#Audio_kitob
🎧 "
Mamlakatlar tanazzuli sabablari: qudrat, farovonlik va kambag‘allik manbalari"
✍️ Daron Ajemo‘g‘li, Jeyms A. Robinson
✅ Kitobdan parcha
🎤 O‘qiydi: Madina Musayeva
📝 Tarjimon: Sirotulloxon Muhammadsoliyev
Ushbu kitobning faqat birinchi bobi asar bilan tanishuv maqsadida taqdim etilmoqda, kitob to‘liq shaklda sotuvda mavjud.Ajoyib va qiziqarli yozilgan “Mamlakatlar tanazzuli sabablari” asari asrlar davomida mutaxassislarni hayratda qoldirgan savolga ishonchli va izchil asoslangan yangi nazariya bilan javob beradi: Nega baʼzi mamlakatlar boy va boshqalar kambagʻal, boylik va qashshoqlik, sogʻliq va kasallik, oziq-ovqat va ocharchilik boʻyicha boʻlingan?
Bu madaniyat, iqlim yoki geografiyami? Ehtimol, toʻgʻri siyosat nima ekanligini bilmaslikdir?
Shunchaki, yoʻq. Bu omillarning hech biri aniq yoki taqdir emas. Aks holda, Afrikaning boshqa davlatlari, masalan, Zimbabve, Kongo, Syerra-Leone qashshoqlik va zoʻravonlik botqogʻiga botgan bir paytda Botsvana dunyoning eng tez rivojlanayotgan davlatlaridan biriga aylanganini qanday izohlash mumkin?
Savolga javob sifatida Daron Ajemoʻgʻli va Jeyms A. Robinson iqtisodiy muvaffaqiyat (yoki uning yetishmasligi) asosida inson tomonidan yaratilgan siyosiy va iqtisodiy institutlar ekanligini aniq koʻrsatadi. Ularning ajoyib misollaridan birini oladigan boʻlsak, Koreya juda bir xil millat, ammo Shimoliy Koreya xalqi yer yuzidagi eng kambagʻallar qatorida, Janubiy Koreyadagi aka-uka va opa-singillari esa eng boylar qatorida. Janub ragʻbatlarni yaratadigan, innovatsiyalarni mukofotlaydigan va har bir kishiga iqtisodiy imkoniyatlarda ishtirok etishga imkon beradigan jamiyatni yaratdi.
Shu tariqa turtki boʻlgan iqtisodiy muvaffaqiyatlar barqaror boʻldi, chunki hukumat fuqarolar va xalq oldida masʼuliyatli va sezgir boʻldi. Afsuski, shimol xalqlari oʻnlab yillar davomida ocharchilik, siyosiy qatagʻon va boshqacha iqtisodiy institutlarni boshdan kechirdi — oxiri koʻrinmaydi. Koreyalar oʻrtasidagi tafovutlar esa mutlaqo boshqa institutsional trayektoriyalarni yaratgan siyosat bilan bogʻliq.
Kitob mualliflari oʻzlarining oʻn besh yillik tadqiqotlariga asoslanib, yangi nazariyani yaratish uchun Rim imperiyasi, Mayya shahar-davlatlari, oʻrta asrlar Venetsiyasi, Sovet Ittifoqi, Lotin Amerikasi, Angliya, Yevropa, AQSh va Afrikadagi gʻayrioddiy tarixiy dalillarni birlashtiradi, jumladan:
- Xitoy avtoritar oʻsish mashinasini qurdi. U shunday yuqori tezlikda oʻsishda davom etadimi va Gʻarbni bosib oladimi?
- Amerikaning eng yaxshi kunlari ortda qoldimi? Biz elitaning hokimiyatni kuchaytirishga qaratilgan saʼy-harakatlariga qarshilik koʻrsatadigan fazilatli doiradan kichik ozchilikni boyitib, kuch-quvvat beruvchi yovuz doiraga oʻtyapmizmi?
- Milliardlab odamlarni qashshoqlikdan farovonlikka olib chiqishga yordam berishning eng samarali usuli qanday? Gʻarbning boy davlatlaridan koʻproq xayriyami? Yoki Ajemoʻgʻli va Robinsonning inklyuziv siyosiy va iqtisodiy institutlar oʻrtasidagi oʻzaro taʼsiri boʻyicha yutuq gʻoyalarining qiyin saboqlarini oʻrganishmi?
“Mamlakatlar tanazzuli sabablari: qudrat, farovonlik va kambagʻallik manbalari” kitobi sizning dunyoqarashingiz va fikrlashingizni oʻzgartiradi.
➡️
@kitoblar1