Mehrob.uz

Пайғамбаримиз алайҳиссалом неча марта умра ва ҳаж қилганлар?

❓ Савол: Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам неча марта умра ва ҳаж амалларини бажарганлар?

📩 Жавоб: Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳижратдан сўнг тўрт марта умра, бир марта ҳаж қилганлар.
Қатода розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Анасдан: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам неча марта ҳаж қилганлар?” деб сўрадим. “Бир марта. Тўрт марта умра қилганлар. Ҳаммаси Зулқаъдада. Аммо ҳажлари ундай эмас. Ҳудайбиядан (ёки Ҳудайбия замонидаги) қилинган умра Зулқаъдада. Ундан кейинги йилдаги умра Зулқаъдада. Жиъронадан, Ҳунайн ўлжаларини тақсим қилган жойларидан қилинган умра ҳам Зулқаъдада. Ва ҳажлари билан бирга қилинган умра”, деди» (Имом Термизий ривояти).

Изоҳ: Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам Исломда ҳаж фарз бўлганидан кейин бир марта видолашув ҳажини адо этганлар. Аммо ҳаж фарз бўлмасидан аввал Маккада бўлган чоғларида икки марта ҳаж қилганлар. Валлоҳу аълам.

“Фатволар тўплами”дан.
@mehrob_uz

ЎЗ ЖОНИГА ҚАСД ҚИЛИШ НЕГА ҲАРОМ?

Бу ҳаёт, бу жисм, бу аъзолар – ҳаммаси омонатдир. Шу сабабли ҳам худкашлик қилиш, яъни ўзини ўзи ўлдириш ҳаромдир. Ўлдириш у ёқда турсин, агар банда касал бўлсаю, даволанмаса, ўшанда ҳам жавобгар бўлади. Бу жон, бу тана бизнинг мулкимиз бўлганида эди, у ҳолда нимани хоҳласак, шуни қилардик, хоҳ ҳаётдан тўйиб кетсак, ҳалок қилардик, барбод қилардик ёки оловда ёқиб юборардик. Лекин жон ҳам, жисм ҳам Аллоҳники бўлгани учун бу омонатни Эгасига топшириш керак бўлади. Шунга кўра, қачон Аллоҳ таоло бизни Ҳузурига чақирса, ўша пайтда кетамиз. Олдиндан худкашлик қилиб, жонга суиқасд этиш омонатга хиёнатдир.

“Насиҳатлар гулдастаси”дан.
@mehrob_uz

«Бир-бирингизга нисбатан камтар бўлинг. Бирон кимса бировга нисбатан такаббурлик қилмасин, бирон кимса бошқа кимсага зулм қилмасин».

Имом Муслим ривояти
@mehrob_uz

Инсон доим аксини қилишга шошади. Ёш бўлганда катта бўлишни хоҳлайди, катта бўлгач эса қанийди, ёш бўлиб қолсам эди, дейди. Пул топиш учун соғлиғидан кечади, кейин шу пулларни соғлиғини тиклаш учун сарфлайди. Келажак ҳақида шу даражада қаттиқ ўйлайдики, натижада бугунги кунни умуман эсидан чиқаради, келажак келганда эса яна келажакни ўйлайверади. Худдики абадий яшаш учун дунёга келгандай яшайди, лекин ҳеч қачон яшамагандек вафот этади.

