MEXRIBONIM_OTAM_ONAM

🤍💜 🤍💜💜💜 🤍🤍💜🤍🤍


РАСМ УСТИГА БОСИНГ

🍑🍋🍊🍐🍎🍓🍏🥭🍋‍🟩🍊🍋🍐🍎

СИЗГА ҚАНДАЙ МЕВА ЁҚАДИ?

ОЛМА🍏🍎

АПЕЛЬСИН🍊🍊

УЗУМ🍇🍇

НОК🍐🍐

ШАФТОЛИ🍑🍑

БАНАН🍌🍌

ТАРВУЗ🍉🍉

ҚУЛУПНАЙ🍓🍓

АНАНАС🍍🍍

Ёққан мевангизни устига босинг ва чиқадиган сюрпризнини ўзингизга сақлаб қўйинг

— Лекин сиз касб дейишга арзимайди, деган ўша соҳалар бугун энг даромадли ва керакли соҳа айланмоқда. Аммо номи улуғ олий ўқув юртини тугатиб, соҳаси бўйича бирор ишнинг этагини тутолмай юрганлар қанча? Энг ёмони, улар сўнгги имкониятни хориждан излашяпти.
— Ўз касбининг моҳир эгаси бўлиш учун ёшликдан ўқиш керак ва фарзанд касбга тўғри йўналтирилиши керак, — дея фикрини такрорлади Жавлон Аҳмедович.
— Касбга тўғри йўналтирилган боланинг билим олишга лаёқати бўлмаса-чи? Бундай болани мажбурлаб столга ўтқазишнинг кимга кераги бор? Ундан кўра косиблик қилиб, одамларнинг ҳожатини чиқаргани яхши эмасми? Аслида, ҳунар эгаллаш ҳам одамдан сабр-бардош, чидам ва билим талаб этади.
— Халимжоннинг сўзларида жон бор, — дея баҳсга қўшилди яна бир ҳамкасби. — Ҳовлимизда уч-тўрт туп дарахт бор, баҳор келди дегунча уйда муаммо. Ана ўша дарахтларни қайчилаб, шакл бериш учун боғбон чақирдим. Нари борса, ўн беш дақиқалик иш экан. Ёки мана, сартарошларни олайлик. Ҳозир энг даромадли соҳа. Ўғлимнинг сочини калталатиш учун бир кун олдин қўнғироқ қилиб, навбатга ёзиламиз. Яхши сартарошнинг мижози кўп, вақти кам. Мен ҳам фарзандларимни бирор касбга йўналтиришдан олдин ҳунар ўрганишга берсаммикин, деб ўйлаб юрибман.
Ҳамкасбларининг фикрларидан сўнг Жавлон Аҳмедович ўйланиб қолди. «Балки, ўғлимга нисбатан адолатсизлик қилаётгандирман. Элмурод ўзи севган ишни қилса, бунинг нимаси ёмон? Ахир «Сиз бўлиб эмас, ўзим бўлиб яшамоқчиман», деган сўзида жон бор».
Жавлон Аҳмедович ана шундай хаёллар оғушида иккиланиб юрган кезлари тунги клубдан қайтаётган ширакайф Элмурод машинасида кекса бир одамни уриб юборди. Иш судгача етиб борди. Жавлон Аҳмедович «Ўғлим бўлажак ҳуқуқшунос, ўзини-ўзи ҳимоя қила олади», деб ўйлаганди. Аммо у судда бир оғиз ҳам сўз айтмади. Жабрланувчининг жароҳати енгил экан, Элмурод жарима билан қутулди. Ана шунда ота ўғлининг қўлидан ҳуқуқшунослик келмаслигини тушуниб етди.
— Яхши бир мутахассиснинг жойини банд қилиб ўтиргандан кўра қизиққан касбинг билан шуғуллан, — деди Жавлон Аҳмедович ўғлининг елкасига қўлини қўйиб.
Тароғи ҳамда қайчисини жуда соғинган Элмурод тоғасининг ёнига қушдек учиб борди.
— Ҳеч бир нарса машаққатсиз бўлмайди. Сартарошликнинг ҳам ўзига яраша машаққатлари бор. Тик оёқда тураверганингдан кейин оёқда қон томирлари кенгайиб, варикоз бошланади. Шунинг учун тез-тез оёқ машқларини бажариб туришинг керак. Бу соҳада йигирма йилдан ортиқ ишлаган одамнинг ўпкасига маълум миқдорда соч толалари ёпишиб қолади. Шунинг учун ниқоб тақиб ишлашни одат қил. Ёшликдан шу нарсаларга одатлансанг, ўзинг учун фойдали, — деди жиянини хурсанд ҳолда кўрган тоға.
Кундан-кунга Элмуроднинг мижозлари кўпайиб бораверди. У стилист бўлишни орзу қиларди. Бунинг учун эса янгилик яратиши керак. Инсоннинг ташқи кўриниши, ички дунёси, кийими, соч турмаги бир-бирига мутаносиб бўлиши учун тинимсиз изланарди. Элмурод ўзгача соч турмагини яратишни хоҳларди. Дунёдаги энг моҳир сартарошларнинг ишларини кузатар, миллийлик билан замонавийликни уйғун ҳолда кўришни истарди. Ниҳоят, у кўзлаган ниятига эришди.
«Сартарош бу кундалик соч олувчи, кишига чирой бағишловчи. Стилист эса янгилик яратувчи ҳисобланади. Сен энди чинакам ижодкорсан», дея тоғаси унга оқ йўл тилади.
Элмурод ҳам «Гўзаллик ақлдан устун, чунки у исбот талаб қилмайди», деган фикрни исботлаш учун Санк-Петербургда ўтказиладиган халқаро гўзаллик танловида қатнашиш учун йўл олди.
«Ҳордиқ плюс» газетасидан.

