🌊 OKEAN 🌊 Guloro Yusupova blogi

Buvilarimning "Kunduzi qilsam ishdamisan dedim, kechda charchaganmisan uxlayapsanmi dedim" deb har xil o'y bilan payt poylab telefon qilishi, "Hafta bo'yi ishing ko'pdir deb bugun qildim, uydadirsan?" deb so'rab qo'yishi ichimda bir vulqon qo'zg'aydi. Aslida men shunaqa band odammanmi? Hecham... Faqat ularnikidek yuragim yo'q, ularnikidek o'ylovim, xavotirim yo'q. Aslida men ular menga g'animatligini his qilib ko'p-ko'p hol-ahvol so'rab turishim kerak. Lekin qayoqda... meni ishim ko'p...

Shuginalar butun umrini bolasini o'ylash bilan o'tkazdi. Birining 15, birining 17 ta nabirasi bor. Qolgan hayotini endi shularni o'ylab o'tkazadimi? Mazza qilib yashasa bo'lmaydimi, deb o'ylayman ba'zida. Balki hali yoshdirman, hali tushunmasman. Nima bo'lganda ham buvilarimizni umrini uzoq, salomatliklarini mustahkam qilsin! Shular bo'lmasa keyin biz haqimizda xavotir olib, hol so'raydiganlar topilarmikan?!

@okean_Guloro

Postni Aziza Qurbonovaning facebook sahifasidan oldim. Shu konsertda man ham boridim. Lekin hech bir so'raganga bu qadar "talant bilan" tushuntira olmasdim. Xullas konsert haqiqatan zo'r bo'lganligini yana bir marta his qilib o'qidim.

Миршакар минглаб томошабинга, шу жумладан менга ҳам янги гап айтади: Агар орзуингизнинг нархи бўлса, уни харажатини қила олсангиз, бу ўзи орзу дейишга муносиб орзумикин? Орзу қандайдир улкан ўзгаришларга сабаб бўладиган ғоямасми?

Масалан, “битта болани ўқитасан, оқ ювиб-оқ тарайсан, едирасан-ичирасан, у эса нари борса, қора Жентрани орзу қилиб турибди-де!” Дунё ҳозир қай нуқтада ўзи, дунё одамлари нималар қиляпти ўзи?

Миршакар бутун залга хабар йўллайди: “каттароқ, миссияси улкан орзулар қилинг”. Ҳамма бунга бир овоздан қўшилади.

Кулгилар, қарсаклар... Яна қандайдир воқеаларни айтиб кулдиради. Сиз кулиш билан оввора бўп турганингизда айтади:
“Келинг энди, бу концерт эсингизда қолсин, сизга сюрпризимиз бор, ҳаммангиз ўзингизнинг билетингизга, ўз жойингизда ўтирибсиз-а?” “Ҳааа” деймиз бир овоздан. “Прожекторни туширинг!”

Прожектор Ҳумонинг партеридаги бурчакка тушади. Мато кўтарилади ва “котта боллани орзуси” - қоп-қора Жентра кўринади.
Ҳамма ваууувв дейди.

Ўша пайт миямда тезкор хаёллар кетади: аниқ биламан, шу машина мани билетимга чиқади, бу ерга келишим бежизмас, чунки келмасликка сабабим кўп эди, бунинг устида шу кунларда машина олмоқчиман, уррее”

Миршакар ҳамманинг хаёлларини ўқиб, яна савол беради:
“Шу машинани олишни орзу қиласизми, қўлингизни кўтаринг”
Яна ҳамма “ҳааааа!”
Ва шу пайт Миршакар: “шунча гапни нимага гапирдим ахир?!”

Ана энди ҳамма қаҳқаҳа отиб кулади. Энди ҳамма ўзининг устидан кулади. Ахир ҳозиргина майда орзучалар қилишимизни, темир-терсакка эга бўлиш учун умримизни тикиб юборишимизни мантиқсиз деб тургандик, лекин барчамиз яна оддий, ўртастастистик қатлам эканимизни, қора Жентрани орзу қилаверишимиз ва оқимда доимгидек сузишимизни кўрсатиб қўйди у.

Миршакар “мен бугун шу стереотипларга чек қўймоқчиман, сиз каттароқ орзу қилишингиз учун” дейди ва кейинги матони очишни буюради. Экскаватор қора Жентра томига тишини теккизади...
Ҳаммамиз кранга қараганча, кўзимизга ишонмаяпмиз ва шу алфозда Миршакар қандай қилиб концертни тугатганини билмай қолдик.

***
Ғафур Ғуломнинг “Шуҳрат қолдирмоққа Геростратдек, Диана маъбадин ёқмоқ шарт эмас” деган сатри бор.

Ёмон иш билан Герострат мақсадига эришган ва ҳатто ўзбек шоирининг шеърига кирган.

Ҳақиқат шуки, Миршакар ёмон иш қилмади, хайп учун қилдими, йўқми, у ўша куни Жентранимас, одамларнинг мешчанлик кайфиятини, жуда тор фикр доирасини ёқишга, чегараларни очишга уринди.

