doirasiga kirmaydi.

4⃣Jamiyatda turli diniy e’tiqodlar mavjud bo‘lib, ular o‘zaro hurmat asosida qabul qilinishi kerak. Masjidga borish ham shunday qadriyatlar qatoriga kiradi.

➡️ Shuning uchun o‘quvchining masjidga borishini maktab yoki o‘qituvchiga bog‘lab, aybdor qilish adolatsiz va mantiqsizdir.

Izoh: Rasm "Shokir Tursun qarashlari" kanalidan olindi.

@onlineedu_uz


Видео недоступно для предпросмотра
Смотреть в Telegram
Bir yoqda…

Bir yoqda suyguling ko‘zingdan g‘oyib,
Bir yoqda vataning g‘arlarga talosh.
Bir yoqda anduhing bormoqda boyib,
Bir yoqda qaroqqa to‘lqin urar yosh.

Bir yoqda shimolga surgun yigitlar,
Bir yoqda juvonlar jamiyatga qul.
Bir yoqda yalog‘i tillodan itlar,
Bir yoqda tanglayi teshilgan bulbul.

Bir yoqda Orolday sho‘rlagan manglay,
Bir yoqda adashgan yo‘lchiday avom.
Bir yoqda yolg‘onni aytishar chinday,
Bir yoqda aldanish etadi davom.

Bir yoqda qullikni tusar keksalar,
Bir yoqda yoshanglar farqi yo‘q har yoq.
Bir yoqda kelajak hissiz ingranar,
Bir yoqda qabrlar hayqirar uzoq.

Bir yoqda bemalol qish kelayotir,
Bir yoqda ko‘chini to‘plar tiyramoh.
Bir yoqda bemajol dil yig‘layotir,
Bir yoqda samoga o‘rlayotir oh.

Bir yoqda hammasi o‘tkinchi go‘yo,
Bir yoqda har biri jon berishga teng.
Bir yoqda izmidan qo‘ymaydi dunyo,
Bir yoqda bir yoqqa ketging kelar sen.

Najmiddin Ermatov

@onlineedu_uz


Maktabgacha va maktab taʼlimi vaziri Hilola Umarova oʻzining yangi yil tabrigida yana islohotlar vaʼda qilmoqda. Taʼlim sohasiga begona boʻlmaganlar esa "islohot" desa yuragi bezillaydigan boʻlib qolgan.

Kelayotgan yangi yilda vazirlikning mantiqsiz va maqsadsiz islohotlari va nihoyat barham topib, taʼlim normal izga qaytishini, taʼlim sohasi vakillari "koʻksiga shamol tegishini" tilab qolaman.

Kirib kelayotgan yangi, 2025-yil muborak boʻlsin!

Komiljon Jalilov sahifasidan olindi.

@onlineedu_uz

Показано 20 последних публикаций.