📝Ҳунар ортидаги бахт...

— Ҳуқуқшунос бўлишни истамайман. Сартарош бўлмоқчиман, — деди Элмурод дадасининг таклифига эътироз билдириб.
— Бу нима деганинг, мендек одамнинг ўғли сартарош?! Ахир кимсан, Жавлон Аҳмедовичнинг ўғлисан.
— Сиз, бу — сиз, мен, бу — мен. Хоҳламайман, сиз бўлиб яшашни, ўзим бўлиб яшамоқчиман, — дея Элмурод эшикни қарсиллатиб ёпиб чиқиб кетди.
Жавлон билан Хумора ўғлининг ортидан термилганча қолаверди.
— Дадаси…
— Нима, дадаси? Ҳаммасига ўзи сен, зоти пас айбдорсан. Боланг укангга тортди. Энди тоғасига ўхшаб, қўлидан қайчи билан тароқ тушмайди, — деди Жавлон хотинини ошкора ҳақорат қилиб.
— Укам шу касби орқасидан бола-чақа боқяпти. Ҳеч кимнинг ёрдамисиз уй қурди, машина олди. Бу касбнинг нимаси ёмон?
— Менга ақл ўргатма? Бизнинг авлодимиздан бундай одамлар чиқмаган, чиқмайди…
Жавлон Аҳмедович ўғлини ҳуқуқшунос қилиш учун астойдил курашди. Уни олий ўқув юртига киришга мажбурлади. Элмурод отасининг кўнгли учун шу соҳага ҳужжатларини топширди. Аммо кўнгли бошқа касбни тусайди. Бўш вақти бўлди дегунча хаёлга берилади. Қоғоз ва қалам олиб, турли соч турмакларини чизади, ўчиради. Элмуродга тоғаси «Моҳир сартарош бўлишни истасанг, кўп китоб ўқи. Дунёқарашинг кенгаяди», дейди. Шу боис бадиий китоб мутолаа қилиш унинг учун одат тусига кирган. Айниқса, бадиий тасвир, бадиий бўёқларга алоҳида эътибор беради. Китоблардаги қаҳрамонларнинг юз қиёфасини хаёлан гавдалантириб, уларнинг соч турмакларини яратади.
Бир куни хонасига кирди-ю, ҳуши бошидан учди. Кимдир деворлардаги суратларнинг барчасини майда-майда қилиб йиртиб ташлабди. Шундан кейин Элмурод дадасининг йўлидан бормаса, ўзига ҳам, онаси ва укаларига ҳам тинчлик бўлмаслигини тушунди. Олий ўқув юртининг талабаси бўлгач, ҳамма йигитлар қатори суюниб, қувонмади. У дарсларга шунчаки келиб-кетарди. Курсдошлари китоб титкилаб, қандайдир қоидалар, қонунларни ёдлашади, баҳслашади. Элмурод эса ўзга сайёралик одамлар орасига тушиб қолгандек, жим ўтираверади. Дарс тугаши билан тоғасининг устахонасига югуради. У ерда ўзини қушдек енгил ҳис этади. Мижозларнинг сочини завқ-шавқ, меҳр билан калталайди.
— Сартарошнинг бармоқлари сеҳрли бўлиши керак, — дейди тоғаси унга ўз ишини ўргатар экан. — Бармоқларинг мижознинг бош терисига тегиб озор бермаслиги учун худди массаж қилаётгандек ёқимли ҳаракатлансин. Мижозинг олдингдан худди мусиқа тинглагандек чиқиб кетсин. Энг муҳими, мижознинг кўнглига йўл топ. Берган пулига ачинмасин, миннатдор бўлсин. Шифокор одамларни даволаса, сартарош гўзаллик улашади.
Бу сўзлар Элмуроднинг қулоғига эмас, юрагига кириб борарди. Олий ўқув юртида эса ҳаммаси бошқача. Китобдаги қоидаларни ёдлашга қанча ҳаракат қилмасин, бирортаси ёдида қолмайди. Қайта-қайта ўқийверади, ўқийверади. Шунинг учун ҳам Элмурод учун сессия даври жуда оғир ўтди. Бир амаллаб биринчи курсни тугатди. Жавлон Аҳмедовичнинг эса боши осмонда. Таниш-билишларига «Ҳа, энди от ўрнини той босади-да», дея мақтаниб, ўғли ўқишини тугатса, адвокатлик идорасини очиб беришни режалаштириб ҳам қўйди.
Таътил пайти тоғасининг ёнига чопаётганини кўрган отаси ўғлининг у ерга боришни тақиқлаб қўйди. Руҳий тушкунликка тушиб қолмаслик учун Элмурод ўзини чалғита бошлади. Дадаси берган пулларни ўртоқлари билан совуриб, машинада сайр қилишни одат қилди. Тунги кафелар Элмуроднинг иштирокисиз қизимай қолди. Бир куни Жавлон Аҳмедович хориждан келган меҳмонлар билан кафега кириб, ўғлини ширакайф ҳолда кўриб, чўчиб тушди. Ўғлидан изоҳ талаб қилган отанинг саволлари жавобсиз қолди.
Шундай кунларнинг бирида Жавлон Аҳмедович Ҳалимжон исмли ҳамкасби билан болаларни касбга йўналтириш мавзусида баҳслашди.
— Ота-она фарзандини унинг истагига қараб эмас, ўз орзуларидан келиб чиқиб касбга йўналтиради, — деди ёш ходим суҳбат чоғида.
— Бу табиий. Ахир ким фарзандининг косиб ёки чархчи, чилангар ёки токар бўлишини истайди. Ҳар бир ота-она ўғлим энг зўр ҳуқуқшунос, шифокор, дипломат бўлсин, дея ният қилади, — эътироз билдирди Жавлон Аҳмедович даврадагиларнинг эътиборини ўзига тортишга уриниб, «Бопладимми?» дегандек бош силкиб.