Ўша куни Миршакарни тинглашга асосан ёшлар, талабалар келганини кўрдим. Бу бошқача авлод. Уларга катта нарсаларни ўйлаб, катта нарсаларни орзу қилиш кераклигини такрор ва такрор айтавериш керак.

Биз яшаётган ҳаётни маънолироқ, кучлироқ, сифатлироқ қилиш учун аввало мақсади баланд ёшлар керак.

Миршакар шу ишни қилди. Аслида унга Нобель бўлмасаям, сумалак беришимиз ва раҳмат дейишимиз керак.

Ўша куни кулги ва қаҳқаҳалар орасида нима қилишини билмай қолган соатим "бу жуда шовқин жой, 90 децибел, сенга зарар" деб роса огоҳлантирди. Мен бу 90 децибелли концерт учун Миршакарни чемпион дейман.

Тамом.

© Aziza Qurbonova

Миршакарнинг Жентра мажақланган концертида нима бўлганди?

Мен ҳам тўйда бор эдим
Бўза ичдим, бол едим
Сал ҳўлланди мўйлабим))

Эпиграфни жиддийга олмайсизлар. Бу Пушкиннинг "Царь Салтан"идан парча)

Стендап комик Миршакар Файзуллоевнинг 15 феврал куни "Чемпион" номли концерти бўлиб ўтди. Концертдан фақат "қора Жентрани экскаватор мажақлаётгани" кўрсатилган видео-фото тарқалди. Жуда кўпчилик буни хайп, исроф, бемаънилик ва ҳоказо таърифлар билан тармоқда тамсил қилаётганига кўзим тушди. Ҳамманинг фикри ўзи билан қолса қолаверсин, мен ҳам концертда бўлган томошабин сифатида нимани ҳис қилганимни ёзгим келди.

Огоҳлантираман, кўп спойлер бўлади. Ёзганларимни тасдиқлашга фото ва видеоим йўқ, чунки концертда телефонимни сааал кўтарсам, ернинг тагиданми ёки осмоннинг устиданми топиб, телефон экранимга лазер тушириб, одамни уялтириб қўйишди)) Назоратчилар ўша куни минглаб одамларга муаллифлик ҳуқуқига амал қилишни ўргатишди. Шляпамни ечаман, бунақасини биринчи марта кўришим. Миршакар маладес.

Стендапернинг чиқиши битта тугал сценарий асосига қурилганини концертнинг якунига бориб ҳис қилдим. Миршакар концертни ўзининг орзуларини санашдан бошлади. Масалан, у туғилганидан бери Ҳумо аренада концерт беришни орзу қилади, концертида ҳаммага ўхшаб онасига гул беришни эриш деб билади, лекин балки бу онасининг орзуси бўлиши мумкин, унинг принципи онасининг орзусидан устун эмас, демак онасигаям, отасигаям гул беришга тайёр. Миршакарнинг бу лирик чекиниши панд-насиҳатли, йиғи-сиғили, эзилган мусиқали эмас, юмор ва ҳазил билан гул берди-қўйди. Кейин Миршакар концерт нима учун “Чемпион” деб номланишини урғулади.

Масалан, у чемпион дада, чемпион эр, чемпион ўғил, чемпион стендапер бўлмоқчи ва шунга ҳаракат қиляпти: унинг бу йўлдаги омадсизликлари-ю қувончлари, кулгили вазиятлари сизни тўхтовсиз кулдиради. Чунки, бу воқеалар фақат Миршакарнинг уйида, ишида, ёки туғилиб ўсган Бухоросида бўлмайди, у худди сизнинг уйингизда яшаяпти-ю яширин камера қўйиб, ёзиб олган: сизнинг турмуш ўртоғингиз билан суҳбатларингизни, болангиз билан муносабатларингизни бира бир фош қилади-қўяди. Сиз аслида оддий кузатувлар бўлган бу гап-сўзларга қотиб куласиз ва ёмон алам қилади. Нега бизлар бунчалик ҳар хил ва аслида бир хилмиз деб? Ўзи уйда ким бошлиқ, ўзгараётган замонда боласининг ўзидан кўра яхшироқ фикрлаши, Миршакар қарорларни ўзи қабул қиладими ёки атрофдагилар уни бошқарадими, отасининг “ҳай, қилиб кўр” номли энг кучли мотивацияси, “ҳақиқий эркинлик бу - хато қилишга берилган имконият” иқтибосли миниҳикоялари мана 5 кундан бери эсимда турибди.

