Kutubxona

TAJOHIL-UL ORIF

Qish edi. Oʻttiz jon sovuq xonada,
Adabiyot darsin tinglar edik jim.
Muallim savollar berar gohida:
“Xamsa”ni kim yozgan,
“Jangchi Tursun” kim?

Qoʻllar koʻtarilar basma-basiga,
Aytmasang, koʻksingdan chiqib ketar jon.
Oʻttiz ovoz yangrar qasdma-qasdiga,
“Navoiy”, “Navoiy”, “Hamid Olimjon!”

Shunday chanqoq edik, darsdan qolmasdik,
“Paskal”ni bilardik, daho “Nyuton”ni.
Ammo baʼzi doʻstlar topa olmasdi,
Dunyo kartasidan Oʻzbekistonni.

Ular koʻp pand yedi koʻz oʻngimizda,
Bosh egib, burchakda tik turdi magʻrur.
Biz esa maqtandik oʻz-oʻzimizcha,
Buning-chun joʻralar, ming bora uzr.

Eslayman, bu eʼlon “Beshinchi “B”ga:
– Ertaga oʻn soʻmdan keltiring, tamom.
Parta jildga denglar, keyin “bayram”ga,
Yana “kraska”ga, soʻngra “metallom”.

Oʻshanda pulim yoʻq, ichim yonardi,
Nazoratchi qistar, qarab roʻyxatga.
Adabiyot. Ustoz taʼrif berardi,
“Tajohil-ul orif” degan sanʼatga.

Uyimda qolgandi oʻsha kun ovqat,
Qornim och, soʻmkamda non yoʻq yegani.
Ustoz takrorlardi tinmay bu sanʼat:
“Bilib bilmaslikka olish” degani.

Yodimdan oʻchmaydi hech qachon bu hol,
Muallim yelkamga asta qoʻydi qoʻl.
Hech kimga bildirmay, hech kimga, alhol,
Choʻntagimga buklab soldi oʻn soʻm pul.

Oʻttiz qora koʻzga izza boʻlish, voh,
Sezdingiz, koʻnglimni yomon oʻrtardi.
Doʻstlar, urib turgan yuragim guvoh,
Bir inson oʻksishdan meni qutqardi.

Oʻsha dars haliyam berar koʻp saboq,
Qornim och, soʻmkamda non yoʻq yegani.
“Tajohil-ul orif” – ey aziz ustoz:
“Bilib bilmaslikka olish degani”.

Garchi oʻzingiz ham maoshga yashab,
Baʼzan yetkazolmay boʻlgansiz abgor.
Yurmas edingiz hech toʻkinga oʻxshab,
Sizda yoʻq edimi bolalar, roʻzgʻor?

Na ehson edi u, na qarz edi u,
Oʻylasam, bu holning yoʻqdir javobi.
Bir murgʻak qalbiga sajda edi bu,
Bir koʻngil uyining pinhon tavofi.

Sheʼr bitdi. Men hamon qidirib taskin,
Olis maktabimga yoʻl olaman jim.
Bilmayman, bu yurtda ustoz sharafin
Bilib, bilmaslikka olayotgan kim?

Bobur Elmurodov

@KutubxonaaN1