Ҳаёт чўпоннинг арзанда қизи. Сулувлиги тилларда достон бўлган. Унга кўплар ошиқ эди, жумладан, қабоҳатга ботган раиснинг ўғли ҳам. Бир кун қизни ўғирлаб кетиб, уни бутун орзуларидан айирган. Ўша кеча бечоранинг оҳини ҳеч ким эшитмаган. Қиз эса эс-ҳушини йўқотди. Бир муддат қишлоқ кўчаларида тентираб юрди. Одамлар раиснинг ўғли қилган қабиҳ воқеадан хабардор бўлишса-да, уни хўрлади. Бир кун тонгда уни ўз кулбасида шифтга осиғлиқ ҳолда топишди. Чўлдан қайтган ота қизини ҳимоя қилолмагани учун қишлоқдан бош олиб кетди. Шундан буён ўша хўрланган сулувнинг руҳи оламни безовта кезармиш.
Мен бу гапга бир ишондим, бир ишонмадим. Бироқ у туфайли ўғлим жиннига айлангани рост. Анчадан бери уни олиб табибма-табиб, докторма-доктор югурдим, бироқ ҳеч нарса фойда бермаяпти. Ўғлимни қандай ҳаётга қайтаришни билмаяпман. Ёрдам беринг.

Иқбол АДИЛОВА, психолог:

— Инсу жинсларнинг борлиги ҳақиқат. Бошқа оламдаги шарпалар одамларга зиён етказиши билан боғлиқ кўп ҳикояларни эшитганмиз. Аммо уларни ёлғон дейишга тилим бормайди. Фарзандингизнинг тузалиши кўнглингиздаги ишончга боғлиқ. Ишонч балоларни даф қилади.
Шундай экан, ўғлингизни ҳаётга қайтаришни истасангиз, шифокорнинг олдига ҳам, табибнинг олдига ҳам ишонч билан олиб боринг. Ўшанда ҳаммаси яхши бўлади. Эҳтимол, ўғлингизнинг сўқир қизга уйланишига тўсқинлик қилганингиз учун бу унинг руҳиятига таъсир кўрсатгандир. Нима қилганда ҳам болангизнинг соғайиши, аввало, сизга боғлиқ.
Бир соғлиғи ёмонлашган одам жуда кўп табибларнинг олдига борибди, бироқ шифо топмабди. Ҳаммаси уни бироз даволаб, уйига қайтариб юбораверибди. Охири бемор Луқмони Ҳакимнинг олдига шифо излаб борибди. Табиб унинг аҳволини текшириб, тузалмас дардга чалинганини пайқабди.
— Уч ойда оёққа туриб кетасиз, — дебди Луқмони Ҳаким беморга.
Орадан уч ой ўтибди. Бемор чиндан тузалибди ва табибга берган дори-дармонлари учун раҳмат айтибди. «Мен сенга фақат уйқу дори бергандим. Сени оёққа турғазган дори эмас, балки тузалишингга бўлган самимий ишончинг», деган экан Луқмони Ҳаким.
Ишонч ҳар қандай дарднинг калити, шуни унутманг.
Шаҳноза РАҲМОНОВА ёзиб олди.

«Қабристондан ўтган ўғлим телба бўлиб қолди…»

