✅ #Grammar
📌 ~는/은/ㄴ데(요) larning ishlatilishi
🗒 ~는/은/ㄴ데(요) qo'shimchalari fe'l yoki sifatlar bilan ishlatilib ularning ishlatilish hollari bir nechta. Faqat beriladigan misollar bilangina ularni yaxshi tushunib olish mumkin. Shunday bo'lsada tushuntirishga harakat qilamiz lekin iloji boricha misollarni qayta-qayta o'qib chiqing albatta tushinib olasiz.
📌 1-chi ishlatilish holi
🗒 Savolga javob berilganda ishlatilib gap ichida 왜요? ( Nimaga so'rayapsiz? ) degan savol ham bo'ladi lekin 왜요? ni aytmasak gapimiz tabiiy chiqadi chunki gap ichida 왜요? ma'nosi ham bo'ladi. Savolga ~는/은/ㄴ데(요) bilan javob berganimizda u kishi bunga nima der ekan deb kutib turamiz. Misollarni yaxshilab o'rganib chiqing!
🗓 Misol:
🔺알다 [ bilmoq ]
🔺A: 한국어를 아세요? B: 아는데요 ( 왜요? ) A: Koreys tilini bilasizmi? B: Bilaman ( Nimaga so'rayapsiz? )
🗒 Bilaman deb javob berdim va bunga nima der ekan deb kutib turibman.
🔺없다 [ yo'q bo'lmoq ]
🔺A: 사장님이 계세요? B: 없는데요 ( 왜요?) A: Boshliq bormi? B: Yo'q edi ( Nimaga so'rayapsiz? )
🗒 Yo'q deb javob berdim va bunga nima der ekan deb kutib turibman.
🔺그렇다 [ shunday bo'lmoq, shunday qilmoq, shunday demoq ]
🔺A: 한국인이시죠? B: 그런데요 ( 왜요? ) A: Koreyssiz-a? B: Ha ( Nimaga so'rayapsiz? )
🗒 Ha deb javob berdim va bunga nima der ekan deb kutib turibman.
🔺좋다 [ yaxshi ]
🔺A: 오늘 날씨가 어때요? B: 좋은데요 ( 왜요? ) A: Bugun ob-havo qanday? B: Yaxshi ( Nimaga so'rayapsiz? )
🗒 Yaxshi deb javob berdim va bunga nima der ekan deb kutib turibman.
📌 2-chi ishlatilish holi
🗒 2-chi ishlatilish holi ham
1-chinikidek savolga javob berilganda ishlatilib ma'no jihatdan 1-chidan farq qiladi. Bu holda ~는/은/ㄴ데(요) [ edi ] deb tarjima qilinib vaziyatni muloyimlik bilan tushuntirib javob berganda ishlatiladi. Faqat berilgan misollar bilangina yanada yaxshiroq tushunib olishingiz mumkin. Iltimos, misollarga diqqat qiling!
🔺없다 [ yo'q bo'lmoq ]
🔺A: 내일 시간이 있어요? B: 없는데요. A: Ertaga vaqtingiz bormi? B: Yo'q edi, yo'q edida
🗒 Yo'q edida deb u kishiga vaziyatimni yumshoqlik bilan tushuntiryapman.
🔺하다 [ "qilmoq, demoq" tillar bilan kelganda " gapirmoq " ma'nosi ham bor ]
🔺A: 한국어로 말하세요! 아시잖아요. B: 잘 못하는데요. A: Koreyscha gapiring! Bilasiz-ku. B: Yaxshi gapira olmimanda.
🗒 U menda koreyscha gapirishimni so'rayapti lekin yaxshi bilmaganim uchun unga muloyimlik bilan tushuntiryapman.
📌 3-chi ishlatilish holi
🗒 3-chi ishlatilish holida ~지만 ga teng ya'ni o'zbek tiliga [ lekin ] deb tarjima qilinadi. Bu vaziyatda ham [ edi ] deb tarjima qilinishi mumkin va ergashgan gapga sabab ko'rsatadi. Misollarni yaxshilab tushinib oling!
🗓 Misol:
🔺가다 [ bormoq ]
🔺교실에 갔는데 아무도 없네요. = Sinfxonaga borgan edim hech kim yo'q ekan.
🔺~고 싶다 [ xohlamoq ]
🔺한국어를 배우고 싶은데 시간이 없어요. = Koreys tilini o'rganishni xohlayman lekin vaqtim yo'qda.
📌 4-chi ishlatilish holi
🗒 4-chi ishlatilish holida o'zbek tilidagi [ edi ] ga teng bo'ladi va so'zlovchi gapini yana davom ettirmoqchi ekanligini bildiradi.
🗓 Misol:
🔺배우다 [ o'rganmoq ]
🔺영어를 배우는데요 좀 가르쳐 주세요. = Ingliz tilini o'rganayotgan edim o'rgatib yuboring.
🗒 영어를 배우는데요 deganimdan keyin bir oz sukut saqlab turishim ham mumkin. Tinglovchi gapimni davom ettirmoqchi ekanligimni biladi va nima der ekan deb kutib turadi.
🔺가다 [ bormoq ]
🔺시장에 가는데요 어디로 가야돼요? = Bozorga ketayotgan edim qayoqqa qarab yurishim kerak?
🗒 시장에 가는데요 deganimdan keyin tinglovchi biladiki hali gapim tugamagan va nima der ekan deb menga quloq solib turadi.
🗒 ~는/은/ㄴ데요 ning yana bir nechta vaziyatda ishlatilish holi bor ularda ham sabab ko'rsatiladi yoki tinglovchining o'zining gapiga munosabatini bilishini xohlab ~는/은/ㄴ데요 ni ishlatadi. Hozirgi darsimizda esa faqatgina 4 ta ishlatilish holini o'rganganimiz yetadi deb o'yladik. Umid qilamizki, oz bo'lsada ~는/은/ㄴ데(요) ning qanday qo'shimcha ekanligini tushunib yetdinggiz. 😊
@koreystili_uzz@koreystili_uzz