«Қалбга таскин битиклар» китобидан.
@mehrob_uz

ИСЛОМ ДАВРИДАГИ КАТТА ФИТНА

Сийрат уламоларининг таъкидлашича, Исломдаги биринчи энг катта фитна Умар ибн Ҳаттоб розияллоҳу анҳу даврида содир бўлган. Тўғри, ундан олдин ҳам Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳаётлик чоғларида ва Абу Бакр Сиддиқ розияллоҳу анҳунинг халифалик вақтида фитналар юз берган бўлса-да, лекин оммавий тус олмаган. Ҳадисларда ҳам катта фитналар Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам вафотларидан кейин бошланишига ишоралар бор. Юқорида айтганимиздек, Ислом тарихида содир бўлган энг катта фитна "Фитналар қулфи" дея ном олган иккинчи халифа, амирул мўминин Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳунинг даврига тўғри келади. Воқеани қисқача баён қиламиз: Умар ибн Ҳаттоб розияллоҳу анҳунинг халифалик йиллари жамиятда адолат ҳукм сурарди. Еру осмондан барака эшиклари очиб қўйилган вақтлар. Одамлар тинчлик-омонликда ҳаёт кечирар, фитна нималигини асло билмас эдилар. Фитна у ёқда турсин, шубҳали савол берган кишиларнинг ҳам адаблари бериб қўйиларди. Вақт ўтган сари турли халқлар Исломни қабул қила бошлади. Одамлар Ислом динига киргани билан ҳали аввалги эътиқод ва қарашлари тўлиқ ўнгланмаган эди. Ундан ташқари, фитнабоши Абдуллоҳ ибн Сабаъга ўхшаган ичкаридан Исломга ҳужум қилиб, зарба бериш мақсадида ўзини мусулмон қилиб кўрсатаётган мунофиқлар йўқ эмасди. Шу ва шунга ўхшаган бошқа омиллар сабаб аста-секин фитнага йўл очила бошлади. Фитначилар ўз мақсадларини амалга ошириш йўлида ҳар қандай пасткашликдан тоймас эдилар. Фитначилар хуфёна тил бириктириб ҳазрати Умарни ўлдириш учун режа тузадилар. Душманлар ўзларининг қабиҳ ниятларини амалга ошириш учун Муғира ибн Шўъбанинг қули Абу Луълуани танлашади. Бир куни Абу Луълуа заҳар сурилган ханжар билан эрталаб масжидга йўл олди. Ҳазрати Умар субҳ намозини эрта ўқирди. Пайтдан фойдаланган қотил масжидга эртароқ кириб яшириниб олди. Ҳазрати Умарнинг намоз бошлашини кутиб орқада пойлаб намозга такбир айтиши билан ханжар уради. Бир неча марта санчиб кўп жароҳат етказади. Ҳазрати Умар "Мени ўлдирди, ушланглар!" дейди. Одамлар уни ушлашга ҳарчанд ҳаракат қилмасин, бир неча кишини яралаб қочиб кетмоқчи бўлди. Лекин бир саҳоба орқасидан келиб, уни йиқитиб олди. Қўлга тушган Абу Луълуа ўзига ханжар урди. Абдураҳмон ибн Авф ҳазрати Умар ўрнига намозни ўқиб берди. Намозни тезда тугатилиб Умарни уйларига олиб кетишди. Воқеани эшитган аҳли Мадина қайғуга ботди. Дарҳол табиб чақирилди ва у жароҳатни кўриб боғлаб қўйди. Лекин жароҳат оғир, кўп қон йўқотилган эди. Шундай қилиб, ҳижратнинг 23 йили 26 зулҳижжа (милодий 644 йил 2 ноябрь) сешанба куни ҳазрати Умар 63 ёшда фитна туфайли вафот этди. Биринчи фитна номини олган ушбу мудҳиш воқеа Ислом тарихига қонли сиёҳ билан битилди. Ҳазрати Умар васиятига биноан чоршанба куни Ойша онамиз ҳужраларига Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ва Абу Бакр розияллоҳу анҳунинг ёнларига дафн қилинди. Жаноза намози масжидда ўқилди, Суҳайб Румий розияллоҳу анҳу имом бўлди. Ҳазрати Умар розияллоҳу анҳудан бошланган фитна кейинги рошид халифаларни ҳам четлаб ўтмади. Хулоса шуки, фитна жамиятни пароканда қилиб, одамлар орасида бошбошдоқлик ва низоларни авж олдиради. Охир-оқибат зиддиятлар низоларни келтириб чиқаради. Кўп ҳолларда эса бу каби ишлар қон тўкилиши билан якун топади. Шунинг учун ҳам динимиз фитнани қоралайди ва унга қарши қаттиқ курашади.

«Фитна кўз илғамас хатар» китобидан.
@mehrob_uz

ФИТНАНИ КЕЛТИРИБ ЧИҚАРУВЧИ ОМИЛЛАР

Фитнани келтириб чиқарувчи жуда кўп сабаб ва омиллар мавжуд. Уларнинг энг асосийлари қуйидагилардан иборат:

⚠️ илмсизлик;
⚠️ амалсизлик;
⚠️ эътиқоднинг заифлиги;
⚠️ ношукрлик;
⚠️ сабрсизлик;
⚠️ шошқалоқлик;
⚠️ мутаассиблик;
⚠️ зулм қилиш;
⚠️ мусулмон қадрини топташ;
⚠️ ташқи омиллар;
⚠️ моддий сабаблар;
⚠️ турли зиддиятлар;
⚠️ бўш вақт.
@mehrob_uz

Уйида уни йўк кимсадан маслаҳат сўрама!