— Яқинда ўғлим ўқишни битириб қайтди. Уни уйлантириш тараддудига тушдик. Шунда ўғлим: «Овора бўлманглар, суйган қизим бор! Шаҳарда ўқиб юрганимда танишганман. Мен унга совчи жўнатаман, деб ваъда бериб қўйганман», — деди.
Бу гап аёлимга ёқмади. У ўғлини сўроққа тутиб, қизнинг шаҳарлик эканини эшитди-ю, баттар тутақиб кетди.
— Бу қанақаси?! Ўғлим, яхшилаб ўйлаб кўрдингми? Қиз шаҳарлик бўлса, биз қишлоқда турсак. Эртага ота-онаси қишлоққа берадиган қизимиз йўқ деса, ким деган одам бўламиз? — деди онаси куюниб. — Бизниям қишлоқда ўзимизга яраша ҳурматимиз бор. Қуруқ қайтсак, қишлоқдагилар: «Ўзимиздаям қиз зотига қирон келгани йўқ эди. Шаҳарликка осилиб бели синибди», дейишмасин.
Ўртоғимнинг қизини келин қиламан, деб юрардим. Ўғлимнинг қатъиятини кўрдим-у, шаштимдан тушдим. Яқин дўстимнинг олдида бебурд бўлиш мен учун оғир бўлишига қарамай, тилаб-тилаб олган яккаю ягона ўғлимни бахтсиз қилишни истамадим ва аёлимга шаҳарга совчиликка боришга ҳозирлик кўришини тайинладим. Ўша қизникига бордик. Ниҳоятда ҳашаматли ҳовлида тураркан. Ўғлимнинг келинликка танлагани бадавлат хонадоннинг қизи эканини остонадаёқ фаҳмладим. Ичкарига қўрқа-писа кирган аёлим жаҳл билан қайтиб чиқди. Уйгача лом-мим демай келган аёлим машинадан тушиши билан ўғлига қараб:
— Энди бир камим кўр қизга уйланишинг қолувди, — деди ва важоҳат билан сўзлашда давом этди. — Менга қара, сендан бошқа болам йўқ. Шундай экан, мен ёлғиз ўғлимга кўр қизни олиб бермайман! Гап тамом, вассалом!
— Мен ҳам ўшандан бошқасига уйланмайман!
Ўша кун онаю ўғилни муросага келтириб бўлмади. Нозим ҳайҳайлашимга қарамай уйдан чиқиб кетди. Шу бўйича уч кун уйга келмади. Ўғлининг йўқолганидан бир аҳвол бўлган хотиним анча жаҳлдан тушиб, сўқир қизни ҳам келин қилишга тайёр эди. Уч кун деганда ўғлимиз уйга кириб келди. Бироқ афт-ангорини кўриб, қўрқиб кетдик. Уст-боши йиртилган, соч-соқоли тартибсиз, худди телбаларга ўхшарди. Мен уни уйга олиб кирмоқчи бўлдим, бироқ у кафти билан бошини чангаллаб ерга ўтириб олди. Ўғлимнинг бу ҳолатидан қўрқиб