Fuqarolik ishlari bo'yicha sudlar 1/1

Fuqarolik ishlari bo'yicha sudlar:
- buyruq tartibidagi ishlarni,
- da’vo tartibidagi ishlarni,
- alohida tartibda yuritiladigan ishlarni,
- hakamlik sudining hal qiluv qarori bilan bog‘liq ishlarni va chet davlat sudlarining hamda chet davlat hakamlik sudlarining (arbitrajlarining) hal qiluv qarorlarini tan olish va ijroga qaratish bilan bog‘liq ishlarni ko‘rib chiqadi.
Fuqarolik sud ishlari umumiy (istisnolar bilan birga) va buyruq tartibida, O'zbekiston Respublikasi Fuqarolik protsessual kodeksiga (FPK) asosan ko'rib chiqiladi.

Fuqarolik huquqiy munosabatlar huquqiy munosabatlarning katta qismini o'z ichiga olgani, hamda ishtirokchilarining aksariyatini jismoniy shaxslar tashkil qilgani uchun fuqarolik ishlari bo'yicha (FIB) sudlarda ish hajmi iqtisdoiy va ma'muriy sudlarga qaraganda ko'p bo'ladi. Kundalik hayotda uchraydigan, fuqarolik; mehnat, oila, uy-joym yer va boshqa huquqiy munosabatlar yuzasidan kelib chiqadigan nizolar (ba'zida nizo bo'lmaydi) fuqarolik sudlariga taalluqli hisoblanadi.

Yanayam aniq aytilganida, FPKning 26-moddasiga ko'ra, fuqarolik ishlari bo‘yicha sudga quyidagi ishlar taalluqlidir:

1) fuqarolik, oila, mehnat, uy-joy, yer to‘g‘risidagi va boshqa munosabatlardan yuzaga keladigan nizolar bo‘yicha ishlar, agar taraflardan hech bo‘lmaganda bittasi fuqaro bo‘lsa, bundan qonunda shunday nizolarni hal qilish boshqa sudlarga yoki boshqa organlarga topshiriladigan hollar mustasno;

2) ushbu Kodeksning 293-moddasida sanab o‘tilgan alohida tartibda yuritiladigan ishlar;

3) ushbu Kodeksning 18-bobida ko‘rsatilgan va buyruq tartibida hal etiladigan ishlar;

4) hakamlik sudlarining hal qiluv qarorlari yuzasidan nizolashish to‘g‘risidagi va hakamlik sudlarining hal qiluv qarorlarini majburiy ijro etish uchun ijro varaqasi berish haqidagi ishlar;

5) chet davlat sudlarining hamda chet davlat hakamlik sudlarining (arbitrajlarining) hal qiluv qarorlarini tan olish va ijroga qaratish to‘g‘risidagi ishlar;

6) korxonalar, muassasalar, tashkilotlar, jamoat birlashmalarining ma’muriy va boshqa ommaviy huquqiy munosabatlardan yuzaga kelmaydigan qarorlari hamda ular mansabdor shaxslarining shunday harakatlari (harakatsizligi) yuzasidan nizolashish to‘g‘risidagi ishlar.

Sudlarga qonun bilan ularning vakolatiga kiritilgan boshqa ishlar ham taalluqlidir.

#fuqarolikishi