Муҳтожлик ва йўқсиллик кишини кўпинча инсон табиати оқламайдиган ишларга ундайди. Айниқса, атрофида бой-бадавлат, кам-кўстсиз ҳаёт
кечирадиганлар бўлса, аҳвол яна хам ёмонлашади. Шунинг учун доно халқимиз «аввал таом, баъдаз калом» дейдилар. Энг ёмони фақир киши ҳаётда эзгу амал, адолат деган тушунчалар борлигига ишонмай қўяди. Шунингдек, йўқчилик оқибатида киши қарздор бўлар экан, гапирса ёлғон сўзлайдиган, ваъда берса, бажармайдиган бўлиб қолади. Камбағалликнинг зарари инсоннинг моддий ва маънавий оламига таъсир этиб қолмай, унинг фикрлашига ҳам ўзининг салбий таъсирини ўтказади. Фарзандлари оч ўтирган одам қандай қилиб тараққиёт, юксалишга тааллуқли илғор ғоялар ҳақида ўйлаши мумкин? Бир куни Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳнинг шогирдларидан бўлмиш Муҳаммад ибн Ҳасан Шайбоний ҳазратлари илм мажлисида ўтирганларида хизматкор аёл келиб, уйда ун қолмаганини айтибди. Шунда ҳазрат: «Шўринг қурсин, қирқта фиқҳий масалани бошимдан учириб юбординг-а», деган эканлар. Имом Аъзам ҳазратларининг ҳам бу борада қуйидаги сўзлари мавжуд: «Уйида уни йўқ кимсадан маслаҳат сўрамагин».Чунки камбағалнинг фикру хаёли нон топишда бўлади. Шунинг учун ҳам у тўғри маслаҳат бера олмаслиги мумкин. Маълумки, кучли руҳий ҳолат идрок қилишга, тўғри фикр юритишга салбий таъсир қилади.

«Ҳар қадамда ибрат» китобидан.
@mehrob_uz

"УЙИМДА ТИНЧЛИК ВА ҲАЛОВАТ ЙЎҚ"...

Шайх Муҳаммад Мухтор Шинқитий ҳафизаҳуллоҳ шундай ҳикоя қиладилар: "Бир киши бир олимнинг олдига келиб, уйида ва оиласида кўп муаммолар бўлаётганидан шикоят қилди. Шунда олим унга:
- Сен уйингда суннат, таҳажжуд ва витр намозларини ўқийсанми? - деди.
- Йўқ, - деди у киши.
- Энди сен уйингда суннат, таҳажжуд ва витр намозларини ўқишга эътибор бериб бир тажриба қилиб кўр, сўнг уйингдаги ҳолат қандай бўлишини кузат! - деди олим.

Киши олим айтганидай қилди ва:
- Аллоҳга қасамки, биринчи ҳафтаданоқ ҳаётим ўзгарди ва мушкулларим ҳам ариди, Алҳамдулиллаҳ! - деди.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Албатта Аллоҳ банда учун уйида ўқиган намози сабабидан яхшиликни пайдо қилади", дедилар.

"Ибратли ҳикоялар"дан.

ГУНОҲКОР ОДАМ

Бир одам кўп гуноҳ қилган эди, гуноҳларидан уялиб, тавба қилди ва тўғри йўлга кирди. Аммо нафси ғалаба қилиб, тавбани унутиб, яна шаҳватга берилди. Яна бир муддат йўлдан адашиб, ҳар хил гуноҳ ишларни қиларди. Шундан кейин дилида шундай бир дард пайдо бўлдики, хижолатдан ўзини қаерга қўйишни билмасди. Ҳаракатлари натижа бермасди, тавба қилай деса, яна бузиб қўяман, деб қўрқарди. Кеча-кундуз қозонда қовурилаётган буғдой донасидай дилида ўт, кўзларидан қонли ёш оқизарди. Агар йўлида чанг-ғуборлар қўнса унинг кўз ёши ювиб ташларди. Бир куни саҳарда қулоғига ғойибдан овоз келиб, мушкулини осон этди. Овоз деди: "Худованди жаҳон дейдики, эй фалончи, аввалда тавба қилдинг, афв этдим. Сен тавбани буздинг – жазолашим мумкин эди, лекин жазоламадим. Иккинчи марта тавба қилдинг яна буздинг. Муҳлат бердим, ғазаб қилмадим. Энди хаёлингда яна тавба қилиш бор, эй бехабар. Яна тавба қилиб, Мен томон қайт, эшикларим очиқ, сен - жиноят қилувчи, Биз - кечирувчимиз".

"Мантиқ ут-тайр"
@mehrob_uz

Яхши томонга ўзгаришни бошлашга ёрдам берадиган ўн беш маслаҳат:

1. Ўзингизга нисбатан ростгўй бўлинг.
2. Муаммолардан қўрқманг.
3. Керакли одамлар билан вақт ўтказинг.
4. Бахтингизни биринчи ўринга қўйинг.
5. Ҳалол ва мағрур бўлинг.
6. Ҳозир ҳис этишни ва яшашни ўрганинг.
7. Хатолардан чиқариладиган сабоқларни қадрланг.
8. Ўзингизга яхши муносабатда бўлинг.
9. Ўзингизда бор нарсалардан завқланинг.
10. Бахтни топишни ўрганинг.
11. Ўз ғояларингиз ва орзуларингизга имконият
беринг.
12. Кейинги босқичга тайёр эканингизга ишонинг.
13. Янги муносабатлар ўрнатишни бошланг.
14. Инсонларга имкон беринг.
15. Фақат ўзингизнинг олдинги ҳолатингиз билан рақобатлашинг!

«Қалбга таскин битиклар» китобидан.
@mehrob_uz