кетдим. Онаси эса ҳушдан кетди. Ўша куни ўғлимни касалхонага олиб бордик. Уни руҳий хаста беморларнинг олдига жойлаштиришди. Шифокорларнинг муолажалари фойда бермади. Бир кун бош шифокор ҳузурига чорлаб: «Ўғлингиз касал эмас. Бироқ унинг миясига нимадир таъсир қилган. Шунинг учун ҳам ўзини шундай тутяпти. Менимча, ундаги бу ҳолат маълум муддатдан кейин ўтиб кетади», деди.
Хуллас, ўғлимни уйга олиб келдик. Аҳвол кундан-кунга оғирлашиб борарди. У ҳар кун тутқаноғи тутиб қоладиган одамдай бирдан «Мушук, мушук!» деб бақирарди. Хотиним гапимга қулоқ солмай фолбинга жўнади. «Ўғлингизга жину ажиналар илашган. У руҳларни норози қилган. Фарзандингиздан сўранг, бирорта қабристон ёнидан ўтмаганмикин? Бирорта ҳодиса содир бўлмаганмикин?» дебди. Мен фолбинларни фирибгар деб билганим учун бундай нарсаларга ишонмайман. Аёлимнинг қистови билан ўғлимни сўроққа тутдим. У менга ғалати тикилиб: «Мозор йўлидаги мушук. Шаҳар йўлидаги қабристон олдида… У ўлиб ётган эди. Мен нима қилдим? Уни четга улоқтириб, ўша ерда ётган майитлар руҳига дуои фотиҳа қилмай ўтиб кетдим. Руҳларнинг тинчини буздим. Улар мени жазолашяпти», деди. Юрагим орқага тортиб кетди. Бу қабристон ҳақида эшитгандим. Тунда ўша ердан ўтганлар телбага айланиши ҳам қулоғимга чалинганди. Қишлоғимизда ўтган йили вафот этган Толиб чолни эсладим. У ҳам тунда шу қабристон йўлидан ўтган, дейишарди. Соппа-соғ юрган одам бирдан жиннига айланди-қолди. Энг ёмони, у кўп яшамади. Одамлар чолни жин чалган, дерди. Толиб чол нуқул сочлари узун қиз таъқиб қилишидан нолирди. Мен қабристон қоровулига учрадим ва қора мушук билан ўша сочи узун қиз ҳақида суриштирдим. Қабристон қоровули Зариф ота кўпни кўрган одам, ундан жўяли маслаҳат чиқишига ишониб боргандим.
— Ҳа, бу анчадан бери бор гап. Бу қабристон ёнидан дуо қилмай ўтиб бўлмайди. Чунки қабристон бурчагида бир ғарибгина қабр бор. Унинг ҳолидан ҳеч ким хабар олмайди. Шунинг учун бўлса керакки, руҳи безовта. Ўша қабрга бир қиз дафн қилинган. У жуда чиройли қиз эди. Қишлоқдан бош олиб кетган........