Бир қараганда маиший, икир-чикирлар устидан кулаётганга ўхшайсиз. Ҳа, сезасиз, Миршакарнинг репертуарида бу сафар сиёсий ҳазиллар деярли йўқ, у ҳаммамиз яшаётган ҳаётнинг майда-чуйдалари орқали контекст бераётганга ўхшайди. Ўзи ҳаётнинг турган битгани майда қарорлар ва майда масалаларни ҳал этишга исроф бўлади, у шу жойда туриб кулмоқчи ва кулдирмоқчи.
Ўтган сафарги концертда Миршакар менга жамоатчилик фаоли сифатида кўринган бўлса, бу сафар у психоаналитик комик сифатида кўринди. Масалан, ҳаммамиз тармоқларда охиригача томоша қиладиган “яғири чиқиб кетган гиламнинг тоза бўлиш жараёни” ҳақидаги рилсни эслатди у. Смартфони бор одам борки, шунақа видеони кўргандир) Нега кўрамиз ўзи? Миршакар ҳам, биз ҳам буни билмаймиз)

Менга яна Миршакарнинг “закладка” воқеаси жуда маъқул бўлди. У бир парча этни кўмиш учун қилган ишлари ва шу сабаб тунги рейдда бошидан кечирганларини ҳикоя қилиб беради ва бу ҳикояни номини айтмай туриб, жамиятнинг энг катта муаммоларидан бири - наркотиклар закладкасига муқояса қилади.

Бундай топилмалар жуда кўп. У “чемпион ота (ўғил, эр) бўлмоқчийдим, бўлмади” деб бошлаб, ҳар бир бўлимни алоҳида ҳазиллар билан боғлаб чиққан.

Концертнинг кульминациясида стендапернинг чемпион бўлиш орзуси ҳақидаги мулоҳазалари яна бошланади. У яна ўша Ҳумо аренада концерт бериш орзусини гапиради. Лекин кутилмаганда унинг орзуси орзу эмаслиги маълум бўлади. Чунки, унинг орзусининг нархи бор: светга, овозга, арендага тўлай олса, марҳамат!

“Uchrasholmay qolsak, xayrli tong, xayrli kun, xayrli kech va xayrli tun...”

@okean_Guloro

Ko'zlaringni qadab qol quyosh yanglig' dilimga,
Kelgunimcha qarab qol, gulim, ketgan yo'limga...

Ketib qolgim kelyapti... ruhimni olib qayergadir ketib qolgim. Hozir unga ergashmasam u meni tashlab ketib qoladigandek go'yo... u mendan qochayotgandek... ushlab qololmayapman, demak, ergashish kerak!

Shu qadar yengilmanki, ruhim shu qadar yengil — uchishga tayyor. Shu qadar og'irmanki, tanam shu qadar og'ir — ruhim hech qachon siljitolmaydigandek. Miyamdagi og'riqlar biri qo‘yib biriga navbat bergisi yo'q. Tanamku qutular... ruhim qutularmikan bu og'riqlardan?

Kirib "Ma'rifat" gazetasiga ovoz berib yuborsangiz odamchalar 🥹

ONAMGA

Oq sochlari oppoq tun uning,
Umri halol ishqqa bayroqdir.
Oh, yuzlari dunyoyi dunning
Go’zalidan chiroyliroqdir.

(Bo’lolmadim hassasichalik),
Otam dardin ko’targan mohim.
Ushoqqina onam ko’ngliga
Bir hovuch nur bergil, ilohim!

O’zi potrab chiqqan chashmaday
Yoningizdan oqdimu ketdim.
O’zgalarga daryo tutdimu,
Oh, onam-a, Sizni unutdim.

Qaldirg’ochlar mendan yaxshiroq,
Baxt to’kadi hur quchog’iga.
Men ham uning tirnog’imanu,
Arzimayman, lek tirnog’iga.

Ismaloqlar bo’yini tarab,
Bahor shoshsa yurgan joyiga,
Rabbim, meni gul qilib yarat,
Hech bo’lmasa, uning poyiga!..

Zebo Mirzo

Tug'ilgan kuningiz bilan, onajonim! Dunyodagi barcha yaxshi onalar sizga o'xshaydi, men uchun esa eng yaxshisi sizsiz!

Bunaqasini faqat vaynlarda ko'rganman. Dadasi ko'tarib ketayotgan 1 yarim 2 yoshlar chamasi bolacha uzoqdan yo'ldan o'tayotganimni ko'rib oyim deb yig'lashni boshladi. Kiyimimni o'xshatdi shekilli, deb indamay ketaverdim. Ularga yaqinlashganim sari bola oyim, oyim deb battar yig'lashni boshladi. O'tib ketganimdan keyin esa avjiga chiqdi. Orqaga kulib qarasam, dadasi ham u oyingmas deb ichiga sig'may kulib yotibdi. Bola esa yoo'q oyim deb yig'lashdan to'xtamaydi. Oyisiga shunchalik o'xsharkanmanmi, deb o'ylab qoldim. Bolakay esa orqamdan metrogacha yig'lab kirdi oyi deb. Metroda boshqa-boshqa vagonlarga chiqqanimizdan keyingina uni eshitmay qoldim. Hayot rostdan ham g'alati tasodiflarga boy ekan.

Menga sizlarning ham fikringiz qiziq. So'rovnomaga o'tib to'ldirib qo'ysangiz xursand bo'lardim 🥹