САХИЙЛИКНИНГ МУКОФОТИ
(қисса)

Саховат билан танилган Абдуллоҳ ибн Жафар бир куни бир боғга борса, боғдан бир қора қул чиқиб ўтирган экан. Қулни кўриб бу боғни хизматчиси эканлигини билиб, шу қулни кузатибдилар. Қул овқатини емоқчи бўлиб ёнидан битта нон чиқариб ейман деб энди оғзига олиб борганида, олдига бир кучук келибди, қул кучукни кўриб нонини унга берибди. Кучук нонни еб бўлгандан кейин, қул ёнидан яна битта нон чиқариб ейман деб турганида, ҳалиги кучук бунга қараб ейман деб талаб қилган экан, иккинчи нонини ҳам берибди. Учинчи нонини чиқарганда ҳалиги кучук яна ейман деб талаб қилганида учинчи нонини ҳам берибди. Кейин бола индамай ўтираверибди.

Абдуллоҳ ибн Жафарни бу ҳолат ажаблантирган. Болани олдига бориб:
- Мен сени ҳозир кузатиб турган эдим, бу нима қилганинг, бир кунлик овқатинг ҳаммаси шуми деганда, у бола:
- Ҳа ҳаммаси шу, бир кунда менга шу берилади - дебди.
- Нимага буни ҳаммасини кучукга бериб юбординг деганда,
- Бизни бу ерларда умуман кучук йўқ эди, бу аниқ мусофир кучук. Бу қорни оч қолганидан, қийналганидан шу ерга келиб қолган, мен эртага ҳам ҳаққимни олиб еявераман деб айтибди.

Абдуллоҳ ибн Жафар қулни бу кучукга қилган яхшилигини кўриб, мен сахийман деб ҳали севиниб юрибман, ҳақиқий саховат мана бу ерда экан деган эканлар

Чунки бу бола ўзининг бор нарсасини, ўзи муҳтож бўла туриб, уни мақтамайдиган нарсага беряпти. Агар бир одамга берса ҳам, бир кун қайтаради ёки бошқаларга мақтайди деб бериши мумкин. Пулдан кўра баъзилар обрў олишликни яхши кўради, шундан роҳат ҳис қилади. Шунинг учун пул кетса кетсин обрў кетмасин деб обрў топиш учун одамларни кўзига пулини кўп-кўп сарфлайди. Лекин бу бола мақтамайдиган, унга фойда бермайдиган ва ҳеч ким кўрмай турган вақтда ўзининг бор нарсасини бериб юборяпти.

Кейин Абдуллоҳ ибн Жафар боғни эгаси билан учрашиб, боғни ўша қул билан бирга сотиб олиб, қулни озод қилиб шу боғни унга ҳадя қилиб юборган эканлар.

Ибрат учун яқинларга улашинг!

Ota ~ Onasini Qadrlaganlar Kanali

@MEXRIBONIM_OTAM_ONAM 🌸